واکاوی چالش های دانش آموزان با نیازهای ویژه /تمام مشکلاتی که دانش آموزان استثنایی دارند- اخبار کردستان - اخبار استانها تسنیم

به گزارش خبرگزاری تسنیم از سنندج، عده‌ای از کودکان به اندازه‌ای با کودکان دیگر فرق دارند که باید توجه خاصی به آن‌ها داشت.
این تفاوت به طور کلی در تمام خصوصیات جسمانی، عاطفی، عقلانی و اجتماعی آنان دیده می‌شود و در سازگاری آن‌ها با محیط اجتماعی اشکال و مانعی بزرگ ایجاد می‌کند.
به همین منظور، تا چند وقت پیش به این دسته از افراد اجتماع «استثنایی» می‌گفتند، اما از یک طرف، واژه استثنایی معمولاً کاستی‌ها و تفاوت‌های منفی را در ذهن تداعی کرده و از طرف دیگر، همه کودکان متفاوت یا نیازمند برنامه خاص را پوشش نمی‌دهد و در حال حاضر، اصطلاح کودکان «‌با نیازهای ویژه» به جای کودکان استثنایی برایشان به کار می‌رود.
کودک با نیازهای ویژه کودکی است که علاوه بر ویژگی‌ها و نیازهای کودکان عادی، ویژگی‌ها و نیازهای خاصی دارد.
از نظر آموزشی،‌ دانش‌آموز با نیازهای ویژه، از نظر شناختی‌، هوشی‌، جسمی‌ (حسی‌-حرکتی‌)، عاطفی‌ و اجتماعی‌ تفاوت‌ قابل‌ ملاحظه‌ای‌ با افراد هم‌سن‌ خود دارد.
این‌ تفاوت‌ به‌ حدی‌ است که‌ برخورداری‌ وی از آموزش‌و‌پرورش‌، مستلزم‌ تغییراتی‌ (متناسب‌ با ویژگی‌های‌ این‌ دانش‌آموزان‌) در برنامه‌ها، محتوا‌، روش‌ها، مواد و فضای‌ آموزشی‌ عادی‌ و ارائه‌ خدمات‌ آموزشی‌ و توان‌بخشی‌ ویژه‌ به‌ اوست.
دسته‌بندی‌های گوناگونی برای نام‌گذاری افراد با نیازهای ویژه در نظر گرفته‌اند و این افراد به چندین دسته «ناشنوا و کم شنوا، نابینا و کم‌بینا، دارای معلولیت جسمی- حرکتی، کم‌توان ذهنی، دارای اختلالات ارتباطی، دارای اختلالات رفتاری، دارای اختلالات یادگیری و تیزهوش و با استعداد» تقسیم می‌شوند.
خبرگزاری تسنیم در راستای عمل به رسالت اصلی خود در میزگردی به بررسی مشکلات و چالش‌های پیش‌روی دانش‌آموزان با نیازهای ویژه استان کردستان پرداخته که مشروح آن در ادامه از نظر خوانندگان محترم می‌گذرد:
کمبود نیروی انسانی و فضای مناسب استاندارد
طالب محمدی، رئیس اداره آموزش و پرورش استثنایی استان کردستان با ارائه گزارشی به وضعیت تحصیلی این دانش‌آموزان پرداخت و اظهار داشت: بر اساس قانون تشکیل سازمان آموزش و پرورش کشور، آموزش و پرورش استثنایی وابسته به وزارت آموزش و پرورش است و یکی از سازمان‌های نادری است که مصوبه صریح قانون مجلس بموجب قانون سال 69 تصویب شده است.
وی با اشاره به اینکه برای آموزش و پرورش دانش‌آموزان استثنایی در طیف‌های مختلف 7 هدف و وظیفه در نظر گرفته شده است، افزود: طراحی سیستم آموزشی و پرورشی و توانبخشی در جهت جبران ناتوانی ذهنی کودکان و نوجوانان استثنایی، تغییر اصلاح نظام آموزشی کشور با توجه به روش‌های نوین آموزش و پرورش، آموزش گروه‌های مختلف با توجه به نیازهای هر گروه با تاکید بر آموزش حرفه‌ای، کمک به پیشگیری از بروز ناتوانی جسمی و ذهنی و اجرای طرح‌های شناسایی به‌موقع دانش آموزان استثنایی بمنظور جلب کمک‌های مردمی سازمان‌های مردم نهاد و انجمن‌های توانبخشی، تهیه برنامه‌های آموزشی ویژه برای هفت گروه کودکان استثنایی را تحت پوشش قرار می‌دهد.
