سوخت‌کاری را از جلد کتاب بیرون کشید و به تابلو رساند
اصفهان-نمایش ویژه تک‌اثر «معرق سوخت چرم» اثر میرزا آقا امامی با سخنرانی مهدی وفامهر درباره نوآوری‌های این استاد، در موزه هنرهای تزئینی ایران برگزار شد.
به گزارش خبرنگار مهر، آئین نمایش ویژه تک‌اثر «معرق سوخت چرم» اثر استاد میرزا آقا امامی، هنرمند برجسته مکتب هنر اصفهان، صبح امروز چهارشنبه در موزه هنرهای تزئینی ایران برگزار شد.
در این مراسم، مهدی وفامهر، پژوهشگر و هنرمند، در سخنانی به جایگاه این اثر و نقش برجسته میرزا امامی در تاریخ هنرهای تزئینی ایران پرداخت.
از جلد کتاب تا قاب مستقل؛ ابداعی از میرزا امامی
وفامهر با اشاره به تحولی که استاد میرزا آقا امامی در تکنیک سوخت ایجاد کرد، گفت: سوخت‌کاری پیش از این عمدتاً محدود به تزئین جلد کتاب‌ها بود، اما استاد امامی آن را از این قالب بیرون کشید و در قالب تابلوهای مستقل عرضه کرد.
او اندازه آثار را به تدریج افزایش داد؛ از ابعاد حدود ۳۰ در ۴۰ سانتی‌متر تا اثری مانند «فردوسی و مردم» در کتابخانه مرکزی که ابعادی در حدود ۱۳۰ در ۱۷۰ سانتی‌متر دارد.
وی افزود: وقتی سطح بزرگ می‌شود، هنرمند می‌تواند به جزئیات بیشتری بپردازد.
لباس‌ها، پرسونای‌ها، و عناصر داستانی با دقت بالا ساخته می‌شود.
میرزا امامی با افزودن لایه‌چینی، مشبک‌کاری، و نقاشی زیرلاکی در قاب آثارش، مرزهای تکنیکی این هنر را گسترش داد.
کارگاه هنری میرزا امامی؛ همگرایی هنرها
وفامهر با تأکید بر اینکه خلق آثار سوخت‌کاری میرزا امامی حاصل کار گروهی در یک کارگاه حرفه‌ای بوده، گفت: در کارگاه او استادانی چون آقای خطایی، اسلامیان و شاگردان متعددی حضور داشتند.
برای خلق چنین آثاری، تقسیم کار مشخصی میان هنرمندان وجود داشت.
او افزود: میرزا امامی هنرمندی نبود که تنها بر نقاشی و سوخت‌کاری بسنده کند.
او با خوشنویسان و ادیبان برجسته اصفهان ارتباط داشت و از آن‌ها دعوت می‌کرد تا برای آثارش اشعار مناسب انتخاب و کتابت کنند.
این تعامل باعث می‌شد آثار او هم‌زمان حامل ارزش‌های بصری، ادبی و معنایی باشند.
داستان خلق یک شاهکار؛ از شعر تا سوخت
در بخش دیگری از این مراسم، وفامهر به روایت رضا بهشتی، شاعر و فاضل معاصر، درباره چگونگی خلق یکی از آثار معروف میرزا آقا امامی اشاره کرد و گفت: بهشتی نقل می‌کند که استاد امامی پس از خلق تابلویی با موضوع میدان جُبّه‌بازی اصفهان، از میرزا عبدالحسین قدسی، شاعر و خوشنویس برجسته اصفهان، دعوت می‌کند تا اشعاری مناسب برای اثر برگزیند و با خط ثلث بر حاشیه تابلو نگارد.
به گفته وفامهر، قدسی پس از جست‌وجو در دیوان‌های مختلف، قطعه‌ای مناسب نیافت و در لحظه الهام گرفت و اشعاری تازه سرود که بخشی از آن چنین است:
ببین همتو بنگر ای هوشیار
به میدان پهناور روزگار
که افتاده روی سعادت در آن
چو خورشید رخشنده آسمان
هژبران هژبران جنگی چابک سوار
به دنبال آن بود روان سایه‌بار
که ناگه سواری در چوگان همت
زد آن اشتیاقی که بیرون ز حد
وفامهر تأکید کرد: به یمن این اشعار و روایت‌ها، ما امروز می‌دانیم خوشنویس این اثر قدسی بوده و اشعار نیز از اوست.
تاریخ احتمالی خلق اثر؛ دوران رضاشاه
وفامهر در پایان با استناد به تاریخ تولد رضا بهشتی (۱۲۹۵ شمسی) و دوره فعالیت او در کارگاه‌های هنری، زمان خلق این اثر را بین سال‌های ۱۳۱۰ تا ۱۳۱۵ هجری شمسی دانست و گفت: این بازه زمانی، اوج شکوفایی هنر سوخت در اصفهان است.