خلیج فارس؛ از صیادی و آبزی پروری تا تجارت و گردشگری
بوشهر- همسایگی استان بوشهر با خلیج فارس فرصتهای بی شماری نظیر صید و صیادی، آبزی پروری، صنایع دریایی، تجارت، گردشگری و … را فراهم ساخته است.

خبرگزاری مهر، گروه استانها: استان بوشهر نگین درخشان جنوب ایران، با بیش از ۹۰۰ کیلومتر مرز آبی با خلیج فارس، به عنوان دروازه این پهنه آبی استراتژیک شناخته میشود اما این تنها یک توصیف جغرافیایی نیست؛ بوشهر، در واقع، دریچهای به سوی توسعه، شکوفایی اقتصادی و پیشرفت برای ایران است.
این همجواری با خلیج فارس، فرصتهای بیشماری را برای استان فراهم کرده است که اگر به درستی مدیریت و بهرهبرداری شوند، میتوانند تحولی بنیادین در اقتصاد و زندگی مردم بوشهر ایجاد کنند.
خلیج فارس با مساحتی حدود ۲۵۱ هزار کیلومتر مربع، یک دریای نیمهبسته در جنوب غربی آسیا است که از طریق تنگه هرمز به دریای عمان و اقیانوس هند متصل میشود.
این پهنه آبی، از دیرباز به عنوان یک مسیر تجاری مهم شناخته شده و نقش بسزایی در تبادلات فرهنگی و اقتصادی منطقه ایفا کرده است.
علاوه بر موقعیت استراتژیک، خلیج فارس دارای منابع غنی نفت و گاز است که آن را به یکی از مهمترین مناطق انرژی جهان تبدیل کرده است.
این منابع، ثروت عظیمی را برای کشورهای حاشیه خلیج فارس به ارمغان آوردهاند، اما در عین حال، چالشهایی را نیز به همراه داشتهاند.
استان بوشهر، به عنوان یک استان ساحلی، از ظرفیتهای بیشماری برای توسعه در جوار خلیج فارس برخوردار است.
این ظرفیتها را میتوان به جنبههای مختلفی از جمله تجارت دریایی، صید و صیادی، پرورش آبزیان، نفت و گاز و پتروشیمی، گردشگری دریایی و صنایع وابسته به دریا اشاره کرد.
نقش مهم در تجارت دریایی
بوشهر به دلیل قرار گرفتن در موقعیت جغرافیایی مناسب، میتواند به یک قطب تجاری مهم در منطقه تبدیل شود.
بنادر این استان، از جمله بندر بوشهر، بندر گناوه و بندر دیر، میتوانند به عنوان دروازههای اصلی ورود و خروج کالا به ایران عمل کنند.
توسعه زیرساختهای بندری و گمرکی در بوشهر، میتواند به تسهیل صادرات و واردات کالا کمک کند و باعث رونق اقتصادی استان شود.
با ایجاد مناطق آزاد تجاری و صنعتی در بوشهر، میتوان زمینه را برای توسعه ترانزیت کالا از طریق این استان فراهم کرد.
رونق تجارت دریایی، میتواند منجر به ایجاد فرصتهای شغلی جدید در بوشهر شود و به کاهش نرخ بیکاری کمک کند.
نیاز به سرمایهگذاری در توسعه و مدرنسازی بنادر استان بوشهر برای افزایش ظرفیت و کارایی آنها وجود دارد.
این شامل ساخت اسکلههای جدید، تجهیز بنادر به تجهیزات پیشرفته و بهبود فرآیندهای گمرکی میشود.
کاهش بروکراسی و تسریع فرآیندهای گمرکی میتواند به جذب بیشتر تجار و سرمایهگذاران به بنادر بوشهر کمک کند.
ایجاد مناطق آزاد تجاری و صنعتی در بوشهر میتواند باعث جذب سرمایهگذاری خارجی و توسعه صنایع صادراتمحور شود.
توسعه ناوگان حمل و نقل دریایی و ایجاد خطوط کشتیرانی منظم بین بنادر بوشهر و سایر بنادر منطقه و جهان میتواند به رونق تجارت دریایی کمک کند.
برای بهرهبرداری بهینه از ظرفیتهای تجارت دریایی، نیاز به آموزش و تربیت نیروی انسانی متخصص در زمینههای مختلف از جمله مدیریت بنادر، گمرک و حمل و نقل دریایی وجود دارد.
فرصتهای صید و صیادی
خلیج فارس دارای منابع غنی دریایی است که میتواند به عنوان یک منبع مهم درآمد و اشتغال برای مردم بوشهر باشد.
