افشای اپلیکیشنی که باعث سرنگونی بشار اسد شد

برخی رسانه‌های عربی در گزارشی اعلام کردند، یکی از علل سقوط ناگهانی حکومت بشار اسد در سوریه، جنگ سایبری بود که از چند سال پیش آغاز شده و به شکل گسترده‌ای در میان پرسنل ارتش این کشور طرفدار پیدا کرده بود.
کد خبر: 715831 | ۱۴۰۴/۰۳/۰۷ ۲۲:۴۰:۰۰
برخی رسانه‌های عربی در گزارشی اعلام کردند، یکی از علل سقوط ناگهانی حکومت بشار اسد در سوریه، جنگ سایبری بود که از چند سال پیش آغاز شده و به شکل گسترده‌ای در میان پرسنل ارتش این کشور طرفدار پیدا کرده بود.
به گزارش اعتمادآنلاین، چند رسانه عربی نوشتند: گزارش‌های غربی و تحلیل‌های متعددی از زمان سقوط نظام رئیس‌جمهور سابق، بشار اسد، تا امروز، درباره دلایل ناکامی ارتش سوریه در دفع حمله محدود نیروهای مسلح مخالف به شهر حلب در دسامبر بحث کرده‌اند.
برخی این موضوع را غیرقابل توضیح توصیف کردند و تاکید داشتند که قدرت نظامی مخالفان و استفاده آنها از پهپادها نقشی در این امر داشتند، اما این عوامل به تنهایی کافی نبودند.
ارتش سوریه پیش‌تر هم مناطق وسیعی را از مخالفان بازپس گرفته بود و تا تابستان ۲۰۲۴، دولت اسد بر دو سوم کشور تسلط داشت اما پشت این فروپاشی ناگهانی، دلایلی عمیق‌تر و خطرناک‌تر از صرف شکست میدانی یا ناتوانی لجستیکی نهفته است.
یک افسر بلندپایه که هویتش فاش نشد در مصاحبه‌ای با شبکه «نیولاینز»، جزئیاتی را فاش کرد که می‌تواند کلیدی برای درک دلایل فروپاشی بشار اسد، آن هم از زاویه‌ای متفاوت باشد.
بر اساس این روایت، دلیل این امر نه تنها ضعف در نبرد، بلکه یک جنگ سایبری خاموش بود که در آن از فناوری‌های مدرن برای تبدیل تلفن‌های هوشمند داخل ارتش به ابزارهایی مرگبار استفاده شد.
در فوریه ۲۰۲۰، یک تلفن همراه که توسط یک سرباز سوری در خودروی پدافند هوایی ساخت روسیه از نوع «پانتسیر-اس۱» جا مانده بود، موقعیت آن را برای نیروهای اسرائیلی مشخص کرد و منجر به حمله هوایی ویرانگری شد که تلفات سنگینی به این سیستم وارد کرد.
والری سلوگین، طراح ارشد سیستم پانتسیر، فاش کرد که این خطای امنیتی فاجعه‌بار بود و باعث نابودی یک سامانه دفاعی مهم شد.
با وجود این‌که پروتکل‌های امنیتی به وضوح بر لزوم خاموش کردن دستگاه‌های ارتباطی و تغییر مکان‌ها تاکید داشتند، ارتش سوریه این دستورات را نادیده گرفت و کار را برای دشمن آسان کرد.
پس از آن، در بحبوحه فروپاشی، ارتش سوریه به طور ناگهانی در جریان پیشروی نیروهای مخالف در حلب و روستاهای ادلب از مبارزه دست کشید و واحدها صرفاً به تماشای پیشروی دشمن اکتفا کردند، و عملاً هیچ مقاومت موثری انجام ندادند.
علاوه بر این، فروپاشی ارتش به دلیل بحران اقتصادی شدیدی که کشور را درنوردید، تشدید شده بود.
حقوق سربازان و افسران به شوخی تلخی تبدیل شده بود که به سختی هزینه نان را تامین می‌کرد و انگیزه رزمی را به شدت کاهش داد.
فروپاشی با کاهش روحیه نیروها عمیق‌تر شد و بسیاری از آنها به قاچاقچیان تبدیل یا درگیر فعالیت‌های غیرنظامی شده بودند، در حالی که ساختار حاکم وقت راه حل عملگرایانه را در این زمینه تقدیم نکرد.
در تابستان ۲۰۲۴، اپلیکیشنی در میان افسران ارتش منتشر شد که تحت نام «امانت سوری برای توسعه» STFD-686 شناخته می‌شد و ادعا می‌شد ابتکاری انسانی تحت حمایت همسر رئیس‌جمهور، اسماء اسد، است که از طریق کانال تلگرامی با همین نام توزیع شد.
اما حقیقت این بود که این اپلیکیشن یک تله سایبری خطرناک بود.
این اپلیکیشن توانست اطلاعات شخصی و نظامی دقیقی از افسران جمع‌آوری کند، از جمله رتبه‌ها، مکان‌ها و موقعیت واحدهایشان، که به ترسیم نقشه‌های مفصلی از شکاف‌ها و استحکامات ارتش کمک کرد.
این اپلیکیشن همچنین شامل لینک‌های فیشینگ بود که اطلاعات حساب‌های شبکه‌های اجتماعی را سرقت می‌کرد و سپس مرحله کاشت نرم‌افزار جاسوسی پیشرفته‌ای به نام SpyMax را دنبال کرد که قادر به نفوذ کامل به تلفن‌های افسران، نظارت بر مکالمات، ضبط گفت‌وگوها، ردیابی حرکات و حتی دسترسی به دوربین و میکروفون در زمان دلخواه بود.
هکرها از برنامه‌های قدیمی روی دستگاه‌های افسران بهره‌برداری کردند که دامنه خطر را گسترش داد.
داده‌های سرقت‌شده از طریق سرورهای ناشناس هدایت شدند و ردیابی منبع حمله را تقریباً غیرممکن کردند.
گزارش فاش کرد که این جنگ سایبری ویرانگر ماه‌ها پیش از آغاز نبرد مخالفان در حلب آماده شده بود و با نفوذ و تهدید حتی آموزش‌دیده‌ترین واحدهای ارتش نظام، نقش بزرگی در فروپاشی نظامی نظام ایفا کرد.