پیشنهاد بورل برای تشکیل گروه ۶ به جای گروه ۷ بدون واشنگتن/ ترامپ تهدیدی مستقیم علیه انسجام و استقلال اروپا

باشگاه خبرنگاران جوان؛ اعظم پورکند - در یادداشتی منتشرشده در نشریه «پراجکت سیندیکت»، جوزپ بورل، دیپلمات برجسته اسپانیایی و مسئول پیشین سیاست خارجی اتحادیه اروپا، نسبت به آینده روابط فراآتلانتیکی هشدار داد و بازگشت دونالد ترامپ به قدرت را تهدیدی مستقیم علیه انسجام و استقلال اروپا توصیف کرد.
به گفته بورل، افول جایگاه اخلاقی و سیاسی آمریکا در دوران ترامپ، همراه با حمایت چهره‌هایی، چون ایلان ماسک از جریان‌های راست‌افراطی اروپا و تضعیف نهاد‌های دموکراتیک در ایالات متحده، نشانه‌ای روشن از تغییر ماهیت واشنگتن است: «آمریکا دیگر متحد اروپا نیست، بلکه به رقیب و شاید حتی دشمن آن تبدیل شده است.»
وی با اشاره به تمایل ترامپ برای واگذاری اوکراین به روسیه، تضعیف نهاد‌های دموکراتیک داخلی، و تلاش برای استقرار یک نظم اقتدارگرای جهانی، هشدار داد: «هدف ترامپ، بازطراحی کامل نظم بین‌المللی به‌نفع سلطه‌گرایی و منطق زور است – نظمی که با منافع و ارزش‌های ادعایی اروپا هم‌خوانی ندارد.»
بورل این روند را «پوتینیزه شدن سیاست آمریکا» نامید و آن را تهدیدی ژئوپلیتیک برای قاره اروپا خواند.
او تأکید کرد که تداوم وابستگی اروپا به آمریکا، به‌ویژه در حوزه فناوری و دفاع، نه تنها مخاطره‌آمیز، بلکه بازدارنده در برابر شکل‌گیری یک هویت راهبردی مستقل اروپایی است.
اروپا باید بیدار شود
این دیپلمات ارشد، اروپا را به اقدامات ملموس برای کسب استقلال راهبردی فراخواند:
۱.
مقابله قاطع با باج‌خواهی اقتصادی آمریکا و اجرای سیاست «کاهش ریسک» (De-risking) نسبت به فناوری‌های آمریکایی، مشابه رویکرد اتحادیه در قبال چین؛
۲.
تشکیل ساختار دفاعی مستقل اروپایی و صدور اوراق قرضه مشترک برای تأمین مالی پروژه‌های فناوری و نظامی؛
۳.
تشکیل ائتلاف جدید میان کشور‌های هم‌فکر قربانی ترامپیسم، از جمله ژاپن، کره جنوبی، کانادا و استرالیا؛
۴.
بازبینی سیاست‌های مهاجرتی سخت‌گیرانه و توقف تساهل در برابر اقدامات غیرقانونی رژیم افراطی در سرزمین‌های اشغالی فلسطین.
او هشدار داد که اتحادیه اروپا با سکوت در برابر جنایات رژیم صهیونیستی، مشروعیت اخلاقی خود را از دست داده و برای بازیابی این جایگاه باید دست به اصلاحات اساسی در سیاست خارجی خود بزند.
برداشت ایران از این تحولات
از نگاه تهران، تحولات مورد اشاره بورل و هشدار‌های او درباره انحطاط تدریجی نظم غربی، تأییدی دیگر بر ناکارآمدی مدل‌های سلطه‌محور و نئولیبرال غربی است.
ایران همواره تأکید کرده که اتکا به استقلال ملی، تنوع در روابط خارجی، و حرکت به‌سوی همکاری‌های جنوب‌محور، راهکار واقعی برای ملت‌ها در برابر سیاست‌های یکجانبه‌گرایانه واشنگتن است.
تجربه جمهوری اسلامی ایران در مواجهه با تحریم‌ها، فشار حداکثری، و تلاش برای تحمیل اراده خارجی، نمونه‌ای از مقاومت موفق در برابر فشار‌های مشابهی است که اکنون اروپا نیز با آن مواجه شده است.
جمع‌بندی: آزمون بلوغ اروپا
یادداشت بورل، اگرچه از درون ساختار فکری غرب نوشته شده، اما حامل پیامی استراتژیک برای همه کشور‌های مستقل جهان: سلطه آمریکا نه تنها پایدار نیست، بلکه دیگر برای نزدیک‌ترین متحدانش نیز باری ناخواسته شده است.
آیا اروپا از این لحظه تاریخی برای بازتعریف جایگاه خود در نظم جهانی بهره خواهد گرفت، یا همچنان اسیر ساختار‌های پوسیده پس از جنگ جهانی دوم باقی خواهد ماند؟
منبع: العالم