حکمرانی نیازمند مبارزه ای دائمی در میدان اندیشه و حل مسئله است
نگاهداری در مراسم اختتامیه پنجمین دوره پارلمان دانشجویی گفت: میدان مبارزه امروز، میدان اندیشه و سیاستگذاری و دفاع از مرزهای فکر و حل مسئله است.

باشگاه خبرنگاران جوان - مراسم اختتامیه پنجمین دوره پارلمان دانشجویی، همزمان با آیین افتتاح باشگاه نوآوران و اندیشهورزان مرکز نوآوری قوهمقننه، در محل ساختمان مشروطه مجلس شورای اسلامی برگزار شد.
در این مراسم، بابک نگاهداری رئیس مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی، امیرابراهیم رسولی مشاور رئیس مجلس شورای اسلامی، محمد احیایی معاون امور فرهنگی و اجتماعی حوزه اجتماعی معاون اول رئیسجمهور و بهروز طهماسب کاظمی معاون پژوهشی مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی حضور داشتند.
شایان ذکر است باشگاه نوآوران و اندیشهورزان بهعنوان نهادی نوپا در مرکز نوآوری قوهمقننه، متشکل از اعضای ادوار مختلف پارلمان دانشجویی است که با هدف بهرهگیری مستمر از ظرفیتهای جوانان نخبه، پیوند ساختاریافته با بدنه کارشناسی مجلس و تسهیل جریان نخبگانی در حوزه تقنین و سیاستگذاری راهاندازی شده است.
سیاستگذاری امروز، مهارتی بینرشتهای و پیچیده است
بابک نگاهداری، در این مراسم با ابراز خرسندی از تداوم این مسیر آموزشی، گفت: بسیار خوشحالم که شاهد برگزاری اختتامیه پنجمین دوره پارلمان دانشجویی هستیم.
در این مدت توانستیم مجموعهای از علاقمندان به حوزه قانونگذاری و فعالیت در عرصه نمایندگی را تحت پوشش برنامههای آموزشی و مهارتی مرکز نوآوری قوهمقننه قرار دهیم.
وی با اشاره به پیچیدگیهای عرصه سیاستگذاری و ناکافی بودن آموزشهای کلاسیک دانشگاهی، افزود: سیاستگذاری و قانونگذاری دیگر فرآیندهایی ساده نیستند.
با توجه به ماهیت بینرشتهای و چند بعدی مسائل کشور، لازم است مهارتهایی فراتر از دروس تئوریک در جوانان نهادینه شود.
پارلمان دانشجویی دقیقاً با همین رویکرد شکل گرفته است تا بستری شبیهسازیشده برای تجربه عملی حکمرانی، اجماعسازی و رهبری جمعی فراهم آورد.
وی تأکید کرد: ما نیاز داریم افرادی را برای آینده کشور پرورش دهیم که توانایی حل مسئله داشته باشند.
متأسفانه این مهارت در آموزش رسمی ما جایی نداشته و امروز شاهدیم برخی مدیران صرفاً مسائل را بیان میکنند اما توان حل آن را ندارند.
رئیس مرکز پژوهشهای مجلس در ادامه خاطرنشان کرد: ایجاد باشگاه نوآوران و استمرار پارلمان دانشجویی با هدف آموزش این مهارتها و آشنا کردن نسل جدید با فرآیندهای واقعی حکمرانی است.
امیدواریم شاهد اثرگذاری ملموس این آموزشها در ارتقاء نظام قانونگذاری کشور باشیم.
پارلمان دانشجویی پاسخی است به خلأ نهادهای تربیتکننده مدیران آینده
نگاهداری با بیان اینکه دنیای سیاستگذاری امروز بسیار پیچیده، بینرشتهای و فراتر از آموزشهای کلاسیک دانشگاهی است، اظهار کرد: پارلمان دانشجویی با هدف پر کردن خلأ تربیت نیروهای متخصص برای حکمرانی شکل گرفته است.
ما نیاز به جوانانی داریم که مهارت حل مسئله داشته باشند.