تنوع آبزیان در خلیج فارس، فرصتهای متنوعی را برای صید و صیادی فراهم میکند.
توسعه صنایع فرآوری و بستهبندی آبزیان، میتواند ارزش افزوده بیشتری ایجاد کند و به توسعه اقتصادی استان کمک کند.
برای حفظ منابع دریایی و جلوگیری از صید بیرویه، نیاز به مدیریت پایدار و اعمال قوانین و مقررات سختگیرانه در زمینه صید و صیادی وجود دارد.
نوسازی و تجهیز ناوگان صیادی بوشهر میتواند به افزایش صید و بهبود کیفیت محصولات دریایی کمک کند.
توسعه صنایع فرآوری و بستهبندی آبزیان میتواند ارزش افزوده بیشتری ایجاد کند و به افزایش صادرات محصولات دریایی کمک کند.
آموزش و ارتقای مهارتهای صیادان در زمینه صید پایدار، استفاده از تجهیزات مدرن و رعایت استانداردهای بهداشتی میتواند به بهبود کیفیت محصولات دریایی و افزایش درآمد صیادان کمک کند.
معاون صید و بنادر ماهیگیری شیلات استان بوشهر در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار کرد: سالانه بیش از ۶۵ هزار تن انواع آبزیان توسط صیادان استان بوشهر در سطح خلیج فارس صید میشود.
بیژن ساسانیپور با اشاره به فعالیت بیش از ۲ هزار شناور صیادی در استان بوشهر بیان کرد: ناوگان صیادی استان بوشهر شامل ۲۱ کشتی، ۵۴۷ فروند لنج و هزار و ۴۷۳ فروند قایق صیادی است.
معاون صید و بنادر ماهیگیری شیلات استان بوشهر خاطرنشان کرد: در سال گذشته میزان صید در استان بوشهر شامل ۲ هزار و ۱۳۲ تن ماهی یال اسبی، ۶۳ هزار و ۵۵۹ تن دیگر ماهیها و هزار و ۸۹۶ تن میگو بوده است.
پرورش آبزیان
استان بوشهر دارای ظرفیت بالایی برای پرورش آبزیان از جمله میگو، ماهی و سایر آبزیان است.
تقاضای بالا برای محصولات آبزی در داخل و خارج از کشور، فرصت مناسبی را برای توسعه صنعت پرورش آبزیان در بوشهر فراهم میکند.
توسعه صنعت پرورش آبزیان، میتواند منجر به ایجاد فرصتهای شغلی جدید در بوشهر شود و به کاهش نرخ بیکاری کمک کند.
دولت باید اراضی مناسب را با قیمت مناسب برای توسعه مزارع پرورش آبزیان در اختیار سرمایهگذاران قرار دهد.
ارائه تسهیلات مالی و اعتباری با نرخ سود پایین به سرمایهگذاران میتواند به توسعه صنعت پرورش آبزیان کمک کند.
توسعه زیرساختهای مورد نیاز از جمله تأمین آب، برق و راه دسترسی به مزارع پرورش آبزیان ضروری است.
انتقال دانش و فناوری روز دنیا در زمینه پرورش آبزیان میتواند به افزایش بهرهوری و بهبود کیفیت محصولات کمک کند.
حمایت از تولیدکنندگان داخلی از طریق اعمال تعرفههای حمایتی بر واردات محصولات آبزی و ارائه مشوقهای صادراتی میتواند به رونق صنعت پرورش آبزیان کمک کند.
استاندار بوشهر در گفتگو با خبرنگار مهر، بوشهر را قطب آبزی پروری در کشور خواند و بیان کرد: توسعه و تقویت پرورش میگو و پرورش ماهی در دریا در نقاط مختلف استان بوشهر در دستور کار است.
ارسلان زارع با بیان اینکه توسعه آبزیپروری ماهیان دریایی بهطور جدی دنبال میشود خاطرنشان کرد: پرورش ماهی در دریا با استفاده از قفسها نیز قطعاً ادامه خواهد یافت.
وی با بیان اینکه بوشهر رتبه نخست تولید میگوی پرورشی و صید میگو را در کشور دارد ادامه داد: برنامه ریزی در زمینه پرورش ماهی در قفس صورت گرفته و شاهد حمایت از بخش خصوصی در این زمینه خواهیم بود.
استاندار بوشهر از تلاش برای پرداخت تسهیلات مورد نیاز برای اجرای طرحهای آبزی پروری خبر داد.
