هشدار افزایش آلودگی هوای تابستان

به گزارش مشرق، تحقیقات جدید پژوهشگران مؤسسه فناوری ماساچوست (MIT) نشان می‌دهد که تغییرات اقلیمی می‌تواند توانایی ما در کنترل آلودگی اُزن در سطح زمین را کاهش دهد؛ موضوعی که ممکن است تلاش‌های جهانی برای بهبود کیفیت هوا و حفاظت از سلامت عمومی را با چالش‌های جدی مواجه کند.
این مطالعه که با استفاده از مدل‌های پیشرفته اقلیمی و شیمی جوی انجام شده، هشدار می‌دهد که گرم‌تر شدن زمین موجب تغییر در رفتار آلاینده‌ها می‌شود و در نتیجه، سیاست‌های فعلی برای کاهش اُزن سطحی ممکن است کارایی سابق را نداشته باشند.
اُزن سطحی؛ بازیگر اصلی مه‌دود شهری
در حالی که اُزن در لایه‌های بالای جو نقش حفاظتی در برابر پرتوهای فرابنفش ایفا می‌کند، اُزن سطحی از آلاینده‌های خطرناک و عامل اصلی مه‌دود شهری محسوب می‌شود.
این گاز زمانی تشکیل می‌شود که نور خورشید به ترکیبات آلاینده‌ای مانند اکسیدهای نیتروژن و ترکیبات آلی فرار که از منابعی چون خودروها، کارخانه‌ها، رنگ‌ها و مواد پاک‌کننده ساطع می‌شوند، برخورد می‌کند.
نتیجه این واکنش شیمیایی، تشکیل لایه‌ای از آلودگی است که نفس کشیدن را برای شهروندان، به‌ویژه مبتلایان به آسم و بیماران قلبی، دشوار می‌سازد.
نتایج این پژوهش نشان می‌دهد در مناطقی چون شرق آمریکای شمالی و اروپای غربی، برای دستیابی به سطح مطلوب آلودگی هوا در آینده، کاهش بیشتری در انتشار آلاینده‌ها لازم است.
در مقابل، در شمال‌شرق آسیا کاهش آلاینده‌ها در آینده می‌تواند اثرگذاری بیشتری داشته باشد، گرچه به دلیل شدت آلودگی در این منطقه، سطح اُزن همچنان بالا باقی خواهد ماند.
امی لو روی، دانشجوی دکتری و نویسنده اصلی این تحقیق، می‌گوید: معمولاً در روزهای گرم و آفتابی، سطح اُزن افزایش می‌یابد و این پدیده به تغییرات اقلیمی نیز وابسته است.
پیچیدگی‌های کاهش اُزن سطحی
برخلاف بسیاری از آلاینده‌ها، اُزن آلاینده‌ای ثانویه است و به‌طور مستقیم از منابعی مانند خودرو یا دودکش‌ها تولید نمی‌شود.
بنابراین کنترل آن پیچیده‌تر است.
در برخی شرایط، حتی کاهش اکسیدهای نیتروژن می‌تواند به افزایش سطح اُزن منجر شود، زیرا رفتار شیمیایی این ترکیبات به شرایط جوی وابسته است.
نوئل سلین، استاد دانشگاه MIT و نویسنده ارشد این مطالعه، تأکید می‌کند: علاوه بر انتشار آلاینده‌ها، شرایط هواشناسی نقش کلیدی در شکل‌گیری اُزن دارد.
مدل‌سازی درست رفتار زیستی زمین، برای درک تأثیرات تغییر اقلیم بر کیفیت هوا حیاتی است.
پژوهشگران این پروژه دو سناریوی اقلیمی متفاوت یکی با گرمایش بیشتر و یکی با گرمایش کمتر را با داده‌های بین سال‌های ۲۰۰۰ تا ۲۰۱۵ مقایسه کردند.
هر سناریو در قالب بازه‌ای ۸۰ ساله و به بخش‌های ۱۶ ساله تقسیم شد.
سه منطقه هدف این مدل‌سازی عبارت بودند از شرق آمریکای شمالی، اروپای غربی و شمال‌شرق چین مناطقی با سطح بالای آلاینده‌ها و داده‌های پایش قابل‌اتکا.
یکی از نکات برجسته این تحقیق، استفاده از داده‌های سال‌به‌سال آب‌وهوایی (و نه فقط میانگین‌ها) برای بررسی وضعیت آلودگی است.
لو روی توضیح می‌دهد: حتی یک روز با سطح بالای اُزن می‌تواند دست‌یابی به اهداف بهداشتی را به خطر اندازد.
برای دستیابی به اهداف کیفی هوا، ممکن است نیاز به کاهش شدیدتر انتشار اکسیدهای نیتروژن داشته باشیم.
پژوهشگران MIT اکنون در تلاش‌اند مدل‌های خود را گسترش دهند و عواملی چون آتش‌سوزی‌های طبیعی و سوختن زیست‌توده را نیز در نظر بگیرند.
سلین در پایان گفت: «اگرچه وارد کردن این متغیرها به مدل دشوار است، اما نتایج نشان می‌دهد که نادیده گرفتن نوسانات اقلیمی، می‌تواند ما را به پیش‌بینی‌های اشتباه سوق دهد.»
نتایج کامل این تحقیق در نشریه Environmental Science & Technology منتشر شده است.