ازدواج آسمانی؛ الگوی جاودانه عشق و همدلی در تاریخ اسلام

خبرگزاری مهر، گروه استان‌ها؛ با فرا رسیدن نخستین روز از ذی‌الحجه، سالروز پیوند آسمانی حضرت علی (ع) و حضرت فاطمه زهرا (س)، ما شاهد یک رویداد مهم و الهی هستیم که نه تنها برای مسلمانان، بلکه برای تمام انسان‌ها به عنوان یک الگوی زندگی مورد توجه قرار می‌گیرد، این روز به ما یادآوری می‌کند که ازدواج، فراتر از یک قرارداد اجتماعی یا اقتصادی، یک پیمان معنوی و الهی است که با هدف رشد و تعالی فردی و مشترک بنا نهاده شده است.
در عصر کنونی که متأسفانه تجمل‌گرایی و معیارهای نادرست به چالش‌های بزرگ در مسیر ازدواج جوانان تبدیل شده‌اند، بازخوانی این پیوند نورانی می‌تواند به عنوان منبع الهام و راهنمایی برای آنان عمل کند چرا که حضرت علی (ع) و فاطمه (س) با زندگی ساده و معنوی خود، نشان دادند که عشق و همدلی می‌تواند در کنار مشکلات اقتصادی و اجتماعی، پایه‌گذار یک زندگی پایدار باشد.
روز ازدواج فرصتی برای بازنگری در باورها و سنت‌های جامعه و تأمل در ارزش‌های واقعی ازدواج و تلاش برای ایجاد فضایی سالم و آرام برای جوانان است و بدون تردید، اگر جامعه به اصول و ارزش‌های این پیوند الهی بازگردد، راه رسیدن دل‌ها به یکدیگر هموارتر خواهد شد و نسل‌های آینده نیز می‌توانند از این الگو بهره‌مند شوند و باید تلاش کرد تا فرهنگ عشق و ازدواج را به سمت سادگی، محبت و معنویت هدایت و در جامعه نهادینه کنیم.
تجمل گرایی یکی از مهم‌ترین موانع کاهش ازدواج
رئیس اداره تبلیغات اسلامی شهرستان محلات در گفتگو با خبرنگار مهر، با اشاره به یکی از چالش‌های مهم در جامعه کنونی یعنی تجمل‌گرایی در ازدواج، گفت:
تجمل‌گرایی به‌عنوان یکی از عوامل اصلی تأخیر و کاهش ازدواج در بین جوانان، به‌شدت روند تشکیل خانواده را دشوار کرده و در عین حال می‌تواند بنیان خانواده‌ها را نیز با آسیب‌های جدی مواجه سازد.
حجت الاسلام محمد احمدی افزود: مقابله با این معضل از اهمیت بالایی برخوردار است و اسلام در این زمینه راهکارهای بسیار روشنی ارائه کرده است که می‌توان آنها را در زندگی امروز به کار بست.
وی گفت: یکی از مهم‌ترین آموزه‌های دینی در این زمینه، ساده‌زیستی پیامبر اکرم (ص) و اهل بیت (ع) است و سیره عملی آن بزرگواران نشان می‌دهد که ازدواج باید در قالبی ساده و بدون تجملات زائد برگزار شود.
رئیس اداره تبلیغات اسلامی شهرستان محلات گفت: نمونه بارز این موضوع مهریه حضرت زهرا (س) است که تنها پانصد درهم نقره بود و جهیزیه ایشان نیز بسیار مختصر و ساده به شمار می‌رفت و پیامبر اکرم (ص) خود فرموده‌اند: «أفضلُ نِساءِ أُمَّتی أیسرُهُنَّ صَداقًا» یعنی بهترین زنان، آن‌هایی هستند که مهریه‌شان آسان‌تر باشد و این بیان نورانی نشان‌دهنده اهمیت دوری از تجمل و فشارهای مالی در آغاز زندگی مشترک است.
حجت‌الاسلام احمدی همچنین به ارزش‌های واقعی و بنیادین ازدواج اشاره کرد و گفت: ازدواج نباید بر اساس مسائل مادی، ظاهر و تجملات باشد، بلکه ایمان، اخلاق و تقوا باید معیارهای اصلی انتخاب همسر باشند و پیامبر اکرم (ص) نیز در این زمینه فرمودند: «إذا جاءَکم مَن تَرضَونَ دینَه و خُلقَه فزوّجوه»، یعنی اگر کسی با دین و اخلاق مورد پسندتان آمد، او را به ازدواج بگیرید که این سخن بیانگر اهمیت اولویت‌دهی به ارزش‌های معنوی و اخلاقی به جای ارزش‌های مادی است.
وی تصریح کرد: اسلام به شدت با چشم و هم‌چشمی، ریاکاری و رقابت‌های مادی در ازدواج مخالفت می‌کند و یکی از مهم‌ترین راهکارها برای مقابله با تجمل‌گرایی، تقویت فرهنگ قناعت و رضایت به داشته‌ها در خانواده‌ها است و زمانی که افراد به داشته‌های خود راضی باشند و از چشم و هم‌چشمی بپرهیزند، فشارهای مالی و روانی کاهش یافته و زمینه ازدواج آسان فراهم‌تر می‌شود.
