چه بر سر رسانه‌های بیگانه آمده است؟
کارشناسان حوزه رسانه معتقدند؛ فروپاشی قدرت مطلق آمریکا ذیل خیزش جهانی است که نشانه بارز آن را در جنبش دانشجویان دانشگاه کلمبیا دانست، البته رسانه های بیگانه از زمان طوفان الاقصی مجبور به عقبگرد شدند.
به گزارش مشرق، برنامه امواج شبهه در گفت‌وگو با دکترحمیده طباطبایی (استاد دانشگاه و پژوهشگر رسانه)، دکتر ابراهیم شکوری (خبرنگار اسبق صدا و سیما و نیویورک و کارشناس مسائل بین الملل) و دکترعلیرضا داودی (کارشناس و تحلیل گر حوزه رسانه) به بررسی اصول رسانه‌های بیگانه از کودتا علیه دموکراسی تا دموکراسی کودتاگران پرداخت.
***مقابله صهیونیسم با جنبش دانشجویان آمریکایی
شکوری با اشاره به چگونگی نحوه برخورد رسانه و پلیس آمریکا با جنبش دانشجویی در دانشگاه کلمبیا آمریکا گفت: جنبش «همبستگی با مردم غزه» خواهان توقف سرمایه گذاری این دانشگاه در شرکت های تسلیحاتی وابسته به اسرائیل هستند.
اما اینکه چه می‌شود در یک هفته اخیر، شدت گرفتن اعتراضات دانشجویان آمریکایی به اقدامات رژیم اشغالگر صهیونیستی و اعدام ۴۰۰ تن در بیمارستان الشفاء بر می‌گردد، بیمارانی که با بدن‌های پانسمان شده و سرم بر دست توسط این رژیم اعدام شدند.
وی ادامه داد: علی رغم تلاش‌های این رژیم برای رسانه‌ای نشدن این اتفاق در مجامع جهانی، قشر نخبگانی دانشگاه، اعضای هیئت علمی و دانشجویان دانشگاه کلمبیا آمریکا نسبت به اقدامات این رژیم تحصن کرده و دست به اعتراض زدند.
جالب توجه این است که دانشجویان این دانشگاه از وضعیت اقتصادی خوبی برخوردار هستند و فرزندان مقامات ارشد سیاسی و نفتی کشورهای معروف جهان می باشند.
شکوری افزود: گروه آپارتاید دایوست دانشگاه کلمبیا، خواهان بازگشت وجوه ارائه شده از چندین سازنده سلاح و شرکت‌های فناوری است که با دولت اسرائیل تجارت می‌کنند.
دانشجویان دانشکده‌های مختلف نسبت به سرمایه‌گذاری فکری و علمی از صنایع وابسته به رژیم صهیونیستی که نفع رژیم در آن است معترض و خواهان توقف آن هستند.
خبرنگار اسبق صدا و سیما و نیویورک و کارشناس مسائل بین الملل گفت: صهیونیست‌ها در بازه زمانی کوتاه حکومت‌داری‌شان، با کمک دروغ بزرگ هلوکاست بگونه‌ای زمینه سازی کردند که خود را مظلوم نشان دهند و بدین طریق بتوانند اقدامات جنایت‌گرانه خود را پیش ببرند، بسیاری از این دانشجویان معتقد هستند که اسرائیل در غزه در حال پیاده‌سازی هلوکاست است.
این اتفاقات در کف میدان در حال رخ دادن است اما شیوه پوشش دهی رسانه‌های غربی و تلاش این رسانه‌ها در وارونه نمایی نکته‌ای است که حائذ اهمیت است.
***مشروعیت زدایی آمریکا به کمک آپارتاید دایوست کلمبیا
طباطبایی در ادامه گفت‌وگو به شیوه برخورد رسانه‌های بیگانه فارسی زبان و غیر فارسی زبان با وقایع رخ داده در آمریکا اشاره کرد و گفت: اتفاقات اخیری که در آمریکا در حال رخ دادن است توانست از آمریکا مشروعیت زدایی کند و وجهه قدرت‌مندانه آمریکا را روز به روز کمرنگ‌تر کند.
