همکاری آذربایجان و آلمان در حوزه انرژی سبز و کریدور میانی
روابط آذربایجان و آلمان با امضای نقشه راه همکاری و دیدار علی اف با رئیس کمیته شرقی اقتصاد آلمان، وارد مرحله جدیدی شده است. تمرکز این همکاری ها بر بخش های غیرنفتی، انرژی سبز و کریدورهای حمل ونقل، نشانگر تمایل دو کشور برای تعمیق مشارکت های راهبردی است.

به گزارش گروه بینالملل خبرگزاری تسنیم، آلمان یکی از جایگاههای نخست را در میان کشورهای اروپایی دارد که جمهوری آذربایجان علاوه بر بخش انرژی و تجارت، در حوزههای غیرنفتی نیز با آنها همکاری موفقی دارد.
کسبوکار آلمانی به طور فعال در پروژههای بزرگ صنعتی در آذربایجان مشارکت میکند.
باکو و برلین مصمم به گسترش مشارکت در مسیر تجاری هستند و روز گذشته الهام علیاف، رئیسجمهور آذربایجان، چشمانداز همکاریهای تجاری آذربایجان و آلمان را با میشائل هارمس، رئیس کمیته شرقی اقتصاد آلمان که به باکو سفر کرده بود، مورد بحث قرار داد.
در همان روز، نقشه راهی برای پروژههای اقتصادی بین کمیته شرقی و آژانس توسعه صادرات و سرمایهگذاری آذربایجان (AZPROMO) به امضا رسید.
کمیته شرقی اقتصاد آلمان که در سال 1952 تأسیس شده، دارای سنتهای پایدار و تجربه قابل توجهی است و به عنوان مبتکر ترویج شرکتهای آلمانی در بازارهای اروپای شرقی و جنوبی، منطقه پساشوروی از جمله قفقاز جنوبی و آسیای مرکزی فعالیت میکند.
این ساختار روندهای جاری بازار و تقاضا را بررسی کرده، سفرهای هیئتها را سازماندهی و کنفرانسهای بخشی برگزار میکند و شرکتها و نهادهای دولتی آلمان را با بیش از بیست کشور شریک و از طریق شبکه گستردهای از تماسها با طرفهای تجاری کلیدی در محل مرتبط میسازد.
قابل ذکر است که کمیته شرقی اقتصاد آلمان مدتهاست که به طور بسیار فعال با نهادهای دولتی و محافل تجاری آذربایجان همکاری کرده و ابتکارات تجاری جدیدی را ترویج میکند.
در جریان دیدار روز 30 مه، بر اهمیت دیدارهای رئیسجمهور آذربایجان با رهبری کمیته شرقی اقتصاد آلمان و همچنین با نمایندگان محافل تجاری و شرکتهای آلمانی با رضایت تاکید شد و نقش سفر آوریل فرانک-والتر اشتاینمایر، رئیسجمهور آلمان به آذربایجان در گسترش روابط اقتصادی دوجانبه برجسته شد.
در این نشست، تبادل نظر در مورد چشمانداز روابط اقتصادی دوجانبه صورت گرفت و اشاره شد که شرایط سرمایهگذاری مطلوب در آذربایجان، فعالیت سرمایهگذاری کسبوکار آلمانی را تشویق میکند.
به ویژه، همانطور که میشائل هارمس اشاره کرد، در چارچوب این سفر، نقشه راهی برای پروژههای مشترک اقتصادی با AZPROMO امضا خواهد شد و در این زمینه حمایت سیاسی قابل توجه رئیسجمهور آذربایجان محسوس است.
بر اساس اطلاعات ارائه شده از سوی وزارت اقتصاد آذربایجان، «نقشه راه گسترش روابط تجاری-اقتصادی و سرمایهگذاری بین شرکتهای آذربایجانی و آلمانی» توسط کمیته شرقی اقتصاد آلمان، AZPROMO و اتاق بازرگانی آلمان و آذربایجان امضا خواهد شد.
