حمله مرگبار در پهلگام کشمیر؛ لرزش ستونهای صلح در جنوب آسیا
به گزارش مشرق، کانال تلگرامی ایران و اوراسیا نوشت:
در یکی از مرگبارترین حملات تروریستی سالهای اخیر در هند، روز سهشنبه ۲۳ آوریل ۲۰۲۵، منطقهی گردشگری پهلگام در ایالت جامو و کشمیر صحنهی فاجعهای خونین بود.
این حمله که به کشته شدن ۲۶ نفر و زخمی شدن دهها نفر دیگر انجامید(NDTV, ۲۰۲۵) ، بار دیگر زخمهای کهنهی بحران کشمیر را گشود و دولت هند را وادار به اتخاذ تصمیماتی قاطع و سرنوشتساز کرد.
در میان قربانیان، ۲۵ شهروند هندی و یک تبعهی نپالی جان باختند و دستکم ۱۷ نفر دیگر نیز مجروح شدند (The Hindu, ۲۰۲۵).
این حادثه، بدترین حمله به غیرنظامیان در هند از زمان تیراندازیهای بمبئی در سال ۲۰۰۸ محسوب میشود و روند آرامش نسبی در کشمیر، که در سالهای اخیر با رونق گردشگری همراه شده بود، به شدت مختل شد (BBC,۲۰۲۵).
گروهی کمتر شناختهشده با نام “مقاومت کشمیر” مسئولیت این حمله را در پیامی در شبکههای اجتماعی بر عهده گرفت(Reuters, ۲۰۲۵) .
منابع امنیتی هند این گروه را وابسته به شبکههایی چون لشکر طیبه و حزبالمجاهدین میدانند که سابقهای طولانی در فعالیتهای خرابکارانه در منطقه دارند .(Al Jazeera, ۲۰۲۵)
منطقهی کشمیر از سال ۱۹۴۷ به عرصهای برای منازعهی دائمی بین هند و پاکستان تبدیل شده است.
دهلینو بارها ادعا کرده که شورشیان کشمیری با حمایت اسلامآباد فعالیت میکنند؛ ادعایی که پاکستان همواره رد کرده و تنها از حمایت دیپلماتیک از “مبارزه برای حق تعیین سرنوشت کشمیریها” سخن گفته است (Council on Foreign Relations, ۲۰۲۳).
پیش از این، حملهی انتحاری سال ۲۰۱۹ در پولواما که به کشته شدن ۴۰ نظامی هندی انجامید(CNN, ۲۰۱۹) ، تنشها را به اوج رساند و به حملات هوایی متقابل و خطر بروز جنگ میان دو قدرت هستهای منطقه منجر شد.
اکنون نیز کارشناسان هشدار میدهند که هرگونه واکنش نظامی از سوی هند میتواند بار دیگر صلح شکنندهی منطقه را تهدید کند.
این حمله در شرایطی صورت گرفت که دولت هند در سالهای اخیر سرمایهگذاری گستردهای برای بازسازی تصویر کشمیر به عنوان مقصدی امن برای گردشگری انجام داده بود.
اگرچه در گذشته نیز ستیزهجویان به غیرنظامیان حمله کرده بودند، اما آمارها از کاهش قابل توجه خشونتها در درهی کشمیر، قلب شورش ضد هندی، حکایت داشتند(Economic Times, ۲۰۲۴) .
تلاشهای نخستوزیر نارندرا مودی برای بازگرداندن گردشگران به کشمیر، با نمایش ثبات ظاهری و حمایتهای امنیتی شدید، به بار نشسته بود.
اما اکنون، این رویا بار دیگر به کابوسی برای امنیت و اقتصاد منطقه بدل شده است.
در واکنش به این حمله، نارندرا مودی آن را “وحشیانه و غیرقابل بخشش” خواند و در جلسهی اضطراری شورای امنیت ملی، دستور اجرای فوری تدابیر زیر را صادر کرد: (Times of India, ۲۰۲۵)
کاهش سطح روابط دیپلماتیک با پاکستان : دولت هند سفیر پاکستان را احضار کرده و سطح روابط دیپلماتیک را به پایینترین میزان در دهههای اخیر رساند.
دولت هند سفیر پاکستان را احضار کرده و سطح روابط دیپلماتیک را به پایینترین میزان در دهههای اخیر رساند.
تعلیق معاهده آبهای سند : توافق تاریخی هند و پاکستان از سال ۱۹۶۰، به حالت تعلیق درآمد تا فشار ژئوپلیتیکی بیشتری بر اسلامآباد وارد شود.
توافق تاریخی هند و پاکستان از سال ۱۹۶۰، به حالت تعلیق درآمد تا فشار ژئوپلیتیکی بیشتری بر اسلامآباد وارد شود.
بستن مرز زمینی و لغو معافیتهای ویزا : ورود اتباع پاکستانی به هند بهطور کامل متوقف شد و مرزهای زمینی دو کشور بهصورت موقت بسته شد.
ورود اتباع پاکستانی به هند بهطور کامل متوقف شد و مرزهای زمینی دو کشور بهصورت موقت بسته شد.
افزایش تدابیر امنیتی در کشمیر: عملیات گستردهای برای شناسایی و بازداشت عوامل حمله آغاز شده و وزیر کشور، آمیت شاه، شخصاً در منطقه حضور یافته است.
رهبران ایالات متحده، بریتانیا، فرانسه، ایران و اتحادیه اروپا این حمله را به شدت محکوم کرده و حمایت خود را از تمامیت ارضی هند اعلام کردند(UN News, ۲۰۲۵) .
در مقابل، پاکستان ضمن ابراز تأسف، دخالت در این حمله را رد کرده و خواستار ارائهی مستندات از سوی هند شده است .(Dawn, ۲۰۲۵)
بیتردید این حادثه نهتنها صنعت گردشگری شکنندهی کشمیر را با بحران جدیدی مواجه کرده، بلکه بار دیگر احتمال تشدید تنشهای نظامی میان دو کشور هستهای منطقه را مطرح ساخته است.
تحلیلگران هشدار میدهند که تداوم این روند میتواند به بحرانی بینالمللی در یکی از حساسترین مناطق ژئوپلیتیکی جهان منجر شود .(Foreign Policy, ۲۰۲۵)
حملهی پهلگام، زنگ خطری است برای امنیت داخلی هند و نمادی از شکنندگی صلح در جنوب آسیا؛ منطقهای که همچنان درگیر تنشهای تاریخی و تهدید گروههای افراطگرا باقی مانده است.
در حالی که دولت هند رویکردی سختگیرانه اتخاذ کرده، آیندهی کشمیر بیش از همیشه در هالهای از ابهام قرار دارد و جامعهی جهانی با چالشی تازه برای حفظ ثبات در این نقطهی حساس روبهرو شده است.
*بازنشر مطالب شبکههای اجتماعی به منزله تأیید محتوای آن نیست و صرفا جهت آگاهی مخاطبان از فضای این شبکهها منتشر میشود.