امام راحل عنصر شهادت را بازتعریف کردند

به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از پایگاه اطلاع‌رسانی دولت، سه‌شنبه‌های تکریم شهدایی (آئین تکریم از خانواده‌های شهدای منتسب به کانون‌های فرهنگی هنری مساجدِ سراسر کشور) با حضور خانواده شهدا، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، حجت‌الاسلام سیدرمضان موسوی‌مقدم نماینده ولی فقیه در بنیاد شهید و امور ایثارگران، حجت‌الاسلام علی ملانوری مشاور وزیر فرهنگ و رئیس ستاد هماهنگی کانون‌های فرهنگی هنری مساجد کشور، نیکنام حسینی‌پور مشاور وزیر و رئیس مرکز روابط عمومی وزارت فرهنگ و اصحاب رسانه امروز سه‌شنبه (۱۳ خرداد) برگزار شد.
در این مراسم، ۶ خانواده شهید از استان‌های تهران و البرز حضور داشتند و توسط وزیر فرهنگ تقدیر شدند.
همچنین ۷۹ خانواده شهید منتسب به کانون‌های فرهنگی هنری مساجد به صورت برخط در دفاتر ائمه جمعه، استانداران و مسئولان استانی حضور داشتند و تقدیر شدند.
در بخشی از این مراسم، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی ضمن عرض تسلیت به مناسبت شهادت حضرت امام محمدباقر (ع) و گرامیداشت یاد و خاطر امام راحل گفت: سه‌شنبه‌های تکریم برای این صورت گرفت تا ارتباط با عنصر شهادت و خانواده شهدا که چون اکسیری به حرکاتی که در جمهوری اسلامی انجام می‌شود قدرت مضاعف می‌دهد، برقرار شود.
وی افزود: اگر بخواهیم از این مسیر بهره ببریم نیاز به مسیر ارتباطی داریم برهمین اساس جلسات سه‌شنبه‌های تکریم آغاز شد و عزیزان در کانون مساجد بسترساز این حرکت شدند.
صالحی سپس به نگاه امام به مقوله شهادت اشاره کرد و گفت: امام راحل به گونه‌ای شهادت را بازخوانی و فرآوری کردند تا به عنصری پیشران بدل شود.
البته پیش از آن هم شاخص مسجد و شهادت در فرهنگ دینی وجود داشت، اما امام راحل (که روح خدا در زمانه ما بود) از این عناصر که در میراث فرهنگی و دینی ما وجود داشت، ادبیاتی ساخت که به وسیله آن انقلاب و دفاع مقدس به پیش رفت.
این بازخوانی تا امروز به کمک انقلاب آمده و اگر به نوع نگاه امام (ره) به این مفاهیم توجه کنیم، آینده انقلاب هم آینده دیگری خواهد بود.
وزیر فرهنگ با اشاره به نوع نگاه معمار کبیر انقلاب به شهادت، گفت: قدرت نرم در کنار قدرت سخت قرار دارد و حضرت امام (ره)، شهادت را در کنار قدرت نرم بازتعریف کردند؛ در ایام انقلاب این تعبیر امام که «خون بر شمشیر پیروز است» بسیار گسترش یافت، اینکه خون می‌تواند بیش از اسلحه تأثیرگذار باشد، در همین نمونه معنا می‌شود و امام عظیم‌الشان این ادبیات را مطرح و در عمل آن را اثبات کردند.
صالحی تصریح کرد: پیروزی در انقلاب و دفاع مقدس مدیون این نوع نگاه امام به مساله شهادت در جایگاه قدرت نرم است، یکی از دانشمندان آمریکایی علوم سیاسی می‌گوید: «مردم ایران کرارا تمایل خود را به آخرین حد ایثار یعنی پذیرش مرگ در صورت لزوم نشان داده‌اند، در این مفهوم فرهنگی قدرت گذشتن از جانِ خود گاهی اوقات می‌تواند تواناتر از قدرت کشتن باشد».
وی افزود: امام فضایی را ایجاد کردند که قدرت از جان گذشتن در حوزه قدرت سیاسی معنا یابد، روحیه‌ای که امام در انقلاب و دفاع مقدس و خلف صالح ایشان مقام معظم رهبری در حوزه قدرت نرم دارند، قابل توجه است.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی تاکید کرد: اینکه جامعه‌ای بتواند قدرت از جان گذشتن داشته باشد، شکست‌ناپذیر است.
امام (ره) در معادلات قدرت سیاسی به این عنصر توجه کردند که اگر این بذر گسترده شود، جامعه‌ای مستقل و شکست ناپذیر شکل می‌گیرد و دانشمند آمریکایی (که پیش از این بخشی از سخنان وی را در مورد شهادت مطرح کردم) به این ویژگی که در فضای انقلاب و جنگ پدید آمد توجه می‌کند؛ مبنی بر اینکه قدرت گذشتن از جان می‌تواند تواناتر از قدرت کشتن باشد؛ این همان قدرت نرمی است که در علوم سیاسی می‌تواند معنا یابد.
