حال و هوای محرم در دیار طبرستان/ روایتی از شور عزاداری امام حسین (ع ) در مازندران- اخبار مازندران - اخبار استانها تسنیم

به گزارش خبرگزاری تسنیم از ساری، در جای جای این دیار گام بردارید، در نقطه نقطه دیار کهن سرزمین اهل تشیع تبرستان، آیین‌هایی را می‌بینید و می‌شنوید که ارادت خالصانه شان را به سید و سالار شهیدان کربلا، حضرت آقا امام حسین(ع) را نشان می‌دهند.
مازندرانی‌های شیفته دلی که با یک محرم، مانوس با برپایی سنت‌ها و آیین‌های مذهبی هستند و به همه ابراز می‌دارند که همه این رسوم ریشه در گذشتگان و آبا و اجدادیشان دارد و امروز با گذشت چهارده قرن با همه وجود به آقا اباعبدالله الحسین(ع) ابراز ارادت و تعظیم می‌کنند.
این عاشقان قبل از آغاز ماه خون بر شمشیر با کمال آراستگی، و با شست‌وشو، غبارروبی تکایا، حسینیه‌ها و زینبیه ها آن هم با گلاب، و نصب پارچه‌های نوشتاری برجسته سبز و سیاه زرکوب شده طلایی، به استقبال محرم می‌روند.
گِل مالی حسینیه یکی از روستاهای رامسر یکی از آن آیین‌هایی ست که یک هفته مانده به شروع ماه محرم اهالی آن روستا به برپایی آن می‌پردازند.
طوبی اصانلو کارشناس مردم‌شناسی‌ و میراث معنوی اداره کل میراث فرهنگی مازندران در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم قدمت برپایی این آیین‌ها را چندین ساله عنوان و مطرح کرد: بانوان روستایی به منظور استقبال از برپایی مراسم‌های ایام محرم و عزاداری سید و سالار شهیدان با گل سفت و چسبنده با دست تمام دیوارهای داخل و اطراف بیرون حسینیه را گل مالی می‌کنند که در آن روز همه اهالی در کنار این کار به عزاداری و سینه‌زنی نیز می‌پردازند.
طوبی اصانلو گفت: این آیین در مراحل انجام تحقیقات کامل میراث فرهنگی استان هست تا در فهرست آثار ملی کشور قرار گیرد.
آیین نخل گردانی 600 ساله نوا
نخل‌گردانی نوا از توابع بخش لاریجان آمل نیز دیگر آیین دیرینه دیار علویان است که قدمت آن به گفته اهالی از 600 سال نیز گذشته است و با گذشت این سال‌ها اهالی نوا ارادت خاصی به برپایی آن دارند.
اصانلو از ثبت شدن این کهن آیین در فهرست آثار ملی میراث معنوی کشور خبر داد و اظهار کرد: نخل‌گردانی نوا در روز ششم محرم در آن منطقه ییلاقی شروع و تا روز دهم ادامه دارد که هر ساله با شور عاشقانه خاصی و با حضور عزاداران زیادی از نقاط مختلف استان و سایر نقاط برگزار می‌شود.
پلاخوران کیاسری‌ها و برپایی دیگ‌های بزرگ
کیاسری ها نیز در این روزهای دلدادگی با حسین(ع) و فرزندان حسین(ع) با سایر مازندرانی‌ها عقب نماندند و ارادت خودشان را با برپایی مراسم پلاخوران آن هم از ابتدای روز محرم تا شب عاشورا به آقا اباعبدالله نشان می‌دهند.
کارشناس مردم شناسی و میراث معنوی اداره کل میراث فرهنگی مازندران با بیان این‌که در این ایام در مناطق مختلف شهر به طور وسیع شروع به اطعام‌دهی می‌کنند، افزود: حدود هزار کیلو برنج در هر روز پخت می‌کنند که البته این عدد در روزهای منتهی به عاشورا قدری افزایش می‌یابد.
وی، گفت: بالغ بر 50 دیگ که به صورت ته‌چین آماده می‌شود، بَرّه را لای برنج قرار می‌دهند و با کره محلی روی برنج ریخته می‌شود، غذایی که با هیزم پخت آن به عمل می‌آید.
