جشن‌های مردمی؛ بستری مناسب برای نهادینه کردن فرهنگ و بازآفرینی غدیر
اراک- جشن‌های مردمی، ابزاری مؤثر در نهادینه کردن فرهنگ و بازآفرینی غدیر، مفاهیم عمیق دینی و افزایش نشاط در جامعه است که باید مورد توجه ویژه مسئولان امر قرار گیرد.
خبرگزاری مهر، گروه استان‌ها؛ در تقویم شیعی، روزی است که از آن به عنوان «عیدالله‌الاکبر الاکبر» یاد می‌شود؛ روزی که خورشید امامت از دل تاریخ طلوع کرد و مسیر هدایت امت پس از پیامبر، رنگی روشن به خود گرفت و آن روز، غدیر خم است.
غدیر، تنها یک واقعه تاریخی نیست، یک مکتب است که از طریق صدها روایت و سند تاریخی در منابع شیعه و سنی ثبت شده است و تاریخ‌نویسانی چون طبری، ابن‌اثیر، ابن‌کثیر، احمد بن حنبل، و نیز علمای اهل سنت مانند نسائی و خطیب بغدادی نیز آن را نقل کرده‌اند که این گستردگی منابع، نشان‌دهنده اهمیت و تأثیر ژرف این واقعه در تاریخ اسلام است.
یکی از ویژگی‌های بنیادین غدیر، ریشه‌داشتن آن در اصل اعتقادی امامت است و همان‌گونه که نبوت برای هدایت انسان‌ها نازل شد، امامت نیز تداوم این هدایت را تضمین می‌کند و در واقع، فلسفه غدیر، اتصال بین آسمان و زمین از طریق یک انسان الهی است.
غدیر، روز اثبات حقیقتی است که نه بر اساس نسب، ثروت یا قدرت، بلکه بر اساس علم، تقوا، اخلاص، و عدالت انجام شد.
امام علی (ع) در طول زندگی‌اش همواره نمونه عدالت بی‌چون‌وچرا بود، و غدیر، تأیید رسمی این شایستگی بود.
در سال‌های اخیر، جلوه‌ای تازه از احیای غدیر در قالب جشن‌های خیابانی، کارناوال‌های شادی، برنامه‌های کودکانه، پویش‌های نذری و اجرای سرودهای خیابانی پدید آمده است و این جشن‌ها که به همت گروه‌های مردمی، هیئات مذهبی، و جوانان داوطلب شکل می‌گیرد، علاوه بر اینکه فضای شهرها را شاد و معنوی می‌کند، بلکه روح وحدت و همدلی را در جامعه می‌دمد.
در چنین جشن‌هایی، خیابان‌ها به صحنه‌ای برای عشق‌ورزی به اهل بیت (ع) تبدیل می‌شود؛ فضایی که در آن مردم با زبان محبت و ادب، مفاهیم امامت و ولایت را به نسل جدید منتقل می‌کنند.
کودکانی که با هدیه، بازی و سرود با نام علی (ع) آشنا می‌شوند، بزرگسالانی که لبخند به لب می‌آورند و جوانانی که با افتخار در مسیر اهل بیت (ع) قدم می‌گذارند.
این جشن‌ها، غدیر را از کتاب‌های تاریخی بیرون می‌آورند و آن را وارد زندگی روزمره مردم می‌کنند که در حقیقت، جشن خیابانی غدیر، بازتولید غدیرِ تاریخی با زبانی معاصر است.
تأثیر اجتماعی غدیر؛ امید در روزگار ناامیدی
در شرایطی که جامعه با مشکلات اقتصادی، فاصله‌های اجتماعی و ضعف در نشاط عمومی دست‌وپنجه نرم می‌کند، جشن‌های غدیر می‌توانند نیرویی بزرگ در تقویت سرمایه اجتماعی باشند و مشارکت مردمی، نشاط اجتماعی، ارتقای معنویت و هویت دینی، بخشی از آثار ملموس این مناسبت هستند.
از سوی دیگر، این مناسبت می‌تواند ابزاری فرهنگی برای انتقال مفاهیم تربیتی و اخلاقی به کودکان باشد.
کودکانی که در فضای مهر و دوستی علی (ع) رشد می‌کنند، آینده‌سازانی خواهند بود که نسبت به عدالت، مسئولیت‌پذیری و حقیقت حساس‌ترند.
اکنون که کمتر از چهل روز تا این عید بزرگ باقی مانده، لازم است تا نهادهای فرهنگی، رسانه‌ها، مدارس، مساجد، هیئات و فعالان اجتماعی برای برگزاری هر چه باشکوه‌تر جشن‌های غدیر برنامه‌ریزی کنند، این زمان، فرصت طلایی برای آموزش فلسفه‌غدیر، شناخت امام علی (ع)، و تقویت حس هویت دینی در جامعه است.
لزوم انتقال پیام انسجام بخش غدیر به جامعه جهانی
امام جمعه موقت ساوه در گفتگو با خبرنگار مهر، گفت: غدیر برگزاری جشن‌های خیابانی و مردمی است و با این روش می‌توان پیام انسجام‌بخش غدیر را به جامعه جهانی منتقل کرد.
حجت الاسلام علی بدرخانی با اشاره به شناخت واقعه غدیر، اظهار کرد: عید سعید غدیر، روزی است که دین و نعمت خدا بر بشر کامل و اسلام به عنوان دین کامل به جهان معرفی شد.
