یادداشت| هپکو و شهید رئیسی؛ پیوند صنعت، عدالت و مردمیبودن - تسنیم
هپکو و شهید رئیسی را باید پیوند صنعت، عدالت و مردمی بودن دانست، درحالیکه تلاش و پیگیری شهید رئیسی باعث شد غول بزرگ تولید ماشین آلات راهسازی و معدنی که در باتلاق خصوصی سازی گیر کرده بود بار دیگر قدکشیده و به روزهای اوج تولید برگردد.

به گزارش خبرگزاری تسنیم از اراک، همزمان با سی ام اردیبهشت ماه و در اولین سالگرد شهادت آیتالله سیدابراهیم رئیسی، که با حضور مقام معظم رهبری برگزار شد، صحنهای قابل تأمل چشمها را به خود خیره کرد: حضور کارگران هپکو، شرکتی که تا چند سال پیش نماد رکود و ناامیدی بود، اما با تلاشهای شهید رئیسی جان تازهای گرفت؛ یکی از این کارگران در میان برنامه برخاست و با صدایی آمیخته به احترام و دلدادگی، ضمن تجلیل از شخصیت و خدمات شهید رئیسی، از رهبر معظم انقلاب خواست تا راه و مکتب او ادامه یابد.
این صحنه، نه یک حرکت نمادین، بلکه گواهی بود بر یک حقیقت مهم: نقش محوری آیتالله رئیسی در احیای صنایع مادر کشور، از جمله هپکو.
هپکو، که زمانی ستون فقرات تولید ماشینآلات سنگین کشور بود، پس از سالها رکود، خصوصیسازی ناکارآمد، و بدهیهای انباشته، به آستانه فروپاشی رسیده بود؛ اعتراضات کارگری، حقوق معوقه، و بیثباتی مدیریتی این شرکت را به نماد بحران در صنعت داخلی بدل کرده بود اما با ورود آیتالله رئیسی به قوه قضائیه و سپس ریاستجمهوری، نگاه متفاوتی به مسائل کارگری و تولید داخلی شکل گرفت.
شهیدجمهور نه تنها با حضور میدانی در جمع کارگران – از جمله در سفر به استان مرکزی – صدای آنان را شنید، بلکه با پیگیری حقوقی، اقتصادی و سیاسی، شرایط را برای بازگشت هپکو به چرخه تولید فراهم ساخت؛ از اصلاح ساختار مالکیت گرفته تا تسویه بخشی از بدهیها و ایجاد اطمینان خاطر برای نیروی کار، مجموعهای از اقدامات صورت گرفت که به تدریج اعتماد را به این مجموعه بازگرداند.
حالا، یک سال پس از شهادت او، کارگران هپکو در قلب مراسم رسمی نظام حاضر میشوند؛ نه صرفاً برای ادای احترام، بلکه برای رساندن پیام یک تجربه زیسته: وقتی مسؤولی صادقانه پای حرف کارگر و تولیدکننده بایستد، چرخ کارخانه هم میچرخد و چرخ زندگی مردم هم.
این یادآوری تلخ و شیرین، هم وظیفهای است برای مسؤولان امروز و هم وصیتی نانوشته از شهید رئیسی: احیای تولید ملی، با محوریت مردم و با تکیه بر عدالت، نه یک شعار انتخاباتی، بلکه یک رسالت ملی است.
راه رئیسی را باید ادامه داد؛ نه با شعار، که با عمل.
اما چرا هپکو؟
و چرا این کارخانه و کارگرانش به نمادی از عدالت و تدبیر رئیسی بدل شدند؟
از بحران تا امید: تاریخچهای کوتاه از رنج هپکو
تاریخچهای کوتاه از رنج هپکو شرکت هپکو به عنوان شرکت بزرگ تولید تجهیزات سنگین به ما گزارشی از فراز و فرود این غول بزرگ تولید ماشین آلات راهسازی و معدنی می دهد، چراکه هپکو از جمله صنایع مهم کشور بود که با هدف خودکفایی در تولید ماشینآلات راهسازی و معدنی در دهه 1350 تأسیس شد.
سالها هپکو افتخار صنعت ایران بود؛ اما در دهههای اخیر، مسیر توسعه آن با چالشهای جدی مواجه شد.
خصوصیسازی شتابزده، ضعف مدیریتی، بدهیهای سنگین، و رکود بازار داخلی این شرکت را به آستانه ورشکستگی کشاند.