وی گفت: ترویج و توسعه ازدواج آسان از طریق الگوسازی نیز نقش بسیار مهمی دارد و باید ازدواج‌های ساده، موفق و پایدار در جامعه به عنوان الگوهای رفتاری معرفی شوند تا فرهنگ مردم به سمت آسان‌گیری و پرهیز از تجمل‌گرایی تغییر کند و ازدواج امام علی (ع) و حضرت زهرا (س) بهترین نمونه این سبک ازدواج است که می‌تواند چراغ راه جوانان باشد.
حجت‌الاسلام احمدی درباره پیامدهای منفی تجمل‌گرایی در ازدواج گفت: تجمل‌گرایی سبب می‌شود سن ازدواج افزایش یابد و جوانان با مشکلات و دشواری‌های بیشتری در زندگی مشترک روبرو شوند همچنین فشارهای مالی و روانی سنگین بر زوجین وارد می‌شود و این امر باعث کاهش برکت و آرامش در زندگی می‌شود که آگاه‌سازی جامعه در خصوص این پیامدها ضروری است.
رئیس اداره تبلیغات اسلامی شهرستان محلات به نقش معنویت و تقوا در مقابله با تجمل‌گرایی تأکید کرد و افزود: به هر میزان نگرش انسان به زندگی عمیق‌تر و خدایی‌تر باشد، بیشتر از ظواهر بی‌ارزش فاصله می‌گیرد و به سمت ارزش‌های واقعی و پایدار حرکت می‌کند و این مسیر معنوی بهترین راهکار برای مقابله با تجمل‌گرایی است که می‌تواند زمینه‌ساز ازدواج‌های آسان و مستحکم در جامعه ما شود.
حجت‌الاسلام احمدی تاکید کرد: انتظار است تمام خانواده‌ها، جوانان و مسئولان با توجه به این آموزه‌های دینی و فرهنگ‌سازی هدفمند، زمینه ازدواج آسان را فراهم کنند و از تجمل‌گرایی که سد راه تشکیل خانواده‌های سالم و مستحکم است، بپرهیزند.
آموزه‌های دینی و فرهنگ‌سازی هدفمند، زمینه ازدواج آسان را فراهم می‌کند
کارشناس مذهبی و امام جماعت روستای خلیفه کندی نیز در گفتگو با خبرنگار مهر، با اشاره به سالروز ازدواج حضرت علی (ع) و حضرت فاطمه زهرا (س) به تبیین جایگاه ازدواج در اسلام پرداخت و بر لزوم ترویج ازدواج آسان، به هنگام و مسئولانه در جامعه امروز تأکید کرد.
حجت الاسلام سید محمد حسین فتحی گفت: اسلام به ازدواج زودهنگام، یعنی در زمان بلوغ فکری و جسمی، توصیه جدی دارد چرا که این امر می‌تواند از بسیاری انحرافات اخلاقی جلوگیری کند و زمینه‌ساز آرامش فردی و سلامت اجتماعی باشد.
وی گفت: در کنار اصل ازدواج، سبک زندگی ساده‌زیستانه نیز مورد تأکید اسلام است و ازدواج نباید به صحنه‌ای برای چشم و هم‌چشمی و رقابت‌های مادی تبدیل شود؛ بلکه سیره پیامبر اکرم (ص) و اهل بیت (ع) نشان می‌دهد که می‌توان با کمترین هزینه، پیوندی الهی و پایدار بست.
کارشناس مذهبی با تأکید بر اهمیت انتخاب همسر بر اساس ملاک‌های صحیح گفت: در انتخاب همسر، ایمان، اخلاق، اصالت خانوادگی و همتایی فرهنگی از مهم‌ترین معیارهایی است که در آموزه‌های دینی بر آن‌ها تأکید شده است و باید از ظاهربینی و ملاک‌های صرفاً مادی پرهیز کرد.
وی نقش خانواده‌ها را در تسهیل امر ازدواج بسیار مهم دانست و افزود: والدین نباید با سخت‌گیری‌های بی‌مورد و توقعات غیرواقعی، مانعی در مسیر ازدواج فرزندان خود باشند و آنان باید با درک شرایط جوانان، در ساده‌سازی مسیر ازدواج یاری‌گر آنان باشند.
حجت الاسلام فتحی درباره اهمیت فرزندآوری در اسلام تصریح کرد: فرزندان زینت زندگی‌اند و عامل تحکیم بنیان خانواده و دین اسلام فرزندآوری را نعمتی الهی و مصداق باقیات‌الصالحات معرفی می‌کند چون وجود فرزند، محبت و همدلی بین زوجین را افزایش می‌دهد و نشاط خانواده را حفظ می‌کند.
وی با اشاره به پیامدهای منفی تأخیر در ازدواج گفت: تأخیر بی‌مورد در ازدواج می‌تواند منجر به بحران‌های روانی، اخلاقی و اجتماعی شود و کاهش جمعیت، سردی روابط انسانی، افزایش فساد اجتماعی و تضعیف نهاد خانواده، از جمله تبعات آن است.