امام جمعه موقت ساوه با اشاره به اینکه غدیر، عید انتخاب اصلح و میدان شایسته سالاری است، افزود: انقلاب اسلامی ایران، نوری از انوار عید غدیر و عاشورای امام حسین (ع) است و فرهنگ بیدارگر اربعین حسینی (ع) و هدایت‌های الهی مقام معظم رهبری، جمهوری اسلامی ایران جهان اسلام را به تکیه گاهی مطمئن و امید آفرین برای محرومین و مستضعفین و مسلمانان جهان تبدیل کرده است.
حجت الاسلام بدرخانی اظهار کرد: عدالت گستری، مهم‌ترین فلسفه غدیر است و درس و معنای واقعی غدیر این است که اگر امامت و ولایت و رهبری مسلمانان به عالم‌ترین، باتقواترین و پاک‌ترین فرد سپرده شود، عدالت در جهان گسترده می‌شود.
وی ادامه داد: غدیر، عید بزرگ و خاطره ماندگار در تاریخ اسلام است و اگر مسلمانان، فرمایش خدا و پیامبر اکرم (ص) را به درستی درک می‌کردند و تربیت نبوی استمرار پیدا می‌کرد، بشریت زودتر به هدف نهایی خود می‌رسید.
غدیر متعلق به سرمایه‌های فرهنگی کنونی جامعه
کارشناس مذهبی در گفتگو با خبرنگار مهر، گفت: چنانچه کودکان از طریق خاطره‌سازی با عید غدیر آشنا شوند، هویت دینی‌شان به شکلی عاطفی و درونی با محبت حضرت علی (ع) گره می‌خورد و در شکل‌گیری شخصیت دینی آن‌ها در آینده نقش مؤثری خواهد داشت.
حجت‌الاسلام محمد غفاری بر ضرورت تبیین اجتماعی این عید و بهره‌گیری از ظرفیت کودکان و خانواده‌ها در برگزاری مراسم‌های این عید باشکوه تاکید کرد.
وی گفت: واقعه غدیر تنها متعلق به گذشته نیست؛ بلکه این رویداد، یک سرمایه فرهنگی برای امروز و فردای ما است و نسل جدید باید با زبان خودش با غدیر آشنا شود، کودک امروز، جوان فردا و تصمیم‌گیر آینده خواهد بود؛ اگر غدیر را برای او زیبا و قابل لمس کنیم، در واقع آینده‌ای متعهد به ولایت ساخته‌ایم.
حجت الاسلام غفاری با تأکید بر لزوم برگزاری جشن‌های عمومی در سطح شهر افزود: یکی از ابزارهای مؤثر در نهادینه‌کردن فرهنگ غدیر، جشن‌های خیابانی است زیرا این نوع برنامه‌ها، هم نشاط اجتماعی را افزایش می‌دهند، همچنین مفاهیم عمیق دینی را در بستری شاد و مردمی انتقال می‌دهند و حضور کودکان در چنین فضایی، تأثیر عمیقی در ذهن و دل آن‌ها دارد.
وی گفت: برگزاری برنامه‌هایی مانند مسابقه، ایستگاه‌های نقاشی، تئاترهای کودکانه و همچنین توزیع هدایا در روز عید غدیر، می‌تواند این مناسبت بزرگ را برای کودکان به خاطره‌ای شیرین و ماندگار تبدیل کند و این اقدامات علاوه بر ایجاد فضای شاد و پرنشاط برای کودکان، موجب آشنایی آنان با مفاهیم عمیق دینی در قالبی کودک‌پسند و سرگرم‌کننده می‌شود و چنین تجربه‌هایی در ذهن و قلب کودکان باقی می‌ماند و باعث می‌شود که از همان سنین کم، نسبت به مناسبت‌های دینی احساس علاقه و پیوند عاطفی پیدا کنند.
وی ادامه داد: اگر کودکان از طریق خاطره‌سازی با عید غدیر آشنا شوند، هویت دینی‌شان به شکلی عاطفی و درونی با محبت حضرت علی (ع) گره می‌خورد و این نوع پیوند عاطفی در شکل‌گیری شخصیت دینی آن‌ها در آینده نقش مؤثری خواهد داشت و باعث می‌شود تا ارزش‌های والای انسانی و دینی مانند عدالت، وفاداری و دوستی با اهل بیت (ع) در وجودشان نهادینه شود چرا که، توجه به کودکان در مناسبت‌های مذهبی نه تنها یک اقدام فرهنگی، بلکه سرمایه‌گذاری برای نسل آینده است.
حجت الاسلام غفاری اظهار کرد: برخی فکر می‌کنند تنها با سخنرانی و مباحث علمی می‌شود فرهنگ غدیر را تبیین کرد، در حالی‌که نسل کنونی بیشتر با تجربه زیسته و فضای ملموس ارتباط برقرار می‌کند و باید فلسفه غدیر را به زبان کودک، نوجوان، مادر، پدر و همه اقشار بازگو کرد.
وی ضمن تقدیر از گروه‌های مردمی، مساجد، هیئات و فعالان فرهنگی برای مشارکت در برگزاری جشن‌های غدیری تصریح کرد: همه ما در قبال غدیر مسئولیم و امروز، بهترین شیوه ترویج ولایت، ایجاد یک خاطره شیرین و به‌یادماندنی از عید غدیر برای هر کودک ایرانی است.