حفظ وگسترش زبان‌فارسی بخشی از دیپلماسی عمومی وزارت خارجه است - تسنیم
اسماعیل بقایی سخنگوی وزارت خارجه گفت: حفظ و گسترش زبان فارسی در جهان به عنوان بخشی از هویت ایرانی و به عنوان بخشی از برنامه های دیپلماسی عمومی همواره مورد حمایت وزارت امور خارجه بوده است.
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، یازدهمین گردهمایی موسسات فعال در آموزش زبان فارسی صبح امروز یکشنبه 11 خرداد در بنیاد سعدی برگزار شد.
در این مراسم غلامعلی حداد عادل، رئیس بنیاد سعدی و نمایندگان جمعی از موسسات و نهادهای فعال در عرصه آموزش زبان فارسی حضور داشتند.
رمضانی معاون آموزشی و پژوهشی بنیاد سعدی نخستین سخنران این مراسم بود.
او گفت: مفتخریم که امروز یازدهم خرداد به بهانه یازدهمین گردهمایی موسسات فعال در آموزش زبان فارسی در بنیاد سعدی گردهم آمدیم.
خوشحالیم که امروز میزبان سیاستگذاران از دستگاه‌های مختلف، فرهیختگان و نمایندگان موسسات آموزشی باشیم.
وی ادامه داد: موضوع این گردهمایی، آموزش زبان فارسی و پذیرش دانشجویان خارجی در ایران است؛ به یاد دارید که در گردهمایی‌های پیشین به مفاهیمی همچون استانداردسازی آموزش زبان فارسی و کیفیت آن پرداخته شده است و این افتخار را داشتیم که از نهادهای مرتبط در این زمینه میزبانی کنیم.
غلامعلی حداد عادل سخنران دوم این مراسم بودکه در سخنانی گفت: اصل صحبت من در این جلسه این است که چرا وجود بنیادی به نام بنیاد سعدی ضرورت دارد و چرا باید در کشورمان، بنیادی با وظیفه بنیاد سعدی داشته باشیم؟
دقت داشته باشید که اهمیت زبان فارسی نه تنها برای ما ایرانیان مهم است، بلکه خارجی زبانان نیز آن را مهم می‌دانند.
به عبارت دیگر، این مردم جهان بودند که فارسی آموختند و سراغش آمدند.
بنابراین نیاز به آموزش زبان فارسی فقط از سمت ما نیست بلکه از سمت دیگران نیز هست.
وی با طرح یک پرسش صحبت‌های خود را ادامه داد و گفت: پرسش اصلی این است که چرا باید یک مرکز متمرکز برای آموزش زبان فارسی به دیگر افراد وجود داشته باشد؟
اولین دلیل این است که باید برای آموزش زبان فارسی مبانی علمی این رشته را بدانیم.
باید توجه داشته باشیم که آموزش زبان به هم‌زبانان یک روش دارد و آموزش آن به بقیه، روش دیگری دارد.
بنابراین نیاز به یک مبانی علمی داریم.
جالب است بدانید که نخستین‌بار این رشته در دانشگاه علامه طباطبایی تاسیس شد و استادی که این فکر به ذهنش رسید، متخصص آموزش زبان انگلیسی بود.
وی اضافه کرد: ضرورت دوم این است که برای تحقق آموزش زبان فارسی به خارجیان باید از متخصصین استفاده کنیم؛ بنابراین باید جایی باشد تا کسانی که در دانشگاه‌ها آموزش دیدند را استخدام کند تا برای آموزش زبان فارسی در جهان فکر و کار کنند.
دلیل سوم، ضرورت تالیف کتابهای آموزش زبان فارسی به خارجیان است.
تا پیش از تأسیس بنیاد سعدی، اساتیدی مثل دکتر ثمره خودشان براساس علاقه شخصی دست به کار می‌شدند و کتاب می‌نوشتند؛ یا حتی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی کتاب‌هایی را گردهم می‌آورند و آن را در دفاتر خود توزیع می‌کردند.
کم و کیف کتاب‌هایی که از سال1357 تا سال 1390 (سال تاسیس بنیاد سعدی) تالیف شده است را بررسی کنید تا ببینید که چگونه بوده است؟
البته بنده نفی خدمات آنان را نمی‌کنم اما آن کتاب‌ها ماحصل تجربه یک استاد است اما در اینجا کار سترگی انجام شد و به صورت گروهی آثاری را می‌نویسیم.
در حال حاضر بیش از 40 کتاب در موضوعات مختلف اعم از آموزش واژگان، نوشتن و خواندن و ...
تألیف کرده‌ایم و بسیاری از آنها به 14 یا 15 زبان دیگر ترجمه شده است.
