قزوین در گیر و دار مبارزه با پسماندهای صنعتی

طی هفته‌های گذشته اخبار صدور مجور برای ورود 1700 تن پسماند صنعتی از جنوب کشور به استان‌های قزوین و گیلان، مردم این استان‌ها را نگران و دغدغه‌مند کرده است، در این گزارش تلاش کردیم این موضوع را بررسی کنیم.
به گزارش خبرگزاری فارس از قزوین، پسماند به مواد زایدی گفته می‌شود که به‌طور مستقیم یا غیرمستقیم حاصل فعالیت انسان هستند.
پسماندها با توجه به منابع تولیدکنندهٔ آن انواع مختلفی دارند که یکی از آن‌ها پسماندهای صنعتی هستند که ناشی از فعالیت‌های صنعتی و تولیدی، پالایشگاهی، صنایع گاز، نفت و پتروشیمی و نیروگاهی و امثال آن است.
پسماند صنعتی ممکن است سمی، اشتعال‌زا، خورنده یا واکنش‌دار باشد و اگر به‌صورت صحیح مدیریت نشود پیامدهای خطرناکی برای سلامت انسان و محیط‌زیست ایجاد می‌کند.
محمدآباد در مقطعی پذیرش پسماند صنعتی داشته است
سایت محمدآباد یکی از جایگاه‌های بازیافت زباله‌های خانگی، صنعتی و بیمارستانی در استان قزوین است که طی تحقیقات به‌عمل آمده، مشخص شد در یک مقطع زباله‌ای بیش از ظرفیت خود پذیرش می‌کرده است و مخاطرات زیست‌محیطی برای استان به‌دنبال داشته است.
محسن حق‌شناس، عضو شورای اسلامی شهر قزوین در رابطه با سایت محمدآباد می‌گوید: متأسفانه در سنوات گذشته در مجموعهٔ محمدآباد پسماند صنعتی پذیرش می‌شده و در مقطعی هم توانسته بودند به شکلی مجوز این کار را بگیرند، اما پس از حساسیت‌هایی که پیش آمد، با حضور فعال عناصر تأثیرگذار در سطح استان و حضور جدی اعضای شورای شهر قزوین و حمایت امام‌جمعهٔ محترم برای حل این معضل، موضوع ورود پسماندهای صنعتی به استان به کلی منتفی شد.
وی ادامه داد: پس از مدتی قرار شد کارگروه مدیریت پسماند استان نسبت به مکان‌یابی سایت جدید برای پسماندهای صنعتی استان اقدام کند.
از گذشته هم فضاهای مختلفی برای این امر در نظر گرفته شده و مطالعاتی در این زمینه انجام شده بود، ولی این اقدامات و مطالعات تا این لحظه به نتیجه‌ای نرسیده‌اند.
قزوین نباید تبدیل به زباله‌دانی استان‌های دیگر شود
بازیافت و بی‌خطرسازی پسماندهای صنعتی نیاز به امکانات و زیرساخت‌های مناسب دارند که از ظواهر امر چنین برمی‌آید که قزوین به‌هیچ‌وجه دارای چنین امکاناتی نیست و در صورت ورود هر گونه پسماند صنعتی به استان، سلامت ساکنین آن و نیز محیط‌زیست این استان به مخاطره می‌افتد.
بهمن طاهرخانی، نمایندهٔ مردم تاکستان در مجلس شورای اسلامی در این‌باره می‌گوید: استان قزوین در شرایط فعلی هیچ‌گونه فضایی را برای بازیافت پسماندهای صنعتی ندارد که به‌صورت فنی و علمی بتوان از آن‌ها استفاده کرد.
خبری که اخیراً تحت عنوان ورود پسماندهای صنعتی به قزوین در فضای مجازی منتشر شده است، هنوز توسط هیچ ارگانی به‌صورت رسمی اعلام نشده است، بلکه فقط مطلبی بوده که توسط یک خبرگزاری اعلام شده و اگر رسماً تأیید شود طبیعتاً ما به‌عنوان نمایندگان مردم، وظایف قانونی خود را در مورد آن انجام خواهیم داد، زیرا ما با این موضوع به‌شدت مخالف هستیم که قزوین تبدیل به زباله‌دانی استان‌های دیگر شود.
وی ادامه می‌دهد: بدون‌شک ما از طریق وزیر کشور و هم‌چنین سازمان محیط‌زیست کشور این مسئله را دنبال خواهیم کرد و مانع ورود این پسماندها به استان خواهیم شد، زیرا هر استانی باید برای خود زیرساخت‌ها و صنعت مورد نیاز برای بازیافت پسماند را ایجاد کند تا آن‌ها را به نحو علمی از بین ببرد.
محمدآباد به آب‌های زیرزمینی نزدیک است
امحا و بی‌خطرسازی پسماندهای صنعتی و مدیریت آن‌ها کاری پیچیده است که نیازمند تجهیزات به روز و فضایی مناسب است که استان قزوین در حال حاضر چنین تجهیزات و فضاهایی را در اختیار ندارد.
حق‌شناس عنوان می‌کند: بلافاصله پس از انتشار خبر صدور مجوز جهت ورود پسماندهای صنعتی به استان، این موضوع توسط اعضای شورای شهر و مسؤولین زیربط پیگیری شد.
بنده شخصاً با ریاست محترم سازمان مدیریت پسماند استان صحبت کردم، ایشان مدعی بودند که محمدآباد یک راه ورودی بیشتر ندارد و اگر کسی بخواهد به مجموعهٔ محمدآباد راه پیدا کند باید از همان مسیر مشخص بیاید، این در حالی است که ما به هیچ ماشینی که دارای پسماند صنعتی باشد مجوز ورود نداده‌ایم.