رئیس اداره آموزش و پرورش استثنایی استان کردستان بیان کرد: (کودکان کم توان ذهنی، آسیب دیده شنوایی، آسیب دیده بینایی، اختلالات هیجانی( معروف به اتیسم) دانش‌آموزان دارای مشکلات یادگیری، دانش‌آموزان چند معلولیتی و دارای اختلالات جسمی - حرکتی در این هفت گروه قرار می‌گیرند.
وی دانش‌آموزان استثنایی را دانش‌آموزانی توصیف کرد که از حیث شناختی، هوشی، جسمی، عاطفی و اجتماعی تفاوت قابل ملاحظه‌ای با دانش‌آموزان هم سن و سال خود دارد و اذعان کرد: این افراد نمی‌توانند از آموزش عادی بهره‌مند شوند و نیازمند تغییرات در محتوای آموزشی، فضا و روش تدریس هستند.
به گفته محمدی، هزار و 518 دانش آموز استثنایی در استان وجود دارد که در 68 مدرسه و 260 کلاس درس مشغول تحصیل‌اند و 540 نیروی انسانی در این مدارس به آنها خدمات ارائه می‌دهند که از این تعداد 410 نفر معلم، 32 نفر مدیر و 44 نفر معاون هستند.
وی با اشاره به فعالیت هزار و 518 دانش‌آموز استثنایی در استان اظهار کرد: از این تعداد 233 دانش‌آموز دبستانی، 888 دانش‌آموز ابتدایی، 180 دانش‌آموز متوسطه اول پیش حرفه‌ای و 127 دانش‌آموز در مقطع متوسطه دوم پیش حرفه‌ای هستند.
رئیس اداره آموزش و پرورش استثنایی استان کردستان با ذکر اینکه 612 نفر از دانش‌آموزان استثنایی دختر و 906 نفر پسر هستند، افزود: از این تعداد هزار و 376 نفر از دانش آموزان استثنایی در مناطق شهری و 142 دانش‌آموز در مناطق روستایی حضور دارند.
وی با اشاره به تعداد 68 مدرسه استثنایی استان خاطر نشان کرد: از این تعداد، 13 مدرسه روستایی و 55 مدرسه شهری است؛ همچنین 12 مدرسه پسرانه، 10 مدرسه دخترانه و 46 مدرسه به صورت مختلط است.
رئیس اداره آموزش و پرورش استثنایی استان کردستان بیشترین آمار دانش‌آموزان را مربوط به دوره ابتدایی و پیش دبستانی ذکر کرد و گفت: بیشترین دانش آموزان استثنایی در ناحیه 2 سنندج و مریوان مشغول تحصیل‌اند.
به گفته وی، دانش‌آموزان استثنایی افزون بر مدارس در 28 مرکز ( 21 مرکز دولتی و 7 مرکز غیر دولتی) تحت عنوان آموزش توانبخشی و مراکز اختلالات یادگیری مشغول تحصیل‌اند.
محمدی با بیان اینکه برخی از دانش‌آموزان دچار ناتوانی‌های جسمی حرکتی هستند اما از بهره هوشی عادی برخوردارند، افزود: این گروه دانش‌آموزان در طرح فراگیر تلفیقی تحصیل کرده که در استان 502 دانش‌آموز در مدارس عادی تحت پوشش طرح فراگیر تلفیقی تحصیل می‌کنند.
وی خاطر نشان کرد: سالانه هزار و 15 دانش آموز استثنایی در مراکز اختلالات یادگیری پذیرش می‌شوند و مجموعا سه هزار و 500 دانش‌آموز در استان زیر پوشش آموزش و پرورش استثنایی قرار دارد.
رئیس اداره آموزش و پرورش استثنایی استان کردستان با اشاره به 10 شاخص اصلی عملکردی آموزش و پرورش استثنایی گفت: پوشش تحصیل حداکثری دانش‌آموزان با نیازهای ویژه، اعتلای برنامه‌های پرورشی، فرهنگی، تربیتی و قرآنی؛ توسعه و تقویت فرصت‌های برابر و اثربخش توانبخشی، حمایتی، مددکاری و مشاوره‌ای به دانش‌آموزان؛ اجرای برنامه سنجش سلامت جسمانی و آمادگی تحصیلی دانش‌آموزان؛ توانمندسازی نیروهای انسانی و ارتقاء خلاقیت آنها، افزایش پوشش تحصیلی دانش‌آموزان تلفیقی و گسترش و تعمیم این آموزش‌ها؛ توسعه و ارتقاء کیفیت آموزش‌های فنی و حرفه‌ای و توسعه مراکز مشکلات یادگیری از شاخص‌های اصلی در آموزش و پرورش استثنایی است.
وی با اشاره به اینکه در سال گذشته 47 برنامه عملیاتی از سوی آموزش و پرورش استثنایی اجراء شده است، افزود: این برنامه‌ها در بخش‌های پرورشی، مشاوره، آموزشی، سنجش و توانبخشی بهداشت، سنجش و ارزیابی و امور سازمانی بوده است.