اتفاقی که در بین قشر نخبه آمریکایی در حال رخ دادن است در بستر گران‌ترین دانشگاه‌ها اتفاق افتاده، دانشگاه‌هایی که سازنده شبکه و چهارچوب سیاسی آمریکا در سال‌های آینده هستند.
وی افزود: این دانشجویان باوجود اینکه هزینه‌های بسیاری را برای تحصیل پرداخت می‌کنند و نسبت به آینده سیاهی که برای آنان توسط رجل سیاسی رخ می‌دهد آگاه هستند اما در راستای دفاع از حق در این اجتماعات حضور پیدا می‌کنند.
در ابتدای طوفان الاقصی، عکس دانشجویانی که مخالف لابی صهیونیستی بودند روی کامیون‌ها چسباندند و در سرتاسر شهر چرخاندند تا انگشت‌نما شوند و به اصطلاح تبدیل به مرده در جامعه شوند.
***مواجه رسانه‌های بیگانه با پدیده‌هایی که ایران و غرب رخ می‌دهند، چگونه است؟
داودی با بیان این موضوع که اساسا از تمدن غربی چیزی باقی نمانده است، گفت: رسانه‌های بیگانه سه فرم از مواجهه را با پدیده‌هایی که در ایران و غرب رخ می‌دهد را دارند.
فرم اول این است که ابتدا این مسئله را یک اتفاق عادی جلوه دهند، بی بی سی و دویچه وله گزارشی را توأمان با یکدیگر کار کردند که بی بی سی بیشتر به آن پرداخت و از این بعد بررسی پرداخت که علی رغم اینکه پلیس به این اتفاق ورود کرد و دانشجویان را دستگیر کرد اما از گلوله‌های پلاستیکی برای شلیک استفاده نکرد و در مابقی زمان برنامه بیش از دو سوم زمان موجود به مقایسه اعتراضات با ایران پرداخت.
وی ادامه داد: در اولین تصویراین گزارش فردی در حال گرفتن گزارش است در حالی که گلوله به صورت وی اصابت می‌کند.
نخستین مرحله‌ای که این رسانه‌ها در پیش می‌گیرند این است که وقایع را تا جایی که به نفع منافع غرب است عادی جلوه می‌دهند و زمانی که واقعا علیه غرب است را در رابطه بین رفتار انتظامی، نظامی و امنیتی نسبت با پدیده های اجتماعی بررسی می‌کنند.
داودی گفت: این رسانه‌ها در مرحله دوم اقدام به تخفیف دادن موضوع می‌کنند و به دنبال این هستند که اتفاقی که در آمریکا رخ داده را امری طبیعی جلوه دهند.
رسانه‌ها در این گام سعی می‌کنند به موضوع نپردازند و یا اگر می‌پردازند مدلینگ بپردازند و حتما در تطبیق با مدل هدف به آن پرداخته شود.
در این مرحله اتفاق را عادی جلوه می‌دهند و معترضین را محکوم به رفتاری غیر قانونی می‌کنند و مقابله با آن را رفتاری قانونی می‌دانند.
کارشناس و تحلیل گر حوزه رسانه افزود: در گام سوم به شرایط سیاسی و محیطی در کشور مبدأ و مقصد می‌پردازند، مفهومی که در آمریکا تحت عنوان خطوط قرمز سیاسی در حوزه علمی ترسیم شده است اگر به هر دلیلی شکسته شود مستحق مجازات است، رسانه‌های بیگانه فارسی زبان به هیچ عنوان به تفسیر این موضوع نمی‌پردازند و در لحظه اقدام به عملیاتی کردن آن می‌کنند.
داودی ادامه داد: در مرحله سوم راجع به موضوعات و کشور مقصد یعنی ایران شروع به گفتمان می‌کنند و سعی دارند تا وقایع رخ داده در دل آمریکا را به سمت اعتراضات در ایران ببرند.