در دهه 1390، وضعیت به قدری بحرانی شد که ماهها حقوق پرداخت نمیشد، کارگران در خیابانهای اراک و تهران دست به اعتراض میزدند و خطوط تولید یکی پس از دیگری متوقف میشدند به طوریکه کارخانهای که زمانی نماد عزت صنعتی کشور بود، به نماد فراموشی و بیتدبیری بدل شده بود.
ورود آیتالله رئیسی؛ آغاز نگاه متفاوت به تولید و کارگر
با ورود آیتالله رئیسی به عرصه اجرایی و پیش از آن در قوه قضائیه، نگاه به مسئله تولید، کارگر و صنایع بحرانزده بهطور چشمگیری تغییر کرد، وی از ابتدا بر این باور بود که تولید ملی، ستون فقرات اقتصاد مقاومتی است و بدون احیای آن، عدالت اقتصادی شعاری بیش نخواهد بود.
در دوره ریاست شهید رئیسی بر قوه قضائیه، نخستین بار توجه به مسائل مالکیتی و حقوقی هپکو آغاز شد،.
با ورود وی به قوه مجریه، این توجه وارد مرحلهای عملی و تعیینکننده شد، شهید جمهور نه تنها شخصاً به استان مرکزی سفر کرد و در جمع کارگران هپکو سخن گفت، بلکه با پیگیریهای مستمر، روند واگذاری شرکت را اصلاح، مدیران ناکارآمد را کنار، و سازوکارهای پشتیبانی از تولید را فعال کرد.
اقدامات مؤثر شهید رئیسی در احیای هپکو شامل اصلاح ساختار مالکیتی، به طوریکه با فشار و پیگیری دولت رئیسی، هپکو از دست مجموعههای ناکارآمد و فاقد صلاحیت مدیریتی خارج شد و به وزارت صمت و نهادهای تخصصی و مرتبط واگذار شد تا با نگاهی صنعتی اداره شود؛ تسویه بخشی از بدهیها به طوریکه بخشی از بدهیهای تاریخی هپکو از محل منابع دولتی و حمایتی تسویه شد تا امکان ادامه فعالیت فراهم گردد؛ تضمین سفارشات و قراردادها به طوریکه یکی از مشکلات همیشگی هپکو نبود سفارش بود.
با ورود دولت سیزدهم، برخی پروژههای بزرگ راهسازی، معدنی و زیرساختی ملزم به خرید ماشینآلات از هپکو شدندو توجه به کرامت کارگربه طوریکه شهیدرئیسی بارها در سخنان خود بر اهمیت “کرامت نیروی کار” تأکید میکرد.
این نگاه در رفتار میدانی او نیز مشهود بود؛ از بازدید مستقیم از کارخانه گرفته تا شنیدن بیواسطه صدای کارگران می شد.
مکتب شهیدرئیسی؛ سیاستورزی برای مردم، نه قدرت
شهید رئیسی به دنبال سیاستورزی برای “تغییر وضع مردم” بود، نه حفظ صِرف جایگاه قدرت.
او معتقد بود عدالت، بدون تقویت تولید و توجه به کارگر، محقق نخواهد شد؛هپکو تنها یک نمونه از دهها موردی است که در دولت او از مرگ نجات یافتند.
در سخنان کارگر هپکو در مراسم سالگرد شهادت رئیسی، چند مفهوم کلیدی شنیده شد: وفاداری به عدالت، باور به توان داخلی، و درخواست تداوم راه شهید رئیسی.
این خواستهها، بازتاب آرزوهایی هستند که نه در جلسات اداری، که در دل خاک کارخانهها و دلهای کارگران شکل گرفتهاند.
علی ایحال، احیای هپکو، اگرچه همچنان نیازمند حمایت، برنامهریزی و نظارت است، اما نقطه عطفی در سیاست صنعتی جمهوری اسلامی بود.
این اتفاق نشان داد که اگر ارادهای عدالتمحور، واقعبین و متعهد در رأس امور باشد، میتوان از دل بحران، امید ساخت.
شهید رئیسی تنها یک رئیسجمهور نبود؛ او نماینده نسلی از مسئولان بود که "مسؤولیت را نه برای خود، بلکه برای مردم" میخواستند و امروز که کارگران هپکو در سالگرد او سخن میگویند، در واقع زبان نسل تولیدگر و خاموش این سرزمیناند؛ نسلی که اگر شنیده شود، میتواند ایران را بسازد.
یادداشت از مبین جلیلی
انتهای پیام/711/