محمدی پوشش تحصیلی جامعه، اجرای برنامه سنجش سلامت جسمانی، اجرای سنجش سلامت جسمانی آمادگی تحصیلی نوآموزان، طرح غربالگری دانش آموزان ورود به مدارس و گسترش طرح فراگیر سازی ( آموزش تلفیقی از طریق معلم رابط) را از خدمات اصلی آموزش و پرورش استثنایی عنوان کرد.
وی کمبود نیروی انسانی متخصص نیروهای توانبخشی، فیزیوتراپ، بینایی سنجی، گفتار درمانی و کاردرمانی و کمبود فضای مناسب استاندارد و ایمن را از چالش‌های سازمان آموزش و پرورش استثنایی کردستان برشمرد و گفت: بیش از 10 سال است که استخدامی در آموزش و پرورش استثنایی انجام نشده تا نیروهای جدید سرکار بیایند.
رئیس اداره آموزش و پرورش استثنایی استان کردستان اعلام کرد: مقرر شده که تا پایان تیر ماه امسال آزمون استخدامی پذیرش و بکارگیری نیرو در آموزش و پرورش استثنایی برگزار شود.
به گفته وی، در این استخدامی بیش از هزار نفر نیروی توانبخش در کشور پذیرش شده که از این تعداد 33 نفر سهم استان کردستان است.
رئیس اداره آموزش و پرورش استثنایی استان کردستان اضافه کرد: تعداد 960 نفر از دانش‌آموزان استثنایی استان در طرح سودای بندگی با رویکرد آموزش نماز شرکت کردند.
وی آموزش، تعامل، اجتماعی زندگی کردن را مأموریت آموزش و پرورش استثنایی عنوان کرد و اذعان داشت: کمبود تجهیزات کارگاهی و نبود سرویس حمل و نقل از دیگراز چالش‌های آموزش و پرورش استثنایی است.
به طوری‌که تنها یک دستگاه اتوبوس در داخل شهر سنندج وظیفه جابجایی دانش آموزان استثنایی را برعهده داشته در حالی‌‌که 80 درصد دانش‌آموزان با مشکل سرویس ایاب و ذهاب مواجه هستند.
محمدی با اشاره به اینکه آموزش و پرورش استثنایی ماهانه بیش از 700 میلیون تومان به منظور سرویس ایاب و ذهاب دانش‌آموزان هزینه می‌کند، تصریح کرد:این هزینه‌ها باید با مشارکت آموزش و پرورش و اولیاء دانش آموزان تامین شود اما 90 درصد این هزینه از سوی آموزش و پرورش تامین می‌شود.
به گفته وی ، سال گذشته بیش از 6 میلیارد تومان اعتبار در میان مدارس و دانش‌آموزان استان توزیع شد.
رئیس اداره آموزش و پرورش استثنایی استان کردستان با اشاره به اینکه در تمام کشورهای جهان شهرداری متولی تامین سرویس ایاب و ذهاب دانش‌آموزان با نیازهای ویژه را برعهده دارد، خاطر نشان کرد: طبق قانون بودجه 1402 و تبصره مربوطه به صراحت بر تامین سرویس ایاب و ذهاب از سوی شهرداری‌ها تأکید شده است.
وی با اشاره به تعامل و همکاری این سازمان با سایر ادارات استان گفت: در راستای ارائه خدمات مطلوب به جامعه هدف، این سازمان با سازمان‌های بهزیستی، فنی و حرفه‌ای، معاونت بهداشتی و کانون پرورش فکری کودکان تفاهم‌نامه همکاری منعقد شده است.
رئیس اداره آموزش و پرورش استثنایی استان کردستان به اقدامات انجام شده برای رفع مشکلات این حوزه پرداخت و اظهار کرد: در راستای خدمات رایگان بهداشتی و ارتقاء سلامت بهداشت دهان و دندان دانش آموزان استثنایی با معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی تفاهم نامه همکاری منعقد شده است.
نخستین مدرسه اوتیسم استان در دهه فجر سال گذشته در ناحیه یک سنندج کلنگ‌زنی شد.
وی افزود: برای اولین بار در شورای آموزش و پرورش استان تدوین الفبای خط بریل کردی با همکاری مرکز کردستان‌شناسی دانشگاه کردستان کلید خورد و لحاظ شدن اخبار ناشنوایان در سیمای مرکز استان در دستور کار صدا وسیما قرار گرفته است.
طرح جهش تحصیلی دانش‌آموزان استثنایی تا پنجم مرداد امسال اجرایی خواهد شد.
