ترامپ نتانیاهو را کنار گذاشت و متحدان عرب جدید پیدا کرد
به گزارش مشرق، کانال تلگرامیمطالعات راهبردی آمریکا در مطلبی با عنوان ترامپ نتانیاهو را کنار گذاشت و متحدان عرب جدید پیدا کرد به گزارش رویترز پرداخت:
ترامپ سفر چهار روزه خود به کشورهای خلیج فارس را آغاز کرد.
این سفر روابط آمریکا با متحدان منطقهای را تقویت میکند.
نتانیاهو در این سفر حضور نداشت و احساس انزوا میکند.
دیپلماسی جدید آمریکا بر کشورهای سنی متمرکز شده است.
ترامپ متحدان جدید در خاورمیانه پیدا میکند
هیچ رویدادی مانند دیدار دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا، با احمد الشرع، رهبر اسلامگرای سوریه، انزوای بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، را در هفتههای اخیر نشان نداده است.
اسرائیل الشرع را «تروریست القاعده در کتوشلوار» توصیف کرده بود.
ترامپ پس از دیدار روز چهارشنبه در ریاض به خبرنگاران گفت: «او (احمد الشرع) پتانسیل اینکه یک رهبر واقعی باشد را دارد.» رئیسجمهور آمریکا در این دیدار مجموعهای از توافقهای تسلیحاتی، تجاری و فناوری را با سعودیها امضا کرد.
تور چهارروزه پرهیاهوی ترامپ به عربستان سعودی، قطر و امارات متحده عربی، بیش از یک نمایش دیپلماتیک با سرمایهگذاریهای کلان بود.
سه منبع منطقهای و دو منبع غربی میگویند که ترامپ در این سفر به دنبال تثبیت نظم جدید خاورمیانهای به رهبری سنیها بود.
این نظم ایران را به نوعی به حاشیه رانده است.
واشنگتن از ناکامی اسرائیل در دستیابی به آتشبس در غزه ناراضی است.
منابع میگویند که این تور توهینی به نتانیاهو محسوب میشود.
نتانیاهو اولین رهبر خارجی بود که پس از بازگشت ترامپ به کاخ سفید در ژانویه به واشنگتن سفر کرد.
نتانیاهو حمایت بیقیدوشرط آمریکا را از دست میدهد
ترامپ دیدگاه کمتر ایدئولوژیک و نتیجهمحور برای دیپلماسی خاورمیانه دارد.
نتانیاهو دیگر نمیتواند روی حمایت بیقیدوشرط آمریکا از دستور کار راستگرایانه خود حساب کند.
معاون سابق وزیر امور خارجه آمریکا در امور خاور نزدیک در دولت جرج دبلیو بوش میگوید: «این دولت از نتانیاهو بسیار ناامید شده است و این ناامیدی آشکار شده است.
آنها بسیار عملگرا هستند و نتانیاهو در حال حاضر چیزی به آنها عرضه نمیکند.»
منابع میگویند که آمریکا قصد ندارد از اسرائیل، متحد کلیدی که از حمایت عمیق و دوحزبی در واشنگتن برخوردار است، روی برگرداند.
اما دولت ترامپ میخواهد به نتانیاهو پیام دهد که آمریکا منافع خود را در خاورمیانه دارد.
آمریکا نمیخواهد او مانع این منافع شود.
صبر آمریکا نهتنها به دلیل امتناع نتانیاهو از پذیرش آتشبس در غزه کاهش یافته است.
مخالفت او با مذاکرات آمریکا با ایران درباره برنامه هستهایاش نیز این وضعیت را تشدید کرده است.
دفتر نتانیاهو به درخواستهای اظهارنظر پاسخ نداد و بیانیهای عمومی درباره سفر منطقهای ترامپ منتشر نکرده است.
سخنگوی شورای امنیت ملی کاخ سفید تأکید کرد که ترامپ دوست اسرائیل است.
جیمز هویت، سخنگوی این شورا، گفت: «ما همچنان با متحدمان اسرائیل برای آزادی اسرای باقیمانده در غزه همکاری نزدیک داریم.
ما همچنین برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هستهای و تقویت امنیت منطقهای در خاورمیانه تلاش میکنیم.»
تنش میان ترامپ و نتانیاهو افزایش مییابد
شش منبع منطقهای و غربی میگویند که تنش بین آمریکا و اسرائیل پیش از سفر منطقهای ترامپ در حال افزایش بود.
این تنش زمانی آغاز شد که نتانیاهو در آوریل برای دومین بار به واشنگتن سفر کرد.
او میخواست حمایت ترامپ را برای حملات نظامی به تأسیسات هستهای ایران جلب کند.
اما او بهطور شوکهکنندهای متوجه شد که ترامپ به دیپلماسی روی آورده است.
