رقص اردن روی لبه تیغ؛ همکاری پنهان با اسرائیل در میانه بحران غزه
درحالیکه اردن برای ساکت کردن مردم خود در ظاهر سعی میکند به اسرائیل فشار بیاورد، بطور پنهانی روابط اطلاعاتی- اقتصادی خوبی با رژیم دارد.

باشگاه خبرنگاران جوان؛ مینا عظیمی - مقاله منتشر شده در وبسایت «شورای آتلانتیک – Atlantic Council» که توسط وبسایت الخنادق ترجمه شده است، حقایق و جزئیات جدیدی را درباره همکاری نظامی و اطلاعاتی بین اردن و رژیم تروریستی اسرائیل افشا میکند.
این مقاله به وضوح به موضع ریاکارانه مقامات اردن اشاره دارد؛ آنها در ملاء عام به رژیم تروریستی اسرائیل حمله میکنند، اما در خفا به همکاری خود با این رژیم اشغالگر «آرام و بدون وقفه» ادامه میدهند.
از برجستهترین حقایق و جزئیات جدیدی که این مقاله تأیید کرده است، برگزاری جلسهای در ژوئن ۲۰۲۴ است که اردن به همراه مقامات بحرین، امارات، عربستان سعودی و مصر در منامه، پایتخت بحرین در آن شرکت داشتند.
شورای آتلانتیک مینویسد: در حدود دو سال از حمله حماس در ۷ اکتبر ۲۰۲۳ و آغاز جنگ اسرائیل علیه غزه، اردن چندین اقدام دیپلماتیک انجام داده است که به وخامت روابطش با اسرائیل اشاره داشته باشد، از جمله: خروج از توافقنامه مشترک «آب در ازای انرژی» با امارات و اسرائیل در نوامبر ۲۰۲۳، فراخواندن سفیر خود از تلآویو، رأیگیری در مه ۲۰۲۴ برای اخراج سفیر اسرائیل از امان و درخواست برای اعمال تحریم تسلیحاتی علیه اسرائیل.
همکاریهای پنهانی اردن و اسرائیل در میانه بحران غزه
از زمان فروپاشی آتشبس غزه در ژانویه ۲۰۲۵ و شروع حملات رژیم تروریستی اسرائیل، مقامات اردنی، مانند عبدالله دوم پادشاه اردن و ایمن الصفدی، وزیر امور خارجه آن اظهارات تندی علیه این رژیم مطرح و پیشنهادات مربوط به اخراج فلسطینیان از غزه به کشورهای همسایه را رد کردهاند.
با این حال، سطح همکاری نظامی و اطلاعاتی بین دو طرف همچنان فعال است.
در آوریل ۲۰۲۴، اردن با هماهنگی آمریکا، به ساقط کردن تعدادی از پهپادهایی که توسط ایران به سمت اهدافی در اسرائیل پرتاب شده بودند، کمک کرد.
همچنین جنگندههای رافال فرانسوی به درخواست امان، برخی از این تسلیحات را رهگیری کردند.
نشستهای محرمانه و نگرانیهای مشترک
دو ماه پس از آن، اردن به همراه مقامات بحرین، امارات، عربستان سعودی و مصر در جلسهای در منامه، پایتخت بحرین شرکت کرد.
این جلسه با حضور هرتزی هالوی، رئیس ستاد ارتش رژیم تروریستی اسرائیل در آن زمان و مایکل اریک کوریلا، فرمانده فرماندهی مرکزی آمریکا، برای بحث درباره همکاری امنیتی منطقهای برگزار شد.
همچنین دیدارهای محرمانه بین مقامات اردنی و صهیونیستی برای بررسی مسائل امنیتی مشترک، از جمله پیامدهای سرنگونی بشار اسد در سوریه و عملیات نظامی متعاقب اسرائیل در آنجا ادامه داشته است.
ضرورت ادامه همکاری
امان بر این باور است که اقدامات دیپلماتیک، مانند خروج از توافقنامه «آب در ازای انرژی»، باعث آرامش افکار عمومی داخلی میشود که بیش از ۵۰ درصد آن را فلسطینیان تشکیل میدهند، بدون اینکه تغییر ریشهای در ترتیبات امنیتی بلندمدت خود با اسرائیل ایجاد کند.