محمدی با اشاره به اینکه 2 پروژه عمرانی آموزش و پرورش استثنایی در دست احداث است، افزود: هنرستان شش کلاسه نوآوران ناحیه 2 سنندج و سالن ورزشی دانش آموزان استثنایی در شهرک نور سنندج تا پایان شهریور امسال به بهره‌برداری می‌رسد.
وی با اشاره به برپایی نمایشگاه بین‌المللی توانمندی خودکفایی دانش آموزان استثنایی در استان عنوان کرد: در این نمایشگاه آثار هنری دانش‌آموزان هنرستان ناحیه 2 سنندج به عنوان آثار برتر معرفی شد.
رئیس اداره آموزش و پرورش استثنایی استان کردستان با اشاره به اینکه دانش آموزان در حوزه ورزشی موفقیت‌های خوبی کسب کرده‌اند، اعلام کرد: 55 نفر از دانش‌آموزان در مسابقات ورزشی، فرهنگی و قرآنی موفق به کسب عناوین برتر شده و جهت اعزام به مسابقات کشوری معرفی شدند.
ضرورت ارائه آموزش‌های مهارتی به دانش‌آموزان استثنایی
مدیر هنرستان متوسطه حرفه‌ای و پیش حرفه‌ای سنندج نیز در این میزگرد گفت: هم‌اکنون 65 دانش آموز استثنایی در این مرکز از آموزش‌های مهارت‌های اجتماعی و حرفه‌ای بهره‌مند می‌شوند.
اقبال خانی ارائه مهارت‌های اجتماعی و حرفه‌ای به دانش‌آموزان استثنایی را جزو شاخص‌های عملکردی سند تحول بنیادین آموزش و پرورش دانست و گفت: ارائه این آموزش‌ها در کنار آموزش دروس عمومی به این دانش‌آموزان الزام آور و ضروری است.
وی حضور دانش آموزان استثنایی در مدارس و بهره‌مندی از آموزش‌های تخصصی و مهارتی را ضروری برشمرد و خاطر نشان کرد: برخی از دانش‌آموزان استثنایی در رشته‌های مهارتی پرورش گل‌های آپارتمانی که از رشته‌های باغبانی است و رشته‌های ورزشی به موفقیت‌های چشمگیری دست پیدا کرده‌اند.
این مدیر مدرسه کردستان «پیمان امینی» و «متین مرادخانی» را دانش‌آموزان استثنایی موفق در حوزه آموزش‌های مهارتی اعلام کرد و گفت: این مستعدان در حوزه ورزش نیز موفق به کسب مقام جهانی شدند.
متین مرادخانی دانش آموز استثنایی موفق در هنرستان مرکز متوسط حرفه‌ای و پیش حرفه‌ای سنندج مشغول تحصیل است که در این میزگرد یکی از علل موفقیت خود را توکل به خدا، پشتکار و حمایت‌های خانواده و معلمانش ذکر کرد.
وی ضمن تقدیر از حمایت‌های معلمان در زمینه ارائه آموزش‌های مهارتی گفت: در زمینه pvc مدرسه و جوشکاری نیز توانسته‌ام موفق شوم.
این دانش‌آموز با نیازهای ویژه کردستان مهم‌ترین دغدغه خود را فراهم کردن زمینه اشتغال برای فارغ‌التحصیلان استثنایی عنوان کرد و افزود: این قشر از جامعه توانمندی‌ها و استعدادهای‌هایی برخوردارند که می‌توانند در جامعه مفید باشند.
دغدغه اشتغال داریم
پیمان امینی یکی دیگر از دانش‌آموزان استثنایی موفق کردستان در این میزگرد، جدا از بحث ورزشی؛ مهارت چوب کاری و جلوبندی‌سازی را از موفقیت‌های خود بیان کرد.
این دانش‌آموز کردستانی مهم‌ترین دغدغه خود را ایجاد اشتغال و کار در جامعه ذکر کرد و خواستار حمایت و توجه ویژه مسئولان به این قشر از جامعه شد.
تمام کسانی که می‌خواهد مشکل دانش‌آموزان استثنایی را درک کنند چه مسئولان، معلمان و مردم عادی؛ اولا باید خودشان نسبت به آنها شناخت پیدا کنند که این دانش‌آموزان در چه دنیایی زندگی می‌کنند و سپس برای یکبار هم که شده خود را جای پدر و مادرانشان و آن دانش‌آموزان طفل معصوم قرار داده تا بدانند برآوردن نشدن آرزوهایشان چه رنج و مشقت‌هایی دارد، پس هر کدام در هر جایی که هستیم تا می‌توانیم یاری‌گر و حامی این فرزندان باشیم، کسی چه داند که روزی این وضعیت نصیب فرزندان ما هم شد...
انتهای پیام/