متأسفانه آموزشهای رسمی ما تاکنون این مهارتها را آموزش ندادهاند.
وی در ادامه با اشاره به مسئله فقدان نهادهای تربیت کننده نیروی انسانی برای اداره کشور افزود: در کشور ما دو نوع نیروی سیاسی وجود دارد؛ یک دسته نیروهایی که به درد شور انتخاباتی میخورند و در ایام انتخابات فعال میشوند و دسته دوم نیروهایی که باید برای اداره قدرت تربیت شوند.
متأسفانه ما برای دسته دوم سازوکار نهادینه نداریم.
همین باعث شده فردی که در انتخابات پیروز میشود، چارهای جز تکیه بر همان نیروهای دسته اول برای انتصابات نداشته باشد.
نتیجه، اداره کشور با روش آزمونوخطا خواهد بود.
رییس مرکز پژوهشهای مجلس، با مقایسه با سایر کشورها گفت: در کشورهای توسعهیافته، احزاب فعال بهصورت دائم نیرو تربیت میکنند، اما در ایران احزاب تنها در ایام انتخابات فعالیت دارند و سپس خاموش میشوند.
بنابراین، پارلمان دانشجویی پاسخی به این خلأ بزرگ است.
نگاهداری همچنین بر ضرورت نهادینهسازی این تجربه تأکید کرد و گفت: ادامهدار شدن این مسیر مهمتر از آغاز آن است.
باید کاری کنیم که این نهادها مستقل از افراد پایدار بمانند.
خوشبختانه دکتر قالیباف نیز از حامیان جدی این مسیر است.
الگوبرداری از تجارب جهانی و تمرکز بر سیاستورزی تخصصی
وی با اشاره به نمونههای موفق جهانی در زمینه مشارکت جوانان در فرآیند حکمرانی همچون شورای جوانان در فنلاند و مجمع ملی جوانان در کرهجنوبی، افزود: در کشور ما نیز پارلمان دانشجویی میتواند نقشی مهم در انتقال ارزشها و تربیت نسل آینده ایفا کند.
حضور برخی از رؤسای دانشگاهها در این دوره، نظیر رؤسای دانشگاههای شهید بهشتی و تربیت مدرس، نشاندهنده توجه جدی به این مسیر است.
رئیس مرکز پژوهشهای مجلس در بر اهمیت دور نگهداشتن این نهاد از سیاستبازیهای مرسوم تأکید کرد و گفت: هدف ما تشکیل یک زیستبوم مشاوره سیاستی است نه یک دورهمی سیاسی.
از همه همکاران خواستهام مراقب باشند این فضا آلوده به بازیهای جناحی نشود.
ما نیاز به یک نهاد تخصصی داریم که علاقهمندان به عرصه عمومی در آن مهارتآموزی و ظرفیتسازی کنند.
نگاهداری با تأکید بر تداوم مسیر تربیت نیروهای متخصص گفت: انشاءالله این مسیر را ادامه خواهیم داد.
تلاش ما این است که برای کشور دولتمرد تربیت کنیم، نه سیاستبازانی که دنبال باندبازی و جناحگرایی هستند.
از همه دوستان نیز خواستهام که از فضای امن این دورهها صیانت کنند تا این حرکت با رویکردی سیاستپژوهانه و تخصصی پیش رود.
وی در ادامه با اشاره به راهاندازی «باشگاه نوآوران و اندیشهورزان» توسط مرکز نوآوری قوهمقننه گفت: این اقدام بسیار ارزشمند است، زیرا بستری فراهم میکند تا شرکتکنندگان این دورهها پس از پایان دوره نیز در یک چارچوب سازمانیافته فعالیت داشته باشند.
اگر تصویر آینده مجلس ما چنین باشد که این باشگاه از فارغالتحصیلان پارلمان دانشجویی، اندیشهورزان، فعالان اندیشکدهای و خلاقانه تشکیل شده و بهصورت نهادینه با کمیسیونهای مجلس همکاری کند، شاهد شکلگیری یک زیستبوم مشاوره سیاستی مؤثر برای نمایندگان خواهیم بود.