البته برنامه ما تالیف کتابهای بیشتری است.
او گفت: قدم بعدی تربیت معلم برای آموزش آن کتاب‌هاست.
ما در بنیاد سعدی دوره‌های مختلفی برگزار و مدرسینی را تربیت کردیم.
تاکنون به 600 نفر آموزش داده‌ایم و این افراد در حال افزایش است؛ بنده معتقدم که در این مسیر باید استانداردسازی کنیم.
این موضوع سالها قبل در بنیاد آغاز شده بود و باید چیزی شبیه به تافل و آیلتس برای استانداردسازی داشته باشیم.
به عبارت دیگر، باید ترازویی داشته باشیم تا بتوانیم ارزیابی کنیم که یک دانشجوی متقاضی یادگیری زبان فارسی در چه سطحی است و کار خود را در چه سطحی باید ادامه بدهد؟
رئیس بنیاد سعدی تاکید کرد: قدم بعدی تالیف کتابهای کمک آموزشی است؛ نمی‌شود به کسی آموزش زبان فارسی بدهید اما از کتابهای کمک درسی استفاده نکنید.
این کتاب‌ها مثل یک مشوق است که باعث می‌شود زبان آموز به ادامه مسیر علاقه‌مند بشود.
اگر بگویم در ازای تولید هر یک کتاب، نیازمند تولید 10 کتاب کمک آموزشی هستیم، سخن گزافه‌ای نیست.
جالب است بدانید در هند نزدیک به 140 دانشکده داریم که در آن زبان فارسی تدریس می‌شود و دانشجو می‌پذیرد.
در پاکستان نیز اوضاع به طور دیگری است.
در ارمنستان 20 مدرسه داریم که بچه‌ها در زمان تحصیل زبان فارسی یاد می‌گیرند. بنابراین کتابهای کمک آموزشی پهنه بسیار وسیعی دارد و برای مدیریت و پشتیبانی کتابفروشی‌های زبان فارسی در اقصی نقاط دنیا نیازمند یک مدیریت پشتیبانی بسیار قوی هستیم؛ نکته مهم دیگر تربیت استاد برای تامین معلم است.
اگر می‌خواهیم آموزش زبان فارسی در جهان روی پا بایستد، باید از علاقه‌مندان بومی کشورهای دیگر دعوت کنیم تا یه اینجا بیایند و متخصص آموزش زبان فارسی به خارجیان بشوند و سپس به کشور خودشان بروند.
حدادعادل گفت: در برخی کشورها مثل افغانستان، هندوستان و ....، وظیفه ما آموزش زبان فارسی نیست، بلکه حفظ زبان فارسی است.
باید خط فارسی را به تاجیکستانی‌ها بیاموزیم.
قبلا جایگاه زبان فارسی در سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، تنها در حد یک اداره بود و 11 نفر می‌خواستند به دنیا آموزش زبان فارسی بدهند اما اکنون اتفاق بسیار ویژه‌ای رخ داده است.
وی افزود: در حال حاضر، بیش از یکصد هزار دانشجوی خارجی در ایران مشغول تحصیل هستند و طبق درخواست شورای عالی انقلاب فرهنگی، نظارت بر آموزش زبان فارسی به این دانشجویان برعهده بنیاد سعدی است.
به عبارت دیگر، چه در دانشگاه‌های وزارت علوم و چه در دانشگاه‌های وزارت بهداشت باید یک ناظر بر آموزش زبان فارسی وجود داشته باشد و آنهم بنیاد سعدی است.
او در پایان گفت: ما رقیب هیچ موسسه‌ای نیستیم و وظیفه خود را تامین زیرساخت‌های لازم برای همه کسانی می‌دانیم که چنین نیازی دارند.
ما به جای اینکه مباشر آموزش باشیم، بیشتر خود را مشاور آموزش می‌دانیم.
اسماعیل بقایی سخنگوی وزارت امور خارجه نیز در بخش دیگری از این مراسم درباره تلاش‌های این وزارتخانه در جهت گسترش زبان فارسی صحبت کرد و با اشاره به اهمیت این زبان گفت: زبان فارسی عامل اندیشه، حکمت و تمدنی است که قرن‌ها در گستره وسیعی از جهان، از بنگال و هند تأثیرگذار بوده است.
امروز نیز این زبان با دارا بودن گنجینه‌ای از عرفان، شعر، ادب و فلسفه می‌تواند نقش بی‌همتایی در گفت‌وگوهای بین فرهنگی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران ایفا کند.