ابعاد همکاریهای امنیتی و غیرنظامی
اگرچه روابط اردن و رژیم تروریستی اسرائیل پیش از امضای پیمان صلح بین دو کشور در سال ۱۹۹۴ وجود داشته است، اما ماهیت آن از آن زمان تاکنون بسیار توسعه یافته است و شامل تبادل اطلاعات اطلاعاتی، کمکهای امنیتی و حتی تحویل برخی تسلیحات مانند انتقال ۱۶ فروند هلیکوپتر تهاجمی از نوع «کبرا AH-۱» توسط اسرائیل به اردن در سال ۲۰۱۵ برای تقویت توانایی ارتش آن میشود.
این رابطه همچنین شامل مزایای غیرنظامی نیز میشود، مانند دریافت بیش از ۱۰۰ میلیون متر مکعب آب سالانه از آب فلسطین که اسرائیل به اردن میدهد، علاوه بر مقادیر زیادی گاز طبیعی.
همچنین همکاری اردن یک محرک اصلی برای ادامه کمکهای سالانه ۱.۴۵ میلیارد دلاری آمریکا به امان محسوب میشود.
چالش نفوذ ایران
در همین حال، رابطه با رژیم تروریستی اسرائیل نقش مهمی در تلاشهای اردن برای مهار نفوذ فزاینده ایران در خاک خود ایفا میکند که در یک سال و نیم گذشته تشدید شده است.
نیروهای مقاومت در منطقه بخصوص نیروهای مقاومت عراق و یمن بارها از حریم هوایی اردن را برای انجام عملیات پهپادی علیه اسرائیل استفاده کردهاند.
همچنین مقامات اردنی و آمریکایی چندین تلاش برای ارسال سلاح را خنثی کردهاند، از جمله مینهای «کلیموور»، مواد منفجره C۴ و «سمتکس»، تفنگهای کلاشنیکف، و موشکهای کاتیوشا ۱۰۷ میلیمتری، که برخی از آنها طبق ادعای منابع اردنی، به سمت کرانه باختری فلسطین هدایت شده بودند.
نگرانی تلآویو از ارسال سلاح به حدی رسیده است که رژیم تروریستی اسرائیل در مه، طرحی به ارزش ۱.۴ میلیارد دلار را طی پنج سال برای تأمین امنیت مرزهای خود با اردن تصویب کرد.
این طرح شامل تقویت حضور نظامی ارتش اسرائیل در منطقه و ساخت یک دیوار مرزی با فناوری بالا به طول ۴۲۵ کیلومتر است که از «حمه غدیر» در شمال تا «رمال السامر» در شمال ایلات امتداد دارد.
اسرائیل اعلام کرد که این تصمیم در واکنش به افزایش تلاشها برای نفوذ و ارسال سلاح از مرزها اتخاذ شده است.
معضل داخلی اردن
وبسایت شورای آتلانتیک ادعا میکند که حضور ایران در اردن احتمالا به زودی تشدید خواهد شد، زیرا تهران ممکن است تصمیم اخیر دولت اردن مبنی بر غیرقانونی کردن گروه اخوان المسلمین و حتی ترویج ایدئولوژی آن را فرصتی مناسب برای گسترش ایدئولوژی خود بداند.
از سویی دیگر مردم اردن نیز از حکومت پادشاهی این کشور خشمگین هستند.
خشم داخلی گسترده به دلیل حمایت حکومت از اسرائیل ممکن است نارضایتی عمومی موجود ناشی از بحران اقتصادی و سیاستهای اجتماعی ضعیف را شعلهور سازد که میتواند به یک شورش منجر شود.
این نگرانیها در پرتو آنچه در سال ۲۰۲۱ رخ داد و اتهامات وارده به حمزه بن الحسین، برادر ناتنی ملک عبدالله و ولیعهد سابق، مبنی بر دست داشتن در تلاش برای کودتا علیه دولت، تشدید میشود.
چشمانداز دشوار آینده
عبدالله دوم میداند که باید بین حمایت امنیتی و اقتصادی حیاتی که از رژیم تروریستی اسرائیل دریافت میکند و فشارهای داخلی فزاینده برای قطع روابط با آن، تعادل برقرار کند.
با این حال، حفظ این شراکت در صورت ادامه جنگ غزه و احتمالاً تشدید آن، دشوارتر خواهد شد، که پس از موافقت شورای امنیت رژیم تروریستی اسرائیل در ۵ مه با یک طرح جامع جدید برای تشدید حمله و اشغال نوار غزه، محتمل به نظر میرسد.
منبع: الخنادق