قلب کمربند اقتصادی جاده ابریشم

گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم-استان سین کیانگ در شمال غربی کشور جمهوری خلق چین واقع شده است.
سین کیانگ در واقع مرکز اوراسیا محسوب می‌شود و مساحتی بیش از 1.66 میلیون کیلومتر مربع (17 درصد مساحت چین) را به خود اختصاص داده است.
براساس مستندات و شواهد تاریخی، سین کیانگ پلی برای ارتباط قاره اوراسیا، کانال تبادلات تمدنی و اصلی ترین مسیر "جاده ابریشم" بوده است که شرق باستانی را به ممالک غرب متصل می‌کرده است.
سین کیانگ به دلیل هم‌مرز بودن با هشت کشور و موقعیت خاص جغرافیایی و تنوع اقوامی که در پهنه زیستی خود، دارد همواره شاهد حرکت های جدایی‌طلبانه و تضادهای قومی، نژادی و مذهبی بوده است که این مسأله در سال های اخیر با بروز جدی حرکت های تروریستی و افراط گرایی شدت و حدت بیشتری یافته است.
به طوری که پای تعدادی از گروهک‌های تندروی اویغوری که پیش از این از پیوستگان به طالبان در افغانستان معرفی می شدند، در سال های گذشته حتی به سوریه و عراق نیز باز شد و گروهک ترکستان شرقی یکی از متحدان جدی جبهه النصره محسوب می شود.
اکنون بعد از شکست هیمنه تروریست ها در منطقه غرب آسیا، بزرگترین نگرانی مردم سین کیانگ بازگشت این تروریست ها به سین کیانگ و یا ترویج تفکرات و یارگیری مجدد ایشان در منطقه است.
اتفاقی که به صورت موردی طی چند سال گذشته در این منطقه روی داد و انجام حملات تروریستی و حمله به مردم هزینه های زیادی برای جامعه سین کیانگ به همراه داشت.
سیاست های بسته دولت چین در دوره های گذشته، درگیری های قومی میان اویغورها و اقوامی همچون قوم هان، روحیات سلحشورانه و استقلال طلبانه اویغورها، نفوذ جریانات افراطی، انحرافات آموزشی و همچنین دست اندازی ها و تحریکات سیاسی کشورهای غربی و عواملی از این دست همواره به عنوان پاره ای از دلایل وقوع این اتفاقات قلمداد می‌شدند.
از چند سال پیش دولت رئیس جمهور شی جی پینگ پس از سال‌ها مواجهه با معضل افراط‌گرایی توانسته با شناسایی جزئی تر عوامل گرایش به تروریسم و افراط گرایی در این منطقه، ضمن تغییر و اصلاح برخی رویکردهای سابق، سیاست های کنترلی، امنیتی، فرهنگی، اقتصادی و رفاهی جدیدی را در قالب یک برنامه جامع تهیه و اجرا کند که مواجهه با این مسائل را طی حداقل سه سال گذشته در حد قابل قبولی مدیریت کرده و به نتایج درخور توجهی منجر شده است.
با فراهم شدن فرصتی برای سفر به استان سین‌کیانگ، تیم خبری خبرگزاری تسنیم، در سلسله‌گزارش‌های میدانی به شناخت بهتر پهناورترین استان چین پرداخته و برخی از برنامه جامع دولت چین برای مواجهه با این مسائل را منتشر می‌کند.
البته ناگفته نماند که این برنامه هنوز از جهات گوناگونی دچار ضعف‌ها و گسست هایی نیز هست که به نظر می رسد بخشی از آن به عدم احصا جزئی و شناخت دقیق دولت چین از گرایشات گوناگون اسلامی و گروهک های تکفیری برمی‌گردد.
از سوی دیگر بخشی از اقدامات دولت چین برای مهار ابتدایی ماجرا با واکنش جدی و انتقادات رسانه های غربی، ترکی و عربی نیز مواجه بوده است که دولتمردان چین درباره آن توضیحاتی ارائه می کنند.
گزارش میدانی این سفر در بخش‌های مختلف منتشر می‌شود که در بخش اول به بررسی جغرافیایی، تاریخی و فرهنگی استان سین‌ کیانگ پرداخته شده است.
آشنایی با بزرگترین استان چین
استان سین کیانگ که منطقه خودمختار اویغوری سین کیانگ نیز خوانده می‌شود در شمال غربی کشور جمهوری خلق چین واقع شده است.
