اف-۳۵؛ رویای عربستان و امارات که تعبیر نشد
در سفر تاریخی ترامپ به خلیج فارس، قراردادهایی به ارزش بیش از دو تریلیون دلار امضا شد، اما فروش F-35 همچنان به دلیل حفظ برتری نظامی اسرائیل معلق مانده است.
باشگاه خبرنگاران جوان؛ حسین مهدی تبار - دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور ایالات متحده، نخستین سفر رسمی خود در دوره دوم ریاست‌جمهوری‌اش را با تور سه‌گانه به عربستان سعودی، قطر و امارات متحده عربی به پایان رساند؛ سفری که با امضای توافقات سرمایه‌گذاری بالغ بر دو تریلیون دلار همراه بود.
به گزارش اوراسیا تایم، دامنه این توافقات تاریخی از حوزه‌های نظامی و هوافضا گرفته تا هوش مصنوعی را دربر می‌گیرد.
این سفر، نه‌تنها از نظر حجم قراردادها بلکه از نظر پیامی که به متحدان آمریکا در خلیج فارس مخابره شد، اهمیت بسیاری داشت.
در جریان این سفر، رهبران سه کشور نفت‌خیز منطقه در رقابتی نانوشته تلاش کردند تا با ارائه پروژه‌های عظیم و ارقام نجومی، حمایت ایالات متحده را تضمین کنند.
در قطر، ترامپ از سفارش تاریخی خطوط هوایی قطر برای خرید ۲۱۰ فروند هواپیمای پهن‌پیکر بوئینگ خبر داد؛ قراردادی که ارزشی بالغ بر ۹۶ میلیارد دلار دارد و به گفته منابع رسمی، بزرگ‌ترین سفارش تاریخ این شرکت در حوزه جت‌های پهن‌پیکر به‌شمار می‌رود.
در عربستان سعودی، مجموعه‌ای از قراردادهای سرمایه‌گذاری به ارزش بیش از ۶۰۰ میلیارد دلار امضا شد که شامل بزرگ‌ترین قرارداد فروش تسلیحات در تاریخ ایالات متحده نیز می‌شود؛ معامله‌ای به ارزش ۱۴۲ میلیارد دلار برای فروش موشک، سامانه‌های راداری و هواپیماهای ترابری نظامی.
در امارات نیز، ترامپ از توافق برای احداث بزرگ‌ترین پردیس هوش مصنوعی خارج از خاک آمریکا پرده برداشت.
به گزارش اوراسیا تایم، این پروژه شامل انتقال پیشرفته‌ترین تراشه‌های هوش مصنوعی انویدیا به امارات و احداث زیرساخت‌هایی برای توسعه توانمندی‌های بومی در این حوزه خواهد بود.
کاخ سفید در بیانیه‌ای رسمی، این سفر را «موفقیتی بزرگ» توصیف کرد و اعلام داشت که توافقات امضا شده شامل تعهد سرمایه‌گذاری ۶۰۰ میلیارد دلاری از سوی عربستان، قراردادهای تجاری و نظامی به ارزش ۲۴۳.۵ میلیارد دلار با قطر، توافق اقتصادی ۱.۲ تریلیون دلاری میان واشنگتن و دوحه، و نیز قراردادهای ۲۰۰ میلیارد دلاری با امارات می‌شود.
به گزارش اوراسیا تایم، جزئیات قراردادهای سعودی، طیف وسیعی از بخش‌های امنیتی و فناوری را شامل می‌شود؛ از جمله توسعه نیروی هوایی و فضا، دفاع موشکی، امنیت دریایی و مرزی، نوسازی نیروهای زمینی، و به‌روزرسانی سامانه‌های اطلاعاتی و ارتباطی.
با این حال، غیبت یک سلاح خاص در این مجموعه قراردادها توجه تحلیل‌گران را به خود جلب کرده است: جنگنده پنهان‌کار F-35.
هرچند در اسناد رسمی به «پیشرفت‌های نیروی هوایی» اشاره شده، اما به گزارش اوراسیا تایم، هیچ اشاره مستقیمی به این هواپیمای جنجالی نشده است.
عربستان سعودی نخستین‌بار در سال ۲۰۱۷، هم‌زمان با تلاش‌های امارات برای خرید F-35، علاقه رسمی خود را به این جنگنده اعلام کرد.
اما از آن زمان تاکنون، آمریکا به‌دلیل تعهدات خود نسبت به حفظ «برتری کیفی نظامی اسرائیل» در منطقه، از فروش این هواپیما به کشورهای عربی خودداری کرده است.
اسرائیل در حال حاضر تنها دارنده F-35 در خاورمیانه محسوب می‌شود.
به گزارش اوراسیا تایم، در حالی‌که عربستان و امارات به دنبال خرید F-35 هستند، آمریکا ممکن است به جای آن، نسخه تضعیف‌شده‌ای از این جنگنده را به آن‌ها پیشنهاد دهد و در مقابل، نسل بعدی جنگنده با عنوان F-47 را در اختیار اسرائیل بگذارد.
به گفته ترامپ، برخی متحدان آمریکا ممکن است «نسخه‌های ملایم‌شده» از تجهیزات نظامی پیشرفته دریافت کنند؛ نسخه‌هایی که حدود ۱۰ درصد توان کمتری دارند.
در این میان، پروژه جنگنده بومی ترکیه با نام «KAAN» نیز به‌عنوان گزینه‌ای جایگزین برای سعودی‌ها و اماراتی‌ها مطرح شده و هر دو کشور ابراز علاقه به مشارکت در این پروژه کرده‌اند.
هرچند هنوز هیچ اعلام رسمی در این‌باره صورت نگرفته است.
از سوی دیگر، ترامپ در قطر از طرح توسعه یک جنگنده نسل ۵.۵ با نام F-55 خبر داد؛ مدلی ارتقاءیافته از F-35 با موتورهای دوقلو.
هنوز مشخص نیست که آیا این مدل به متحدان منطقه‌ای عرضه خواهد شد یا خیر.
در همین حال، ژنرال دیوید آلوین، رئیس ستاد نیروی هوایی آمریکا، در سیزدهم مه ۲۰۲۵، با انتشار یک اینفوگرافیک، اعلام کرد که جنگنده F-47 تا پیش از پایان دهه ۲۰۲۰ عملیاتی خواهد شد.
این زمان‌بندی با وعده ترامپ در مارس ۲۰۲۵ مبنی بر به‌پرواز درآمدن این جنگنده در دوران ریاست‌جمهوری او، هم‌راستا است.
به گزارش اوراسیا تایم، ممکن است در آینده‌ای نه‌چندان دور، سعودی‌ها و اماراتی‌ها به F-35 دست یابند و اسرائیل نیز به عنوان شریک ممتاز واشنگتن، نخستین مشتری F-47 لقب بگیرد.
اما تا آن زمان، توازن ظریف بین منافع تجاری ایالات متحده و حفظ برتری نظامی اسرائیل، همچنان تعیین‌کننده معادلات خواهد بود.
