جعفری: حسابرسی 10 ساله بلای جان کارفرما / شریعتی: حق‌ ماست/ اصلانی: به خاطر چرخ صنعت سکوت کردیم/ اسلامی: آماری از کارفرمایان فرار بیمه‌ای نداریم

حسابرسی‌های 10 ساله و یک ساله تأمین اجتماعی این روزها مورد انتقاد بسیاری از کارفرمایان و کارشناسان قرار گرفته است، آیا حسابرسی در تأمین اجتماعی به سود کارگران و کارفرمایان است؟
به گزارش خبرگزاری فارس از همدان، یکی از مهمترین مسائلی که در روزگار نه چندان مناصب اقتصادی مطرح است، رابطه بین سه عنصر «کارگر»، «کارفرما» و «تأمین اجتماعی» است.
حسابرسی‌های 10 ساله و حتی حسابرسی‌های یک ساله تأمین اجتماعی این روزها مورد انتقاد بسیاری از کارفرمایان و کارشناسان قرار گرفته است.
اگرچه از تیرماه 1396 بنابر مصوبه ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی حسابرسی 10 ساله متوقف شده است اما همچنان حسابرسی‌های یک ساله توسط سازمان حسابرسی تأمین اجتماعی در حال انجام است.
بارها مدیرکل تأمین اجتماعی استان در جلسات رسمی اعلام کرده مدیریت حسابرسی بر عهده آن نیست و مجموعه‌ای مجزا این اقدام را انجام می‌دهد.
سؤالی که در اینجا پیش می‌آید این اختلافات به چه دلیل است؟
کارفرمایان معتقدند بیمه برای هر نوع پرداختی اعم از دستمزد و یا خرید حق بیمه می‌خواهد که منطقی نیست، کارگران می‌گوید پرداخت بیمه حق آنهاست و تأمین اجتماعی نیز اعلام می‌کند که وظیفه خود را انجام می‌دهد.
به همین دلیل با دعوت از رئیس خانه صنعت، معدن و تجارت، معاون اداره کل تأمین اجتماعی، دبیر خانه کارگر، رئیس اداره امور کار اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی به بررسی این مسائل پرداختیم.
فارس: بفرمایید در حال حاضر اختلاف کارفرمایان و تأمین اجتماعی بر سر چه مسائلی است؟
محمدرضا جعفری- رئیس خانه صنعت، معدن و تجارت همدان: سازمان تأمین اجتماعی به بخش خصوصی که حق بیمه پرداخت می‌کنند تعلق دارد و برای این به وجود آمد تا با هدایت دولت به اقشار ضعیف جامعه مدد رساند اما با توجه به تعهداتی که دولت نسبت به تأمین اجتماعی داشته و عمل نکرده است، این سازمان با کمبود بودجه مواجه شده و نتوانسته به طور کامل وظایف خود را ایفا کند.
این مسأله برای کارگر و کارفرما در شرایط نامناسب اقتصادی امروز مشکلات بسیاری ایجاد کرده که از جمله آن می‌توانیم به بحث حسابرسی 10 ساله اشاره کرد که بلای جان کارفرما شده است.
نکته مهم این است که خود سازمان این اقدام را انجام نمی‌دهد بلکه شرکتی که دستورالعمل کلیشه‌ای دارد به حسابرسی می‌پردازد و تا زمانی که اثبات کنیم حق چگونه است مدت‌ها درگیر خواهیم شد.
ممکن است دستمزدی به کارگری پرداخت شده باشد و بیمه آن پرداخت نشده است و حالا سازمان تأمین اجتماعی خواهان پرداخت این مبلغ است که گاها به کارگر هم نمی‎رسد.
این مشکلات در حالی است که فکر و ذهن کارفرما به تولید کار، پرداخت حق و حقوق کارگر در شرایط بد امروزی معطوف است و به این فکر می‌کند که حداقل چند کیلو مرغ به کارگرش بدهد.
اما یکباره در این شرایط باید پاسخ تأمین اجتماعی و دارایی را به دلیل خرید این مرغ نیز بدهد و پاسخگو باشد.
