چرا استدلالهای منطقی ذهنها را تغییر نمیدهد؟
به گزارش مشرق، شهاب اسفندیاری در توئیتی نوشت:
بحث و استدلال به تنهایی تأثیر معناداری در تغییر دیدگاههای افراد ندارد.
دکتر سارا لوبرانو روانشناس و نویسندهی کتاب «دربارهی سیاست حرف نزن: چگونه ذهنهای قرن ۲۱ را تغییر دهیم» میگوید روابط و کنشهای اجتماعی بیش از استدلال در تغییر باورها اثر دارد.
تحلیل ۵۶ مناظره انتخاباتی در ۲۲ انتخابات کشورهای مختلف بین سالهای ۱۹۵۲ تا ۲۰۱۶ نشان میدهد که این مناظرات تقریباً هیچ تأثیری در تغییر نظر رأی دهندگان نداشته است.
مردم به طور ناخودآگاه برای کاهش تنش باورهای قدیمی و اطلاعات جدید، دست به توجیه باورهای فعلی خود میزنند.
از نظر لوبرانو آنچه ذهنها را تغییر میدهد، روابط است.
دوستان و تجربیات مشترک بسیار بیشتر از استدلال غریبهها بر ما مؤثر هستند.
افرادی که دوستانِ فعالِ محیطزیست دارند، بسیار بیشتر از کسانی که حتی مشوقهای مالی دریافت میکنند، به کار در حوزهی محیط زیست تمایل نشان میدهند.
پس از محکومیت ترامپ در ۲۰۲۴، درصد جمهوریخواهانی که معتقد بودند «محکومین قضایی میتوانند رئیسجمهور شوند» از ۱۷٪ به ۵۸٪ افزایش یافت.
آنها ترجیح دادند باور قبلی خود (محکوم قضایی نباید رئیسجمهور شود) را تغییر دهند تا به حمایت از ترامپ ادامه دهند.
تأثیر تجربههای زیسته بر باورها هم زیاد است.
مثلا تجربه مستقیم بلایای طبیعی، باور به واقعی بودن تغییر اقلیم و تغییرات آب و هوایی را افزایش میدهد.
برای تغییر دیدگاههای سیاسی افراد، به جای تمرکز بر استدلالهای منطقی، باید فضاهایی برای ایجاد روابط و تجربیات مشترک ساخت.
لوبرانو میگوید در جوامع لیبرال امروز به اشتباه فکر میکنند «سیاست فقط بحث کردن و رأی دادن است»، در حالی که سیاست واقعی در «عمل جمعی و زندگی روزمره» شکل میگیرد.
تغییر باورهای سیاسی نه از طریق استدلال، بلکه از طریق روابط انسانی، اعتماد، و فعالیتهای عملی ممکن است.
بر این اساس یک تفکر سیاسی مؤثر هم نمیتواند در «انزوا» و به صورت «مستقل» شکل بگیرد.
برای تقویت اندیشه و فکر سیاسی باید در انتخاب دوستان دقت کنیم.
افرادی را برگزینیم که اهل فکر و دارای تفاوت در نظر باشند تا هم از آنها بیاموزیم و هم با آنها بتوانیم فکر کنیم.
نکته طنزآمیز و کنایی پایانی نویسنده این است که «طبعا انتظار ندارم صرفاً با گفتن این حرفها شما را متقاعد کنم!
خودتان آن را تجربه کنید.»
تجربهی شخصی من که یافتههای نویسنده را تایید میکند.
حتی استدلال هم وقتی موثر است که در موقعیتهای واقعی و در تعامل چهره به چهره شکل بگیرد.
رسانهها و شبکههای اجتماعی باعث شده گاه اهمیت تعامل انسانی مستقیم را دست کم بگیریم.
فعالان سیاسی هم غالبا دور از مردم و در حلقههای محدود خود اسیر حبابهای ذهنی میشوند.
این وضعیت باعث میشود با تحلیلهای نادرست از وضعیت جامعه مرتکب تجویزهای ناروا در سیاست و فرهنگ شوند.
*بازنشر مطالب شبکههای اجتماعی به منزله تأیید محتوای آن نیست و صرفا جهت آگاهی مخاطبان از فضای این شبکهها منتشر میشود.