عضو هیأت دولت جمهوری اسلامی ایران با اشاره به شرایط جنگ تحمیلی یادآور شد: در ایام انقلاب، تانک، هواپیما و مستشاران نظامی از شاه دفاع می‌کردند اما چه قدرتی رژیم سراپا مسلحی که به هیچ خط قرمزی پایبند نبودند را درهم ریخت؟
این معجزه قدرت از جان گذشتن بود.
ملتی که از جان گذشتن را به تسلیم و ذلت ترجیح دهد، شکست‌ناپذیر می‌شود و هیچ‌کس نمی‌تواند در برابر او بایستد.
امام راحل در رهبری سیاسی به عنصر شهادت همچون جایگاهی با اهمیت پرداختند و در مسیر مبارزات از آن استفاده حداکثری داشتند.
صالحی سپس به جایگاه شهادت در سیر و سلوک معنوی انسان‌ها اشاره کرد و گفت: در تاریخ میراث دینی، فرهنگی و روایی راجع‌به شهادت، مطالب زیادی داریم اما سخنان امام در مورد شهادت به عنوانِ عارفِ واصل، کامل و کسی که از جوانی تا پایان عمر سیر و سلوک ویژه معنوی داشته اهمیت ویژه‌ای دارد.
ایشان مفهوم شهادت را غنی‌سازی کرد و در همه حوزه‌های شهادت بازخوانی انجام داد و فرمود مقام شهادت اوج بندگی و سیر و سلوک در عالم معنویت است.
باید توجه کرد که این عبارات را کسی به کار می‌برد که از جوانی تا پایان عمر در وادی عرفان حرکت کرده و از محضر اساتید برجسته در این حوزه بهره برده است.
وی با اشاره به جمله معروف امام خمینی (ره) درباره شهادت تصریح کرد: ایشان می‌فرمایند: «من به جوانان عزیزی که جان خود را نثار راه دوست کرده‌اند حسرت می‌خورم».
باید توجه کنیم فردی از واژه حسرت استفاده کرده است که به معنای واژه‌ها توجه زیادی داشته است.
یکی از مواردی که امام بارها ما را به آن توجه دادند، حرکت جهشی در سیر و سلوک شهدا بود.
بنیانگذار انقلاب اسلامی فرمودند: «شهدا یک شبه راه صدساله را پیمودند و آنچه عارفان و شاعران عارف پیشه در سالیان دراز آرزوی آن را می‌کردند اینان ناگهان به دست آوردند».
وزیر فرهنگ سپس خطاب به خانواده‌های شهدای حاضر در این جلسه گفت: قدر و ارزش فرزندان خود را کم ندانید؛ چراکه فردی چون امام راحل می‌گوید به آن‌ها حسرت می‌خورم.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در بخش پایانی سخنانش در مورد دستاوردهای شهدا و با اشاره به آیه «وَلَا تَحْسَبَنَّ الَّذِینَ قُتِلُوا فِی سَبِیلِ اللَّهِ أَمْوَاتًا بَلْ أَحْیَاءٌ عِنْدَ رَبِّهِمْ یُرْزَقُونَ»، گفت: این آیه کاملاً واضح می‌گوید شهدا جاوید هستند؛ میل به جاودانگی غریزی است، شهید مطهری در کتاب حماسه حسینی می‌گوید وقتی انسان‌ها بخشی از وجودشان را بذل می‌کنند، جاودانگی می‌یابند؛ مثلاً فردی مال خود را می‌بخشد، به همان میزان جاودانه می‌شود.
برهمین اساس کسی که همه وجود خود را در راه خدا بذل می‌کند، عمق جاودانگی‌اش بیشتر می‌شود.
شهدا همه وجودشان را تقدیم کردند و به همین دلیل حی هستند.
سیدعباس صالحی تاکید کرد: امام راحل (ره) درباره «عند ربهم» روایتی نقل می‌کنند که برای شهید هفت خصلت است؛ خصلت اول آمرزش همه گناهان از لحظه شهادت است؛ اما آخرین ویژگی این است که شهید به وجه الله نظر می‌کند.
این ویژگی در سیر و سلوک معنوی نقطه‌ای است که افراد بسیار بسیار کمی به آن می‌رسند.
امام خمینی (ره) با پشتوانه نگاه عرفانی و دینی عمیقی که از آن بهره می‌بردند، شهادت را راهی میانبر و سریع می‌دانند که انسان را به آخرین منزل یعنی «ینظر الی وجه الله» می‌رساند.