مخاطب در این بین با دوگانگی از بعد منفی مواجه می‌شود، از این بابت که غرب اعتراضات خود را مثبت نشان می‌دهد در حالی که در داخل بگونه‌ای دیگر روایت می‌شود و این موجب بی اعتمادی مخاطب به رسانه‌های داخل می‌شود و رسانه بیگانه محمل نشان دادن برای ایجاد تراز عدالت رسانه‌ای می‌شود.
وی با بیان این موضوع که مخاطب در یک گردش ژله‌ای در بین رسانه‌ها با دوگانگی مواجه می‌شود، گفت: غرب در واقع اعتراضات در دانشگاه را به نمایش گذاشتند اما تفسیرهایی که به نفع خودشان باشد از آن داشتند و با انتهای بازی که برای این موضوع در نظر گرفتند، مخاطب را مردد می‌کنند، بنابراین اساس روش غرب به نوع زاویه بندی در ابتدا و انتها دو پیامی است که در مبدا و مقصد راجع به آن صحبت می‌کنند.
***وارونه نمایی رسانه‌های بیگانه از جنبش دانشجویان دانشگاه کلمبیا
شکوری با بیان این موضوع که رسانه‌های آمریکایی در همان ساعات اولیه اقدام به تعریف شاخص‌ها می‌کنند، گفت: در ماجرای بیداری اسلامی که خارج از منطقه ما از آن با نام بهار عربی یاد می‌شود در ساعات اولیه در زیر نویس تصاویر از عبارت انقلاب استفاده کردند و زمانی که متوجه این موضوع شدند که بیداری اسلامی در حال شکل‌گیری است از عبارت شورش اجتماعی استفاده کردند.
وی ادامه داد: در قضیه جنبش اجتماعی دانشجویان از عبارت معترضان دانشجویی طرفدار فلسطین استفاده کردند تا بدین‌گونه مخاطب را با قضاوت مواجه کنند، این اعتراض در نیویورک که به اسرائیل دوم معروف است رخ داد و به اندازه‌ای در این منطقه صهیونیسم است که تفاوتی با اسرائیل ندارد بلکه بسیاری از نوشته‌ها در سرتاسر این کشور به زبان عبری است.
شکوری افزود: در واکنش رسانه‌ها به جنبش دانشجویی آمریکایی ما شاهد این موضوع بودیم که از همان ابتدا صف معترضان غیر طرفدار فلسطین که برای حقوق بشر اعتراض می‌کنند در قشرهای مختلف بدنه جامعه آمریکا وجود دارند، اما این اعتراض به نسل کشی بوده است و رسانه‌ها با شیوه تیتر زنی به دنبال قضاوت مردم هستند که این افراد را دانشجویان طرفدار فلسطین بخوانند و با پخش مصاحبه با دانشجویان شرقی گفته خود را تایید می‌کنند تا به مخاطب این را القا کنند که این معترضین طرفدار فلسطین همان مسلمانان هستند.
وی گفت: غرب با نشان دادن بخشی از وقایع رخ داده برداشت خود را در ذهن مخاطب شکل می‌دهد و از او فرصت اگاهی همه جانبه نسبت به وقایع رخ داده را می‌گیرد در اتفاقی که ذر دانشگاهی در کلمبیا رخ داد از همه اقشار و تفکرات و ملیت‌ها حضور داشتند اما تنها افرادی با چهره غربی را به تصویر می‌کشند تا به اهداف خود و شکل گیری آن چیزی که می‌خواهند در ذهن مخاطب اتفاق بیوفتد نزدیک‌تر شوند.
شکوری با اشاره به این موضوع که غرب در تلاش برای نیازسازی عمومی جهت سرکوب است، گفت: این رسانه‌ها از پلیس می‌خواهند که اقدام به جمع آوری این افراد کنند و در اخبار خود از عباراتی نظیر پاکسازی محوطه دانشگاه از چادرها و زباله‌ها استفاده می‌کنند.