باور به این ظرفیت غنی همواره از برنامه‌های حفظ و گسترش زبان فارسی در جهان به عنوان بخشی از هویت ایرانی و به عنوان بخشی از برنامه‌های دیپلماسی عمومی حمایت کرده است.
وی ادامه داد: سفرای ما و نمایندگی‌های دیپلماتیک ما در خارج از کشور، همراه و در کنار فعالان فرهنگی مستقر در سفارتخانه‌ها، نمایندگان بنیاد سعدی در امر کمک به گسترش زبان فارسی هستند.
محور مهم این گردهمایی موضوع پذیرش دانشجویان خارجی در دانشگاه‌های ایران است.
این سیاست نه تنها موجب تقویت پیوندهای علمی و فرهنگی می‌شود، بلکه زمینه‌ساز شکل‌گیری نسلی از فارغ‌التحصیلان است که در ظرفیت غیررسمی به مثابه سفیران فرهنگی و ادبی ایران در کشورهای خود ایفای نقش خواهند کرد.
رئیس مرکز دیپلماسی عمومی وزارت امور خارجه افزود: ما در وزارت امور خارجه، با همکاری بنیاد سعدی و وزارت علوم و سازمان فرهنگ و ارتباطات تلاش می‌کنیم با تسهیل فرآیندهای اداری و ارائه بورسیه‌های آموزشی مؤثر، در جذب دانشجویان علاقه‌مند به زبان فارسی و ایران‌شناسی اقدام کنیم.
بنیاد سعدی به عنوان نهادی تخصصی در آموزش زبان فارسی به غیر فارسی‌زبانان، نقشی اساسی در هماهنگی و هم‌افزایی میان مراکز فعال در این عرصه ایفا کرده است که شایسته تقدیر است.
او ادامه داد: وزارت امور خارجه نیز با بهره‌گیری از شبکه نمایندگی‌های خود در خارج از کشور، در معرفی و پشتیبانی از برنامه‌های بنیاد سعدی یار و یاور این بنیاد بوده است.
در کنار فرصت‌ها، با چالش‌هایی همچون ایجاد محدودیت علیه زبان فارسی در برخی کشورها، کمبود منابع مالی و نیاز به بهینه‌سازی روش‌های آموزشی روبه‌رو هستیم.
اما امیدواریم که با ایجاد سکوهای دیجیتال مشترک، تقویت علمی شبکه فارغ‌التحصیلان و استفاده از ظرفیت سازمان‌های مردم‌نهاد، بتوان بر این چالش‌ها فائق آمد.
بقایی در پایان صحبت‌های خود گفت: از کوشش و زحمت همه استادان، مؤسسات و دست‌اندرکاران عرصه آموزش زبان فارسی قدردانی می‌کنم و بر این امر تأکید می‌کنم که وزارت امور خارجه در چارچوب سیاست‌های کلان جمهوری اسلامی ایران، حامی تلاش‌های شما در معرفی این زبان غنی و تمدن‌ساز خواهد بود.
امیدواریم این گردهمایی به اتخاذ تصمیم‌های عملی و اثربخش برای کمک به حفظ، شناخت، معرفی و گسترش هرچه بیشتر زبان فارسی در جهان بینجامد.
رضا مراد صحرایی مدیر مرکز آموزش‌کاوی زبان فارسی و وزیر سابق آموزش و پرورش نیز در سخنانی گفت: این همایش یک پیام دارد و آنهم این است که حاصل جمع ما بیش از تک تک ماست.
ما نیاز به هم افزایی، همکاری و همدلی داریم و باید به یکدیگر بپیوندیم.
موسسه‌های زیادی به مانند دانه تسبیح کار می‌کنند و باید یک نخ آنها را به هم متصل می‌کرد که آن نخ تسبیح بنیاد سعدی است.
وی ادامه داد: برای آموزش زبان فارسی بر سخت‌افزار تاکید کردیم، تامین شد، اما نتیجه نیاد؛ بر نرم‌افزار تاکید کردیم اما بازهم خروجی مطلوبی بیرون نیامد؛ سپس سراغ مغز‌افزارها رفتیم اما به نظرم راز آموزش زبان فارسی، دل‌افزارهایی هست که باید بهم وصل شوند.
باید گوهرشناسی شود تا بدانیم با چه چیزی مواجهیم.
صحرایی ضمن معرفی دو کتاب گفت: ما نیاز به یک رهبری هوشیارانه در حوزه زبان فارسی داریم.
دقت داشته باشید که برنامه آموزشی ما متحول شده است و نسل جدید به مانند دوره ما آموزش نمی‌بیند.
آموزش ها دیجیتال شده که ابعاد و چارچوب خاص خود را دارد.
انتهای پیام/
