بازخوانی پرونده زلزله زمان آباد؛ واکنش سریع امدادگران و ارزیابی خسارات

خبرگزاری مهر- گروه استان‌ها- مردم زمان آباد خارتوران در جنوب بی ارجمند شهرستان شاهرود صبح روز گذشته را با وحشت لرزیدن شدید خانه‌های خشتی و طاق ضربی شأن آغاز کردند منطقه‌ای که شامل چند پارچه آبادی می‌شود که روزگاری برای خودش سکنه‌ای داشت و حالا جمعیت آن بسیار کاهش پیدا کرده است.
زمان آباد در بخش جنوبی خارتوران بی ارجمند شهرستان شاهرود قرار دارد که از یک سو به شاهرود و از سوی دیگر به سبزوار و بردسکن نزدیک است.
این منطقه پراکندگی و وسعت بسیار بالا و جمعیتی بسیار اندک دارد و شاید همین عامل هم سبب شد تا بروز زلزله شدید روز گذشته خساراتی آنچنان به جای نگذارد.
ماجرای زلزله‌ها اما حوالی ساعت ۹ صبح پنجشنبه آغاز شد نخستین زلزله پنج ریشتر بود در عمق هشت کیلومتری زمین و درست شش دقیقه به ۹ صبح و زمانی که مردم در خانه یا سر کارهایشان بودند.
مردم محلی می‌گویند آنقدر شدید بود که شوک وقوع آن تا چند لحظه همه را میخ کوب کرد.
اما این پایان کار نبود هنوز مردم از زلزله اول در معابر بودند که زلزله دوم ۲۰ دقیقه بعد و به قدرت ۳.۱ ریشتر رخ داد در عمق ۲۸ کیلومتری زمین و بازهم مردم را ترساند.
زلزله سوم تنها سه دقیقه بعد به قدرت ۳.۸ ریشتر و مشخص بود که اینها پس لرزه‌های زلزله اول هستند.
حضور اکیپ‌های ارزیاب در منطقه
همه چیز تا ساعت ۱۱:۲۳ صبح پنجشنبه داشت به حالت عادی باز می‌گشت و مردم در حال ارزیابی خسارات احتمالی بودند که ناگهان زلزله دیگری با قدرت ۴.۸ ریشتر در عمق هشت کیلومتری بار دیگر همه را به خیابان‌ها آورد و آنجایی که آسیب ندیده بود هم این بار دچار آسیب شد.
معاون استاندار سمنان و فرماندار شاهرود در اولین واکنش‌ها بعد از وقوع زلزله اول و در ساعت ۹:۱۵ صبح به خبرنگار مهر اعلام کرد که زلزله پنج ریشتری در زمان آباد خارتوران سبب هراس مردم شده و بخشدار و اکیپ ارزیاب بلافاصله به منطقه اعزام شده‌اند تا از آخرین وضعیت گزارشی را تهیه کنند.
ابوطالب جلالی با بیان اینکه در بررسی‌های اولیه مشخص شده که این زلزله مصدوم یا کشته‌ای نداشته و خسارات نیز محدود بوده است، تاکید کرد: ارزیاب‌ها گزارش دقیق‌تری را از ماجرا ارسال خواهند کرد.
زمانی که زلزله قدرت مند دوم رخ داد یک گروه ارزیاب در منطقه حاضر بود اما اولین گزارش‌ها همزمان با ساعت ۱۱:۳۰ صبح نشان گر آن بود که هیچکس خوشبختانه آسیب ندیده است.
ده دقیقه بعد از زلزله قدرت مند دوم پس لرزه‌ای ۳.۲ ریشتری رخ داد بعد از آن دو زلزله ۳.۲ و ۲.۵ ریشتری دیگر تا زمانی که زلزله قدرت مند سوم منطقه را لرزاند.
زلزله قدرتمند سوم
سومین زلزله عظیم زمان آباد در روز پنجشنبه ساعت ۱۲:۳۰ ظهر به وقوع پیوست مؤسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران قدرت آن را چهار ریشتر و مرکز آن را ۵۶ کیلومتری زمان آباد و مرز بین استان‌های سمنان و خراسان رضوی اعلام کرد.
زلزله‌ای که در عمق ده کیلومتری زمین به وقوع پیوست.
کمال طاهریان مدیرکل مدیریت بحران استانداری سمنان که از طریق تلفن به صورت مداوم با منطقه در ارتباط بود در همین حوالی بود که در گفتگو با خبرنگار مهر، تائید کرد که هیچکس در زلزله زمان آباد آسیب جدی ندیده است.
طاهریان با بیان اینکه دو اکیپ ارزیاب و واکنش سریع هلال احمر در منطقه حضور دارند و در صورت لزوم وارد عمل می‌شوند اما خوشبختانه خسارات تنها به ترک خوردن چند دیوار منازل مسکونی مردم محدود شده است، تاکید کرد: بازدید از مناطق زلزله زده انجام شده و خسارات جدی گزارش نشده است.
وی افزود: در عین حال از آنجا که بین پس لرزه‌ها می‌رود کماکان اکیپ‌های ارزیاب در منطقه هستند و هلال احمر نیز با تیم‌های واکنش سریع خود در منطقه خارتوران بی ارجمند حضور دارند.
همچنین آموزش به افراد محلی توسط هلال احمر نیز صورت گرفته است.
۳ زلزله دیگر بعد از ظهر به وقوع پیوست
از این لحظه به بعد به نظر می‌رسد که زلزله کمی فروکش می‌کند اما بعد از مدتی سه زلزله دیگر همزمان با بعد از ظهر پنجشنبه به وقوع می‌پیوندد که قدرت آنها ۳.۱، ۲.۸ و ۲.۵ ریشتر بودند و این خاتمه مجموعه زلزله‌ها و پس لرزه‌های زمان آباد بی ارجمند بود.
زلزله‌ای که حسین درخشان مدیرعامل جمعیت هلال احمر استان سمنان درباره آن گفت: از همان لحظات اولیه زلزله با توجه به شدت و قدرت زلزله اول، اکیپ‌های هلال احمر به منطقه زمان آباد خارتوران اعزام شدند.
درخشان با بیان اینکه این اکیپ‌ها با حضور در منطقه نسبت به رصد و بررسی منازل مسکونی و نقاط تجمع و روستاهای منطقه اقدام کرده و خوشبختانه خسارات جانی و مصدوم جدی را مشاهده نکردند همچنین باید تاکید کرد که تمام ملزومات و مایحتاج مورد نیاز از جمله پتو، چادر و… موجود است و در صورت لزوم به کارگرفته خواهد شد همچنین به ساکنان زمان آباد که احتمالاً مکانی امن ندارند توصیه شده که امشب را در حیاط منازل شأن بخوابند و اکیپ‌های هلال احمر نیز امشب در این منطقه مستقر خواهند بود.
شاید یکی از دلایل اینکه خسارات زلزله‌های روز گذشته زمان آباد بی ارجمند بسیار معدود و تنها به چند ترک و خسارات جزئی به خانه‌ها محدود شد، جمعیت اندک منطقه و البته معماری خانه‌های روستاهای کویری است که با دیوارهای بسیار قطور بعضاً حتی تا نیم متر ضخامت، به واسطه سرما در تابستان و گرما در زمستان، باشد.
خانه‌هایی که به سختی تخریب می‌شوند اما به هر صورت این زنگ خطری هم برای مسئولان استان سمنان محسوب می‌شود که نسبت به این منطقه، افزایش ایمنی، استقرار اکیپ‌های ایمنی، آموزش مردم محلی و… اقدام جدی را صورت دهند.