وی عنوان کرد: این دانشگاه‌ها در ابتدا در بیانیه‌های خود از واژه‌های زیبا حقوق بشر و آزادی بیان استفاده می‌کنند اما در عمل بگونه‌ای دیگر رفتار می‌کنند، به عنوان نمونه دانشگاه شمال شرقی بیانیه‌ای صادر کرده و در آن می‌گوید در این تضاهراتی که دو روز پیش بوسیله سازمان دهندگان حرفه‌ای آغاز شده، بدون هماهنگی با دانشگاه است و جریانی است که نفوذ کرده و از تعابیر و توهین‌هایی یهودی ستیزانه از جمله شعار یهودیان را بکش استفاده می‌کنند.
***اورژانس خدمات اجتماعی رسانه‌های بیگانه
طباطبایی با اشاره به این موضوع که رسانه‌های بیگانه در حال انجام رسالت خود هستند، گفت: ورود پلیس به اجتماع دانشجویان ترس را تبدیل به نفرت کرد، این تبدیل ترس به نفرت به خصوص در بین مردم و دانشجویان زنگ خطر است و در واقع آغاز و شروع عملیاتی خواهد بود که شاید رهبر مشخصی نداشته باشد.
در حال حاضر یکی از سوالات دانشجویان این است که چرا بایدن که خود را فردی لیبرال و دموکرات معرفی کرد حالا در مقابل دانشجویان معترض و در پی سرکوب آنان برآمده است و چرا باید سرمایه عظیمی صرف نسل کشی شود.
وی ادامه داد: اهمیت اسرائیل در امنیت ملی آمریکا را نباید فراموش کرد، بسیاری از دانشجویان در ذهنشان این سوال شکل گرفته است که برای امنیت ملی چرا اسرائیل اهمیت دارد و اینگونه پلیس ورود می‌کند.
بحث راوی سفید از دیگر موضوعات پر اهمیت حال حاضر است، این اتفاقات در همه جهان در حال رخ دادن است اما چه می‌شود که همه نگاه‌ها ناگهان به یک سو جلب می‌شود، این به اهمیت راوی سفید بر می‌گردد و آمریکا نیز از همین رخ داد آسیب خواهد خورد.
***عقب گرد رسانه های فارسی زبان در مواجهه با طوفان الاقصی
داودی عنوان کرد: سوژه موثر می‌تواند رسانه کارآمد را خلق کند، موضوعی تحت عنوان طوفان الاقصی سوژه منلسبی بود اما نه برای طرف غربی به همین دلیل بسیاری متد ها و روش‌هایی که رسانه‌های بیگانه فارسی زبان و رسانه‌های آموزگار این رسانه‌ها همانند سی ان ان یا فاکس نیوز زمانی که وارد حوزه سوژه پردازی شدند با یک ترکیبی رو به رو شدند که آن‌ها را مجبور به بازگشت به عقب می‌کرد.
کارشناس و تحلیل گر حوزه رسانه ادامه داد: رسانه‌های بیگانه دارای دو لبه اجرا هستند یک لبه تیز موضوعات و دیگری تعریف سرویس‌های استاندارد برای مخاطبین است، سرویس خدمات اعتراض اجتماعی این عبارتی است که بی بی سی فارسی بسیار به آن می‌پردازد.
بخشی از این سرویس به میزان نیاز مخاطب به خدمات رسانه خارجی به معترض در ایران که محروم از حقوق اعتراضی شده است، بر می‌گردد و بخشی دیگر به اورژانس خدمات اعتراضی بر می‌گردد اینکه مخاطب در حداقل زمان بین رویداد، به نمایش گذاشتن و برجسته سازی به خروجی مطلوب برسد.
بی بی سی در نشر اخبار خود از عبارت‌هایی نظیر اینکه پلیس موظف است از یک بهم ریختگی که دلیلی برای آن نمی‌بیند بدون درگیری جلوگیری کند.
شکوری گفت: رسانه‌های بیگانه برای کنترل افکار عمومی در ایران از مدل‌های بسیاری بهره می‌برند، عملیات غرور آفرین وعده صادق، صدای بی صدایان و طوفان الاقصی چند موردی بودند که موجب آگاهی بسیاری از این دانشجویان شدند.
