خطاهای شناختی؛ عامل پنهان شکست در انتخاب همسر

به گزارش خبرگزاری تسنیم از رشت، اول ذی‌الحجه، سالروز فرخنده ازدواج حضرت علی علیه‌السلام و حضرت فاطمه زهرا سلام‌الله‌علیها، در تقویم رسمی کشور به‌عنوان «روز ازدواج» نام‌گذاری شده است.
این مناسبت، فرصتی برای بازنگری در سبک زندگی و ازدواج‌های امروز جامعه است.
ازدواج امام علی (ع) و حضرت فاطمه (س)، نمونه‌ای از یک ازدواج ساده، معنوی و پایدار است که می‌تواند الگویی برای جوانان امروز باشد.
در شرایطی که دغدغه‌های اقتصادی، توقعات غیرمنطقی و تحریف‌های شناختی بر سر راه ازدواج جوانان مانع‌تراشی می‌کنند، بازگشت به سیره اهل بیت علیهم‌السلام می‌تواند راهگشای ازدواج‌هایی سالم و پایدار باشد، در همین راستا، گفت‌وگویی با دکتر سید محمدعلی میری روانشناس و مولف کتاب در زمینه‌های مشاوره و تعلیم و تربیت، انجام داده‌ایم تا آسیب‌شناسی دقیقی از ازدواج‌های امروز و نکات کلیدی برای انتخاب همسر ارائه شود.
تسنیم: آقای میری، با توجه به شرایط امروز جامعه و دغدغه‌های مربوط به ازدواج، شما چه نکات مهمی را درباره انتخاب همسر و ازدواج سالم مطرح می‌کنید؟
میری: ازدواج یکی از مهم‌ترین تصمیمات زندگی هر فرد است که تأثیر مستقیم بر کیفیت زندگی، سلامت روان و آینده فرد دارد.
متأسفانه بسیاری از افراد هنگام انتخاب همسر، دچار خطاهای شناختی می‌شوند که ریشه در تحریف داده‌ها و تصمیم‌گیری‌های شتاب‌زده دارد.
این تحریف‌ها ممکن است ناشی از وابستگی‌های عاطفی، عشق افراطی، یا حتی توصیه‌های بی‌اساس اطرافیان باشد.
یکی از مشکلات رایج این است که افراد بیش از حد به معرف‌ها اعتماد می‌کنند.
مثلاً اگر یکی از اقوام مانند دایی یا عمو کسی را معرفی کند، برخی بدون تحقیق و بررسی بیشتر، تصمیم به ازدواج می‌گیرند.
این اتکای بی‌حد و حصر، گاهی منجر به انتخاب‌های اشتباه می‌شود.
همچنین، علاقه و هیجان بیش از حد که تحت تأثیر عشق افراطی باشد، می‌تواند چشم فرد را بر ایرادات طرف مقابل ببندد و او را در تله تصمیم‌گیری گرفتار کند.
تسنیم: در مورد زمان مناسب برای شناخت و نامزدی، چه توصیه‌هایی دارید؟
میری: زمان آشنایی و نامزدی یکی از عوامل کلیدی در شناخت طرف مقابل است.
اگر طرف مقابل از میان آشنایان یا فامیل باشد، معمولاً اطلاعات اولیه از قبل وجود دارد و این زمان می‌تواند بین شش تا هشت ماه باشد.
اما در مواردی که طرفین از مناطق مختلف یا فرهنگ‌های متفاوت هستند، مانند ازدواج‌های دانشجویی، این زمان باید طولانی‌تر باشد.
در مطالعات انجام‌شده، پیشنهاد شده که حدود چهار ماه رابطه اجتماعی و آشنایی داشته باشند و سپس شش تا هشت ماه نامزدی خصوصی را تجربه کنند.
بعد از این دوره، عقد و ازدواج صورت می‌گیرد.
تسنیم: باورهای غلط درباره ازدواج چه آسیب‌هایی را به همراه دارد؟
میری: باورهای غلط درباره ازدواج بسیار رایج هستند و می‌توانند مسیر زندگی فرد را تحت تأثیر منفی قرار دهند.
برخی از این باورها شامل این است که ظاهر فیزیکی طرف مقابل عادی می‌شود یا عشق در یک نگاه کافی است.
همچنین تصور اشتباه اینکه ازدواج پایان مشکلات است، یکی دیگر از باورهای غلط است.
ازدواج سالم نیازمند تناسب فرهنگی، قومی، مذهبی، طبقه اجتماعی و سنی است.
فاصله سنی مناسب، سلامت روان و جسم، بلوغ شخصیتی و توانمندی‌های مالی از جمله معیارهای مهم در ازدواج هستند.