معدن دارو و غذا
خلیج فارس دارای ظرفیتهای فراوانی در زمینه غذا و دارو است که هرچند تاکنون به خوبی از این ظرفیت به خوبی استفاده نشده است ولی در مسیر شناخت و استفاده از این قابلیتهای کارهای خوبی آغاز شده است.
مرکز تحقیقات زیستفناوری دریایی خلیجفارس کوششهای خود را بر گستره سلامت نهاده است که هدف این گستره کشف داروهای جدید، تولید حسگرهای زیستی و کیتهای تشخیص پزشکی تجاری بر پایه فرآوریهای مولکولی با منشأ دریایی، توسعه سیستمهای پیشرفته در کشت و پرورش، کشت مولکولی، کشت بافت، سنتز شیمیایی و … باهدف ایجاد منابع پایدار و نوین در صنعت دارو و محصولات کاربردی در مراقبتهای سلامت و نیز تولید مکملها و افزودنیهای غذایی با منشأ آبزیان دریایی است.
جلبکهای دریایی و میکروآلگها در تولید سوخت زیستی کاربردهای فراوانی دارد که خوشبختانه کشور ما در این زمینه در منطقه در سایه تلاشهای دکتر معظمی در سازمان پژوهشهای علمی و صنعتی کشور، پیشرو بوده است.
ذخایر غذایی بر پایه ایمنی محیطزیست برای تولید پایدار ، صنایع آرایشی و کاربردهای نوین آنزیمهای دریایی، کاربرد مولکولهای با منشأ دریایی، بهعنوان عوامل درمانی پیشرفته از دیگر کاربردهای زیست فناوری در خلیج فارس است.
نفت و گاز و پتروشیمی
استان بوشهر دارای منابع عظیم نفت و گاز است که آن را به یکی از مهمترین مراکز تولید انرژی در ایران تبدیل کرده است.
توسعه صنایع پتروشیمی در بوشهر میتواند ارزش افزوده بیشتری ایجاد کند و به توسعه اقتصادی استان کمک کند.
صنایع نفت و گاز و پتروشیمی، فرصتهای شغلی زیادی را برای مردم بوشهر فراهم میکنند.
جذب سرمایهگذاری داخلی و خارجی برای توسعه صنایع نفت و گاز و پتروشیمی ضروری است.
توسعه صنایع پاییندستی پتروشیمی میتواند ارزش افزوده بیشتری ایجاد کند و به تنوع اقتصادی استان کمک کند.
حمایت از شرکتهای دانشبنیان فعال در زمینه نفت و گاز و پتروشیمی میتواند به توسعه فناوری و نوآوری در این صنایع کمک کند.
رعایت استانداردهای زیستمحیطی در صنایع نفت و گاز و پتروشیمی برای جلوگیری از آلودگی محیط زیست ضروری است.
برای بهرهبرداری بهینه از ظرفیتهای صنایع نفت و گاز و پتروشیمی، نیاز به آموزش و تربیت نیروی انسانی متخصص در زمینههای مختلف وجود دارد.
گردشگری دریایی
استان بوشهر دارای جاذبههای گردشگری متنوعی از جمله سواحل زیبا، جزایر دیدنی، آثار تاریخی و فرهنگی است که میتواند گردشگران زیادی را به خود جذب کند.
توسعه زیرساختهای گردشگری از جمله هتلها، اقامتگاهها، رستورانها و مراکز تفریحی میتواند به رونق صنعت گردشگری در بوشهر کمک کند.
صنعت گردشگری، فرصتهای شغلی زیادی را برای مردم بوشهر فراهم میکند.
سرمایهگذاری در توسعه زیرساختهای گردشگری از جمله هتلها، اقامتگاهها، رستورانها، مراکز تفریحی و بنادر گردشگری ضروری است و معرفی جاذبههای گردشگری بوشهر در سطح ملی و بینالمللی میتواند به جذب بیشتر گردشگران کمک کند.
توسعه گردشگری دریایی از طریق ارائه خدمات و تفریحات مختلف از جمله قایقسواری، غواصی، ماهیگیری و بازدید از جزایر میتواند به رونق صنعت گردشگری در بوشهر کمک کند.
حفظ محیط زیست و جلوگیری از آلودگی سواحل و دریا برای توسعه پایدار گردشگری ضروری است.
آموزش و ارتقا مهارتهای فعالان گردشگری در زمینه ارائه خدمات با کیفیت و رعایت استانداردهای بهداشتی میتواند به بهبود تجربه گردشگران کمک کند.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان بوشهر در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار کرد: همسایگی با خلیج فارس فرصتی طلایی برای استان بوشهر است که از مهمترین ظرفیتهای این همسایگی میتوان به گردشگری دریایی اشاره کرد.