نتانیاهو طرفدار سرسخت موضع سختگیرانه علیه تهران است.
او تنها چند ساعت پیش از دیدار خود مطلع شد که مذاکرات در شرف آغاز است.
در هفتههای بعد، چندین رویداد نشان داد که روابط نزدیک سنتی دو طرف تیره شده است.
اعلام آتشبس با حوثیها در یمن یکی از این رویدادها بود.
نزدیکی با رهبری جدید اسلامگرای سوریه نیز از این رویدادها محسوب میشود.
نادیده گرفتن اسرائیل در سفر خلیج فارس نیز این وضعیت را تأیید کرد.
دیوید ماکوفسکی، پژوهشگر مؤسسه واشنگتن که پروژهای درباره روابط اعراب و اسرائیل را هدایت میکند، گفت: «واشنگتن و تلآویو در مسائل بزرگ مانند صد روز اول ریاستجمهوری ترامپ همنظر به نظر نمیرسند.»
ترامپ در کارزار انتخاباتی خود اعلام کرده بود که خواستار آتشبس در غزه و آزادی گروگانها پیش از بازگشت به کاخ سفید است.
اما چند ماه پس از ریاستجمهوری، نتانیاهو همچنان با فراخوانهای آتشبس مخالفت کرده است.
او عملیات نظامی را گسترش داده و هیچ طرحی برای پایان یا برنامهای برای پس از جنگ پس از ۱۹ ماه درگیری ارائه نکرده است.
مقامات بهداشتی محلی گزارش میدهند که تعداد شهدا در غزه اخیراً از ۵۲,۹۰۰ نفر گذشته است.
هرگونه امید به اینکه ترامپ بتواند از سفر منطقهای خود برای تثبیت تصویر خود بهعنوان یک صلحساز استفاده کند بر باد رفت.
امید به اعلام توافقی برای پایان جنگ تلخ نیز محقق نشد.
در عوض، نتانیاهو بر هدف خود برای نابودی حماس تأکید کرده است.
دیوان کیفری بینالمللی او را به اتهام جنایات جنگی در غزه تحت تعقیب قرار داده است.
او همچنین در اسرائیل به اتهام فساد مالی محاکمه میشود که آن را رد میکند.
در حالی که ترامپ سفر خود را به پایان رساند، اسرائیل روز جمعه تهاجم جدیدی را در غزه آغاز کرد.
حملات اسرائیل در روزهای اخیر جان صدها فلسطینی را گرفته است.
پیشروی اولویت دیگر کلیدی ترامپ نیز متوقف شده است.
گسترش توافقهای ابراهیم برای برقراری روابط دیپلماتیک بین اسرائیل و کشورهای عربی با گنجاندن عربستان سعودی به دلیل سرسختی نتانیاهو متوقف شده است.
ریاض اعلام کرده تا زمانی که جنگ متوقف نشود و مسیری برای تشکیل کشور فلسطین ایجاد نشود، روابط با اسرائیل را عادیسازی نخواهد کرد.
نتانیاهو این شرایط را رد میکند.
بسیاری از تحلیلگران معتقدند که ترامپ هیچ استراتژی یا برنامهای برای پس از جنگ در غزه ندارد و مانع راه است.
دیپلماسی آمریکا سمت کشورهای سنی حرکت میکند
ترامپ علناً هرگونه صحبت درباره اختلاف با اسرائیل را رد کرده است.
او در مصاحبهای با فاکس نیوز پس از سفر منطقهای انکار کرد که از نتانیاهو ناامید شده باشد.
او گفت که نتانیاهو با «وضعیت دشواری» در جنگ غزه مواجه است.
اما ترامپ بدون توجه به نتانیاهو پیش میرود.
رئیسجمهور آمریکا با خودمحوری آشکار، دیپلماسی ایالات متحده را به سمت کشورهای سنی ثروتمند هدایت میکند.
ریاض نفتخیز محور این سیاست قرار گرفته است.
یک منبع ارشد منطقهای گفت که سفر ترامپ نقش تأثیرگذار عربستان سعودی را بهعنوان رهبر جهان عرب سنی تثبیت کرد.
این منبع افزود: «حالا عربستان با ابزارهایی مانند اقتصاد، پول و سرمایهگذاری وارد میدان شده است.»
نظم جدید منطقهای در ریاض، دوحه و ابوظبی در حال شکلگیری است.
این پادشاهیهای خلیج فارس مشتاق دسترسی به تسلیحات پیشرفته برای محافظت در برابر حملات هستند.
آنها همچنین خواهان دستیابی به تراشهها و فناوری هوش مصنوعی پیشرفته آمریکا هستند.
آنها در رئیسجمهوری آمریکا شریکی یافتهاند.
