گلستان درتقاطع فرصت ومحرومیت؛ سفر قالیباف وتلنگری برای توسعه‌فرابخشی
گرگان-سفر سه‌روزه رئیس مجلس شورای اسلامی به گلستان، از آشوراده تا سد نرماب، روایتی از تضاد میان ظرفیت‌های عظیم اقتصادی و وضعیت بغرنج معیشتی مردم بود.
خبرگزاری مهر، گروه استان‌ها: استان گلستان همواره از معدود مناطقی بوده که در آن، هم تنوع طبیعی چشمگیر و هم تنوع قومی و فرهنگی مثال‌زدنی موج می‌زند.
با بیش از ۷۰۰ هزار هکتار زمین کشاورزی، دسترسی به دریا، مرز مشترک با کشورهای آسیای میانه، و ظرفیت‌های بی‌نظیر گردشگری چون جزیره آشوراده و جنگل گلستان، این استان می‌توانست در رده استان‌های پیشرو کشور باشد.
اما در عمل، گلستان به‌عنوان چهارمین استان فقیر کشور شناخته می‌شود؛ واقعیتی تلخ که بسیاری از کارشناسان آن را محصول نگاه‌های جزیره‌ای، ناهماهنگی میان دستگاه‌های اجرایی، و ناکارآمدی مدیریتی می‌دانند.
بازدید از آشوراده؛ تلاقی محیط زیست و گردشگری پایدار
در نخستین برنامه سفر، قالیباف با حضور در جزیره آشوراده از نزدیک در جریان روند اجرای طرح‌های گردشگری قرار گرفت.
وی ضمن یادآوری سفر خود به این منطقه در سال ۱۳۶۹، بر هم‌راستایی توسعه گردشگری با حفظ محیط زیست تأکید کرد و گفت: آشوراده یک سرمایه ملی است و هرگونه بهره‌برداری باید در چارچوبی مشخص و با مشارکت روستاییان انجام شود.
قالیباف آشوراده را نه فقط فرصت اقتصادی، بلکه آزمایشی برای هم‌افزایی میان دستگاه‌های اجرایی دانست و خواستار نگاه فرابخشی به این میراث ملی شد.
این دیدگاه می‌تواند مانعی جدی برای تخریب طبیعت و پروژه‌های شتاب‌زده عمرانی در منطقه باشد، اگر در عمل نیز جدی گرفته شود.
زیرساخت‌های انرژی؛ ظرفیت خاموش در علی‌آباد کتول
در ادامه، قالیباف از نیروگاه علی‌آباد کتول بازدید کرد؛ مرکزی که نقش کلیدی در تأمین برق برای بخش‌های صنعتی و کشاورزی منطقه دارد.
وی بر لزوم ارتقای ظرفیت تولید و بهینه‌سازی مصرف انرژی تأکید کرد و افزود: گلستان از نظر تأمین انرژی با چالش‌هایی مواجه است که رفع آن‌ها نیازمند سرمایه‌گذاری هدفمند و مدیریتی یکپارچه است.
این بازدید بار دیگر این واقعیت را یادآوری کرد: توسعه گلستان نیازمند پیوند مؤثر میان کشاورزی، انرژی، و صنعت است؛ حلقه‌هایی که امروز هر یک به‌تنهایی درگیر چالش‌اند.
گلستان، استانی با ظرفیت‌های جهانی اما بهره‌وری محلی
در نشست با مدیران استانی و فعالان اقتصادی، قالیباف صریح‌تر از همیشه سخن گفت: با این همه ظرفیت، سخت است بپذیریم که گلستان چهارمین استان فقیر کشور است.
مشکل، رویکرد ماست.
بودجه دو برابر هم بشود، اگر ناترازی مدیریتی حل نشود، اتفاقی نخواهد افتاد.
وی تأکید کرد: برای توسعه استان، باید از نگاه‌های محلی و بخشی خارج شد و به فهم مشترک رسید.
نگاهی که بر اساس ظرفیت‌های واقعی استان، و نه سهم‌خواهی‌های شهری یا سیاسی، برنامه‌ریزی کند.
سد نرماب؛ نماد پروژه‌هایی با عمر طولانی و نتیجه کم
در سومین روز سفر، قالیباف از سد نرماب بازدید کرد؛ سدی که هنوز پس از سال‌ها نیمه‌کاره مانده است.
وی با انتقاد از طولانی شدن پروژه‌های زیرساختی گفت: میان ظرفیت‌های عظیم استان و وضعیت معیشتی مردم شکاف عمیقی وجود دارد.
این شکاف با مدیریت فعلی قابل پر شدن نیست.
وی سد نرماب را تنها نمونه‌ای از ده‌ها پروژه نیمه‌تمام در حوزه‌های حمل‌ونقل، آب، و انرژی دانست که به دلیل عدم انسجام و ضعف در پیگیری، هنوز به نتیجه نرسیده‌اند.
اقتصاد مردمی؛ نسخه‌ای برای عبور از بحران توسعه‌ای
یکی از نکات کلیدی در سخنان رئیس مجلس، تأکید بر مردمی‌سازی اقتصاد و استفاده از نقدینگی خرد در تأمین مالی پروژه‌ها بود.
قالیباف گفت: ما در برنامه هفتم توسعه به‌دنبال نهادسازی‌های مالی هستیم تا سرمایه‌های کوچک مردم را به موتور محرک پروژه‌های بزرگ تبدیل کنیم.
وی این الگو را راهی برای عبور از اتکای صرف به بودجه‌های دولتی و کندی پروژه‌ها دانست.
موضوعی که می‌تواند برای استانی مانند گلستان، با مشارکت بالای اجتماعی و سرمایه‌گذاران محلی، به نقطه عطفی در حکمرانی اقتصادی بدل شود.
وحدت نخبگان، رمز عبور از توسعه‌نیافتگی
قالیباف راه نجات گلستان را در وحدت فکری مدیران، مشارکت نخبگان و برنامه‌ریزی یکپارچه دانست.
وی با اشاره به روحیه جهادی دوران دفاع مقدس، مدیران را به حرکت پرشتاب برای استفاده از فرصت‌های استان فراخواند.
وی هشدار داد که اولویت‌دادن به یک شهر خاص یا نگاه قبیله‌ای، سمّی مهلک برای توسعه استانی است و ادامه این روند، گلستان را از مسیر رشد بازمی‌دارد.
فرصتی برای تغییر ریل توسعه‌ای گلستان
سفر محمدباقر قالیباف به گلستان، فقط یک بازدید تشریفاتی نبود.
وی با زبان صریح و نگاه تحلیلی، از معضلات و فرصت‌ها سخن گفت و خواستار تغییر نگاه مدیران شد.
گلستان، با ظرفیت‌هایی بی‌نظیر، بیش از هر زمان دیگری نیازمند مدیریتی هماهنگ، بین‌بخشی و مردمی است.
اگر سخنان رئیس مجلس تنها در جلسات باقی نماند و به سیاست‌گذاری منجر شود، این سفر می‌تواند نقطه عطفی در مسیر توسعه گلستان باشد.
در غیر این صورت، آشوراده، سد نرماب، و صدها پروژه نیمه‌تمام دیگر، همچنان در برزخ وعده و انتظار باقی خواهند ماند.