شاهنامه فقط سروده نیست؛ بازتاب دانشی چند هزار ساله است
نشست تخصصی «شاهنامه از نگاه نو» با حضور پژوهشگران در بروجرد برگزار شد.
به گزارش خبرگزاری تسنیم لرستان، نشست تخصصی و کارگاه یک‌روزه فردوسی‌شناسی با عنوان «شاهنامه از نگاه نو» همزمان با روز بزرگداشت حکیم ابوالقاسم فردوسی، با سخنرانی دکتر محمد رسولی، شاهنامه‌پژوه نواندیش، در سالن اجتماعات هفته‌نامه فرهنگ شهرستان بروجرد و با حضور نخبگان استانی، استادان دانشگاه و علاقه‌مندان به ادبیات کهن ایران برگزار شد.
در این نشست، محمد رسولی با اشاره به بخش آغازین شاهنامه که با عنوان «در پیدایش کتاب» شناخته می‌شود، گفت: با بررسی دقیق این ابیات روشن می‌شود که ایرانیان، پیش از فردوسی بزرگ، دارای یک دانشنامه عظیم و مکتوب بوده‌اند که به دست حکیم توس رسیده و او آن را به نظم درآورده است.
وی افزود: برخلاف برخی دیدگاه‌ها که شاهنامه را ساخته و پرداخته ذهن فردوسی می‌دانند، شواهد متنی و ساختاری نشان می‌دهد که محتویات این اثر برگرفته از متون و دانشی پیشینی بوده است که به صورت شفاهی یا مکتوب تا زمان فردوسی باقی مانده و ایشان با ذوق و قدرت شعری خود، آن را به صورت منظوم درآورده است.
رسولی همچنین با ارائه نظریه‌هایی نوین در پژوهش شاهنامه، به موضوع تاریخی بودن این اثر و حتی اشاره‌هایی به موجودات فرازمینی در بخش‌هایی از آن پرداخت؛ نظریاتی که با استقبال جمعی از استادان زبان و ادبیات فارسی و پژوهشگران حاضر در جلسه همراه شد.
وی تأکید کرد: لازم است خوانش ما از شاهنامه از نگاه صرفاً اسطوره‌ای خارج شود و آن را در قالب سندی حاوی داده‌های تاریخی و فرهنگی بسیار کهن نیز بررسی کنیم.
در ادامه این نشست، ناصر دولتشاه، استاد دانشگاه و پژوهشگر فرهنگی، با اشاره به نظریه‌های مطرح‌شده توسط رسولی گفت: با دقت در مستندات ارائه‌شده و دلایل طرح‌شده، به نظر می‌رسد این دیدگاه‌ها قابل تأمل و بررسی عمیق هستند و می‌توان آن‌ها را به‌عنوان گامی تازه در مسیر شناخت دقیق‌تر شاهنامه تلقی کرد.
محمد فصیحی، مؤسس بنیاد ادبی شادروان زرین‌کوب نیز در سخنانی اظهار داشت: پیش از این نیز نظریاتی درباره تاریخی بودن شاهنامه مطرح شده بود، اما کمتر کسی همچون دکتر رسولی توانسته با این دقت، انسجام و شواهد علمی از این دیدگاه دفاع کند.
وی افزود: حتی طرح مسئله فرازمینی‌ها که در ابتدا شاید دور از ذهن به‌نظر برسد، وقتی در متن شاهنامه بررسی می‌شود، دارای نشانه‌هایی است که بی‌نیاز از مطالعه جدی نیست.
فصیحی با بیان اینکه دکتر رسولی سال‌هاست به‌طور منسجم در حوزه شاهنامه‌پژوهی فعالیت دارد، گفت: بی‌تردید پژوهش‌های ایشان در آینده بیش از پیش مورد توجه محققان و پژوهشگران قرار خواهد گرفت و امیدواریم چنین نظریات نوآورانه‌ای مسیر تازه‌ای برای خوانش و آموزش شاهنامه در کشور بگشاید.
وی همچنین بر لزوم توجه به آموزش شاهنامه در نهادهای رسمی کشور تأکید کرد و افزود: ضروری است این اثر سترگ نه‌تنها در دانشگاه‌ها، بلکه در مدارس و نهادهای فرهنگی نیز با رویکردی تازه تدریس شود تا نسل‌های آینده پیوند عمیق‌تری با میراث کهن ایران‌زمین برقرار کنند.
در پایان این نشست، اسرا گودرزی، نوجوان شاهنامه‌خوان، با اجرای بخشی از اشعار شاهنامه، شور و حال خاصی به محفل بخشید و مورد تشویق حاضران قرار گرفت.
انتهای پیام/
