وزیر اقتصاد باید تجربه برخورد با مسائل پیچیده اقتصادی را داشته باشد
یک استاد دانشگاه گفت: وزیر اقتصاد باید در کنار داشتن علوم اقتصادی در سطح عالی تجربه برخورد با مسائل پیچده اقتصادی را نیز داشته باشد.
امیررضا حیدری استاد اقتصاد دانشگاه تربیت مدرس در گفتگو با خبرنگار مهر گفت: شرایط ویژه اقتصادی ایران در مقطع کنونی، بیش از هر زمان دیگری نیازمند تدبیر، تجربه و قدرت تصمیم‌گیری سنجیده است.
این استاد اقتصاد و پژوهشگر حوزه سیاست‌گذاری عمومی، معتقد است ریشه بسیاری از ناکارآمدی‌های اقتصادی سال‌های اخیر نه‌فقط در عوامل بیرونی، بلکه در ضعف برنامه‌ریزی جامع و نداشتن جسارت و انسجام مدیریتی نهفته است.
ترکیب رکود، تورم و نبود برنامه پایدار
حیدری با اشاره به معضل دیرپای دوگانه تورم و رکود می‌گوید: «واقعیت این است که اقتصاد ایران طی سال‌های گذشته با دور باطل رکود تورمی مواجه بوده است؛ از یکسو رشد بالای قیمت‌ها و از سوی دیگر، کاهش قدرت خرید مردم و کاهش ظرفیت تولیدی بنگاه‌ها به شکل موازی اقتصاد را زمین‌گیر کرده.
این معضل بدون اصلاحات ساختاری در حوزه بودجه، نظام بانکی و رفع موانع تولید قابل حل نیست.»
وی ادامه می‌دهد: «متأسفانه گاه سیاست‌های اقتصادی به صورت مقطعی و غیر یکپارچه دنبال شده و همین موضوع، عملاً امکان برنامه‌ریزی بلندمدت توسط بخش خصوصی و جذب سرمایه را سلب کرده است.
ما شاهد تکرار پروژه‌های نیمه‌تمام و ناترازی در بودجه‌ایم؛ واکنشی‌ترین حالتِ سیاست‌گذاری که اقتصاد را بیش از پیش آسیب‌پذیر کرده است.»
انتظارات از وزیر آینده اقتصاد
حیدری درباره وظایف وزیر اقتصاد آینده تأکید می‌کند: «در شرایط فعلی، وزیر اقتصاد باید دو مشخصه راهبردی داشته باشد: نخست، شجاعت ورود به عرصه اصلاحات عملی و دوم، تجربه برخورد با مسائل گسترده و واقعیات پیچیده کشور.
کارنامه تجربی در مدیریت اقتصادی کلان، آشنایی با نظام حکمرانی ایران و توان هم‌افزایی با سایر دستگاه‌ها از الزامات جدی این جایگاه است.»
او اضافه می‌کند: «سیاست‌گذاری اقتصادی در ایران به‌شدت در هم تنیده با ملاحظات اجتماعی، سیاسی و حتی ژئوپلیتیکی است.
بنابراین، صرف داشتن سوابق علمی، مهم اما کافی برای موفقیت فرد در این جایگاه نیست؛ بلکه تجربه پیاده‌سازی برنامه‌ها و عبور از موانع عملیاتی، عامل تعیین‌کننده خواهد بود.»
حیدری تأکید می‌کند: «سال‌های اخیر نشان داده که نوگرایی و حرکت به سوی نیروهای جوان و دانشگاهی، رویکرد مثبتی است و می‌تواند به نوآوری و تحول بیانجامد.
با این حال، در سطوح ارشد اجرایی، به‌ویژه وزارت اقتصاد که قلب تپنده سیاست‌گذاری و مدیریت کلان ملی است، اتکای مطلق به رویکرد دانشگاهی بدون پشتوانه تجربه عملیاتی گسترده، می‌تواند ریسک‌زا باشد.»
توصیه به دولت؛ عبور از فضای صرفاً نمادین
حیدری توصیه می‌کند: «به نظر من، دولت باید در انتخاب وزیر اقتصاد، علاوه بر توجه به توانایی‌های فکری و شفافیت ذهنی، به سوابق اجرایی خاص در شرایط بحرانی کشور و قابلیت مدیریت تعارض منافع نیز وزن ویژه بدهد؛ چرا که اصلاحات واقعی، نه در بستر طرح‌های دانشگاهی، بلکه در میدان عمل و اجرا به محک آزمون گذاشته می‌شود.»
در پایان، حیدری می‌گوید: «اقتصاد ایران متأسفانه در وضعیتی است که هر خطای کوچک می‌تواند به قیمت از دست رفتن فرصت‌های بزرگ تمام شود.
باید وزیری برگزیده شود که هم از پشتوانه علمی کافی و هم از تجربه عملیاتی در فضای واقعی اقتصاد برخوردار باشد.
ترکیب شجاعت، تعادل، و تجربه اجرایی، کلید موفقیت وزارت اقتصاد در دوره پیش رو خواهد بود.»