سرقت از شالیزارهای گیلان از شایعه تا واقعیت

خبرگزاری مهر، گروه استان‌ها - بهرام قربانپور: فضای مجازی و رسانه‌ای به دلیل گستردگی و چند وجهی بودن مورد اقبال عمومی ویژه ای از طیف‌های مختلف قرار گرفته است اما به دلیل بی در و پیکر بودن این فضا و عدم نظارت و کنترل درست، هرازگاهی دستاویز بسیاری از سودجویان و تنگ نظران شده است.
سیاه نمایی یا زرد نویسی و سایر اصطلاحات رسانه‌ای امروزه با پدید آمدن بسیاری از دروغ پردازی‌ها و تحریف‌های رسانه‌ای وارد واژگان ادبیات ما شده است.
زرد نویسی و سیاه نمایی که گاهاً جهت دهی افکار عمومی را تا مرز نابودی به دست می‌گیرند و ذهن‌ها را در فوران داده‌های «راست و دروغ» رها می‌کنند.
این روزها خبری مبنی بر «سرقت شبانه از شالیزارها در برخی روستاهای گیلان» در فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی دست به دست می‌شود که حکایت از سرقت ساقه‌های طلایی برنج به صورت شبانه در برخی روستاهای بخش سنگر رشت نظیر «گیلاوندان و کیاسرا» دارد، خبری که با موج سواری «آگاهانه» و یا «ناآگاهانه» رسانه‌های محلی همراه شده، سبب رنجش و نگرانی شهروندان گیلانی شده است.
این موضوع را از اهالی و مسئولان محلی بخش سنگر و روستای گیلاوندان پیگیر شدیم که آنها هم این خبر را «رد» نکردند اما معتقد بودند که این موضوع مربوط به دو ماه گذشته بوده و فقط یک مورد «سرقت» اتفاق افتاده است.
سرقت در شالیزارهای گیلاوندان مربوط به دو ماه قبل است
رفیعی دهیار گیلاوندان رشت در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به سرقت شبانه از شالیزارهای این روستا اظهار کرد: حدود دو ماه قبل یک مورد سرقت از ساقه‌های برنج به صورت شبانه در این روستا اتفاق افتاد.
وی ادامه داد: بعد از آن ماجرا کشاورزان شبانه اقدام به نگهبانی از مزارع می‌کنند و دیگر سرقتی اتفاق نیافتاده است.
دهیار گیلاوندان رشت با اشاره به فرهنگ غنی و پیشینه تاریخی گیلان بیان کرد: اگر چه شرایط اقتصادی و معیشتی مردم چندان مساعد نیست اما فرهنگ تاریخی و پیشینه با اصل و نصب گیلانیان اجازه نمی‌دهد تا برای امرارمعاش دست به هر کاری بزنند.
رفیعی با بیان اینکه بازتاب رسانه‌ای یک خبر سوخته و قدیمی، فرهنگ و تمدن گیلان را نشانه رفته است، گفت: رسانه‌ها و خبرنگاران در انتشار و بازنشر مطالب دقت کنند تا با آبروی یک استان بازی نشود.
وی با بیان اینکه اقتصاد مردم منطقه به کشاورزی و محصول برنج وابسته است، افزود: سرقت محصولات کشاورزان و شالیکاران منطقه موجب ناراحتی و از دست رفتن دسترنج یک ساله آنها شده که برای جلوگیری از سرقت احتمالی باید تدابیر ویژه اندیشیده شود.
اخبار ناصحیح و کذب موجب تکدر خاطر مردم می‌شود
کوچکی از اهالی بخش سنگر رشت در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار کرد: خبر سرقت از شالی های برنج در یکی از روستاهای سنگر مربوط به دو ماه گذشته بوده و در روزهای اخیر چنین اتفاقی نیافتاده است.
وی با انتقاد از شایعه پراکنی ها در فضای مجازی افزود: اینگونه اقدامات سخیف در مرام مردم گیلان نیست.
این شهروند گیلانی با بیان اینکه اخبار ناصحیح و کذب موجب تکدر خاطر مردم می‌شود، گفت: بازنشر گسترده یک خبر قدیمی و بی ارزش افکار عمومی را جریحه دار کرده و آرامش روحی و روانی کشاورزان را بر هم می‌زند.
وی با اشاره به وضعیت بی نظارت فضای مجازی افزود: باید با افرادی که با سیاه نمایی و برجسته کردن اخبار کذب و انتشار گسترده آن در صدد برهم زدن آرامش مردم هستند، برخورد جدی شود.
انعکاس اخبار مأیوس کننده دردی از مردم دوا نمی‌کند
صابری یکی دیگر از اهالی روستای گیلاوندان رشت در گفتگو با خبرنگار مهر با بیان اینکه اخبار کذب و شابعه پراکنی مردم روستا را به تکاپو انداخته است، اظهار کرد: مردم از ترس سرقت، شبانه در برنجزارها نگهبانی می‌دهند.
وی با اشاره به مشکلات کشاورزان در بخش‌های مختلف افزود: مشکلات کشاورزان کم بود که واهمه سرقت محصولات هم به آن اضافه شد.
این شهروند گیلانی با ابراز گلایه از رسانه‌های محلی برای بازنشر اخبار نامعتبر بیان کرد: برخی رسانه‌های محلی گیلان به جای تحقیق و بررسی میدانی از وضعیت منطقه، اقدام به بازنشر خبرهای سوخته و قدیمی می‌کنند.
وی با بیان اینکه انعکاس اخبار مأیوس کننده دردی از مردم دوا نمی‌کند، افزود: یکی از رسالت‌های مهم رسانه‌ها امیدافزایی و ترویج نشاط اجتماعی است که برخی‌ها از آن غافل هستند.
ضعف سواد رسانه‌ای تا سو تدبیر برای سامان بخشی فضای مجازی
به راستی چرا برخی اخبار ساده و کم اهمیت از دل یک روستای ناشناخته گیلان به قدری بزرگ نمایی و اغراق می‌شود که صدایش حتی در آن سوی مرزها نیز می پیچد!؟
پشت این بزرگ نمایی‌ها و بهتر است بگوییم «سیاه نمایی ها» چه لایه پنهانی قرار دارد که سرقت در یک روستایی مثل «گیلاوندان» را سر تیتر رسانه‌ها می‌کند!؟
گیلاوندانی که نامش برای خود شهروندان گیلانی چندان آشنا نیست اما امروزه به یک سوژه خبری برای رسانه‌های دوست و دشمن تبدیل شده است.
ضعف سواد رسانه‌ای در اقشار مختلف مردم بویژه خبرنگاران و رسانه‌ها از یک سو و فقیر بودن تولیدات محتوایی و نبود دانش حرفه‌ای رسانه‌ای در بین برخی صاحبان رسانه‌ها و خبرنگاران سبب شده تا «خواسته» و «ناخواسته» اسیر موج سواری رسانه‌ای شویم و بدون تعمق، تأمل و تحقیق در خصوص موضوع و داده رسانه‌ای، کلید بازنشر را فشار دهیم.
انتشار گسترده یک خبر قدیمی و دست چندمی «سرقت شبانه در شالیزارهای گیلان» شاید اولین موج سواری رسانه‌ای نبوده و آخرین هم نخواهد بود، به نظر می‌رسد متولیان رسانه و دستگاه‌های نظارتی باید برای سامان بخشی به این حوزه چاره ویژه ای بیاندیشند در غیر این صورت باید شاهد قربانی سوداگری‌های رسانه‌ای در بخش‌های مختلف باشیم.