۱۰ مرکز شبانه‌روزی نگهداری بیماران اوتیسمی تا پایان سال راه‌اندازی می‌شود
رئیس سازمان بهزیستی گفت: تاکنون ۶ مرکز فراغتی-اقامتی موقت شبانه‌روزی برای نگهداری افراد مبتلا به اوتیسم راه‌اندازی شده و تا پایان سال ۱۰ مرکز دیگر نیز افتتاح خواهد شد.
باشگاه خبرنگاران جوان - سیدجواد حسینی در چهارمین جلسه شورای عالی مشورتی با حضور اندیشمندان، صاحب نظران و اساتید دانشگاه از برنامه‌ریزی برای ایجاد مراکز نگهداری روزانه ویژه افراد بالای ۱۴ سال مبتلا خبر داد تا خانواده‌ها بتوانند با آرامش به کار و زندگی خود برسند.
وی اظهار کرد: مداخلات به هنگام به عنوان دوره طلایی در طیف اوتیسم بسیار حائز اهمیت است، در حال حاضر، آمار شیوع اوتیسم از ۸ در ۱۰ هزار نفر در سال ۱۹۹۴ به یک درصد در سال ۲۰۲۳ رسیده است.
به گفته وی، این افزایش لزوماً به معنای رشد واقعی شیوع نیست، بلکه نشان دهنده بهبود شناسایی و شفافیت بیشتر در تشخیص است.
حسینی افزود: بر اساس مطالعات انجام شده در کشور‌های پیشرفته مانند آمریکا تشخیص و مداخله برای کودکان اوتیسم در سنین ۲ تا ۲.۵ سالگی انجام می‌شود در حالی که در ایران این مداخلات عمدتاً در ۵ یا ۶ سالگی آغاز می‌شود.
وی تصریح کرد: اختلال اوتیسم در دوران جنینی شکل می‌گیرد و علائم آن تا سه سالگی بروز می‌کند بنابراین بهترین زمان برای مداخله، سن دو سالگی است، تحقیقات نشان می‌دهد اگر تا ۷ سالگی مداخلات به هنگام انجام نشود، بازگرداندن این افراد به زندگی عادی با دشواری‌های زیادی همراه خواهد بود و پس از آن بیشتر به مراقبت‌های نگهداری نیاز خواهند داشت.
رئیس سازمان بهزیستی گفت: برای بهبود این روند، سامانه‌های غربالگری، تشخیص اولیه و ارجاع به مراکز تخصصی را تقویت کرده‌ایم، همچنین در حال مذاکره با وزارت بهداشت و سازمان آموزش و پرورش استثنایی هستیم تا با انعقاد تفاهم‌نامه، غربالگری‌های سنین مختلف را به هم مرتبط کنیم و نظام یکپارچه‌ای برای مداخلات به هنگام ایجاد کنیم.
حسینی افزود: سازمان بهداشت جهانی از سال ۲۰۰۳ بر ضرورت ایجاد نظام سلامت کارآمد و یکپارچه تأکید کرده، اما در ایران این نظام با سه چالش اساسی شامل «عدم توجه کافی به ابعاد مختلف سلامت، تمرکز بیش از حد بر درمان و نقش کمرنگ خانواده‌ها» مواجه است.
به گفته وی، سلامت روانی، زیستی و اجتماعی سه رکن اصلی سلامت هستند در حالی که تنها یک درصد اعتبارات به عوامل روانی و اجتماعی اختصاص یافته است و در بهش پیگیری اگرچه گام‌هایی در این حوزه برداشته شده، اما همچنان خدمات توانبخشی به عنوان راه حل جبرانی در نظر گرفته می‌شود و خانواده‌ها هم به حمایت و توانمندی نیاز دارند، چرا که اصلی‌ترین همراهان افراد مبتلا به اوتیسم هستند.
راه اندازی دبیرخانه مشارکت در توانمندسازی خانواده‌های دارای فرزند اوتیسم
رئیس سازمان بهزیستی در ادامه با اشاره به راه‌اندازی دبیرخانه مشارکت در توانمندسازی خانواده‌های دارای فرزند اوتیسم و تدوین دستورالعمل‌های مربوطه، گفت: تاکنون ۶ مراکز فراغتی-اقامتی موقت شبانه‌روزی برای نگهداری افراد مبتلا به اوتیسم راه‌اندازی شده و تا پایان سال ۱۰ مرکز دیگر نیز افتتاح خواهد شد.
حسینی اظهار کرد: یکی از خلأ‌های مهم، کمبود مراکز نگهداری روزانه برای افراد بالای ۱۴ سال است، چرا که در این سنین، چالش‌های رفتاری افزایش می‌یابد و خانواده‌ها تحت فشار قرار می‌گیرند و به همین دلیل، در حال ایجاد مراکز روزانه هستیم تا خانواده‌ها بتوانند فرزندان خود را در طول روز در این مراکز بسپارند و شب‌ها به خانه بازگردانند.
رئیس سازمان بهزیستی تأکید کرد: برای تحقق نظام سلامت یکپارچه، همکاری بین معاونت توانبخشی و معاونت سلامت سازمان بهزیستی ضروری است و باید از ظرفیت طرح بهزیست محله سلام (سلامت اجتماعی محله‌محور) برای توانمندسازی خانواده‌های افراد مبتلا به اوتیسم استفاده کنیم.
تأثیر ارتباط زوجین با یکدیگر در تولد کودک مبتلا به اوتیسم
دکتر افروز، روانشناس و استاد دانشگاه تهران نیز در این نشست گفت: حاکمیت دافعه‌های روانی، رفتاری و جنسی در روابط زوجین باعث تولد کودک مبتلا به اوتیسم می‌شود، آمار نشان می‌دهد در تهران که ۵۲ درصد ازدواج‌های ۱۲ ماه گذشته منجر به طلاق شده، بیشترین موارد اوتیسم را شاهد هستیم.
وی افزود: مداخله به‌هنگام به معنای ارتقای تاب‌آوری زوجین قبل از فرزندآوری و افزایش نشاط معنوی آنان است، مداخلات روانشناختی و توانبخشی والدمحور و پاپت‌تراپی «عروسک درمانی» در درمان اوتیسم بسیار مؤثرند و ما آماده‌ایم به خانواده‌های دارای فرزند اوتیسم خدمات رایگان در این زمینه ارائه بدهیم.
دکتر ملک‌افضلی، استاد دانشگاه تهران و استاد اپیدمیولوژی نیز گفت: مداخلات مؤثر باید از زمان ازدواج و پیش از بارداری آغاز شود.
به گفته وی، وزارت بهداشت با دارا بودن ۶۰ هزار خانه بهداشت و ۵ هزار مرکز جامع سلامت آماده همکاری با بهزیستی است و می‌تواند شبکه‌ای قوی برای پیشگیری و غربالگری اوتیسم ایجاد کند.
وی اظهار کرد: ضروری است سه کانون تکامل کودک، فرزندآوری و فرزندپروری و اوتیسم در محلات با مشارکت مردم راه‌اندازی شود.