سین کیانگ در واقع مرکز اوراسیا محسوب می‌شود و مساحتی بیش از 1.66 میلیون کیلومتر مربع (17 درصد مساحت چین) را به خود اختصاص داده است.
در واقع باید گفت این استان بزرگترین استان چین به حساب می‌آید که با هشت کشور مغولستان، روسیه، قزاقستان، قرقیزستان، تاجیکستان، افغانستان، پاکستان و هند هم مرز است.
هزاران سال است که مردمان با قومیت‌های مختلف در این استان پهناور به کار و تلاش پرداخته و زندگی کرده‌اند.
اگر به تاریخ مراجعه کنیم می‌بینیم سین کیانگ پلی برای ارتباط قاره ارواسیا، کانال تبادلات تمدنی و "جاده ابریشم" بوده که شرق باستانی را به ممالک غرب متصل می‌کرده است.
جاده ابریشم باستانی
در سال 60 قبل از میلاد این منطقه (که در آن زمان "شیو" یا منطقه غربی خوانده می‌شد) رسما به نقشه قلمرو خاندان پادشاهی "هان" ضمیمه شد و در سال 1884 میلادی، دولت مرکزی چین، «سین کیانگ» را به عنوان نام رسمی این استان اعلام کرد و این نام به طور رسمی جایگزین نام باستانی شیو گشت.
در سال 1949 سین کیانگ به صورت مسالمت آمیز یک منطقه خودمختار در نظر گرفته شد.
متعاقب آن در اول اکتبر سال 1955 نیز "منطقه خودمختار اویغوری سین کیانگ" ایجاد شد و امروز سین کیانگ از مجموع 14 شهر و شهرستان تشکیل شده است.
ارومچی مرکز سین کیانگ است که بیش از 3.5 میلیون نفر جمعیت دارد و بر اساس آمار ارائه شده تا پایان سال 2018، برای استان سین کیانگ جمعیتی نزدیک به 25 میلیون نفر لحاظ شده است که از این میزان 12 میلیون و 600 هزار در شهر زندگی می‌کنند و مابقی افراد ساکن نواحی روستایی هستند.
جغرافیای کم نظر سین کیانگ
جغرافیا و عرصه طبیعی سین کیانگ را می‌توان در سه رشته کوه که دو حوزه آبریز را احاطه کرده اند خلاصه کرد؛ رشته کوه های آلتار در شمال، رشته کوه‌های کانلان در جنوب و رشته‌کوه‌های تیانشان در مرکز که سین کیانگ را به دو بخش تقسیم می‌کنند.
بر حسب عادت، سین کیانگ جنوبی به نواحی واقع در جنوب کوه تیانشان و سین کیانگ شمالی به سرزمین هایی در شمال کوه تیانشان گفته می‌شود.
حوزه آبریز تاریم در سین کیانگ جنوبی شامل 523 هزار و 400 کیلومتر مربع را در برگرفته که بزرگترین حوزه آبریز داخلی در چین محسوب می‌شود.
صحرای تاکلیمکان در بخش مرکزی حوزه آبریز تاریم مساحتی به وسعت 330 هزار کیلومتر مربع را به خود اختصاص داده است.
این صحرا بزرگترین صحرا در چین و دومین صحرای جابجا شونده در جهان محسوب می‌شود.
رود تاریم که از حوزه آبریز تاریم می‌گذرد بیش از 2400 کیلومتر طول دارد.
این رود طولانی‌ترین رودخانه در چین است.
از طرف دیگر حوزه آبریز جونگر در سین کیانگ شمالی مساحتی در حدود 380 هزار کیلومتر مربع را به خود اختصاص داده که دومین حوزه آبریز در چین به حساب می‌آید.
صحرای گوربانگات در مرکز حوزه آبریز جونگر مساحتی 48 هزار کیلومتری را به خود اختصاص داده و دومین صحرای بزرگ در چین به حساب می‌آید.
سین کیانگ مساحت آبی معادل 5 هزار و 500 متر مکعب دارد.
در این میان دریاچه بوستِن 986 کیلومتر مربع مساحت دارد که بزرگترین دریاچه آب شیرین در چین محسوب می‌شود.
دریاچه آیدینگکول در حوزه آبریز توربان 154 متر پایین تر از سطح دریا قرار گرفته که از این لحاظ در چین رتبه اول را دارد.
