بررسی تحولات ژئوپلیتیک خاورمیانه در پرتو سیاست‌های جدید آمریکا
به گزارش مشرق،یکی از فعالان توئیتری در صفحه خود نوشت:
گزارش اخیر منتشر شده توسط «مؤسسه ایتالیایی روابط بین الملل» به بررسی تحولات ژئوپلیتیک خاورمیانه در پرتو سیاست‌های جدید ایالات متحده می‌پردازد.
این سند تحلیلی که همزمان با سفر منطقه‌ای رئیس‌جمهور آمریکا به خاورمیانه در ماه مه ۲۰۲۵ منتشر شده، استراتژی جدید واشنگتن در بازتعریف موازنه قدرت منطقه‌ای را تبیین می‌کند.
نوشتار ذیل خلاصه ابعاد مختلف این تغییر پارادایم در سیاست خارجی آمریکا را مورد واکاوی قرار می‌دهد.
این گزارش تصویری جامع از استراتژی جدید ایالات متحده در خاورمیانه ارائه می دهد که بیانگر تغییر پارادایم در سیاست خارجی آمریکا است.
این تحول پارادایمی در چند محور قابل تبیین است:
تغییر اولویت ها: دولت ترامپ با کنار گذاشتن فرایند صلح اسرائیل-فلسطین به عنوان پیش شرط عادی سازی روابط، رویکردی واقع گرایانه تر اتخاذ کرده که در آن منافع ژئوپلیتیک و اقتصادی بر ملاحظات ایدئولوژیک و هنجاری تقدم می یابد.
این امر نشان دهنده چرخش از دیپلماسی مبتنی بر ارزش به دیپلماسی مبتنی بر منافع است.
معماری امنیتی جدید: استراتژی آمریکا به دنبال ایجاد یک ساختار امنیتی منطقه ای با محوریت اسرائیل است که در آن، جبهه سنی (عربستان و سایر کشورهای عرب حوزه خلیج فارس) در برابر محور شیعی (ایران و متحدانش) قرار می گیرد.
این نوع قطب بندی، تقسیم بندی های مذهبی منطقه را تقویت می کند و می تواند به افزایش تنش های فرقه ای بینجامد.
کاهش حضور مستقیم آمریکا: این راهبرد در راستای سیاست «توازن از راه دور» است که از زمان اوباما آغاز شد و هدف آن کاهش هزینه های مستقیم نظامی آمریکا در منطقه از طریق تکیه بر قدرت های منطقه ای همسو است.
اسرائیل در این معادله به عنوان کارگزار اصلی آمریکا عمل می کند.
عمل گرایی در روابط اعراب-اسرائیل: توافقنامه های ابراهیم نمایانگر تغییر نگرش کشورهای عربی به اسرائیل است که از دشمنی ایدئولوژیک به همکاری عمل گرایانه تغییر یافته است.
مسئله فلسطین در این رویکرد جدید، از یک اصل مقدس به موضوعی قابل مذاکره تنزل پیدا کرده است.
موازنه قدرت منطقه ای و بین المللی: این استراتژی صرفاً ضد ایرانی نیست، بلکه بخشی از یک طرح کلان تر برای مقابله با نفوذ چین و روسیه در منطقه است.
به عبارت دیگر، خاورمیانه به یکی از صحنه های رقابت قدرت های بزرگ تبدیل شده است.
ریسک های استراتژیک: رویکرد ترامپ با چالش های جدی مواجه است.
تشدید تنش با ایران می تواند آمریکا را ناخواسته به درگیری نظامی بکشاند که مستلزم بازگشت نیروهای آمریکایی به منطقه است امری که با هدف اصلی کاهش تعهدات نظامی در تناقض است.
همچنین، مشروط کردن صلح در غزه به منافع ژئوپلیتیک بزرگتر می تواند بحران انسانی را تشدید کند و افکار عمومی را علیه آمریکا برانگیزد.
نقش نامشخص ترکیه: گزارش به درستی به موقعیت مبهم ترکیه اشاره می کند.
آنکارا به عنوان عضو ناتو و قدرت منطقه ای سنی، منافع مشترکی با آمریکا در محدود کردن نفوذ ایران دارد، اما رقابت با اسرائیل و حمایت از جنبش های اسلامی، آن را در موقعیتی پیچیده قرار می دهد.
*بازنشر مطالب شبکه‌های اجتماعی به منزله تأیید محتوای آن نیست و صرفا جهت آگاهی مخاطبان از فضای این شبکه‌ها منتشر می‌شود.