کارفرمای رسانه.های غربی مشخص هستند و در نتیجه مدل‌هایی که توسط این رسانه‌ها پیگیری می‌شود مدل‌هایی است که حاکمان آن‌ها از آن استفاده می‌کنند.
وی افزود: بسیاری از مسئولان دانشگاه در بیانیه‌های خود عنوان می‌کنند که به طور کامل از آزادی بیان حمایت می‌کند اما این اقدامات خراب کارانه دانشجویان را مورد نقد قرار می‌دهند و به صورت کاملا جدی با آن برخورد می‌کنند، یعنی شعار آزادی را می‌دهند اما به این گونه عمل نمی‌کنند بلکه تنها در ظاهر وجهه آزادی را به نمایش می‌گذارند، گاهی شاهد این هستیم که افراد به دلیل انتقادی بسیار کوچک از رژیم صهیونسیم برکنار می‌شوند، حتی در حد شوهی هم اجازه نمی‌دهند کسی آن ها را مورد نقد قرار دهد.
***هلوکاست واقعی کیست؟!
شکوری ادامه داد: اسرائیلی ها به اندازه‌ای سلطه دارند که می‌توانند از کوچکترین جزییات رفتاری افراد و نقدها و نقطه نظرات آن‌ها نسبت به رژیم صهیونسیتی آگاه شوند و به بدترین شکل موجود به مقابله با آن بر بیایند.
ما حتی در تصاویر منتشر شده نیز شاهد این موضوع هستیم که جمعیت افراد معترض را اندک و جمعیت افرادی که به مقابله با این دانشجویان اعتراض کردند را زیاد نشان می‌دهند در حالی که دوربین‌های شخصی جمعیت حقیقی افراد معترض را به نمایش می‌گذارد.
وی افزود: بسیاری از این افراد پرس تی وی را می‌شناسند و به خوبی در حال دیده شدن است، برنامه صدای بی صداهای پرس تی وی با اینکه در تهران است به برکت فناوری‌های نوین در حال دیده شدن است و دیگر نیازی نیست که حتما در کشوری مانند انگلیس دفتر داشته باشیم تا بتوانیم دیده شویم، امروزه وقایع واقعی در حال دیده شدن است و مردم جهان حالا به درستی می‌توانند تشخیص دهند که هلوکاست و ظالم واقعی کیست.
طباطبایی با اشاره به این موضوع که رسانه‌هایی مانند پرس تی وی به خوبی توانسته اند تا صدای این افراد باشند، گفت: در ایران و در فضای دانشجویی خودمان به خوبی عمل نکرده‌ایم، ما شاهد این هستیم که در آن دانشگاه‌ها دانشجو با وجود اینکه می‌داند بعد از حضور در این تجمع با مرگ اجتماعی مواجه خواهد شد اما به دفاع از مظلومان به پا می‌خیزند.
در حالی که افکار دانشجویان ما تحت سلطه غرب است و لازم است تا رسانه‌های ما پر رنگ تر حضور پیدا کنند.
شکوری با اشاره به این موضوع که جنبش دانشجویان معترض ایران به عملکرد رژیم صهیونسیت این روزها در حال وایرال شدن از طریق شبکه های مختلف است، گفت: عملیات روانی که غرب بر روی مردم ما خاصه دانشجویان انجام می‌دهند بسیار قوی است، آن‌ها از تظاهرات ما با نام تظاهرات حکومتی یاد می‌کنند در حالی که تظاهرات ما در ایران تظاهراتی مذهبی است و لازم است تا رسانه‌های ما در داخل نیز با همین قدرت عمل کنند.
***حکمرانی مدرن یا میدان‌داری رسانه‌ها
داودی گفت: حکمرانی در حوزه متعالی خود، حکمرانی مدرن توسط رسانه تعریف می‌شود باید بپذیریم که در در یکی دو سال گذشته رسانه‌های ما به شدت در این حوزه نزول کردند و نه تنها خود بلکه همه توابع را هم از اینکه بتوانند یک مسئله دقیق حقه را تبدیل به حقوق حقه کنند، ساقط کرده‌اند.