انرژی سبز در اولویت: از باد دریایی تا کریدور انرژی خزر-اروپا
پرویز شهبازوف، وزیر انرژی آذربایجان، روز گذشته در صفحه خود در شبکه اجتماعی X اعلام کرد: «در جریان دیدار با میشائل هارمس، رئیس کمیته شرقی اقتصاد آلمان، گسترش همکاری آذربایجان و آلمان در حوزه انرژی سبز مورد بحث قرار گرفت.
ما در چارچوب مذاکرات، چشمانداز همکاری با شرکتهای آلمانی در زمینه انرژی بادی دریایی و همچنین توسعه کریدور انرژی سبز که از دریای خزر تا اروپا امتداد خواهد یافت و تامین انرژی از طریق این زیرساخت را ارزیابی کردیم.»
به طور خاص، صحبت از احداث کابل برق زیردریایی «انرژی دریای سیاه» به طول 1195 کیلومتر و با ظرفیت 1 گیگاوات از بستر دریای سیاه است.
بر اساس برآوردهای اولیه، ظرفیت این کابل امکان تامین سالانه تا چهار گیگاوات برق «سبز» را فراهم خواهد کرد.
در مجموع، همکاری در زمینه منابع انرژی تجدیدپذیر یکی از جهتگیریهای امیدوارکننده در مسیر تجاری آذربایجان و آلمان است.
این روند در اوایل آوریل سال جاری نیز، در جریان سفر فرانک-والتر اشتاینمایر، رئیسجمهور آلمان به آذربایجان، مورد بحث قرار گرفته بود.
الهام علیاف، رئیسجمهور آذربایجان، در بیانیه مطبوعاتی مشترک با همتای آلمانی خود گفت: «در ژانویه-فوریه 2025، حجم مبادلات تجاری بین آذربایجان و آلمان تقریباً سه برابر شده است.
دلیل اصلی این امر افزایش حجم صادرات نفت خام از آذربایجان به آلمان بوده و ما معتقدیم که در سالهای آینده باید گامهای فعالتری برای تنوع بخشیدن به مبادلات تجاری خود برداریم.»
رئیسجمهور آذربایجان تاکید کرد که «حوزه انرژی تجدیدپذیر از جمله اولویتهاست و شرکتهای آلمانی در این زمینه تجربه گستردهای دارند.
به نوبه خود، آذربایجان نیز برنامه و طرحهای بسیار بزرگی در زمینه انرژی سبز دارد.
ما قصد داریم تا سال 2030 با جذب سرمایهگذاری خارجی، تولید مات را به 6 گیگاوات برسانیم و بخشی از این حجم به اروپا صادر خواهد شد.»
کریدور میانی و لجستیک: نگاه آلمان به اتصال اوراسیایی از مسیر قفقاز
یکی دیگر از جهتگیریهای امیدوارکننده در مسیر تجاری آذربایجان و آلمان، اجرای طرحهای مشترک در حوزه حملونقل و لجستیک با تکیه بر ظرفیتهای کریدور میانی است.
رئیسجمهور آلمان در جریان سفر اخیر خود به آذربایجان خاطرنشان کرد: «ما نه تنها به روابط اقتصادی و تجاری با آسیای مرکزی، بلکه با خاور دور، جنوب غربی آسیا و همچنین چین علاقهمندیم.
از این نظر، کریدور میانی چشمانداز جالبی برای اقتصاد آلمان نیز محسوب میشود.»
در چند سال اخیر، شرکتهای حملونقل و باربری آلمانی همکاری خود را با بندر تجاری دریایی بینالمللی باکو افزایش داده و در حال بررسی فرصتهای سرمایهگذاری در منطقه آزاد اقتصادی آلات در مجاورت آن هستند.
همزمان، آلمان به عنوان اقتصاد پیشرو اروپا، قصد دارد در برنامه بلندمدت کمیسیون اروپا که حمایت از طرحهای زیربنایی در مسیر حملونقل بینالمللی ترانس-خزر در کشورهای آسیای مرکزی و آذربایجان را برای ادغام کشورهای منطقه دریای سیاه و خزر در شبکه حملونقل سراسری اروپا از طریق ایجاد محور جنوب شرقی پیشبینی میکند، شرکت نماید.
