ساخت پتروپالایشگاه‌ها، سپر دفاعی در مقابل تحریم نفت
قائم مقام اسبق شرکت پالایش و پخش فراورده‌های نفتی گفت: از سال ۹۲ تاکنون، بیش از ۱۲ میلیارد دلار واردات بنزین کشور بوده که اگر این سرمایه، صرف زیرساخت می‌شد، پیشرفت زیادی داشتیم.
به گزارش خبرنگار مهر، پس از خروج آمریکا از برجام و بازگشت مجدد تحریم‌های نفتی، میزان صادرات نفت کشور، شیبی نزولی به خود گرفته است.
طبق آخرین داده‌ها، این مقدار از ۲.۵ میلیون بشکه در روز به ۱ میلیون بشکه رسیده که این موضوع، زنگ خطر بزرگی را برای ایران به صدا درمی‌آورد.
در نتیجه ضرورت بررسی راهکارهای خنثی‌سازی تحریم‌های نفتی بیش از گذشته اهمیت می‌یابد.
در این راستا، دومین نشست «فرصت‌ها و تهدیدهای داخلی و خارجی در شرایط تحریم نفت» با موضوع بررسی راهکارهای مقابله با تحریم‌های نفتی آمریکا، توسط واحد جهاد اقتصادی بسیج دانشجویی دانشگاه امام صادق (ع) در تالار شهید شهید مطهری برگزار شد.
مهمانان این نشست، هدایت‌الله خادمی، عضو کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی و جلیل سالاری، قائم مقام اسبق شرکت پالایش و پخش فراورده‌های نفتی بودند.
در ادامه گزارشی کوتاه از مباحث این نشست ارائه می‌شود:
جذب سرمایه با اعطای تنفس خوراک
هدایت‌الله خادمی، عضو کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی با اشاره به وابستگی بودجه دولت به درآمدهای نفتی، معضل اصلی کشور را خام‌فروشی نفت دانست و گفت: ما یک کشوری هستیم که ۱۰۸ سال است داریم نفت تولید می‌کنیم و ۱۰۸ سال است که داریم خام‌فروشی می‌کنیم.
بنابراین ما در زمین دشمنان بازی کردیم که اگر خواستند ما را تحریم کنند یک کالا بیشتر نداشته باشیم و راحت تحریم شویم.
در این ۱۰۸ سال ما خام‌فروشی کردیم بنابراین یک کشور تک محصولی شدیم و این نقطه‌ی قوت ما متأسفانه یک نقطه ضعف ما شد.
وی ادامه داد: بعد از انقلاب ما فقط دو پالایشگاه تأسیس کردیم.
یکی بندرعباس، یکی هم اراک.
تا بعد که در دولت‌های قبل پالایشگاه ستاره خلیج فارس شروع به احداث شد و در این دولت تکمیل شد.
و دیگر هیچ کاری نکردیم.
در صورتی که یک کشوری که بزرگترین دارنده نفت و گاز جهان است همیشه باید هر سال در حال ساخت پالایشگاه باشد چون می‌داند که نیاز دنیا به فرآورده‌های نفتی بیشتر می‌شود و می‌توانیم صادرات بیشتر داشته باشیم.
خادمی همچنین گفت: یک بخشی از مشکلات فعلی تقصیر دشمن است که ما هم انتظاری از دشمن نداریم.
بالاخره او منافع خودش را می‌بیند، ولی آیا دشمن به ما گفت شما یک کشور تک محصولی شوید؟
دشمن به ما گفت که بعد از ۱۰۸ سال که ما بزرگترین پالایشگاه خاورمیانه را داشتیم دیگر هیچ ادامه ندهیم؟
نفت خود را تبدیل به فراورده‌های باارزش دیگر نکنیم که قابل تحریم نباشیم؟
تنوع در تولید و صادرات داشته باشیم؟
بنابراین مشکل ما این طرف است هنوز هم مشکلمان را با خودمان حل نکردیم.
عضو کمیسیون انرژی مجلس افزود: در حال حاضر می‌توان کارهای زیادی برای مقابله با تحریم‌ها انجام داد.
ما باید ارتباطات‌مان با کشورهایی که به صورت سنتی از ما خریداری می‌کنند خوب باشد که بالاخره بخشی از آن را بتوانند بخرند.
بخشی از آن بالاخره مکانیسم قیمت است.
بخشی از آن بالاخره خیلی از کارهای پارتیزانی است که بالاخره نفت را روی شناورها می‌بردیم به هر حال در دریا می‌فروختیم.
بالاخره بعد از فراز و نشیب‌هایی طرح عرضه نفت در بورس به کمیسیون انرژی آمد.
به هر حال آمدند صحبت کردیم و گفتیم که بالاخره باید آن را شروع کنیم که در نهایت دولت تکلیف کرد.
خادمی در پایان گفت: در بحث توسعه صنایع پالایشی اگر دولت یک حمایت‌هایی کند، ما می‌توانیم پتروپالایشگاه احداث کنیم.