کارشناس و تحلیل گر حوزه رسانه ادامه داد: اگر ده درصد شبکه اینترنشنال فعالیت کرده بودیم شاید می‌توانستیم در آمریکا میدان‌داری کنیم تجربه میدان‌داری رسانه‌های ما در آمریکا در زمان جرج فلوید رخ داد، رسانه در جمهوری اسلامی ایران با مشی انقلابی‌گری در سطح منطقه توانست موفق عمل کند.
داودی افزود: جامعه آمریکایی جامعه پیچیده‌ای نیست بلکه بسیار دورافتاده و مهجور نسبت به برخی از موضوعات است ولیکن رسانه در تلاش است تا به میدان نقش بدهد، اگر در این نقش دادن دانشگاهی مثل دانشگاه کلمبیا ورود کند یعنی او دارد این دانشگاه را در این میدان تبدیل به یک نقش پذیر می‌کند تا بتواند از آن نیز خروجی متفاوتی بگیرد.
آن چه که در آمریکا رخ می‌دهد باید به نفع حکمرانی آمریکایی تمام شود حتی اگر کشتار داشته باشد، این که در دانشگاه در حال زدن دانشجویان هستند را تعریفی از آزادی تلقی می‌کنند چرا که نتیجه باید به نفع حکمرانی تمام شود.
شکوری گفت: بخشی از اطلاع رسانی در دنیا برعهده رسانه‌های مستقل است این که در شهر های مختلف شاهد این هستیم در جبهه انقلاب افراد خوش ذوق توانسته‌اند صدای بی صدایان باشند و اینگونه جهان را بیدار کنند، شاید در حال حاضر آمریکا جنبش دانشجویان دانشگاه کلمبیا را سرکوب کنند اما این اتفاق در خاطر تاریخ خواهد ماند.
داودی گفت: ما راجع به بسیاری از پیده‌ها قدرتمند عمل کردیم اما نقد جدی علمی به روش و نگرش نسبت به رسانه از حوزه خارج به داخل وجود دارد، یعنی آن چه که مخاطب در داخل باید نسبت به وقایع رخ داده در خارج بداند.
طباطبایی با اشاره به این موضوع که افسانه آمریکا در حال فروپاشی است، عنوان کرد: بپا خیزی مردم جهان فروپاشی افسانه آمریکا را به دنبال خواهد شد و خون بی گناهان و نسل کشی که رخ می‌دهد قطعا غیر از این نیز اثر نخواهد داشت، گاندی گفته بود که آزادی جهان ایده جالبی است، دقیقا همین طور است و آزادی جهان ایده است اما لیبرالیسم نمی‌گذارد آزادی بیان اتفاق بیوفتد و جلو آن را می‌گیرد اما در آینده‌ای نه چندان دور قطعا این آگاهی جهانی رخ خواهد داد و همه جهان صدای بی صدایان خواهند شد.
گفتنی است؛ برنامه «امواج شبهه» گفتگویی تخصصی پیرامون ماهیت‌شناسی و رفتارشناسی رسانه‌های فارسی‌زبان بیگانه است که با هدف روشنگری و افشای تکنیک‌های رسانه‌ای است، روزهای یکشنبه و سه‌شنبه ساعت ۱۶ به مدت ۶۰ دقیقه از آنتن این شبکه به نشانی موج اف‌ام ردیف ۱۰۳,۵ مگاهرتز پخش می‌شود.
علاقه‌مندان می‌توانند نظرات خود را از طریق سامانه پیامکی ۳۰۰۰۰۱۰۳۵ و شماره ۰۹۰۳۹۱۳۴۷۴۴ در پیام‌رسان‌های مجازی به اشتراک بگذارند.
این برنامه به سردبیری دکتر علیرضا داودی، نویسندگی و تهیه‌کنندگی سیده فاطمه شعار، اجرا و کارشناسی محمدرضا اشراقی به روی آنتن می‌رود.
همچنین در این برنامه فائزه مقدم مسئول دعوت از مهمانان، فائزه سلطانی خبرنگار و مائده حیدری به‌عنوان آیتم ساز برنامه امواج شبهه فعالیت می‌کنند.