مدیریت بحران کرمان دچار بحران مدیریت است

خبرگزاری مهر، گروه استان‌ها- حکمت قاسم خانی: آسمان استان کرمان یک بار دیگر مملو از ریزگردها شده است.
خیزش گرد و خاک در این استان کویری موضوعی تازه و عجیب نیست، اینکه ریزگردها تا عمق ریه‌های مردم این استان نفوذ می‌کنند، باعث کاهش دید می‌شوند و علاوه بر سوزش چشم‌ها، زندگی روزمره مردم را دچار اختلال می‌کند شاید طبیعی باشد؛ اما اینکه علی رغم پیش بینی‌های هواشناسی و ضرورت اتخاذ تدابیر پیشگیرانه، هنوز در هنگام وقوع اینگونه حوادث طبیعی، مدیریت بحران استان کرمان سردرگم می‌باشد، جای تعجب بسیار است.
امروز صبح یکشنبه ۱۸ خرداد ماه وقتی مردم کرمان و علی الخصوص کارمندان ادارات و مؤسسات دولتی و خصوصی از خواب بیدار شدند و وضعیت خطرناک هوای کرمان را به دلیل خیزش گرد و خاک و ریزگردها مشاهده کردند در حالی برای رفتن به سرکار مردد بودند که اداره کل مدیریت بحران استان کرمان در اطلاعیه‌ای از فعالیت ادارات شهر کرمان طبق روال معمول خبر داده بود.
این اطلاعیه هرچند از تأخیر دو ساعته آغاز به کار ادارات شهرستان‌های رفسنجان و انار به دلیل آلودگی هوا خبر می‌داد، اما تاکید شده بود بر اساس بررسی‌های کارشناسی و علی رغم وجود تجربه‌های گذشته مبنی بر احتمال انتقال آلودگی به شهر کرمان در ساعات میانی روز، تعطیلی ادارات در شرایط کنونی تأثیر معناداری در کاهش تماس با آلاینده‌ها نخواهد داشت.
مدیریت بحران کرمان اعلام کرده بود تفاوت چشم‌گیری میان میزان مواجهه با آلودگی در محیط منزل، کار یا تحصیل مشاهده نشده و تصمیم‌گیری درباره تعطیلی میان‌روزی می‌تواند پیامدهایی منفی برای سلامت عمومی، نظم اداری و خدمت‌رسانی به شهروندان به همراه داشته باشد، لذا بر این اساس، فعالیت ادارات شهر کرمان در روز یکشنبه طبق روال معمول ادامه خواهد یافت.
مدیریت بحران استان کرمان در حالی این اطلاعیه را دقایقی پس آغاز به کار ادارات کرمان در ساعت ۶ صبح منتشر کرده بود که در یک بررسی ساده قابل پیش بینی بود با توجه به میزان گرد و غبار موجود در هوای شهر کرمان و وضعیت خطرناک شاخص‌های آلودگی هوای شهرستان‌های رفسنجان، زرند و انار که در مجاورت کرمان قرار دارند به زودی هوای شهر کرمان نیز در وضعیت خطرناک قرار می‌گیرد و بهتر است از همین ابتدای صبح با اتخاذ یک تصمیم کارشناسی و منطقی و اعلام تعطیلی ادارات و مؤسسات دولتی و خصوصی علاوه بر رفع سردرگمی کارکنان و مردمی که کار اداری داشتند، از تردد آنها در سطح شهر در این هوای ‏آلوده‬ جلوگیری شود، اما متأسفانه این تصمیم اتخاذ نشد تا خیابان‌های شهر کرمان در حالی که در تسخیر ریزگردها بود شاهد ازدحام خودورهای مردمی باشد که به محل کار خود می‌رفتند.
