«بردو» میراث کهن بردستان زیر تیغ تاراج و غفلت

خبرگزاری مهر_ گروه استان‌ها- هادی دوراهکی: محوطه تاریخی «بردو» در شهر بردستان، از توابع شهرستان دیر، یکی از مهم‌ترین و کهن‌ترین گنجینه‌های تاریخی جنوب استان بوشهر است.
این منطقه ارزشمند با قدمتی که به دوران هخامنشی، ساسانی و صدر اسلام بازمی‌گردد، در تاریخ ۲۶ اسفند ۱۳۸۶ با شماره ۲۲۱۸۱ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
محوطه‌ای به وسعت ۲۶ هکتار که در دل خود لایه‌هایی از تاریخ ایران را جای داده است، اما امروز، به دلیل کم‌توجهی در سطح شهرستانی و استانی و کمبود ابزارهای حفاظتی لازم، در معرض تهدید جدی قرار گرفته است.
در بازدید میدانی خبرنگار مهر از «بردو»، حفاری‌های عمیق مشاهده شد که در برخی نقاط تا عمق بیش از ۱۵ متر ادامه یافته‌اند.
این حفاری‌ها، اگرچه به ظاهر شبیه کاوش‌های علمی هستند، اما در عمل، کار افرادی است که در جستجوی اشیای تاریخی و گنجینه‌های زیر خاکی‌اند، حتی برخی گودال‌ها به تونل‌هایی منتهی می‌شوند که مقصد آنها مشخص نیست.
این وضعیت نشان می‌دهد که اقدامات مجرمانه‌ای در منطقه بردو جریان دارد.
«بردو»، شناسنامه تمدنی دیر و جنوب بوشهر
فعال حوزه رسانه و تاریخ جنوب استان بوشهر در گفت‌وگو با خبرنگار مهر اظهار داشت: بردو، شناسنامه تمدنی دیر و جنوب بوشهر است، این محوطه خاکی نیست، بلکه سند هویت ماست.
ابراهیم دانش افزود: متأسفانه در سایه کم‌کاری‌ها، اطلاع‌رسانی ضعیف و نبود تجهیزات حفاظتی، افراد سودجو مشغول تخریب و تاراج این گنجینه شده‌اند.
این اتفاقات به‌معنای از بین رفتن بخشی از تاریخ ملت ایران است.
دانش با تأکید بر ضرورت مشارکت مردمی و فعال شدن رسانه‌ها افزود: تاراج آثار تاریخی در بردو، هشداری جدی برای همه ماست، وقتی نهادها به تنهایی قادر به حفاظت نیستند، باید مردم و نخبگان محلی وارد میدان شوند، ما نمی‌توانیم اجازه دهیم سرمایه فرهنگی‌مان به سادگی از دست برود.
واقعیت آن است که بسیاری از اشیای تاریخی کشف‌شده از بردو، به‌جای آنکه در موزه‌های ایران بدرخشند، سر از ویترین‌های کشورهای حوزه خلیج فارس درآورده‌اند؛ کشورهایی که خود فاقد پیشینه تمدنی مستقل‌اند، اما با استفاده از اشیای تاریخی ایران در حال ساختن هویتی جعلی برای خود هستند.
مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان بوشهر در گفت‌وگو با خبرنگار مهر گفت: در روزهای گذشته، با همکاری نهادهای امنیتی، یک مورد حفاری غیرمجاز در منطقه بردو شناسایی و فرد مربوطه دستگیر شده است.
پیگیر تملک قانونی زمین‌های تاریخی هستیم و در حال حاضر، با کمک اداره کل راه و شهرسازی، ۲۶ هکتار زمین دارای آثار تاریخی شناسایی شده که فرآیند واگذاری معوض و تملک آن آغاز شده است اسماعیل سجادی‌منش افزود: ما پیگیر تملک قانونی زمین‌های تاریخی هستیم و در حال حاضر، با کمک اداره کل راه و شهرسازی، ۲۶ هکتار زمین دارای آثار تاریخی شناسایی شده که فرآیند واگذاری معوض و تملک آن آغاز شده است.
سجادی‌منش با بیان اینکه امکان حصارکشی رسمی فعلاً وجود ندارد چون زمین‌ها در تملک افراد حقیقی هستند، تأکید کرد: ما برنامه داریم همان الگوی تملکی را که در بندر سیراف با موفقیت اجرا شد، در بردو نیز پیاده کنیم تا به‌زودی امکان محصور کردن و حفاظت جدی از این اثر ملی فراهم شود.
وی همچنین افزود: از مجموع ۵۱ هکتار محدوده اولیه بردو، ۲۵ هکتار آن فاقد آثار تاریخی شناسایی شده و آزادسازی شده و فقط ۲۶ هکتار باقی مانده نیازمند حفاظت مستمر است.
با توجه به اهمیت بی‌نظیر بردو، باید پرسید که آیا مسئولان شهرستان دیر و استان بوشهر، واقعاً درک روشنی از جایگاه بردو دارند؟
آیا وقت آن نرسیده که با بسیج امکانات، اعزام تیم‌های متخصص، حضور دائمی یگان حفاظت و آگاهی‌رسانی عمومی، این نگین فراموش‌شده خلیج فارس را نجات داد؟
«بردو» هنوز زنده است، اما اگر امروز برای نجات آن برنخیزیم، فردا دیر است .۱