رشد پرشتاب تجارت دوجانبه: از نفت و گاز تا گسترش صادرات غیرنفتی آذربایجان
آذربایجان به طور سنتی اهمیت زیادی برای توسعه همکاریهای تجاری-اقتصادی و سرمایهگذاری با آلمان، که «لوکوموتیو» اقتصاد اروپا محسوب میشود و تولید ناخالص داخلی اسمی آن در سال 2024 به 4.7 تریلیون دلار رسیده، قائل است.
مشارکت تجاری آذربایجان و آلمان بر پایه چارچوب گسترده قراردادی-حقوقی استوار است: به عنوان مثال، تاکنون بیش از هشتاد سند بین دو کشور امضا شده و در مجموع حدود 200 شرکت آلمانی در آذربایجان به ثبت رسیده که از این تعداد، حدود 170 شرکت عضو اتاق بازرگانی آذربایجان و آلمان هستند.
شرکتهای آلمانی به طور فعال در پروژههای پیمانکاری مختلف در صنعت، تولید مصالح ساختمانی، بخش کشاورزی، برق، ارتباطات، پروژههای انرژی سبز و دیجیتالیسازی اقتصاد، نوسازی بنادر، راهآهن و سایر زیرساختهای حملونقل و غیره مشارکت دارند.
همزمان، حجم سرمایهگذاریهای متقابل بین آذربایجان و آلمان امروز از 1.5 میلیارد دلار فراتر رفته است.
مقیاس روابط تجاری نیز کمتر چشمگیر نیست: حدود 70 درصد از کل حجم تجارت آلمان با کشورهای قفقاز جنوبی به آذربایجان اختصاص دارد.
علیرغم بحرانهای جهانی و رکود، تجارت به طور پویا در حال توسعه است: به عنوان مثال، در سال 2022 حجم مبادلات تجاری متقابل 1.3 میلیارد دلار بود و در سال 2023 با افزایش 45.4 درصدی به 1.8 میلیارد دلار رسید.
اساس صادرات آذربایجان به طور سنتی عرضه نفت است و آلمان در میان 10 خریدار اصلی این ماده خام قرار دارد.
از زمان راهاندازی کریدور گاز جنوبی، شرکت بازرگانی گاز آلمانی یونیپر (Uniper SE) به عنوان بزرگترین خریدار گاز آذربایجان در منطقه جنوب اروپا عمل میکند.
با این حال، علیرغم اینکه بخش عمده صادرات آذربایجان را مواد خام انرژی تشکیل میدهد، در سالهای اخیر کسبوکار داخلی عرضه محصولات مختلف غیرنفتی به بازار آلمان را افزایش داده است.
حضور پررنگ اقتصادی آلمان در آذربایجان؛ سرمایهگذاری و مشارکت در پروژهها
بر اساس دادههای ارائه شده از سوی وزارت اقتصاد آذربایجان، در سال 2024 حجم مبادلات تجاری آذربایجان و آلمان از 1.6 میلیارد دلار فراتر رفت و در ژانویه-آوریل 2025 از 600 میلیون دلار گذشت.
از جمله، در صادرات آذربایجان در سالهای اخیر، سهم محصولات نوشیدنی، آبمیوههای تازه و کنسرو شده میوه و سبزیجات، میوههای خشک، فندق و چای افزایش یافته است.
عرضه محصولات پتروشیمی، متالورژی رنگین و سیاه، تجهیزات مکانیکی و قطعات تولید شده در خوشههای صنعتی آذربایجان نیز در حال برقراری است.
به نوبه خود، اساس واردات آلمان به آذربایجان در سال گذشته را خودروهای سواری، سایر وسایل نقلیه و قطعات یدکی آنها، محصولات متالورژی سیاه، تجهیزات الکتریکی، الکترونیک، ابزارهای نوری، پزشکی، عکاسی و سایر ابزارهای دقیق، دارو و لوازم آرایشی، جواهرات، محصولات کاغذی و مقوایی، محصولات غذایی مختلف، مواد شیمیایی خانگی، منسوجات و غیره تشکیل دادهاند.
انتهای پیام/