سیاستهای توسعهای عامل بحران تالابهاست - تسنیم
رئیس سازمان حفاظت محیط زیست، تغییرات اقلیمی و سوءمدیریت منابع آبی گذشته را عوامل تشدید خشکسالی در ایران دانست و نسبت به وخامت بیشتر اوضاع در آینده هشدار داد.

به گزارش خبرگزاری تسنیم از شیراز، شینا انصاری در نشست ستاد احیای تالابهای استان فارس با ابراز نگرانی عمیق از وضعیت وخیم و غیرقابل تحمل تالابها، این وضعیت را نمونهای از چالشهای فراگیر در اکثر تالابهای کشور دانست و بر ضرورت اتخاذ تصمیمات سخت و واقعبینانه با توجه به محدودیت منابع آبی تأکید کرد.
به گفتهی وی، غفلت چهار دهه از تامین حقآبههای زیست محیطی تالابها، تالاب بختگان را از وضعیت نسبتا مطلوب در سال 1355 به وضعیت بحرانی کنونی کشانده است.
انصاری با اشاره به تناقض برنامه هفتم توسعه در پذیرش همزمان محدودیت منابع آبی و توصیه به گسترش سطح زیر کشت، این سیاستها را مسبب ابهام و ناکارآمدی در حکمرانی منابع آب عنوان کرد.
رئیس سازمان حفاظت محیط زیست، تغییرات اقلیمی و سوءمدیریت منابع آبی گذشته را عوامل تشدید خشکسالی در ایران دانست و نسبت به وخامت بیشتر اوضاع در آینده هشدار داد.
انصاری با اشاره به برنامههای احیای تالابهای فارس، بر لزوم اجرایی شدن فوری این طرحها و نظارت دقیق بر روند اجرای آنها تاکید کرد و از استانداری فارس خواست تا ستاد احیای تالابها را فعال و مسئول اجرای برنامه زمانبندی شدهی احیا کند و گزارش پنجسالهی اقدامات را به معاونت دریایی و تالابهای سازمان حفاظت محیط زیست ارسال کند.
رئیس سازمان حفاظت محیط زیست کشور ابراز امیدواری کرد که نقشه راه ترسیمشده بتواند مسیر بهبود وضعیت تالابها را هموار کرده و اقدامات صورتگرفته به اطلاع رئیسجمهور برسد؛ چرا که میزان تأمین حقآبهها در استانها بههیچوجه با پیشبینیهای قانونی، بهویژه عدد 10.7 میلیارد متر مکعب در برنامه هفتم، همخوانی ندارد.
احمدرضا لاهیجانزاده معاون محیط زیست دریایی و تالابها، سوءمدیریت منابع آب را عامل اصلی نابسامانی تالابهای کشور دانست و نسبت به مخاطرات تأمین آب شرب در برخی مناطق به دلیل توسعه بیرویه و برداشتهای غیرمجاز هشدار داد.
وی افزود: اکثر تالابهای ایران، از شمال تا جنوب و شرق تا غرب، با بحران جدی کمآبی ناشی از ضعف مدیریت منابع آب مواجه هستند.
لاهیجانزاده با رد تغییر اقلیم و خشکسالی به عنوان عامل اصلی بحرانها، سهم 19 درصدی تغییر اقلیم را در مطالعات انجام شده ذکر کرد و مدیریت نادرست منابع را عامل اصلی دانست.
وی با ارائه دادههای آماری از کاهش 19 درصدی بارندگی در استانی با بارندگی نسبی مناسب، در مقایسه با میانگین کشوری 38 درصد، به مسئلهی تخصیص ناعادلانهی آب به تالابها اشاره کرد.
رئیس سازمان حفاظت محیط زیست کشور با اشاره به توسعهی 5 تا 6 هزار هکتار زمین کشاورزی در 5 سال گذشته و هزاران هکتار دیگر در 10 سال اخیر در مسیر 80 کیلومتری رودخانه به سمت تالاب، به چالش جدی کمآبی اشاره کرد.
وی بیان کرد: استفادهی گستردهی موتورپمپهای غیرمجاز و عدم توانایی برخی استانها در برخورد با متخلفان این نگرانیها را افزایش داده است و این وضع در مرداد ماه به بحران آب شرب در شهرهای بزرگ منجر خواهد شد.