وی افزود: در این صورت، مجلس شورای اسلامی میتواند به نمادی از امید جوانان کشور تبدیل شود؛ جایی که مشارکت جوانان در حکمرانی در قالبی نظاممند و پیوسته و در ارتباطی مستقیم و سازنده با نمایندگان ملت تحقق پیدا می کند.
تجربه دفاع مقدس، الگویی برای مشارکت نسل جوان در حکمرانی
نگاهداری در ادامه با تأکید بر ظرفیت بیبدیل جوانان در پیشبرد امور کشور گفت: ما هر جا کار را به جوانان سپردیم، درخشیدند.
نگاهی به تاریخ بیندازید؛ هشت سال دفاع مقدس را همین جوانان اداره کردند.
امروز هم هر گاه میخواهیم از افتخارات کشور مثال بزنیم، به همان دوران برمیگردیم.
وی ادامه داد: بسیاری از مدیران و مسئولان فعلی کشور، تربیتشدگان مکتب دفاع مقدس هستند.
حالا شما وارثان آن مکتب هستید؛ البته ممکن است میدان مبارزه از دفاع از خاک، به دفاع از اندیشه و حل مسائل کشور تغییر کرده باشد، اما ماهیت مبارزه همان است.
رئیس مرکز پژوهشهای مجلس در سخن پایانی خود به ضرورت پایداری در مسیر تلاش برای حکمرانی مطلوب اشاره کرد و گفت: مبارزه در عرصه حکمرانی پایانپذیر نیست.
هیچ مسئلهای در دنیای حکمرانی برای همیشه حل نمیشود.
هر راهحل، خود زمینهساز مسائل تازهای خواهد شد.
بنابراین، ما به یک زیستبوم دائمی برای مبارزه در مسیر پیشرفت ایران عزیز نیاز داریم.
نگاهداری، افزود: میدان مبارزه امروز، میدان اندیشه و سیاستگذاری است.
دفاع از مرزهای جغرافیایی امروز در کنار آن، دفاع از مرزهای فکر و حل مسئله نیز هست.
با همان روحیه دوران دفاع مقدس، باید در این میدان تازه نیز آماده جهاد و تلاش باشیم.
مجلس محل کار جمعی است
امیرابراهیم رسولی، مشاور سیاسی رییس مجلس، نیز در اختتامیه پنجمین دوره پارلمان دانشجویی بیان داشت: پارلمان دانشجویی از بهترین ایده هایی است که مرکز پژوهش های مجلس آن را طراحی و اجرا کرده است.
وی افزود: یکی نکاتی که در مورد این ایده باید مدنظر قرار گیرد درگیر کردن جامعه، نخبگان و دانشجویان با پارلمان دانشحویی است بنابراین ضروری است که اقدامات رسانه ای برای شناساندن پارلمان دانشجویی به سطح افکار عمومی انجام شود.
وی با برشمردن مسئولیت های خود و فعالیت های سیاسی در طول بیش از دو دهه، بیان داشت: تجربه من در این سال ها نشان داده که هر فردی متناسب با علایق و تحصیلات و همچنین تخصص خود باید در یک جایگاه قرار بگیرد.
متاسفانه یکی از اشکالات بزرگ در کشور ما این است که آدم ها در جایگاه خود قرار ندارند.
وی در ادامه سخنان خود مدیریت در سطح کلان اجرایی و حکمرانی را نیازمند تجربه و دانش در کنار هم دانست و گفت: در کشور ما بحث جوانگرایی مطرح است.
ایده بسیار خوبی هم است اما آیا جوانگرایی به این معنا است که یک فردی که از دانشگاهی دکترا گرفته اما هیچ سابقه اجرایی ندارد را در یک مسئولیت مهم قرار دهیم.
پس در این صورت تجربه کار اجرایی و فهم دشورای های کار اجرای کجا قرار می گیرد.
