تشدید خشکسالی در ایلام؛ دسترسی به آب در روستاها دشوار شد

خبرگزاری مهر -گروه استان‌ها: با فرا رسیدن فصل گرما، افزایش دما و کاهش بارندگی، به یکی از چالش‌های اساسی مناطق خشک و نیمه‌خشک ایران از جمله استان ایلام، تبدیل می‌شود؛ گرمای شدید نه‌تنها زندگی روزمره مردم را تحت تأثیر قرار می‌دهد، بلکه منابع آبی را نیز با بحران جدی مواجه می‌کند.
افزایش دما باعث تبخیر شدید آب‌های سطحی، کاهش ذخایر زیرزمینی، افت سطح آب سدها و چشمه‌ها می‌شود؛ علاوه بر این خشکسالی‌های متوالی و کاهش بارندگی موجب کاهش تغذیه سفره‌های آب زیرزمینی شده و دسترسی به آب سالم را دشوارتر می‌کند که این مسئله به‌ویژه در مناطقی که وابستگی زیادی به منابع آب زیرزمینی دارند، موجب تشدید بحران کم‌آبی می‌شود.
در این راستا روستاهای ایلام، که بسیاری از آن‌ها به چشمه‌ها و قنات‌ها وابسته‌اند، هر ساله با فرا رسیدن فصل گرما و با کاهش منابع آبی، دچار مشکلات جدی در تأمین آب آشامیدنی و کشاورزی می‌شوند؛ بررسی‌ها نشان داده بیش از ۵۰۰ روستا در ایلام با بحران کم‌آبی مواجه هستند؛ این مناطق که عمدتاً به منابع سنتی مانند چشمه‌ها و قنات‌ها وابسته‌اند، در سال‌های اخیر شاهد کاهش شدید آبدهی بوده‌اند.
با توجه به بحران کم‌آبی آبرسانی به روستاهای ایلام یک ضرورت حیاتی است، در این خصوص هم در برخی مناطق آبرسانی به‌صورت سیار انجام می‌شود، اما این فرآیند با مشکلات متعددی مانند کمبود زیرساخت‌های مناسب برای انتقال آب به مناطق دورافتاده، هزینه‌های بالای اجرای پروژه‌های آبرسانی و محدودیت‌های بودجه‌ای و عدم مدیریت صحیح منابع آب مواجه است.
نگرانی روستاها در مورد کمبود آب و آبرسانی در فصل گرما
وحید پورمند یکی از ساکنان روستا در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار داشت: در گذشته چشمه‌های اطراف روستاها آب کافی داشتند، اما رفته رفته با کاهش بارندگی‌ها و افزایش دما، آب چشمه‌ها و دیگر منابع آبی کاهش یافت و این آغاز بروز مشکلات معیشتی برای ساکنان روستاها بود.
وی افزود: کم‌آبی در روستاها تأثیرات گسترده‌ای بر زندگی مردم، کشاورزی، دامداری و بهداشت دارد، کشاورزان با کاهش محصول و از بین رفتن زمین‌های زراعی مواجه‌اند، دامداران به دلیل نبود آب کافی برای دام‌ها مجبور به فروش یا کاهش تعداد دام‌های خود شده‌اند؛ از سوی دیگر مهاجرت روستاییان به شهرها نیز یکی دیگر از پیامدهای جدی این بحران محسوب می‌شود، زیرا نبود آب پایدار زندگی در روستا را دشوار کرده است.
محبوبه کریمی نژاد از دیگر ساکنان روستا به خبرنگار مهر گفت: آبرسانی سیار یکی از مهم‌ترین راهکارهای موقت برای تأمین آب در روستاهایی است که با بحران کم‌آبی مواجه‌اند؛ این روش توانسته تا حدی از مهاجرت روستاییان جلوگیری کند و نیازهای اولیه آب آشامیدنی را تأمین کند، اما همچنان چالش‌های زیادی دارد.
وی افزود: آبرسانی سیار کمک کرده که حداقل آب آشامیدنی داشته باشیم، اما برای کارهای روزمره مثل شست‌وشو و کشاورزی کافی نیست، افزون بر این، گاهی تانکرها دیر می‌رسند و ما مجبوریم آب را جیره‌بندی کنیم، یقیناً این وضعیت زندگی را سخت کرده و باعث شده برخی خانواده‌ها به فکر مهاجرت بیفتند؛ اگر زیرساخت‌های آبرسانی دائمی ایجاد شود، مردم می‌توانند با خیال راحت در روستا بمانند.
آبرسانی به روستاهای ایلام
محمد محمدی مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب ایلام در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار داشت: کمبود آب آشامیدنی سالم، خطر شیوع بیماری‌های مرتبط با آلودگی آب را افزایش داده و سلامت کودکان، سالمندان و بیماران را تهدید می‌کند، همچنین تأثیرات منفی بسیاری هم بر حوزه کشاورزی، دامداری و حتی مهاجرت روستاییان بر عهده دارد؛ از این رو دسترسی پایدار به آب بهداشتی، یکی از مهم‌ترین عوامل حفظ سلامت عمومی در مناطق روستایی است.
وی افزود: هم اکنون ۵۷۷ روستای استان با چالش تأمین آب روبه‌رو هستند که از این تعداد، آبرسانی به ۴۴ روستا به صورت سیار انجام می‌شود و ۲۳ روستای دیگر نیز تنها در فصول خاصی از سال آب‌رسانی سیار دریافت می‌کنند.
مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب استان ایلام تصریح کرد: در ادامه به منظور آبرسانی پایدار به ۱۰۰ روستای محروم استان ایلام، تفاهم نامه‌ای با خیرین انعقاد شده که در قالب این طرح بیش از ۶۰۰ کیلومتر خط انتقال و شبکه جدید آبرسانی احداث و تجهیزات پیشرفته آب‌رسانی نصب خواهد شد.
محمدی اضافه کرد: پیش از این نیز مراسم بهره‌برداری از پروژه آبرسانی به ۴۰ روستای استان ایلام، با مشارکت خیر نیکوکار کشوری برگزار شد که طی این پروژه بیش از ۵ هزار و ۵۲۱ نفر از جمعیت روستایی استان از نعمت آب شرب پایدار برخوردار شدند.
وی در پایان گفت: تمام توان خود را برای رفع مشکل کم‌آبی در نقاط محروم استان به کار گرفته‌ایم و امیدوارم با همکاری مسئولان و خیرین بتوانم گام‌های مؤثرتری در این مسیر بردارم.
همانطور که گفته شد استان ایلام با اقلیم گرم و خشک خود سال‌هاست که با بحران کم‌آبی مواجه است؛ کاهش بارندگی، افت سطح آب‌های زیرزمینی و افزایش دمای هوا باعث شده که بسیاری از روستاهای این استان دسترسی پایدار به آب آشامیدنی و کشاورزی نداشته باشند که این مسئله نه‌تنها بر کیفیت زندگی ساکنان روستاها تأثیر گذاشته، بلکه موجب کاهش تولیدات کشاورزی، دامداری و حتی مهاجرت اجباری برخی خانوارها شده است؛ به همین دلیل، آبرسانی به روستاهای ایلام یک ضرورت حیاتی است که نه‌تنها زندگی روزمره مردم را تحت تأثیر قرار می‌دهد، بلکه آینده اقتصادی و اجتماعی این مناطق را نیز رقم می‌زند.