اکنون این سوال در ذهن‌ها شکل گرفته است که چرا علی رغم پیش بینی و هشدارهای هواشناسی استان کرمان که از روزهای قبل نسبت به ورود ریزگردها به آسمان استان کرمان هشدار داده بود و پیش بینی خود کارشناسان مدیریت بحران استان کرمان از ورود ریزگردها به آسمان شهر کرمان، بر آغاز فعالیت ادارات کرمان اصرار شد تا اینکه دو ساعت پس از اینکه کارمندان در هوای آلوده بر سر کار خود حاضر شدند و مردم با اطمینان از دایر بودن ادارات برای انجام کار اداری خود از خانه خارج و به ادارات مراجعه کردند، مدیریت بحران کرمان در اطلاعیه‌ای به دلیل تشدید ریزگردها، فعالیت تمام ادارات و بانک‌ها در شهر کرمان را تعطیل اعلام کند و تمام فعالیت ادارات و برنامه ریزی کاری مردمی که کار اداری و بانکی داشتند و حتی از شهرهای دیگر برای کار اداری به مرکز استان سفر کرده بودند دچار اختلال شود.
تعطیلی که باعث شد در ساعات میانی روز و در اوج بالا بودن شاخص‌های آلایندگی هوا در شهر کرمان، ازدحام خودروهای کارمندانی که به خانه خود باز می‌گشتند باعث ترافیک سنگین شود و مردمی که کار اداری و بانکی آنها نیمه تمام مانده یا انجام نشده بود با عصبانیت به خانه بازگردند.
متأسفانه این نخستین بار نیست که مدیریت بحران استان کرمان در زمان وقوع حوادث طبیعی به جای مدیریت صحیح خود دچار سردرگمی و بحران می‌شود و تصمیمات لحظه‌ای می‌گیرد.
حدود دو هفته پیش در صبح روز دوشنبه ۵ خرداد ماه نیز در حالی که شاخص‌های آلودگی هوای در شهر کرمان در وضعیت خطرناک قرار گرفته بود متأسفانه مدیریت بحران کرمان اقدام به تعطیلی ادارات و مدارس نکرد.
در آن روز مدیرکل مدیریت بحران استانداری کرمان درباره چرایی تعطیلی نشدن ادارات و مدارس در هوای آلوده روز (دوشنبه) گفته بود که مسئولیت با محیط زیست و دانشگاه علوم پزشکی است.
غلامرضا نژاد خالقی، افزوده بود: مسئولیت هشدار یا تعطیلی به دلیل کیفیت نامناسب هوا بر عهده محیط زیست و دانشگاه علوم پزشکی است، اما برای تصمیم در خصوص تعطیلی نهادهای مربوطه باید اطلاعات مناسب را در زمان معین به ستاد بحران اعلام کنند.
وی با بیان اینکه طبق قانون بومی سازی شده، باید ۴۸ ساعت قبل از بروز شرایط اضطرار، سازمان هواشناسی شرایط جوی و وضعیت گرد و غبار و پایداری آن را به محیط زیست اعلام کند و آنها باید طبق بررسی شاخص‌ها، گزارشی از وضعیت را به دانشگاه علوم پزشکی اعلام و این دانشگاه نیز بر اساس وضعیت شاخص‌های کیفیت هوا، مراتب را برای تصمیم گیری در خصوص تعطیلی یا ادامه روند کار ادارت به کارگروه مربوطه اعلام کند و تقاضای تشکیل جلسه بدهد.
این صحبت‌های مدیریت بحران استان کرمان در حالی حکایت از پروسه طولانی و نقش دستگاه‌ها و سازمان‌های مختلف برای تصمیم گیری درباره تعطیلی فعالیت ادارات و مدارس در هنگام وقوع بحران دارد که اتخاذ تصمیم سریع و به موقع از ملزومات مدیریت بحران صحیح است.
باید گفت مدیریت بحران استان کرمان نیازمند یک تغییر رویکرد در تصمیم گیری ها در هنگام مواجه با بحران‌ها است تا خود در هنگام وقوع بحران دچار بحران مدیریت نشود.
بحران‌هایی که می‌توان با یک تصمیم کارشناسی و به موقع از تشدید آنها و بروز مشکلات بیشتر برای مردم جلوگیری کرد.