حق‌شناس در رابطه با تأیید یا تکذیب این خبر می‌گوید: بنده منبع تأیید یا تکذیب این موضوع نیستم، بلکه ما جزء افرادی هستیم که معتقدیم محمدآباد به‌دلایل مختلف فضای خوبی برای نگه‌داشت پسماند صنعتی و بی‌خطرسازی آن نیست که از جملهٔ این دلایل می‌توان به نزدیکی به آب‌های زیرزمینی، واقع شدن در دشت و بسیاری از موضوعات دیگر اشاره کرد.
از زمانی‌که سایت محمدآباد بابت دریافت پسماندهای صنعتی مجوز گرفته است، غیر از پسماندهای صنعتی کارخانجات و شرکت‌ها و کارگاه‌های صنعتی قزوین، پسماندهای بعضی از استان‌های دیگر را هم پذیرش می‌کرده است.
به‌عبارت واضح‌تر حدود 20 الی ۳۰ درصد ظرفیت مجموعهٔ پذیرش شده ظرفیتی بوده که از خارج استان وارد قزوین می‌شده است، اما اخیراً دیگر مجوزی برای این امر صادر نشده است.
این عضو شورای شهر مدعی شد: اگر در این زمینه دقت کافی لحاظ نشود با کوچکترین اشتباهی خسارت‌های بسیار زیادی به مردم و سلامت آن‌ها وارد می‌شود، لذا طبق پرسش‌هایی که بنده از مسؤولین زیربط داشته‌ام همه به اتفاق معتقدند اخیراً حتی یک مورد هم صدور مجوز پسماند صنعتی را در استان نداشته‌ایم.
در ماه‌های اخیر برای شرکت‌های بیلیش و عصرصنعت کاسپین مجوزی صادر نشده است
مهدی امینی، سرپرست مدیریت پسماند شهرداری قزوین می‌گوید: مجتمع دفع و پردازش محمدآباد در حوزهٔ اختیارات ما است و ما برای این مجتمع هیچ‌گونه مجوزی جهت پذیرش امور پسماندها صادر نکرده و نخواهیم کرد.
وی ادامه می‌دهد: شرکتی به‌نام عصر صنعت کاسپین وجود دارد که این شرکت مسؤولیت امحا و بی‌خطرسازی پسماندهای صنعتی را در منطقه بر عهده دارد که در سنوات گذشته از شهرهای دیگر هم زبالهٔ صنعتی پذیرش می‌کرده است ولی طبق مصوبهٔ کارگروه مدیریت پسماند استان، این شرکت از اسفند ماه 97 تاکنون هیچ‌گونه پذیرش زبالهٔ صنعتی نداشته است.
شرکت بیلیش نیز که اخیراً در فضای مجازی بسیار از آن یاد می‌شود، شرکتی تولیدکننده است و مدعی است که مواد اولیه‌اش زبالهٔ صنعتی برخی از شرکت‌هاست.
گویا در سال 96 مجوزی توسط اداره‌کل محیط‌زیست استان برای پذیرش این گونه زباله‌ها توسط این شرکت صادر شده است، اما در حال حاضر و در این برهه از زمان هیچ‌گونه مجوزی برای پذیرش این 1700 تن پسماند صنعتی یاد شده صادر نشده است.
مدیرکل محیط‌زیست استان، آب پاکی را روی دست همه ریخت
حسن پسندیده، مدیرکل حفاظت محیط‌زیست استان قزوین می‌گوید: هیچ‌گونه مجوزی از سوی اداره‌کل حفاظت محیط‌زیست استان قزوین جهت انتقال حتی یک کیلوگرم از پسماندهای کلرهٔ جنوب کشور به استان قزوین صادر نشده است.
وی خاطرنشان می‌کند: برای نقل و انتقال پسماندهای بین استانی پروتکلی تحت این عنوان وجود دارد که استان مبدأ و تولیدکنندهٔ پسماند، بر اساس آنالیزی که از پسماند می‌گیرد مکاتباتی را با اداره‌کل حفاظت محیط‌زیست استان مقصد انجام می‌دهد.
اداره‌کل محیط‌زیست مبدأ نیز ملزم است توانمندی شرکت معرفی شده را برای بازیافت یا مدیریت و امحای این پسماندها بررسی کند و در صورتی‌که حائز شرایط لازم برای مدیریت پسماند باشد، به استان مقصد اعلام کند تا طبق قوانین موجود این نقل و انتقالات انجام شود.
مدیرکل حفاظت محیط‌زیست استان قزوین در پایان اظهار می‌کند: شرکت بیلیش دو واحد دارد که یکی از این واحدها در استان قزوین و دیگری در استان گیلان واقع شده است؛ بنده از مجوزهای صادر شده در واحد استان گیلان اطلاعی ندارم، اما برای استان قزوین هرگز چنین مجوزی صادر نشده است.
به گزارش خبرگزاری فارس، با توجه به صحبت‌های انجام شده توسط مسؤولین زیربط، این نتیجه حاصل می‌شود که در گذشته چنین مواردی در استان قزوین روی داده است و پسماندهای صنعتی جهت بازیافت وارد استان شده‌اند، ولی طی چند ماه اخیر، با واکنش مردم و حتی کاربران فضای مجازی و با ورود مسؤولین امر به این جریان، ورود این پسماندها به استان متوقف شده است.
امید آن‌که از این پس نیز شاهد چنین اتفاقاتی نباشیم و مسؤولین و مدیران واحدهای تولیدی بیش از پیش به سلامت هم‌استانی‌ها و محیط‌زیست استان بیندیشند.
گزارش از معصومه امینی
پایان پیام/م