چرایی اهمیت خواب خوب در طب ایرانی

مریم تقوی شیرازی گفت: حکمای طب کهن ایرانی برای حفظ سلامتی و سالم زیستن، اصول شش گانه‌ای را همواره در نظر داشتند و اصلاح آن را به عنوان نخستین قدم، پیش از هر اقدام درمانی، برای حفظ صحت و بازگرداندن آن به تعادل موثر می‌دانستند.
به گفته وی، این شش اصل شامل آداب و اصول صحیح خوردن و نوشیدن، خواب و بیداری، ورزش و استراحت، آب و هوا و مکان زیستن، احتباس و استفراغ (اجابت مزاج و استحمام ) و حالات روانی است و داشتن خوابی خوب به عنوان یک اصل، تضمینی برای سلامت پایدار هر فرد است.
وی با بیان اینکه با کار روزانه بر اثر حرکت بدن و فشار‌های جسمی و روانی مقداری از روح یا شارژ بدن تحلیل می‌رود، تصریح کرد: این تحلیل آن‌قدر زیاد می‌شود که بدن برای حفاظت اعضای حیاتی نظیر قلب، حرکت را متوقف می‌کند.
بدین ترتیب با توقف حس و حرکت، قلب فرصت برای تجدید این شارژ از دست رفته را پیدا می‌کند.
این متخصص طب سنتی تاکید کرد: تمامی موجودات زنده از جمله انسان برای سازگاری با ریتم شبانه روزی دارای یک ساعت بیولوژیک درونی به نام Circadian Rhythms هستند.
در مغز انسان مرکزی وجود دارد که زمان انجام فعالیت‌های مختلف از جمله خـواب و بـیداری، هضم گوارشی و مـیـزان ترشح غدد درون‌ریز را در طول شبانه‌روز تنظیم می‌کند.
وی افزود: یکی از هورمون‌های مهمی که در طول شب و تحت نظارت این مرکز ترشح می‌شود، هورمون تاریکی یا ملاتونین است.
ملاتونین چرخه خواب و بیداری را تنظیم می‌کند.
زمان عبور غذا در مجاری گوارشی را کاهش می‌دهد تا هضم غذا بهتر انجام شود.
در شب هورمون رشد نیز ترشح می‌شود که در بازسازی بافت‌ها و تقویت سیستم ایمنی نقش مهمی دارد.
بنابر اعلام روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی ایران، تقوی شیرازی ادامه داد: بنابراین هر گونه تغییر در عادات خواب فرد از جمله شب کاری، شب زنده داری و تغییرات سبک زندگی، مسافرت‌های هوایی (Jet lag) با بهم زدن زمان مواجه با نور، سیستم بیولوژیک و طبیعی بدن را دچار سردرگمی و نابسامانی خواهد کرد.
وی در پایان بیان کرد: برهم خوردن نظم طبیعی خواب و از دست دادن خواب شبانه می‌تواند باعث کسالت و کاهش تمرکز، چاقی، دیابت، مشکلات گوارشی مانند یبوست، مشکلات قلب و عروقی مانند فشارخون و تصلب شرائین، برهم خوردن ترشح شبانه هورمون‌های محافظ سیستم ایمنی، هورمون‌های رشد ، اختلالات قاعدگی و حتی ناباروری شود.