مگر چند درصد کارفرمایان ما خلافکار هستند که باید به طور مداوم مورد بازرسی قرار بگیرند و در نهایت سازمان تأمین اجتماعی که قرار است در کنار کارگر و کارفرما قرار داشته باشد، به عنوان یک هیولا جلوه کند.
محمدابراهیم شریعتی- معاون امور بیمه‌ای اداره کل تأمین اجتماعی استان همدان: سازمان تأمین اجتماعی یک نهاد بین‌المللی است و قانون آن در مجامع بین المللی تهیه و تصویب شده است البته ماهیت سازمان تأمین اجتماعی در ایران با نظام اسلامی همخوانی دارد.کشورهای پیشرفته دنیا سعی می‌کنند که نظام تأمین اجتماعی را تقویت کنند چراکه با توسعه آن فقر را می‌توان ریشه‌کن کرد.
دولت‌ها باید از نظام تأمین اجتماعی حمایت کنند و تنها نباید بار به دوش کارفرمایان باشد.
ما در برخی از محیط‌های کارگری فرار بیمه‌ای داریم در حالی که فراموش کردیم کارگران و جوانان آینده دارند.
اگر کارفرمایی نتواند به تأمین آینده کارگر بپردازد، نمی‌تواند از آینده تولید مطمئن باشد.
در پاسخ به سخنان آقای جعفری باید بگویم سازمان تأمین اجتماعی حق خودش را پس از 10 سال می‌خواهد احیا کند و این به این معنا نیست که می‌خواهد حقوقی جدید را دریافت کند.
بر اساس قانون ماده 47 تأمین اجتماعی، این سازمان سالیانه موظف است دفاتر کارفرمایان را بررسی کند و اگر حق بیمه‌ای پرداخت نشده باشد، مطالبه شده و برای کارگر سابقه به حساب می‌آید.
در گذشته تأمین اجتماعی قصور داشته و سوابق را حساب نکرده، اما چند سالی هست که می‌تواند سوابق را احصا و حق بیمه کارگران را وصول کند.
البته از 31 تیر ماه 96، حسابرسی 10 ساله منتفی شده و سالیانه به بررسی دفاتر کارفرمایان می‌پردازیم.
فارس: برون سپاری حسابرسی باعث بروز مشکلاتی می‌شود و اگر خلأ قانونی وجود ندارد، پس چرا اجرای آن با مشکل مواجه است؟
شریعتی: سازمان حسابرسی در کنار تأمین اجتماعی است و در کلان مدیریت با خود او است، بدهی که به کارفرما ابلاغ شد، او تا یک ماه حق اعتراض دارد که دو هیأت به آن رسیدگی می‌کنند که متشکل از نماینده کارگران، نماینده کارفرمایان، نماینده وزیر کار و نماینده تأمین اجتماعی است.
در این هیأت، کارفرما نیز دعوت می‌شود و به دفاع از خود می‌پردازد و پس از استماع دفاع کارفرما، حکم خود را صادر می‌کند، در این لحظه باز اگر کارفرما نظری داشته باشد، 20 روز فرصت دارد تا اعتراض خود را اعلام کند و در هیأت تجدید نظر دوباره نمایندگان کارگر، کارفرما، وزارت کار، سازمان تأمین اجتماعی و شورای عالی تأمین اجتماعی گردهم آمده و رسیدگی انجام می‌شود.
فارس: آیا کارگاه‌هایی داریم که کارگران خود را بیمه نکنند، اگر هست تعدادشان به چه میزان است؟
حمیدرضا اسلامی- مدیر روابط کار اداره کل تعاون، کار و رفاه‌ اجتماعی استان همدان: آماری مبنی بر اینکه چند درصد از کارفرمایان فرار بیمه‌ای دارند، در دسترس نیست و کارفرمایان دلایل خود را برای بیمه نکردند ارائه می‌کنند.
بخشی از کارگران برای مدتی برای کارفرمایان به طور آزمایشی کار می‌کنند تا در صورت رضایت از آن کار را ادامه دهند و کارفرما برای چند روز بیمه واریز نمی‌کند.
در حالی که ما معتقدیم برای یک ساعت نیز باید بیمه شوند.
