قداست خانواده در ادبیات دینی

به گزارش خبرنگار مهر، حجت‌الاسلام والمسلمین مالک حسنی ظهر یکشنبه در پیش‌نشست «چهارمین همایش بین‌المللی امام رضا (ع) و علوم روز» در دانشگاه شهرکرد که به همت انجمن علمی گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه شهرکرد در سالن اجتماعات دانشکده علوم انسانی برگزار شد با پرداختن به موضوع «خانواده، آسیب‌ها و چالش‌های تربیتی با تأکید بر سیره رضوی»، اظهار کرد: خانواده در ادبیات دینی یک نهاد بسیار مهم، مقدس و پرکاربرد است که متأسفانه این مفهوم در فضای زیست عمومی جهانی با آسیب‌هایی روبرو شده است.
مسئول نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه شهرکرد با ذکر اینکه کارکرد تربیتی خانواده بسیار مهم است، ادامه داد: اما امروز می‌بینیم که موجودیت خانواده یا کمرنگ شده و یا اگر هم وجود دارد بیشتر یک زیست است و کارکرد تربیتی ندارد.
همین وضعیت را در برخی خانواده‌های خودمان هم مشاهده می‌کنیم که بعضاً کنکور فرزند از تربیت او جدی‌تر و مهم‌تر دیده می‌شود.
حسنی تصریح کرد: محبت و امنیت، مقوله‌های مهم دیگری است که باید در کانون خانواده محقق شود و کارکرد مهم خانواده، آرامش انسان است که این کارکرد نیز امروزه به چالش کشیده شده و رفاقت، محبت، شفقت کمرنگ شده است و خلأ عاطفی، کمبود محبت و … اتفاق می‌افتد.
این مدرس حوزه و دانشگاه نبود احترام متقابل و عدم مشارکت در کارهای گروهی، فرافکنی و فرار از مسئولیت را از دیگر آثار کمرنگ شدن کارکرد عاطفی خانواده است، توضیح داد: ظهور پدیده‌ها و ابزار نوین ارتباطی و گوشی‌های هوشمند باعث گوشه‌نشینی فرزندان شده و این آفت را در جمع‌های خانوادگی مشاهده می‌کنیم.
حسنی با استناد به منظومه فکری امام هشتم شیعیان در خصوص نهاد خانواده، بیان کرد: در این‌باره چند کلیدواژه پرتکرار را از کلام حضرت می‌توانیم استخراج کنیم که شامل «تربیت، مسئولیت، محبت، کرامت، حرمت، مدیریت، عقلانیت، سخاوت، نعمت، امنیت، عبادت، عفت و ثروت» است.
وی با اشاره به کلام نورانی امام رضا (ع) در اهمیت تربیت، ادامه داد: ایشان قائلند که پدر و مادر فقط مسئول معاش فرزندان نیستند بلکه پدر نقش مربی را دارد و پروردگار تربیتی خانواده است.
نوع نگاه حضرت در کلامی دیگر تربیت و ادب را در خانواده تعبیر به ثروت می‌کنند و می‌فرمایند: بهترین ثروتی که پدران برای فرزندان به ارث می‌گذارند، ادب است.
حسنی مشارکت در خانواده دینی در همه ساحت‌ها حتی عبادی اهمیت دارد، توضیح داد: امام (ع) در خصوص ترغیب فرزندان به نماز توصیه دارند که پدر و مادر فرزندان را در نماز خواندن مشارکت دهند تا کنارشان نماز بخوانند و اگر مشارکت نکردند، لااقل موقع نماز کنار فرزند را کنار خودشان بنشانند و این باعث انس به دین می‌شود.
وی با بیان اینکه پدر و مادر امنیت فکری و روانی فرزندان را تأمین می‌کنند، تصریح کرد: امام رضا (ع) توصیه دارند که پدر و مادر نباید در حضور مردم و در جمع فرزند خود را تأدیب کنند.
اگر والدین به همین یک نکته تربیتی دقت کنند بسیاری از چالش‌های خانواده‌ها با نوجوانشان ایجاد نخواهد شد.
حسنی اظهار کرد: مسئولیت‌پذیری دیگر نکته مورد اشاره در آموزه‌های تربیتی حضرت امام رضا (ع) است که حضرت قائلند کسی که در فضای خانه نتواند مسئولیت و وظیفه خود را به خوبی ادا کند، در بیرون از خانه نیز نخواهد توانست به وظایفش عمل کند.
مسئول نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه شهرکرد داشتن کرامت در برخورد با فرزندان مهم ارزیابی کرد و افزود: عزت و اعتماد به نفس کودکان و نوجوانان باید مراقبت شود و آموزه‌های دینی تأکید دارند که سیادت و آقایی فرزندان در خانه باید حفظ شود.
حسنی با اشاره به حدیث رضوی «لَیسَتِ العِبادَةُ کَثرَةَ الصِّیامِ وَ الصَّلاةِ»، بیان کرد: حضرت قائلند که عبادت به معنی تفکر در امر الهی است، پدر و مادر گاه فقط جنبه تقلیدی عبادت را به فرزند می‌آموزند و از تبیین فلسفه عبادت غافلند.
همچنین حضرت نسبت به سخاوت و وسعت و رسیدگی به خانواده توصیه دارند.
وی با ذکر اینکه خانواده از نگاه امام رضا (ع) یک نعمت برشمرده می‌شود، ادامه داد: ایشان همچنین در یک آموزه زیبا نسبت به خدمت به خانواده توصیه دارند.
ایشان در کلامی دیگر محبت به فرزند و نیز حفظ حرمت تأکید دارند، عطوفت را باعث رحمت الهی می‌دانند و نسبت به آن تأکید دارند.
حسنی در پایان گفت: همه ما باید قدر این خاندان مقدس را بدانیم و به آموزه‌های اهل بیت (ع) در زندگی تأسی کنیم.