معضلی که دستور رئیس جمهور هم آن را حل نکرد/ قشم همچنان تشنه است

مسئله تامین آب شرب در قشم، با تاریخ این جزیره گره خورده است؛ مشکلی که حتی در عصر تکنولوژی‌های نو و توسعه زیرساختی کماکان مردم این منطقه جنوبی هرمزگان را می‌آزارد.
به گزارش خبرگزاری فارس از قشم، این جزیره تاریخی از دیرباز با مشکل آب شرب دست و پنجه نرم می‌کند، هر چند در این سال‌ها و با توسعه چند واحد آب‌شیرین‌کن، امید می‌رفت که برای همیشه این مشکل رفع شود، اما بی‌تدبیری‌ها و مدیریت ناکارآمد در کنار مشکلات فنی در بعد لوله‌کشی‌ و تاسیسات مرتبط با شبکه توزیع سبب شده، که مردم ده‌ها روستا در فواصل ۲۰ تا ۶۰ روز تنها یک تا سه روز از طریق خطوط لوله آب داشته باشند.
در حال حاضر ۲۰ روستا در بخش غرب جزیره قشم با جمعیت چندین هزار نفر به طور جدی با مشکل تامین آب شرب روبرو هستند که این امر با توجه به زیرساخت‌های ایجاد شده آبرسانی، جای تامل و تعجب دارد.
در سال‌های اخیر و با مصوبات وزارت نیرو برای خرید تضمینی آب شیرین از بخش خصوصی، توسعه و احداث آب‌شیرین‌کن‌ها وارد فاز جدیدی شد؛ به نحوی که احساس می‌شد، مشکل آب شرب در قشم برای همیشه از تاریخ کهن این جزیره بالاخره رخت بسته باشد.
اما هر ساله با رسیدن فصل گرما، مشکلات دوباره خودنمایی می‌کند و در این بین مردم سردر‌گم باقی می‌مانند.
فروردین ۹۴؛ دستور ویژه رئیس جمهور برای حل مشکل آب آشامیدنی مردم قشم
آنگونه که حمیدرضا مومنی رئیس سازمان منطقه آزاد قشم در نشست با معتمدان و رؤسای شوراهای اسلامی ۱۵ روستای غرب جزیره طی خردادماه ۹۶ گفته بود، حل مشکل آب آشامیدنی مردم جزیره به عنوان یکی از دستورات ویژه رئیس جمهوری در سفر فروردین ماه سال ۱۳۹۴ وی به قشم، در دستور کار سازمان منطقه آزاد قرار گرفت.
این نوع دستورات که تعداد آنها از طرف مسؤولان رده بالای دولت و وزارت نیرو و استان نیز کم نبوده است، به خودی خود نشان از تاریخ کم فروغ و پرپیچ و خم دسترسی به آب شرب در قشم دارد.«بیشتر بخوانیم»
دلایل اصلی عدم آبرسانی منظم و کافی به روستاهای غربی جزیره
هر چند در حال حاضر ظرفیت مناسبی در باب تولید آب شرب از دریا به واسطه فعالیت واحدهای آب‌شیرین‌کن در قشم به وجود آمده، اما بر اساس اطلاعاتی که خبرنگار فارس در قشم به دست آورده، دلایل اصلی عدم آبرسانی منظم و کافی به روستاهای غربی جزیره ریشه در کمبود واحدهای آب‌شیرین‌کن‌، عدم تامین مطالبات واحدهای آب‌شیرین‌کن از محل فروش تضمینی، افزایش چندین برابری قیمت تجهیزات، لوازم یدکی و فیلترهای مرتبط با صنعت آب‌شیرین‌کن و همچنین وجود برخی از مشکلات در خطوط انتقال و توزیع است.
به عقیده اغلب کارشناسان، در صورت احداث یک آب‌شیرین‌کن سه الی چهار هزار متر مکعبی در «باسعیدو» که یکی از غربی‌ترین مناطق در جزیره قشم است، مشکل آب روستاهای غرب جزیره برای همیشه رفع می‌شود.
در حال حاضر بیشترین تولید آب شیرین در قشم مربوط به شرکت مپناست که آب تولیدی توسط یک خط لوله با طول بیش از ۱۰۰ کیلومتر به روستاهای ساحل غربی و شمال غربی جزیره منتقل می‌شود.
ضرورت احداث خط انتقال جدید به روستاهای شمالی جزیره
در این شرایط، می‌تواند با احداث خط انتقال جدید و مختص روستاهای زینبی، منصورآباد، پی‌پشت، لافت و گورزین از آب‌شیرین‌کن مپنا که در ساحل شمالی جزیره واقع است، میزان بار موجود بر روی خط لوله کنونی را کاهش داد و علاوه بر تقسیم فشار، زمینه پایداری جریان آب به سمت تمامی روستاها با دو خط لوله مجزا را نیز فراهم کرد.
راه‌اندازی و تسریع منبع تغذیه در روستای گوران، از دیگر راهکارهایی است که می‌تواند به پایداری در امر انتقال و توزیع آب در این بخش از جزیره تا حدود زیادی کمک کند.