بیمه کردن امروز به یک فرهنگ تبدیل شده و اکثر کارفرمایان ما عموماً قانون را رعایت می‌کنند و لیست‌های بیمه را به موقع پرداخت می‌کنند.
البته ممکن است به دلیل شرایط اقتصادی امروز پرداخت حق بیمه به تأخیر بیفتد اما بالاخره پرداخت خواهد شد.
البته بخشی از مشکلات نیز به دلیل جهل به قانون است.
از سوی دیگر محدودیت‌های نیرو در تأمین اجتماعی و بازرسی اداره کار نیز امکان رصد همه کارگاه‌ها را نمی‌دهد اگر چه هر بازرس متعهد است در سال 500 کارگاه را مورد بازرسی قرار دهد اما پراکندگی کارگاه‌ها نیز بازرسی را سخت می‌کند.
بخشی از کارگران نیز اعلام می‌کنند بیمه نمی‌خواهند که به نوعی ضعف فرهنگی است چراکه بیمه شده پدر یا مادر و یا همسرش است و ترجیح می‌دهد که هفت درصد حق بیمه را دریافت کند و کارفرما نیز به دلیل ناآگاهی قبول می‌کند.
حداکثر 30 درصد پرونده‌هایی که در مراجع اداره کل بررسی می‌شود به مسائل بیمه بازمی‌گردد که بر اساس قانون بررسی و رسیدگی می‌شود.
چنگیز اصلانی- دبیر خانه کارگر استان همدان: همه قوانین به جز قوانین الهی که در کمال مطلوب بوده، قابل تغییر و ارتقاست.
بنابراین برای بهتر شدن صنعت و تولید باید قوانین مربوطه را توسط متخصصان و افرادی که در متن امور قرار دارند؛ تغییر کند.
قانون تأمین اجتماعی برای بشریت است و مختص به کارگر و یا کارفرما نیست.
امروز واحدهای صنعتی با سه مشکل عمده تأمین نقدینگی، پرداخت اقساط بانکی و حق تأمین اجتماعی مواجه هستند.
بنابراین باید قوانین ما اصلاح شود تا همه سود ببرند به طوری که کارگر و کارفرما دغدغه تأمین معیشت خود را نداشته باشند و اقتصاد کشور جلو رود.
قانون زمانی ایراد ندارد که زیرساخت‌های لازم وجود داشته باشد و مجلس باید نسبت به این مسأله ورود کند.
فارس: در حال حاضر چند درصد مشکلات کارگران به بیمه باز می‌گردد؟
اصلانی: 90 درصد مشکلات کارگران ما بیمه است و 99 درصد امنیت شغلی است و تنها یک نفر امنیت دارد و آن هم مالک کارخانه است، البته کارفرما به طور عمدی کوتاهی نمی‌کند و تحریم‌ها بسیار در این زمینه حائز اهمیت است.
جعفری: همه کافرمایان مجبورند به قوانین تأمین اجتماعی آشنا باشند؛ کافی است کارگر به تأمین اجتماعی مراجعه کند و بگوید کار می‌کند و اسمش وارد لیست می‌شود.
بنابراین کارفرمایی وجود ندارد که نخواهد حق تأمین اجتماعی را پرداخت نکند.
اما سؤوال این است که با انجام حسابرسی کدام حق و حقوق به کارگر می‌رسد؟
فرآیند این مسأله را که بررسی می‌کنیم می‌بینیم منفعتی به کارگر نرسیده است.
مسأله‌ای که با تأمین اجتماعی داریم، دستمزدهایی است که خارج از لیست پرداخت می‌شود.
به عنوان نمونه وقتی با سرویس ایاب و ذهاب قرارداد منعقد می‌کنیم، باید نامه‌نگاری انجام شود که آیا باید بیمه‌اش کم شود یا خیر؟
پس از 15 روز رفت و آمد تأمین اجتماعی نامه می‌دهد که کم نکنید؛ در حالی که قانون از ابتدا می‌گوید که کسی که خودش بیمه است نیازی به کم کردن حق بیمه در قرارداد ندارد.