وی سپس به ضرورت کارآمدی مجلس شورای اسلامی اشاره کرد و گفت: کارآمد بودن مجلس به این معنا است که در آن قوانیی تصویب شود که مورد نیاز و خواست مردم است.
کارآمدی مجلس به افشارگری و داد و بیداد نیست چرا که نظام جمهوری اسلامی دستگاه های نظارتی دارد و نمایندگان اگر مواردی هم وجود دارد باید به نهادهای نظارتی ارجاع داده و تا آخر دنبال کنند.
مشاور سیاسی رییس مجلس ادامه داد: در مجلس کار جمعی جواب می دهد و کارهای انفرادی در کوتاه مدت هیجان تولید می کند و در فضای رسانه ای یک موجی ایجاد می کند اما نمی تواند پایدار و موثر باشد.
وی تصریح کرد: اختلاف و تفاوت های سیاسی سرجای خود است اما کار جمعی باید در مجلس اتفاق بیفتد و در این صورت مجلس موفق است.
یعنی نماینده باید بتواند اجماع سازی انجام دهد.
مشاور سیاسی رییس مجلس، در جمع بندی سخنان خود یکی از کارکردهای پارلمان دانشجویی را کادر سازی برای نظام مدیریتی در کشور دانست و گفت: پارلمان دانشجویی باعث می شود دانشجویان از سطوح پایین با چالش ها و الزامات حکمرانی آشنا شده و پله به پله رشد کنند و در جایگاه ها قرار گیرند.
پارلمان دانشجویی به دنبال کادر سازی برای نظام حکمرانی است
بهروز طهماسب کاظمی معاون هماهنگی و خدمات پژوهشی مرکز پژوهش های مجلس هم در این مراسم با اشاره به این نکته که در جدیدترین ادبیات مدیریت در دنیا این حوزه را بین رشته ای ترین رشته در نظام دانشگاهی عنوان می کنند، گفت: در دنیای امروز یک تخصص برای موفق بودن در مدیریت کافی نیست و مسائل به قدری پیچیده و چند وجهی هستند که باید برای حل آن ها رشته های مختلف و تخصص های مختلف را به کار گرفت.
وی در ادامه سخنان خود سیاست پژوهشی و سیاست مداری را مبتنی بر مشورت و همگرایی جمعی عنوان کرد و ادامه داد: مجلس نمادی از کار جمعی و انجام مشورت در نظام حکمرانی است.
کاظمی تاکید کرد: قانون نویسی بدون در نظر گرفتن نظرات ذی نفعان و حوزه های مرتبط نمی تواند به موفقیت برسد.
بنابراین باید کار جمعی در کشور تمرین شود.
وی سپس با اشاره به پنجمین دوره پارلمان دانشجویی بیان داشت: پارلمان دانشجویی با هدف تمرین عملی حکمرانی توسط دانشجویان طراحی و اجرا شده است.
برای تبدیل شدن به حکمران موفق همانند همه موضوعات نیازمند تمرین و تکرارو رفع اشتباهات هستیم.
کاظمی تصریح کرد: همین تمرین و تکرار منجر به شکل گیری نیروهای توانمند برای نظام حکمرانی کشور می شود.
یکی از هدفگذاری پارلمان دانشجویی هم کادر سازی برای نظام مدیریتی کشور است.
معاون هماهنگی و خدمات پژوهشی مرکز پژوهشهای مجلس، در جمع بندی سخنان خود از استقبال دانشجویان از این پارلمان ابراز خوشحالی کرد و گفت: هر سال تلاش می کنیم فراگیری پارلمان دانشجویی را افزایش دهیم و تعداد بیشتری از دانشجویان مستعد و علاقه مند را درگیر این پارلمان کنیم.
باشگاه نوآوران و اندیشهورزان بستری زنده برای کارآفرینان سیاستی است
محمد مهدی مهربان هلان نیز در این آیین اختتامیه پنجمین دوره پارلمان دانشجویی از آغاز به کار «باشگاه نوآوران و اندیشهورزان» خبر داد و گفت: با تأسیس این باشگاه، از امروز بستری زنده برای کارآفرینان سیاستی فراهم شده است.