منابع سرشار آب، زمین و باد
استان سین کیانگ دورترین سرزمین از دریاها و اقیانوس است.
اقلیم آن خشک و فاقد باران‌ است به گونه‌ای که میزان بارش طبیعی سالانه آن فقط 154.8 میلی‌متر اعلام شده است.
وقتی برف نشسته بر کوه‌های سین کیانگ در بهار و تابستان آب می‌شوند 570 رود کوچک و بزرگ را تشکیل می‌دهند.
میزان آب‌های سطحی در سین کیانگ به 87.9 میلیارد متر مکعب می‌رسد؛ جمع میزان آب در دسترس نواحی مسطح به 15.3 میلیارد متر مکعب می‌رسد؛ ذخایر آب حاصل از یخچال های طبیعی 2.13 میلیارد متر مکعب محاسبه شده که 42.7 درصد حجم آب ملی در چین به حساب می‌آید.
سین کیانگ همچنین منابع غنی زمین نیز در اختیار دارد.
این استان با داشتن بیش از 666 هزار کیلومتر مربع زمین این قابلیت را دارد که از آن در حوزه‌های کشاورزی، جنگل‌کاری و مرتع استفاده شود که این منابع غنی معادل 10 درصد کل منابع در چین محسوب می‌شود.
طبیعت استان سین کیانگ
استان سین کیانگ سرشار از منابع معدنی بسیار گسترده به همراه ذخایر بزرگ و چشم اندازی روشن برای توسعه این بخش است.
تا کنون، 142 نوع ماده معدنی کشف شده که 82 درصد کل مواد معدنی کشف شده در چین به حساب می‌آید.
شمار تعداد مواد معدنی که ذخایر قابل توجهی دارند 13 عدد است که در چین رتبه نخست را داراست.
ذخایر دیگر مانند نفت، گاز طبیعی، زغال سنگ، آهن، مس، طلا، کرومیوم، نیکل، فلزات کمیاب، نمک‌های معدنی و مواد معدنی مصالح ساختمانی نیز در استان سین کیانگ یافت می‌شود.
سین کیانگ در زمینه باد نیز استانی غنی محسوب می‌شود.
سرمایه گذاری در انرژی تجدید پذیر باد در مناطقی مثل دابانچنگ، آلاشنکو، سانتانگ و جنوب شرقی منطقه هامی بسیار قابل توجه بوده است به همین دلیل در سال‌های اخیر تولید تاسیسات بهره برداری از انرژی باد (توربین‌های بادی) در سین کیانگ سرعت چشمگیری داشته است.
ذخیره نفت انباشته شده در سین کیانگ به 5 هزار و 909 میلیارد تن و گاز طبیعی به 2.54 تریلیون تن می‌رسد.
ذخیره زغال سنگ نیز 2.19 تریلیون تن تخمین زده شده که 40 درصد کل ذخایر زغال سنگ چین محسوب می‌شود.
سین کیانگ قطب گردشگری در چین
مناظر طبیعی در استان سین کیانگ معجزه آسا و منحصربفرد هستند.
قله‌های یخ‌زده رشته‌کوه‌ها در مقابل دمای آتشین صحراهای سین کیانگ حاکی از تنوع اقلیمی و ظرفیت‌های متنوع و گسترده گردشگری اقلیمی و فرهنگی این استان است.
سین کیانگ علاوه بر اینها در جنوب، شمال و مرکز همواره یاد آور جاده 5 هزار کیلومتری جاده ابریشم است که صدها شهر باستانی، معابد قدیمی، غارهای بودایی و دیگر مناظر طبیعی را در خود جای داده است.
همزیستی قومیت‌های مختلف در سین‌ کیانگ
سین‌کیانگ ترکیبی از فرهنگ چین
فرهنگ قومیتی سین کیانگ در واقع ترکیبی از انواع فرهنگ‌های مردم چین است.
فرهنگ‌های قومی مختلف در سین کیانگ ریشه در تمدن چین دارد.
این اقوام بخش‌های جدایی ناپذیر این فرهنگ هستند و در حقیقت ناحیه سین کیانگ دروازه و بستر گشایش فرهنگ چین به سوی غرب بوده است و سین کیانگ به عنوان قطب ارتباطی بزرگ برای جاده ابریشم باستانی،‌ از سالیان دور شاهد همزیستی فرهنگ‌های مختلف بوده است.
ادامه دارد...