حجت الاسلام فتحی با اشاره به بحران جمعیت در کشور و نقش سبک زندگی اسلامی در حل آن اظهار کرد: چنانچه سبک زندگی اسلامی با تکیه بر ازدواج آسان، فرزندآوری مسئولانه و تربیت نسل صالح در جامعه نهادینه شود، بخش قابل توجهی از این بحران قابل کنترل خواهد بود.
وی به نقش مهم روحانیت در این زمینه اشاره کرد و گفت: روحانیت باید با روشنگری، تبیین سبک زندگی اسلامی و پاسخ به شبهات، بستر فرهنگی مناسب برای ازدواج آسان و فرزندآوری را فراهم کند و همچنین برگزاری جلسات مشاوره دینی و کارگاه‌های خانواده از دیگر راهکارهای مؤثر است.
کارشناس مذهبی اظهار کرد: پایبندی به اخلاق و ایمان، محبت متقابل، صبر، گفتگو، همدلی، و تربیت دینی فرزندان، از مهم‌ترین اصولی است که ضامن پایداری و موفقیت در زندگی مشترک است.
حجت الاسلام فتحی تصریح کرد: چنانچه ترس‌های اقتصادی و اجتماعی درباره فرزندآوری با تکیه بر آموزه‌های دینی، امید به رحمت خدا و همکاری نهادهای فرهنگی و حمایتی برطرف شود، خانواده‌ها با رغبت بیشتری به فرزندآوری گرایش خواهند یافت.
صدای مردم در آستانه روز ازدواج / از سادگی تا سنگینی توقعات
به مناسبت سالروز پیوند آسمانی حضرت علی (ع) و حضرت فاطمه (س)، خبرنگار مهر پای صحبت مردمی نشست که هرکدام روایتی متفاوت از نگاه‌شان به ازدواج و چالش‌هایش دارند؛ روایت‌هایی تلخ و شیرین که از واقعیت‌های امروز جامعه حکایت می‌کند.
مریم سادات، ۶۶ ساله، بانویی از نسل دیروز است که با نگاهی پر از آرامش از سال‌های جوانی‌اش می‌گوید: آن زمان که من و همسرم ازدواج کردیم، زندگی ساده بود، ولی دل‌ها پر از امید و محبت بود.
وی افزود: هیچ‌کس به دنبال تالارهای مجلل یا مهریه‌های سنگین نیست و مراسم ازدواجمان در خانه پدری برگزار شد، با چای و شیرینی و غذای خانگی و دل‌هایی که برای خوشبختی می‌تپیدند اما امروز انگار همه‌چیز به حساب و کتاب‌های مادی گره خورده و زوج جوان تا سال‌ها قسط و قرض مراسم عروسی خود را می‌پردازند.
احمدرضا، ۳۵ ساله و کارگر، یکی از آن جوان‌هایی است که هنوز طعم زندگی مشترک را نچشیده و با لحنی همراه با گلایه می‌گوید: چند بار خواستم ازدواج کنم، ولی توقعات بالا و تجمل‌گرایی خانواده‌ها مانع شد، از سرویس طلا و جهیزیه تا سالن عروسی، همه‌چیز باید لاکچری باشد و کسی دیگر به اخلاق و درک متقابل نگاه نمی‌کند و همین باعث شده هنوز مجرد باشم، با وجود اینکه دلم برای داشتن خانواده تنگ شده و تاکید خانواده بر ازدواج کردن وجود دارد، اما امیدی به تشکیل خانواده ندارم.
اما نقطه‌روشنی هم هست؛
محمد شکرایی، ۲۴ ساله، طلبه حوزه علمیه است و یک سال پیش با همسر ۲۰ ساله‌اش ازدواج کرده و از سادگی آغاز زندگی‌شان با افتخار می‌گوید: ما زندگی‌مان را با مهریه اندک و بدون مراسم پر زرق‌وبرق شروع کردیم و جشن عقدمان در خانه برگزار شد و همه هزینه‌ها را با کمک خانواده‌ها به ساده‌ترین شکل ممکن پرداختیم.
وی گفت: مهم‌تر از همه، سعی کردیم از همان ابتدا به هم سخت نگیریم و اسیر چشم و هم‌چشمی نشویم، هرچند که شرایط اقتصادی خیلی از مسائل زندگی را دشوار کرده است اما هنوز هم با قناعت و ساده زیستی می‌توان مدیریت کرد.
فاطمه محمودی، ۲۸ ساله، کارمند است و در شُرُف ازدواج، می‌گوید: هم من و هم نامزدم از طبقه متوسط هستیم که از همان ابتدا با هم قرار گذاشتیم که خط قرمزمان، صداقت و آرامش باشد، نه چشم‌وهم‌چشمی، البته فشار اطرافیان گاهی اذیتمان می‌کند اما وقتی صحبت جهیزیه و تشریفات به میان می‌آید تا جایی که بتوانیم پای ساده‌زیستی می‌مانیم.