فارغالتحصیلان پارلمان دانشجویی، پژوهشگران سیاستگذاری و توسعهدهندگان فناوری از طریق نمونهسازی خلاقانه، ابزارهای شبیهسازی و آیندهنگری سیاستی از فرآیند قانونگذاری مجلس پشتیبانی خواهند کرد.
او با تأکید بر تحول در نقش جوانان در عرصه حکمرانی افزود: ما میخواهیم جوانان از کارمندان پیرو به کارآفرینان سیاستی پیشرو تبدیل شوند و فرآیند قانونگذاری را از یک وظیفه واکنشی به مسیری برای نوآوری باز تبدیل کنیم.
مهربان همچنین از گسترش همکاریها با اندیشکدهها و نخبگان خبر داد و گفت: این همکاریها به نمایندگان امکان میدهد به خلاصههای سیاستی متنوع و صداهای متفاوت دسترسی داشته باشند.
شبکه جوانان نیز پیشنهادهای آزمودهشده را به کمیسیونهای مجلس تزریق خواهند کرد.
وی ادامه داد: امروز میدان کارزار متفاوتی داریم؛ اکنون با ایدهها و نوآوریها، ایران را در عرصه سیاستگذاری بازسازی خواهیم کرد، با اخلاق و با همدلی.
خط مقدم ما در سیاستگذاری، در بازآفرینی اعتماد عمومی و در آیندهسازی است.
مدیرکل مرکز نوآوری قوهمقننه با اشاره به دستاوردهای این مرکز اظهار کرد: در این مدت نشان دادیم ناشدنیها چگونه ممکن میشوند.
اکنون باید به آنچه ضروری است متعهد شویم.
ما تلاش خواهیم کرد نوآوری را به محور اصلی حل مسئله در کشور تبدیل کنیم و با آن، مسائل کلیدی را حل کنیم.
او همچنین از راهاندازی زیرساختهای متعددی در این مسیر خبر داد و گفت: آزمایشگاه دیپلماسی پارلمانی، استودیو هنر، رسانه و قانونگذاری، آزمایشگاه شبیهسازی و ارزیابی قانون، نشریه مجلسنگار با رویکرد تجربهنگاری و باشگاه نوآوران، همگی در همین راستا شکل گرفتهاند.
وی افزود: برگزاری نمایشگاه ملی اندیشکدهها، اتصال به دهها اندیشکده برتر ایرانی، مشارکت در برگزاری آیین جایزه قانون از دیگر گامهای ما بوده است تا مرکز نوآوری مجلس به هاب نوآوری باز در عرصه حکمرانی عمومی تبدیل شود.
مهربان با اشاره به دشواریهای این مسیر تأکید کرد: ما بودجه نامحدود نداشتیم، فضای کافی یا توجه لازم نیز همیشه فراهم نبوده، اما چیزی که داشتیم قدرتمندتر بود: ایمان و اراده.
ایمان به اینکه جوانان میتوانند حکمرانی را نه از طریق کتابهای درسی، بلکه از طریق عمل یاد بگیرند.
ایمان به اینکه نوآوری باز یک نیاز ملی است، نه یک مفهوم وارداتی.
و ایمان به اینکه یک تیم کوچک متعهد با نیروی مأموریتگرایی میتواند نهادها را متحول کند.
او خاطرنشان کرد: این اختتامیه پایان کار نیست، آغاز یک اقدام عملی دیگر است.
ما میخواهیم پارلمان را از یک ساختمان مکانیکی قانونگذاری به کانون جوشش نوآوری ملی تبدیل کنیم.
