انحلال پ.ک.ک و چند پرسش

به گزارش مشرق،کانال تلگرامی مرکز مطالعات عراق در مطلبی پیرامون انحلال پ.ک.ک نوشت:
بیانیەی پ.ک،ک به صراحت می گوید که ساختار فعلی آن منحل و فعالیت های آن تحت این نام پایان می یابد.
آیا این بدین معناست که پ.ک.ک با حفظ شاکلەی فعلی تحت نامی دیگر فعالیت می کند؟
دقیقا معلوم نیست!
پ.ک.ک یدی طولانی در تغییر نام و فعالیت زیر تابلوهای دیگر دارد.
این سازمان در دهەی 2000 پس از دستگیری اوجالان مدتها استفاده از نام پ.ک.ک را کنار گذاشت.
اما این اقدام که عمدتا به منظور تطبیق با شرایط تازه و فرار از محدودیت های حقوقی موجود در دولت های اروپایی صورت گرفت، موقت و تاکتیکی بود.
هرچند به نظر می رسد این بار قضیه جدی تر است و بخشی از فرایند صلحی است که جزئیات آن تا حد زیادی مخفی مانده است.
عملی شدن راستین اعلامیەی امروز جز به صورت خلع سلاح آن معنا ندارد.
امری که تحقق آن منوط به پیشرفت واقعی در مذاکرات جاری است.
پ.ک.ک چه چیزی بدست می آورد؟
سیر فکری بیانیەی امروز در امتداد نامەی اخیر اوجالان است.
مشخصا هیچ حرفی از خودمختاری، فدرالیسم و تمرکززدایی نیست.
تاکید اصلی روی دمکراتیزه کردن جمهوری ترکیه است.
اوجالان و سازمان متبوعش می گویند که جمهوری ترکیه باید به عرصەی شراکت واقعی کرد و ترک تبدیل شود.
احتمالا این گروه امیدوار است کە این فرایند در درازمدت راه را برای تغییرات قانونی به سود کردها در قانون اساسی ترکیه فراهم کند.
در کوتاه مدت هم ممکن است نتایجی چون آزادی زندانیان و بازگرداندن تصدی شهرداری های مناطق کزدنشین را در بر داشته باشد.
چهل سال پس از آغاز جنگ مسلحانەی پ.ک.ک، شرایط در ترکیه دگرگون شده.
اکنون این سازمان دارای شاخەای سیاسی بنام حزب عدالت و دمکراسی است که سومین حزب بزرگ ترکیه محسوب می شود.
حزب دم پارتی کنترل دهها شهرداری را بدست دارد و دارای بیش از هشتاد نماینده در پارلمان است.
برجسته شدن جناح سیاسی جنبش کرد و به حاشیه رفتن بخش نظامی آن، ظرفیت های فراخ تری بسوی حل مساله می گشاید.
می توان امیدوار بود که در نهایت اتفاقی چون جمعەی نیک ایرلند شمالی و یا مصالحەی جدایی طلبان کاتالان با جناح چپ اسپانیا هنگام گذار دمکراتیک سال 1975 بیفتد.
چرا ترکیه به اینجا رسید؟
هدف اصلی اردوغان از صلح با کردها، تداوم حکومتش است.
برای نخستین بار در بیست سال اخیر سایەی شکست در انتخابات و پایان کامل حکومت عدالت و توسعه بر سر او ظاهر شده است.
اردوغان از ترس رقیب اصلی اش را به زندان انداخته و برای تعدیل قانون جهت تمدید ریاست جمهوری اش نیازمند آرای نمایندگان کرد است.
در سوریه هم آنکارا علیرغم پیروزی های اخیر در پایان دادن به اقلیم دوفاکتوی کرد ناکام مانده است.
از این رو از طریق کاهش تنش با پ.ک.ک می تواند نوعی همگرایی، مشابه الگوی اربیل با قامیشلو برقرار نماید.
این تحول چه تاثیری روی سوریه خواهد گذاشت؟
پس از ناکامی گشایش کردی سال 2012 و آغاز دوبارەی جنگ در سال 2015، ترکیه به مدد تجهیزات جنگ الکترونیک و حملات پهپادی توانست بیش از گذشته ابتکار عمل را بدست گیرد.
در ده سال گذشته پ.ک،ک عملا در دژ تسخیرناپذیرش در قندیل محصور شد و توانایی عملیات در خاک ترکیه را از دست داد.
اما شاخەی سوری آن از رهگذر همکاری با آمریکا توانست دستاوردهای ارضی بزرگی در شام بدست آورد.
هرچند موفقیت های مذکور چند بار از سوی ترکیه با اشغال مناطق استراتژیک چون عفرین و گری سپی و منیج و سری کانی به چالش کشیده شد، اما نتوانست شاکلەی حکومت دوفاکتوی کردی را بهم بریزد.
در شرایط کنونی سوریه به تشک کشتی اسرائیل و ترکیه تبدیل شده و این امر فرصت های جدیدی در اختیار کردها گذاشته است.
با وجود سیاست مذبذب و عمدتا نامشخص آمریکا، کردها در قیاس با دوران اسد، از قابلیت های بیشتری برای مقابله با حکومت تحریرالشام و عزم آن برای تمرکزگرایی برخوردارند.
چرا که اسرائیل علنا از تشکیل دولتی نیرومند و متمرکز در دمشق جلوگیری و تاکنون اجازه نداده ترکیه جای ایران را پر کند.
این امر این گمان را به ذهن متبادر می سازد که رهبری پ.ک.ک در قبال امتیازی چون حفظ سوریه و ظهور اقلیم کردستان دوم، از قندیل چشم بپوشد و بلندپروازی هایش در کردستان ترکیه را کنار بگذارد.
*بازنشر مطالب شبکه‌های اجتماعی به منزله تأیید محتوای آن نیست و صرفا جهت آگاهی مخاطبان از فضای این شبکه‌ها منتشر می‌شود.