اسماعیل سجادی منش با اشاره به توسعه زیرساختهای گردشگری دریایی در استان تصریح کرد: در این راستا با حمایت از بخش خصوصی تلاش داریم که زمینه توسعه و تقویت گردشگری در کنار خلیج فارس فراهم شود.
صنایع دریایی
توسعه صنایع کشتیسازی و تعمیر کشتی در بوشهر میتواند به کاهش وابستگی به خارج از کشور و ایجاد فرصتهای شغلی جدید کمک کند.
توسعه صنایع تولید تجهیزات دریایی از جمله تجهیزات ناوبری، مخابراتی و ایمنی میتواند به خودکفایی در این زمینه کمک کند.
استفاده از انرژیهای تجدیدپذیر دریایی از جمله انرژی امواج و جزر و مد میتواند به تأمین انرژی پاک و پایدار کمک کند.
جذب سرمایهگذاری داخلی و خارجی برای توسعه صنایع وابسته به دریا ضروری است.
حمایت از شرکتهای دانشبنیان فعال در زمینه صنایع دریایی میتواند به توسعه فناوری و نوآوری در این صنایع کمک کند.
توسعه زیرساختهای مورد نیاز از جمله بنادر صنعتی، کارخانجات و مراکز تحقیقاتی ضروری است.
برای بهرهبرداری بهینه از ظرفیتهای صنایع دریایی، نیاز به آموزش و تربیت نیروی انسانی متخصص در زمینههای مختلف وجود دارد.
چالشها و راهکارها
کارشناس حوزه دریا در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار کرد: توسعه استان بوشهر در جوار خلیج فارس، با چالشها و موانعی روبرو است که باید برای غلبه بر آنها برنامهریزی دقیقی انجام شود.
قاسم احمدی اضافه کرد: آلودگی آب دریا ناشی از فعالیتهای صنعتی، نفتی و پتروشیمی و تخلیه فاضلابها میتواند به اکوسیستم دریایی آسیب برساند و به صنعت گردشگری و صید و صیادی آسیب برساند.
وی با بیان اینکه تغییرات آب و هوایی و افزایش سطح آب دریا میتواند به سواحل و زیرساختهای ساحلی آسیب برساند افزود: استان بوشهر، با موقعیت استراتژیک خود در جوار خلیج فارس، دارای ظرفیتهای بیشماری برای توسعه است.
احمدی تصریح کرد: با برنامهریزی دقیق، مدیریت صحیح و سرمایهگذاری مناسب، میتوان از این ظرفیتها به نحو احسن استفاده کرد و استان بوشهر را به یک مرکز مهم اقتصادی و تجاری در منطقه تبدیل کرد.
برای رسیدن به این هدف، لازم است که دولت، بخش خصوصی و مردم بوشهر با همکاری و همدلی، در جهت توسعه پایدار استان تلاش کنند.
وی با تاکید بر تدوین یک برنامه جامع توسعه اقتصاد دریایی برای استان بوشهر بیان کرد: ایجاد یک سازمان متمرکز برای مدیریت و هماهنگی فعالیتهای مرتبط با دریا در استان و تخصیص بودجه کافی برای توسعه زیرساختهای دریایی و گردشگری در استان ضروری است.
این کارشناس افزود: جذب سرمایهگذاری داخلی و خارجی برای توسعه صنایع دریایی و گردشگری، آموزش و تربیت نیروی انسانی متخصص در زمینههای مختلف مرتبط با دریا و حفظ محیط زیست و جلوگیری از آلودگی دریا نیازی ضروری است.
وی با اشاره به اهمیت تسهیل فرآیندهای اداری و کاهش بروکراسی برای سرمایهگذاران گفت: حمایت از شرکتهای دانشبنیان فعال در زمینه صنایع دریایی، تقویت همکاری بین دانشگاهها و مراکز تحقیقاتی با صنایع دریایی و معرفی ظرفیتهای استان بوشهر در سطح ملی و بینالمللی در این زمینه اثرگذار است.
احمدی تاکید کرد: با اجرای این پیشنهادات، میتوان استان بوشهر را به یک الگوی موفق از توسعه اقتصاد دریایی در ایران تبدیل کرد و به شکوفایی اقتصادی و رفاه اجتماعی مردم این استان کمک نمود.
خلیج فارس، نه تنها یک مرز آبی، بلکه یک فرصت طلایی برای توسعه بوشهر است؛ فرصتی که نباید از دست برود.