تسنیم: شما به نقش خانواده‌ها در ازدواج اشاره کردید.
لطفاً بیشتر توضیح دهید.
میری: خانواده‌ها نقش بسیار مهمی در تسهیل ازدواج دارند.
اما گاهی خانواده‌ها به جای حمایت از فرزندشان، رفتارهای اشتباه نشان می‌دهند.
مثلاً برخی خانواده‌ها به‌جای حفظ رابطه با فرزندشان، او را به خاطر تصمیم‌هایش طرد می‌کنند.
این رفتارها می‌تواند آسیب‌های جدی به فرد وارد کند.
همچنین، خانواده‌ها باید به فرزندانشان نقش‌های زنانه و مردانه را آموزش دهند.
متأسفانه بسیاری از جوانان امروز، نقش‌های اساسی خود در خانواده را یاد نگرفته‌اند و این مسئله باعث اختلافات و چالش‌های زیادی در زندگی مشترک می‌شود.
تسنیم: در مورد نشانه‌های بلوغ روانی و بهترین سن ازدواج، چه دیدگاهی دارید؟
میری: بلوغ روانی شامل عواملی مانند مسئولیت‌پذیری، استقلال فکری، کنترل خشم، داشتن اهداف مشخص، ارزشمندی، سازگاری با محیط و توانایی مشورت گرفتن از افراد متخصص است.
فردی که به بلوغ روانی رسیده باشد، توانایی مدیریت روابط و چالش‌های زندگی مشترک را دارد.
بهترین سن ازدواج برای دختران بین 20 تا 25 سال و برای پسران از 27 سال به بعد عنوان شده است.
فاصله سنی مناسب نیز پنج سال است که معمولاً مرد بزرگ‌تر از زن باشد.
البته این موارد ممکن است بسته به شرایط فردی و فرهنگی متفاوت باشد.
تسنیم: آسیب‌های ازدواج‌های نامناسب را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
میری: ازدواج‌های نامناسب، مانند ازدواج از راه دور یا ازدواج از طریق فضای مجازی، ازدواج به قصد فرار از مشکلات، یا ازدواج از روی ترحم، معمولاً به مشکلات جدی منجر می‌شوند.
همچنین، توجه صرف به ظاهر فیزیکی یا رفتارهای سطحی، شناخت واقعی طرف مقابل را تحت‌الشعاع قرار می‌دهد.
ازدواج باید بر اساس شناخت عمیق، سازگاری فرهنگی و اجتماعی، و تعهد متقابل صورت گیرد.
جشن ازدواج نیز حتی اگر کوچک باشد، باید برگزار شود تا خاطره‌ای مثبت برای زوجین باقی بماند.
تسنیم: شما به موضوع توانمندسازی جوانان اشاره کردید.
چه پیشنهادی در این زمینه دارید؟
میری: توانمندسازی جوانان در زمینه ضرورت ازدواج و کارکردهای مثبت آن بسیار مهم است.
جوانان باید نسبت به ماهیت ازدواج و مسئولیت‌های خود آگاهی پیدا کنند.
متأسفانه بسیاری از افراد بدون آمادگی لازم وارد زندگی مشترک می‌شوند و این مسئله باعث بروز مشکلات زیادی می‌شود.
آموزش مهارت‌های زندگی، افزایش آگاهی درباره انتخاب همسر، و مشاوره با افراد متخصص از جمله مواردی است که باید در دستور کار خانواده‌ها و مسئولان قرار گیرد.
همچنین، تعیین مهریه حداقلی، تأخیر در بچه‌دار شدن تا سه سال پس از ازدواج، و حفظ ارتباط با خانواده از نکات مهمی است که می‌تواند به پایداری زندگی مشترک کمک کند.
تسنیم: سخن پایانی شما؟
میری: ازدواج یکی از مقدس‌ترین نهادهای اجتماعی است که می‌تواند عامل رشد فردی و اجتماعی باشد.
اما این امر تنها در صورتی محقق می‌شود که انتخاب همسر بر اساس شناخت عمیق، تعهد و تناسب‌های فرهنگی و شخصیتی صورت گیرد.
امیدوارم با افزایش آگاهی و توانمندسازی جوانان، شاهد کاهش آسیب‌های اجتماعی و تحکیم بنیان خانواده باشیم.
این گفت‌وگو، با تاکید بر آموزه‌های دینی و روانشناسی، به دنبال ارائه راهکارهایی برای ازدواج‌های موفق و کاهش آسیب‌های اجتماعی است.
در این روز فرخنده، بازگشت به اصول و ارزش‌های ازدواج اسلامی و ساده‌زیستی می‌تواند مسیر روشنی برای جوانان در تشکیل خانواده باشد.
انتهای پیام/