لزوم ورود ویژه دولت برای رفع مشکلات آب قشم
علاوه بر این مباحث و اصلاح خطوط آبرسانی از نظر فنی، آن چیزی که در بعد کلان و آینده‌نگرانه نیز بسیار می‌تواند اهمیت داشته باشد، چاره‌اندیشی اساسی وزارت نیرو و حتی دولت برای تامین به موقع مطالبات‌ آب‌شیرین‌کن‌ها و حتی افزایش یارانه‌های مربوطه در این بخش است، چرا که صنعت آب‌شیرین‌کن که عموما صنعتی وارداتی محسوب می‌شود، برای فعال ماندن نیازمند تامین قطعات، تجهیزات و فناوری‌ها از بازارهای خارجی با استفاده ارزهای شناخته شده جهانی است.
خلیل یکتاپرست سرپرست شرکت آب و فاضلاب روستایی استان هرمزگان در گفت و گو با خبرنگار فارس اظهار امیدواری کرد: با راه‌اندازی منبع تغذیه و ایستگاه پمپاژ گوران طی روزهای آینده بخشی از مشکلات کنونی در باب تامین و توزیع آب غرب جزیره رفع شود.
از طرفی نباید فراموش کرد، مردم و ساکنان قشم قرن‌هاست که به شیوه‌های مختلف دست به تامین آب شرب خود می‌زنند، از روش‌های انبار و ذخیره آب باران گرفته تا در سال‌های قبل از فعالیت آب‌شیرین‌کن‌ها که آب رسانی به وسیله تانکرهای سیار انجام می‌شد.
آب‌رسانی به وسیله خطوط لوله، سبب کاهش تانکرهای آب‌رسانی سیار در روستاها شد، که قطع یک باره و طولانی مدت آب خلا این تانکرها را به خوبی محسوس و مشکلات را افزایش داده است.
دستور ویژه فرماندار برای رفع مشکلات آب مردم
طی روزهای گذشته و با بالا گرفتن انتقادات و درخواست‌های مردم بخش غربی جزیره، نشست شورای اداری شهرستان نیز با محوریت چاره‌اندیشی برای رفع کمبود آب با تصویب چندین مصوبه برگزار شد.
علیرضا نصری فرماندار شهرستان قشم در این نشست از آب و فاضلاب روستایی خواست هر چه سریع‌تر پروژه‌های اصلاحی و تقویتی مرتبط به خط آبرسانی و منابع تغذیه را اجرایی کنند.
وی با بیان اینکه تا پیش از فعالیت دولت تدبیر و امید سطح برخورداری بسیاری از روستاهای ساحل غربی قشم از آب شرب لوله کشی در حد صفر بوده است، اضافه کرد: طولانی بودن مسیر و ترکیدگی لوله‌ها از جمله علل اصلی قطع و کمبود آب است.
نصری همچنین از طراحی دو آبشیرین کن در شرق‌-تورگان - و غرب قشم -سلخ- خبر داد و گفت: راه‌اندازی این دو واحد می‌تواند علاوه بر تقویت روند آبرسانی به عنوان پدافند غیر عامل و جایگزین مناسب در موقع نیاز نیز عمل کند.
وی به وعده آبفار قشم پیرامون راه‌اندازی و وارد مدار سازی منبع تغذیه گوران اشاره و افزود: در صورت راه‌اندازی این مخزن بخش قابل توجهی از مشکلات آبرسانی به ۱۵ روستای انتهایی جزیره رفع می‌شود.
نصری به راهکارهای کوتاه مدت و بلند مدت مورد نیاز اشاره و افزود: در حال حاضر تمام تمرکز خود را باید بر روی آبرسانی و تقویت فشار آب و رفع دوره‌های چند روزه انتظار مردم بگذاریم که در این راه نیاز به خرید تضمینی سه هزار مترمکعب آب دیگر نیز احساس می‌شود.
حال در شرایط کنونی و با توجه به گرمای طاقت‌فرسا که نیاز به آب را برای انسان و موجودات زنده چندین برابر می‌کند، امید است مسؤولان استانی و شهرستانی، منطقه آزاد، وزارتخانه و ...
با درک این مسئله تاریخی، با ایجاد هم‌افزایی و هماهنگی در بین خود، دسته‌کم از ظرفیت ایجاد شده در حوزه تولید آب شیرین صیانت و مصوبات لازم برای رفع مشکلات را مدون و تصویب و یا به مرحله اجرا در بیاورند.
مسؤول اجرای دستور رئیس جمهور در قشم کیست؟
درست زمانی که بالاترین مقام اجرایی کشور دستور رفع یک مشکل خاص را صادر کرده، مشخص نیست که چه ارگان و یا نهاد و مدیریتی، مسؤولیت اجرای این دستور را باید به عهده بگیرد؟!
هرچند که یکی از وظایف دولت و وزارتخانه مربوطه، آبرسانی به مناطق روستایی و تامین آب شرب و بهداشتی است، اما انتظار می‌رود نمایندگان مجلس نیز بر روی این موضوع رایزنی‌ها و بحث‌های لازم را داشته باشند، تا حداقل دستور شخص دوم مملکت بر روی زمین نماند و وظایف دولت نیز در این باب گوشزد شود.
نباید فراموش کرد، قشم امروز به عنوان یکی از مناطق مرزی کشور و منطقه‌ای مهم در سطح خاورمیانه شناخته می‌شود، و این زیبنده نیست که مردمان غیور این جزیره که قرن‌هاست وظیفه مرزداری را به خوبی انجام داده‌اند امروز برای تامین شرب خود خون د‌ل‌ها بخورند.
انتهای پیام/۸۸۰۱۱/ح