ایران در گرداب اتلاف منابع!
شیراز- در حالی که ایران روز ملی بهره‌وری و بهینه‌سازی مصرف را گرامی می‌دارد، زنگ خطر جدی برای اتلاف بی‌رویه منابع و عقب‌ماندگی در این زمینه به صدا درآمده است.
خبرگزاری مهر، گروه استان‌ها: در حالی که ایران امروز روز ملی بهره‌وری و بهینه‌سازی مصرف را گرامی می‌دارد، زنگ خطر جدی برای اتلاف بی‌رویه منابع و عقب‌ماندگی در این زمینه به صدا درآمده است.
کارشناسان هشدار می‌دهند که عدم توجه به این مهم، می‌تواند تبعات جبران‌ناپذیری برای اقتصاد و محیط زیست کشور به همراه داشته باشد.
امروز اول خردادماه، روز ملی بهره‌وری و بهینه‌سازی مصرف است.
همه ساله در این روز ملی همایش‌ها و نشست‌های متعددی در سراسر کشور برگزار می‌شود، اما واقعیت‌های تلخ موجود، سایه سنگینی بر این مناسبت انداخته است.
همزمان با فرا رسیدن روز ملی بهینه‌سازی مصرف، کارشناسان و فعالان حوزه انرژی در ایران بر ضرورت تغییر رویکردها و اتخاذ تدابیر جدی‌تر برای کاهش مصرف این منابع مهم تأکید می‌کنند.
این روز، فرصتی است تا نه تنها به اهمیت بهینه‌سازی مصرف انرژی پرداخته شود، بلکه اقدامات عملی و راهکارهای نوآورانه در این زمینه نیز مورد توجه قرار گیرد.
ایران به عنوان یکی از کشورهای دارای منابع غنی انرژی، متأسفانه با مصرف بی‌رویه و ناکارآمد انرژی نیز مواجه است.
این امر نه تنها منجر به هدر رفت منابع ارزشمند می‌شود، بلکه تبعات منفی زیست‌محیطی و اقتصادی را نیز به همراه دارد.
در حقیقت بهینه‌سازی مصرف خصوصاً مصرف انرژی، راهکاری اساسی برای کاهش این تبعات و تضمین پایداری این نعمت الهی در کشور است.
در سال‌های اخیر، دولت و سایر نهادهای ذی‌ربط تلاش‌هایی را در زمینه بهینه‌سازی مصرف انرژی انجام داده‌اند.
تدوین و اجرای استانداردهای مصرف، ارائه مشوق‌ها برای استفاده از فناوری‌های کم‌مصرف و توسعه انرژی‌های تجدید پذیر از جمله این اقدامات هستند.
با این حال، چالش‌های متعددی نیز در این مسیر وجود دارد.
فرهنگ مصرف نادرست، فناوری‌های قدیمی و ناکارآمد و کمبود سرمایه‌گذاری از جمله مهم‌ترین این چالش‌ها هستند.
در حقیقت بهینه‌سازی مصرف انرژی تنها با اقدامات دولت و نهادهای ذی‌ربط محقق نخواهد شد، بلکه مشارکت فعالانه مردم در این زمینه ضروری است.
مردم می‌توانند با انجام اقدامات ساده‌ای مانند استفاده از لامپ‌های کم‌مصرف، عایق‌بندی ساختمان‌ها، استفاده از وسایل حمل و نقل عمومی و صرفه‌جویی در مصرف آب و برق، نقش مهمی در کاهش مصرف انرژی ایفا کنند.
روز ملی بهره‌وری و بهینه‌سازی مصرف، این نکته را یادآوری می‌کند که بهینه‌سازی مصرف، خصوصاً مصرف انرژی یک ضرورت ملی است که نیازمند تلاش و همکاری همه جانبه دولت، مردم و بخش خصوصی است.
با تغییر رویکردها و اتخاذ تدابیر جدی‌تر، می‌توان گام‌های مؤثری در جهت کاهش هدر رفت انرژی، حفظ منابع برای نسل‌های آینده و ایجاد آینده‌ای پایدارتر برای کشور برداشت.
در غیر این صورت، ایران در گرداب اتلاف منابع گرفتار خواهد شد و آینده‌ای نامعلوم در انتظار آن خواهد بود.
پیش از این عباس علی آبادی وزیر نیرو اظهار کرده بود که سازوکارهایی در حال برنامه‌ریزی است تا بر مصرف انرژی در بخش‌های مختلف نظارت دقیق‌تری اعمال شود و این نظارت‌ها شامل تعیین سقف مصرف انرژی است.
بهره‌وری استفاده بهینه از منابع است
سید محمدحسین کمانی عضو هیئت علمی دانشگاه پیام نور شیراز در گفتگو با خبرنگار مهر گفت: باید روز بهره‌وری و بهینه‌سازی مصرف را تبریک گفت، اگر به معنی واقعی کلمه این روز در فرهنگ و زندگی مردمان این سرزمین ساری و جاری شود.
وی ادامه داد: طبیعتاً اگر بر وجه مصرف بهینه تأکید کنیم، مصرف بهینه می‌تواند یکی از شاخص‌هایی باشد که به بهبود بهره‌وری کمک می‌کند.
لذا باید بهره‌وری را در مفهوم کلان تعریف کرد.
کاهش هزینه و پایین آوردن مصرف، تعریف مناسبی از بهره‌وری نیست.
عضو هیئت علمی دانشگاه پیام نور شیراز با تصریح اینکه بهره‌وری مفهومی بسیار گسترده‌تر و فراگیرتر از بهینه مصرف کردن است، افزود: بهینه مصرف کردن تنها یکی از شاخص‌ها و عناصر مندرج در بهره‌وری است.
طبیعتاً اگر بخواهیم بسیار ساده صحبت کنیم و وارد مباحث فنی بهره‌وری نشویم، در یک عبارت معمول و متعارف، بهره‌وری، استفاده بهینه از منابع است.
هر جایی که شاخص‌های بهره‌وری گواه خوبی می‌دهد، یعنی در آن قسمت از منابع به درستی استفاده می‌شود و هر جا که ما با فقدان بهره‌وری مواجه می‌شویم، یعنی اینکه از منابع به درستی استفاده نمی‌شود.
روز ملی بهره‌وری و بهینه‌سازی مصرف؛ فرصتی برای بازنگری در الگوهای مصرف
حسین امینی کارشناس علوم اقتصادی فارس نیز در گفتگو با خبرنگار مهر با تصریح بر اینکه متأسفانه، بهره‌وری در ایران به یک چالش تبدیل شده است، گفت: ایران کشوری ثروتمند است و منابع بی‌شماری دارد، اما به دلیل سوءمدیریت و عدم استفاده از فناوری‌های نوین و دلایل دیگر، بهره‌وری پایینی داریم و بخش زیادی از منابع به هدر می‌رود.
وی افزود: می‌توان ادعا کرد که در بخش انرژی، وضعیت بحرانی‌تر است.
ایران یکی از پرمصرف‌ترین کشورهای جهان در زمینه مصرف انرژی است و این در حالی است که با اجرای سیاست‌های بهینه‌سازی مصرف، آگاهی مردم و فرهنگ‌سازی در این زمینه می‌توان میزان مصرف این نعمت بزرگ را به طور چشمگیری کاهش داد.