وی ادامه داد: در ایام دهه اول زمانی که نوای "بسم الله، بسم الله، در کیاسر به گوش‌تان خورد یعنی بفرمایید دعوتید، مراسمی که خبری از قاشق و چنگال نیست و بر اساس سنت قدیمی با آفتابه لگنی مسی که دور می‌دهند، دستان شسته می‌شود.
اصانلو گفت: آئین مذهبی "محرم پلاخوار" در شهر کیاسر در سال 1398 در فهرست آثار ملی معنوی به ثبت رسید.
پیشکشان ساروی ها با نوای "یا حسین یا حسین"
کهن آئینی چون پیشکشان ساروی‌ها که در تکیه حضرت‌ابوالفضل(ع) شهر ساری مرکز مازندران برگزار می‌شود یکی دیگر از رسوم دهه اول ماه محرم است.
این سنت دیرینه از سوی عزاداران حسینی در شب هفتم ماه محرم به اجرا در می‌آید به گونه‌ای که عزاداران در این شب به عزاداری مولا حسین(ع)، فرزندان و یارانش می‌پردازند.
مهم‌ترین نکته‌ای که در این مراسم قابل توجه است و این آئین کهن را در لیست ثبت آثار ملی معنوی قرار داده است نذر قربانی است که در این شب هر کس به بضاعت خود به ادای نذر قربانی خود می‌پردازد.
از قربانی گاو و گوسفند گرفته تا اردک و غاز که تعداد آنها به هزار راس و عدد می‌رسد و اهالی تکیه این قربانی‌ها را جمع‌آوری و در دیگر شب‌های محرم به شام‌دهی عزادران و سینه‌زنان می‌پردازند.
کارشناس مردم شناسی اداره کل میراث فرهنگی مازندران گفت: دو اثر مراسم "علم سلام" رستم‌کلای بهشهر و " ش پیشکشان تکیه ابوالفضل(ع) ساری در لیست آثار ملی قرار گرفتند.
ارادت بانوان مازندرانی به امام حسین(ع) با مجمع‌گذاری
مَجمَع گُذاری نیز از آئین‌های محرم دیار علویان است که قدمتش در شرق استان به 200 سال می‌رسد.
این آئین بیشتر در روستاهای مناطق کوهستانی و ییلاقی مازندران برگزار می‌شود ولی جا افتاده‌ترین شیوه مجمع‌گذاری که در این استان شهرت دارد مربوط به روستای کوهستان از توابع شهرستان بهشهر است.
اصانلو از این آیین می‌گوید: در این آئین، کدبانوهای روستایی غذاهای مختلفی برای پذیرایی از عزاداران حسینی در روزهای تاسوعا و عاشورا تدارک می‌بینند و غذاها را داخل سینی بزرگی که مجمع نامیده می‌شود قرار می‌دهند و به حسینیه و محل عزاداری می‌برند تا از عزاداران پذیرایی کنند؛ این سنت نیز در فهرست آثار ملی معنوی قرار دارد.
به گزارش تسنیم؛ آئین‌ها و سنت‌های ایام محرم در این سرزمین علوی‌تبار چون علم گردانی پیر علم کلوده بخش مرکزی محمودآباد، نخل گردانی روستای اورطشت، تشت گذاری ترک نشین قائمشهری ها، حسن و حسین، زاری باری نکایی‌ها آنقدر زیاد است که یا در فهرست آثار ملی کشور ثبت شدند یا در دستور کار ثبت قرار دارند اما مهمترین نکته این است که بیشتر این آیین‌ها همچنان حفظ ماندند و نسل به نسل از پیر به جوان و از جوان به کودک انتقال داده شد تا امروز محرم سال 1445 ه.ق شاهد برپایی هر چه باشکوه تر آنها باشیم و تعهد ویژه مردم دیار علویان را به سید و سالار شهید کربلا آقا اباعبدالله الحسین(ع) نشان می‌دهد که بگویند تا آخر عمرشان در راه حسین(ع) گام برمی‌دارند و آن بیرق ساقی دشت کربلا را با اقتدار در دست و بر بالای سرشان می‌گیرند تا به صاحب اصلی آن یعنی آقا صاحب الزمان(عج) برسانند.
انتهای پیام/