ما هم در کمیسیون انرژی و پژوهش‌های مجلس نشستیم و یک طرحی آماده کرده‌ایم.
یک طرحی که بالاخره دولت بیاید کمک کند، مواد خام آن را به صورت وام بدهد، یک تنفس خوراکی برای شرکت‌های خصوصی داشته باشیم تا کار را جذاب کنیم و بتوانیم از این طریق جذب سرمایه داشته باشیم.
نماینده‌ها این موضع را دارند که این طرح را بالاخره تصویب کنند.
صادرات فرآورده‌های نفتی قابل ردیابی و تحریم‌پذیری نیست
جلیل سالاری، قائم مقام اسبق شرکت پالایش و پخش فراورده‌های نفتی با اشاره به نگاه ناقص وزارت نفت در حوزه تولید ثروت گفت: نوع نگاه در وزارت نفت نگاه مدیریت مصرف است و به اصطلاح کسب ثروت در وزارت نفت نیست.
شما کافی است برنامه زنگنه را ببینید در دوره‌ی اول و دوم و وعده‌هایی که داده و علمکردی که امروز محقق شده است.
یا صحبت‌هایی که وی کردند که ما گروهبان‌ها را کنار گذاشتیم، ژنرال‌ها را آوردیم.
ژنرال‌ها آزمون و خطا نمی‌کنند.
می‌بینیم که از بدو ورود مجموعه در وزارت نفت چه اتفاقاتی افتاد.
حالا شما عملکرد دهه ۷۰ زنگنه راببینید در آنجا چقدر سیاست‌های آزمون و خطایی اتفاق افتاده که امروز دیگر شاهد این اتفاقات نیستیم.
وی با اشاره به عدم اعتقاد بیژن زنگنه به توسعه صنایع پالایشی گفت: از سال ۹۲ به این طرف نزدیک بالای ۱۲ میلیارد دلار واردات بنزین کشور بوده است.
اگر این سرمایه صرف زیرساخت می‌شد و کار به اصطلاح اقتصادی می‌شد شما ببینید چه پتانسیلی در کشور اتفاق می‌افتاد.
۷ پالایشگاه در کشور به اصطلاح مطالعه شده بود از جمله ستاره خلیج فارس.
ستاره خلیج فارس در سال ۹۲، ۷۵ درصد پیشرفت فیزیکی داشت.
تمام منابع مالی آن از منابع داخلی تأمین شده بود.
کلیه کالای آن سفارش داده شده بود.
شما اگر بروید progress این پروژه را ببینید سالی ۱۰ درصد پیشرفت داشت ولی در دولت یازدهم آقای زنگنه آمد گفت که این پالایشگاه خیلی اما و اگر دارد.
سالاری ادامه داد: زنگنه، آقای امینی‌فر را به عنوان مشاور عالی وزیر گذاشت و گفت بروید پتروپالایشگاه ستاره خلیج فارس را بررسی کنید و اصلاً این پالایشگاه مسئله دارد.
خب همین ستاره را ما بررسی کنیم چه تخلفاتی در این دولت اتفاق نیفتاده است.
پالایشگاهی که با منابع دولتی، با ماده‌ی ۱۲۷ قانون برنامه‌ی پنجم، با ۷۵ درصد پیشرفت فیزیکی، با تمام کالاهایش سفارش داده شده بود آقایان آمدند گفتند برجام عامل پیشرفت وعامل راه‌اندازی‌اش بود.
اگر برجام نبود این پروژه شکل نمی‌گرفت.
قائم مقام اسبق شرکت پالایش و پخش فراورده‌های نفتی در ادامه گفت: من آن روز عضو هیأت مدیره این پالایشگاه بودم، خودم در فضای مطالعات آن بودم.
در زمان زنگنه این پالایشگاه سالانه ۳ درصد پیشرفت داشت که این یعنی پروژه اصلاً جلو نمی‌رفت.
یعنی پالایشگاه اگر با آن روند می‌رفت ما سال ۹۴، ۳۶۰ هزار بشکه میعانات گازی را داشتیم تبدیل به بنزین می‌کردیم.
یعنی روزی ۴۰ میلیون لیتر تولید بنزین کشور اضافه می‌شد.
وی با اشاره به ضرورت توسعه صنایع پتروپالایشی و صادرات فرآورده‌های نفتی به جای نفت خام برای دور زدن تحریم‌های نفتی آمریکا گفت: با تزریق نفت به پالایشگاه، فراورده‌های نفتی را می‌توان از هم تفکیک کرد، هم تنوع محصول وجود دارد، مشتری‌ها و بازار متنوع است و ردیابی آن نسبت به نفت خام بسیار دشوارتر است.
در حالی که شما اگر امروز نفت خام ایران را صادر می‌کنید خب این نفت خام یک استاندارد دارد، یک مشخصات دارد.
کاملاً مشخص است این نفت خام مال کیست و منشأش از کجاست.