یزد؛ از هویت اصیل تا هجوم اسامی بیگانه

خبرگزاری مهر - گروه استان‌ها: شهر یزد، با معماری کویری بی‌نظیر و بافت تاریخی ثبت‌شده در فهرست میراث جهانی یونسکو، همواره نمادی از اصالت و قدمت فرهنگ ایرانی بوده است.
اما در سال‌های اخیر، پدیده‌ای نگران‌کننده در چهره این شهر خودنمایی می‌کند: هجوم اسامی بیگانه و لاتین به سردر مغازه‌ها و کسب‌وکارها.
این گزارش تلاش می‌کند تا به بررسی این مسئله و پیامدهای آن بپردازد.
پیاده‌روی در کوچه پس کوچه‌های یزد، زمانی مملو از نام‌های آشنا و گویای فارسی، اکنون با ترکیبی از نام‌های فارسی و لاتین مواجه می‌شود که غالباً بی‌معنی و تقلیدی از نمونه‌های خارجی هستند.
از نام‌های ناشیانه تا اسامی انتزاعی بدون ارتباط با ماهیت کسب‌وکار، همه و همه در کنار هم، هارمونی بصری شهر را به هم ریخته‌اند.
این امر، فراتر از یک تغییر ظاهری ساده، هویت بصری و فرهنگی یزد را به مخاطره انداخته و موجب نگرانی فعالان فرهنگی و دوستداران میراث این شهر شده است.
ضرورت تدوین قوانین و مقررات دقیق‌تر برای نامگذاری کسب و کارها
در همین رابطه فعالان فرهنگی و دوستداران میراث فرهنگی یزد این روند را نشانه‌ای از کم‌توجهی به هویت بصری و فرهنگی شهر دانسته و بر ضرورت تدوین قوانین و مقررات دقیق‌تر برای نامگذاری کسب و کارها تاکید کردند.
برخی دیگر نیز با اشاره به اهمیت حفظ زبان فارسی در فضای شهری بر لزوم فرهنگ‌سازی و آموزش به کسبه و بازاریان برای انتخاب نام‌های اصیل و مرتبط با کسب و کارشان تاکید نمودند.
این پدیده، علاوه بر جنبه‌های زیبایی‌شناسی، پیامدهای دیگری نیز در پی دارد:
از بین رفتن هارمونی بصری: مخلوط شدن نام‌های فارسی و لاتین، هماهنگی و یکپارچگی بافت تاریخی یزد را به هم زده و از زیبایی بصری شهر کاسته است.
فراموشی زبان فارسی: استفاده‌ی بی‌رویه از نام‌های لاتین، می‌تواند به مرور زمان، به فراموشی زبان فارسی و ارزش‌های فرهنگی آن بیانجامد.
بی‌ارتباطی با ماهیت کسب‌وکار: اغلب نام‌های لاتین انتخاب شده، هیچ ارتباط معنایی با ماهیت کسب‌وکار ندارند و صرفاً به دنبال جذابیت ظاهری هستند.
ضعف نظارت و قوانین: عدم وجود قوانین و مقررات شفاف و همچنین نظارت ناکافی بر نحوه‌ی نام‌گذاری کسب و کارها، به گسترش این پدیده کمک کرده است.
تهاجم فرهنگی: استفاده از نام‌های بیگانه، در واقع نوعی تهاجم فرهنگی خاموش است که به تدریج، ارزش‌های بومی و سنتی را به حاشیه می‌راند و الگوهای غربی را جایگزین می‌کند.
‌هویت گمشده در سردر مغازه‌ها: هجوم نام‌های بیگانه و لاتین همچنان ادامه دارد
رواج بی‌رویه اسامی بیگانه در یزد انتقاد فرهنگ و ارشاد اسلامی استان یزد را نیز درآورد.
احسان عابدی در گفتگو با خبرنگار مهر، در این زمینه اظهار داشت: متأسفانه سردر بسیاری از مغازه‌ها پر از اسامی بیگانه و لاتین شده است.
این موضوع تا حدی به دلیل رواج این فرهنگ در جامعه است.
وی افزود: هرچند تلاش همکاران ما برای پیگیری این موضوع قابل تقدیر است، اما متأسفانه استفاده از اسامی بیگانه، که گاه حتی معنایی هم ندارند، به شدت رواج پیدا کرده است.
دغدغه من و بسیاری از مردم علاقه‌مند به فرهنگ ایرانی و شاهنامه فردوسی، این است که همه ما در این زمینه تذکر دهیم.
عابدی در پایان تصریح داشت: من شخصاً چند سالی است که به مغازه‌هایی که نام‌های خارجی دارند، تذکر می‌دهم.
با این همه اسامی زیبا و اصیل ایرانی، چرا باید از اسامی خارجی استفاده کنیم که معنای آنها را نه ما و نه مردم نمی‌شناسیم.
‌فرهنگ‌سازی برای نام‌های اصیل گامی مهم در جهت ارتقای هویت کسب‌وکارها
در هر صورت هجوم اسامی بیگانه به سردر مغازه‌های یزد، مسئله‌ای فراتر از یک تغییر ظاهری ساده است.
این پدیده، هویت بصری و فرهنگی این شهر تاریخی را به طور جدی تهدید می‌کند.
برای مقابله با این روند، نیاز به همکاری چند جانبه بین مسئولان شهری، سازمان میراث فرهنگی، فعالان فرهنگی و خود شهروندان است.
تدوین قوانین و مقررات دقیق‌تر، فرهنگ‌سازی و آموزش به کسبه و بازاریان، و حمایت از طرح‌های ابتکاری برای احیای نام‌های اصیل فارسی، از جمله راهکارهایی هستند که می‌توان برای حفظ هویت اصیل یزد از آنها بهره برد.
در غیر این صورت، یزد به مرور زمان، هویت ارزشمند خود را از دست خواهد داد.