سیاست خارجی او گاهی با منافع مالی خانوادهاش درهمآمیخته است.
قطر در دومین مرحله از تور خود به ترامپ یک جت بوئینگ ۷۴۷ مجلل پیشنهاد داد.
مقامات قطری او را با تشریفات سلطنتی درخور یک پادشاه مورد استقبال قرار دادند.
در میان مراسم باشکوه، رقص شمشیر، رژه سوارهنظام و ضیافت سلطنتی، ترامپ اعلام کرد که قطر «در تلاش برای کمک» به حل بحران موجود پیرامون اسرای اسرائیلی در اختیار حماس است.
قطر حمایت مالی عمدهای از حماس کرده بود.
این اظهارات در تلآویو حساسیتبرانگیز شد.
مقامات اسرائیلی دوحه را بهعنوان تهدیدی استراتژیک میبینند که یکی از دشمنان سرسخت آنها را تأمین مالی میکند.
یوئل گوزانسکی، پژوهشگر ارشد مؤسسه مطالعات امنیت ملی دانشگاه تلآویو، گفت: «بسیاری از اسرائیلیها نمیفهمند که قطر تا چه حد برای آمریکا مهم شده است.» او افزود که قطر میزبان بزرگترین پایگاه نظامی آمریکا در خاورمیانه است.
ترامپ در عربستان سعودی توافقی بیسابقه به ارزش ۱۴۲ میلیارد دلار برای تسلیحات با ریاض امضا کرد.
این توافق نگرانی اسرائیل را از احتمال از دست دادن برتری هوایی در منطقه برانگیخت.
اسرائیل نگران دسترسی ریاض به جتهای اف-۳۵ لاکهید است.
همزمان، در بازتنظیم روابط آمریکا و عربستان، ترامپ به ریاض اجازه داد تا در زمان مناسب خود روابط با اسرائیل را برقرار کند.
اکنون، ترامپ در حال مذاکره برای سرمایهگذاری هستهای غیرنظامی تحت رهبری آمریکا برای عربستان است.
این معامله دیگری است که باعث نگرانی در اسرائیل شده است.
کشورهای سنی منطقه نیز برنامه دیپلماتیک خود را پیش بردند.
اعلام غافلگیرکننده ترامپ در طول تور خود مبنی بر لغو تحریمها علیه سوریه، تغییر عمده دیگری در سیاست آمریکا بود.
این تصمیم به درخواست عربستان و با وجود مخالفت اسرائیل اتخاذ شد.
تا دسامبر، زمانی که الشرع بشار اسد را سرنگون کرد، واشنگتن جایزهای ۱۰ میلیون دلاری برای دستگیری او تعیین کرده بود.
کشورهای خلیج فارس همچنین از آتشبس ترامپ با حوثیهای یمن استقبال کردند.
این اعلام تنها دو روز پس از حمله موشکی حوثیها به فرودگاه بنگورین اسرائیل انجام شد.
گوزانسکی، که پیشتر هماهنگکننده امور ایران و خلیج فارس در شورای امنیت ملی اسرائیل بود، گفت: «اسرائیل روزبهروز بیشتر بهعنوان یک مانع دیده میشود.» او افزود: «این مانع نهتنها در برابر آمریکا، بلکه در برابر جامعه بینالمللی قرار دارد.
جامعه بینالمللی تلاش میکند پس از سقوط اسد و تحولات مرتبط با حزبالله، منطقه را بهگونهای متفاوت شکل دهد و شاید جنگ غزه را پایان دهد.»
دولت راستگرای نتانیاهو درباره سفر ترامپ سکوت کرده است.
اما رسانههای اسرائیلی نگرانیهایی را درباره تضعیف جایگاه این رژیم نزد مهمترین متحدش ابراز کردهاند.
سیاستمداران اپوزیسیون از نتانیاهو به دلیل به حاشیه رانده شدن اسرائیل انتقاد کردهاند.
این انتقادها در حالی مطرح میشود که اتحادهای قدیمی بازآرایی میشوند.
نفتالی بنت، نخستوزیر سابق که در حال آمادهسازی برای بازگشت به سیاست است، با انتقادی تند از دولت نتانیاهو حرف زد.
او حس نگرانی حاکم بر بسیاری در نهادهای سیاسی و امنیتی اسرائیل را به تصویر کشید.
او در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «خاورمیانه در برابر چشمان ما در حال تغییرات عمیقی است.
دشمنان ما قویتر میشوند و نتانیاهو و دارودستهاش فلج و منفعل شدهاند و گویی وجود ندارند.
*بازنشر مطالب شبکههای اجتماعی به منزله تأیید محتوای آن نیست و صرفا جهت آگاهی مخاطبان از فضای این شبکهها منتشر میشود.