بزرگترین دغدغه ما این است که سازمان تأمین اجتماعی متعلق به کارگر و کارفرما است و دولت نباید ورود کند.
در هیأت بدوی و تجدید نظر وزنه دولتی و تأمین اجتماعی بیشتر است.
مشکل عمده ما این است که حسابرسی تأمین اجتماعی وارد بررسی می‌شود و بنا بر برداشت شخصی کارشناسان لیست بدهی صادر می‌کند در حالی که اگر همان زمان موارد را گوشزد می‌کرد، می‌توانستیم به تفاهم بیشتر برسیم.
حسابرسی تأمین اجتماعی زیر بار مصوبه اقتصاد مقاومتی نرفته است در حالی که حسابرسی 10 ساله متوقف شده و تنها باید یک ساله را حسابرسی کنیم.
هزینه‌ای که بابت حسابرسی و هیأت‌ها پرداخت می‌شود، بیش از درآمدی است که اگر به صورت عادلانه به مسائل نگریسته شود، کسب می‌شود.
فارس: آیا پیگیری برای تخصیص مبلغ اخذ شده بابت حسابرسی به کارگر انجام می‌شود؟
اسلامی: مسؤولیت اداره کل کار رسیدگی به موارد اختلاف است بنابراین تا کارگر شکایت نکند، ما نمی‌توانیم ورود کنیم مشکل ما در این انجا تفسیرهای بد از قانون ما را با مشکل مواجه می‌کند.
فارس: ترکیب هیأت‌ها در تأمین اجتماعی می‌تواند عدالت را محقق کند؟
شریعتی: سازمان تأمین اجتماعی دارای هیأت مدیره است که از کارگران، کارفرمایان و وزیران تشکیل شده است.هیچگاه در استان‌های دیگر هیچ مشکلی بین کارفرمایان و سازمان تأمین اجتماعی نداریم.
دلیل این اتفاق به درون استان باز می‌گردد، نه کارفرمایان قوی وجود دارد و نه تأمین اجتماعی که منابع مورد نیازش از داخل تأمین شود.
حدود 60 درصد منابع ما از داخل استان تأمین می‌شود و مابقی آن از سایر استان‌ها می‌آید.
در استان همدان کمترین ضریب بیمه شده را داریم به طوری که 43 تا 44 درصد جمعیت استان زیر پوشش بیمه تأمین اجتماعی هستند که دلیل آن به توان پایین اقتصادی بازمی‌گردد.
در پاسخ به آقای جعفری باید گفت که 20 تا 30 درصد هزینه‌های استان را شستا و استان‌هایی که درآمد مازاد دارند، تأمین می‌شود.
اگر سازمان تأمین اجتماعی سرمایه‌گذاری نمی‌کرد، نمی‌توانست از عهده تعهدات خود برآید به طوری که تأمین اجتماعی یاریگر دولت است.
در رابطه با حسابرسی باید گفت که سازمان تأمین اجتماعی به دنبال حق بیمه است.
این موارد در کمیسیون تخصصی بررسی می‌شود که حقی از کارفرما تضییع نشود.
شخصی که دفترها را بررسی می‌کند، پرداخت‌ها را به عنوان دستمزد می‌بیند، پس ثبت می‌کند؛ بنابراین به هیأت‌ها می‌آورد، بررسی می‌شود و مازاد آن خارج می‌شود.
جعفری: مدیرکل تأمین اجتماعی استان همدان، اعلام کرده که مسؤولیت حسابرسی تأمین اجتماعی با او نیست.
حسابرسی در قانون نیست، بازرسی دفاتر در قوانین آمده است.
موسسه حسابرسی درصدی از میزان مبلغی که صادر کرده است، دستمزد برمی‌دارد.
فارس: مبلغ اخذ شد از حسابرسی در کجا هزینه می‌شود؟
شریعتی: سازمان تأمین اجتماعی وظیفه دارد که کارگر اگر در ساعت اول کار فوت کرد، باید هزینه خانواده را بپردازد یا اگر قطع نخاع شد، هزینه درمان و زندگی آن را تأمین کند.
ما 10 سال است که دفاتر را بررسی نکردیم و حالا می‌خواهیم بررسی کنیم.