جلسهی طولانی با وزیر نیرو نیز به نتیجهی مشخصی نرسید.
لاهیجان زاده بر ضرورت بازنگری در شیوههای توسعه، مدیریت منابع، ارزشگذاری خدمات اکوسیستمی و مشارکت واقعی جوامع محلی در مدیریت تالابها تاکید کرد.
معاون محیط زیست طبیعی سازمان حفاظت محیط زیست با هشدار درباره وضعیت بحرانی تالابهای فارس، خواستار راهاندازی سازوکاری نظارتی مستقل با مشارکت دانشگاهها، سازمانهای اجرایی و مردم شد.
حمید ظهرابی با اشاره به تجربه موفق نظارت چندبخشی در اصفهان برای کاهش آلودگی هوا، پیشنهاد داد کنسرسیومی با وظیفه ارزیابی عملکرد دستگاهها و ارائه گزارشهای شفاف به مردم تشکیل شود.
وی تأکید کرد: گزارشدهی شفاف به مردم، فشار اجتماعی مؤثری برای بهبود عملکرد دستگاهها ایجاد میکند.
ظهرابی همچنین بر لزوم تخصیص پلکانی حقآبه برای تالابها تأکید کرد و گفت: باید با تعیین عدد پایه حقآبه و افزایش تدریجی آن، به بخش کشاورزی فرصت تطبیق با شرایط جدید داده شود.
وی با اشاره به تهدید حیات چندین شهرستان فارس بهدلیل شور شدن منابع زیرزمینی در پی خشکشدن تالابها، خواستار اختصاص جلسه ویژه برای بررسی دقیق وضعیت تالابهای این استان در ستاد ملی تالابها شد و این دو تالاب را در معرض تهدیدی مستقیم برای جان و معیشت مردم منطقه دانست.
مدیریت هوشمند منابع، کلید احیای تالابها
محمود رضاییکوچی، معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری فارس با اشاره به محدودیت منابع آبی استان و لزوم همگرایی دستگاهها، بر ضرورت مدیریت هوشمند منابع آب و تغییر رویکرد در توسعه تأکید کرد.
رضایی کوچی با بیان اینکه استان فارس با کمبود شدید آب مواجه است (حدود 7 میلیارد متر مکعب آب قابل استفاده در سال)، گفت: هرگونه تصمیمگیری در حوزه توسعه باید مبتنی بر این واقعیت اقلیمی باشد.
وی همچنین از عدم لحاظ شدن ملاحظات زیستمحیطی در برخی تصمیمات توسعهای انتقاد کرد و گفت: خوشبختانه در مواردی از بروز خسارتهای بیشتر به محیط زیست جلوگیری شده است.
معاون استاندار فارس از برنامهای تا سال 1404 خبر داد که هدف آن کاهش فشار بر منابع آب زیرزمینی و افزودن حدود 60 میلیون متر مکعب آب به تالابهاست.
این برنامه شامل کنترل هوشمند چاهها و تعدیل پروانههای بهرهبرداری در مناطقی است که چاهها تأثیر مستقیم بر تالابها دارند.
رضاییکوچی بر لزوم تدوین نقشه راه جامع احیای تالابهای فارس با راهبردها و اقدامات اجرایی دقیق تأکید کرد و افزود: سند تهیهشده برای برخی تالابهای استان در حال اجراست.
وی همچنین بر اهمیت آموزش، اطلاعرسانی، اتصال جوامع محلی به بازارهای جدید و جایگزینی کشاورزی با فعالیتهای اقتصادی پایدار برای کاهش فشار بر منابع آب تأکید کرد.
معاون عمرانی استانداری فارس در پایان با اشاره به نقش دانشگاهها و دادههای ماهوارهای در پایش وضعیت تالابها و ضرورت توسعه سیستمهای هشدار سریع، بر همکاری میان نهادهای اجرایی، دانشگاهی و مردمی برای احیای تالابها و بهبود وضعیت منابع آبی استان تأکید کرد.
به گزارش تسنیم در پایان این نشست و با حضور مسئولان استانی و فرمانداران شهرستان فارس از سند تالاب پریشان رونمایی شد.
انتهای پیام/424