پارلمان دانشجویی، کلاس زنده حکمرانی و فناوری نرم بلوغیافته است
مدیرکل مرکز نوآوری قوه مقننه با اشاره به فعالیتهای ششماهه مرکز نوآوری اظهار کرد: مرکز نوآوری قوهمقننه در این مدت با ابتکاراتی مانند پارلمان دانشجویی، نمایشگاه ملی اندیشکدهها، فروم حکمرانی و قانونگذاری در نمایشگاه اینوتکس، رویداد همتاتک ۲، رویدادهای دیپلنز و دیپنوژن و دهها رویداد دیگر، فصلی جدید در تاریخ حکمرانی مشارکتی و نوآوری باز در کشور رقم زد.
مهربان ادامه داد: نگارش این فصل از عمر مرکز نوآوری در شبهای طولانیِ کاری، ضربالاجلهای چالشبرانگیز و منابع محدود اما با اراده و ایمانی نامحدود نگاشته شد.
ما نه برای تشویق دیگران، بلکه برای اثرگذاری، تحول و امیدآفرینی در دل جوانان تلاش کردیم.
او سپس به دستاوردهای آماری مرکز پرداخت و گفت: در مدت شش ماه، ۲۶ رویداد ملی و راهبردی با مشارکت ۱۹۸۵ نفر شامل دانشجویان، کارشناسان، نمایندگان پارلمان، اندیشکدهها و نوآوران برگزار شد.
همچنین بیش از ۴۰ اندیشکده تخصصی، ۲۵ شرکت دانشبنیان، ۱۱۸ مقام دولتی و ۶۱ نماینده مجلس در این برنامهها مشارکت داشتند.
هزاران نفرساعت تیم اجرایی، ستون فقرات خاموش این حرکت بودند.
وی افزود: البته باید توجه داشت که حماسهها در این اعداد نیست، بلکه در دل داستانهایی است که در این میان خلق شده است.
پشت هر عدد، تلاشهای عظیم و پشت هر رویداد، یک دیدگاه شکل گرفته است:
تبدیل پارلمان از یک ساختمان مکانیکی قانونگذاری به کانون جوشش نوآوری ملی
مدیرکل مرکز نوآوری درباره پارلمان دانشجویی نیز گفت: اکنون پارلمان دانشجویی کلاس زنده حکمرانی است.
در میان دستاوردهای ما، این پارلمان چون خورشیدی میدرخشد.
در پارلمان چهارم و پنجم با حضور ۲۸۶ دانشجو و بیش از ۱۲ تسهیلگر آموزشدیده این رویداد برگزار شد.
پارلمان دانشجویی دیگر صرفاً یک فضای نمادین نیست، بلکه یک شبیهسازی راهبردی حکمرانی و مسیری واقعی برای آموزش قانونگذاری، نمایندگی و مسئولیتپذیری در مردمسا لاری دینی است.
وی خطاب به دانشجویان افزود: شما پیشنویس لوایح را تهیه کردید، جلسات کمیسیون برگزار کردید، پشت تریبون ایستادید و برای عدالت، برابری، ارزشهای اجتماعی و خلاقیت استدلال کردید.
امروز، بسیاری از شما عضو باشگاه نوآوران خواهید شد و همچنان به مشاوره و تدوین ایدههای سیاستی ادامه خواهید داد.
مهربان پارلمان دانشجویی را «یک فناوری نرم به بلوغرسیده» دانست و افزود: این سامانه ماژولار و بهروزشونده در هر دوره ارتقا یافته و اکنون با افزودهشدن ماژولهای رأی اعتماد و خبرگزاری پادا، به تکامل بیشتری رسیده است.
وی همچنین به برنامههای راهبردی دیگر اشاره کرد و گفت: ۹ برنامه دیپلماسی پارلمانی با موضوعاتی درباره کشورهای مختلف و ۴ بوتکمپ سیاستگذاری در حوزههایی چون هوش مصنوعی و نوآوری در سلامت برگزار شد.
در پایان این مراسم با امضای بابک نگاهداری رئیس مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی، بهروز طهماسب کاظمی معاون پژوهشی مرکز پژوهشهای مجلس و محمد احیایی باشگاه نوآوران و اندیشهورزان افتتاح شد.