البته بر اساس مصوبه ستاد اقتصاد مقاومتی بررسی 10 ساله متوقف شده است و تنها یک ساله را بررسی می‌کنیم.
اصلانی: ما با توقف حسابرسی توسط ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی مخالفیم ولی برای چرخ صنعت، سکوت کردیم وگرنه حق کارگر است که بیمه آن پرداخت شده است.
جعفری: صنعت چون گاو شیرده است که هرچقدر به آن توجه کنی، برای سال‌ها شیر خواهد داد اما می‌توان سرش را برید و برای چند شب کباب صرف شود.
از سال 84 به هر دلیلی حسابرسی تعطیل شده بود.
اما اگر کارگر 30 سال کار کرده است، و زمانی که سابقه می‌گیرد، متوجه می‌شود که 27 سال سابقه بیمه دارد، به اداره کار شکایت می‌کند و سپس با بررسی ادعای کارگر مبلغ از کارفرما اخذ و جریمه آن نیز به قیمت امروز گرفته می‌شود.
بنابراین حسابرسی در این زمان چه معنایی دارد؟
شریعتی: در این میان کارگرانی هستند که شکایت نمی‌کنند و وارد این عرصه نمی‌شوند.وقتی شخصی آگاهی چندانی ندارد، چگونه باید حقوق وی را استیفا کرد.
برخی از خانواده‌هایی که تحت پوشش کمیته امداد و یا بهزیستی هستند، سرپرست خود را در حادثه کاری از دست دادند و به دلیل نبود بیمه امروز مجبور شدند که تحت پوشش سازمان‌های حمایت‌گر قرار بگیرند.
اگر بیمه این افراد واریز می‌شد آیا خانواده‌اش با این مشکل مواجه می‌شدند.
اگر چنانچه سازمان تأمین اجتماعی حمایت می‌شد و به جایگاه خود می‌رسید فقر از جامعه ریشه‌کن می‌شد و مشکلات و ناهنجاری‌های بسیاری رخ نمی‎داد.
بنابراین اگر حسابرسی را زیر سؤال ببریم، عدالت را از بین بردیم.
فارس: تأمین اجتماعی چگونه از کارفرما در شرایط بد اقتصادی حمایت می‌کند؟
شریعتی: به عنوان نمونه برای کمک به کارفرمایان لیست بدون حق بیمه را دریافت کردیم که و در یک سال جمع شده است، در سر سال واحد تولیدی به دنبال تقسیط کردن آن می‌آید، که در نهایت به تقسیط نیز نمی‌تواند عم کند بنابراین اجراییه صادر می‌شود و به ستاد تسهیل و رفع موانع تولید وارد می‌شود که در این ستاد دوباره خواهان تقسیط می‌شوند.
الان چه اتفاقی می‌افتد، در این مدت بیمه شدگان خدمات دریافت کردند و حتی بازنشسته شدند اما حق بیمه آنان پرداخت نشده است و همین مسائل برای تأمین اجتماعی مشکل ایجاد می‌کند.
فارس: جمع بندی آخر ...
اسلامی: هرچه تأمین اجتماعی به روزتر و قدرتمندتر باشد، کارگران در رفاه بیشتری خواهند بود، هر اقدامی در خلاف این مسأله بشود، کارگر با مشکل مواجه می‌شود.
شریعتی: تأمین اجتماعی را باید کمک کرد تا فقر ریشه کن کرد.
در جامعه ما باید ناراحتی‌ها را کالبدشکافی کرد که آیا حق است یا خیر؟اگر حق بود باید تمکین کرد.
تأمین اجتماعی خدمات کلانی در سطح کشور ارائه می‌دهد و نادیده گرفته می‎شود.
کارفرمای خوش حساب ما هیچگاه به مشکل بر نمی‌خورد و به تنظیم دفتار بازمی‌گردد.
جعفری: در شرایط فعلی که مشکلات اقتصادی بسیاری وجود دارد، برخی از اقدامات باعث می‌شود دید نامناسبی به کارفرما ایجاد شود.
نباید به کارفرما به دید خلافکار نگاه کرد.
انتهای پیام/89033/خ