فرسایش خاک در ایران پنج برابر میانگین جهانی است

رئیس سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی استان مازندران گفت: فرسایش خاک در کشور ما پنج برابر میانگین جهانی است که دلیل این امر فقر خاک به لحاظ پوشش‌های حفاظتی است.
محمدحسین کاظمی در گفت‌وگو با ایسنا، با حضور در دفتر این خبرگزاری، با بیان اینکه میزان خسارت سیل در استان مازندران به اندازه میزان خسارتی که به گلستان وارد شده، نیست، اظهار کرد: یکی از مشکلاتی که در این استان با آن مواجه هستیم ساخت و سازهای غیر مجاز است که موجب تغییر کاربری زمین‌های کشاورزی شده‌اند، این عوامل می‌توانند تهدیدی در جهت بحث تامین امنیت غذایی کشور، به شمار روند.
وی ادامه داد: مهم‌ترین عامل ساخت و سازهای غیر مجاز عدم هماهنگی دستگاه‌ها با یکدیگر و همچنین مشکل مدیریتی است.
در سال‌های گذشته افراد بر این باور بودند که تولید برنج 230 هزار هکتار است و هنوز هم بر این باور هستند که 230 هزار هکتار از اراضی برنج کشت و تولید می‌شود، در حالی که اینگونه نبوده، زیرا در بخشی از این زمین‌ها ساخت‌وسازهای غیر مجازی صورت گرفته است.
این کارشناس حوزه منابع کشاورزی بیان کرد: در حال حاضر بسیاری از این زمین‌ها تغییر کاربری داده و به ساخت و سازهای غیر مجاز تبدیل شده‌اند که در مقابل منجر به کاهش تولید برنج در زمین‌ها شده است.
کاظمی خاطرنشان کرد: در تمام کشورهای توسعه‌یافته الزاما توسعه افقی ملاک نیست، بلکه توسعه عمودی نیز مورد توجه است، اما این ذهنیت همچنان در کشور ما وجود دارد که توسعه باید به صورت افقی باشد و این توسعه در راستای بافت‌هایی است که کاربری کشاورزی و کاربری تولید محصولات غذایی را دارد.
رئیس نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی مازندران گفت: در حال حاضر هشت واحد مرغداری در استان مشغول به کار هستند، اما به دلیل نزدیک شدن واحدهای مسکونی غیرمجاز به آن‌ها، این واحدها درخواست انتقال می‌کنند، زیرا نزدیکی به واحدهای مسکونی می‌تواند مشکلاتی را به همراه داشته باشد.
کاظمی اضافه کرد: بارندگی در استان دارای معایب و محاسنی بوده، زیرا باران سبب شده که خاک‌شویه به خوبی صورت گیرد.
همچنین زه‌کشی خوبی در حوزه شرق استان به صورت طبیعی انجام شده، در غیر این صورت زه‌کشی نیازمند سرمایه میلیاردی است.
سرریز سد شهید رجایی و سلیمان تنگه، نویددهنده توسه کشت برنج
این کارشناس حوزه منابع کشاورزی عنوان کرد: برای اولین بار در طی 10 سال اخیر بود که سد بزرگ شهید رجایی و سلیمان‌ تنگه ساری با 150 میلیون متر مکعب سرریز شد و این نوید خوبی برای توسعه کشت برنج در سال آینده و تامین غذای روزانه مردم کشور بود.
وی افزود: با این حال نباید از سوءمدیریت‌ها غافل ماند، زیرا در صورت برنامه‌ریزی دقیق می‌توانستیم از این حجم عظیم نزولات آسمانی به بهترین شکل ممکن استفاده کنیم.
رئیس نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی مازندران عنوان کرد: قوانین اینگونه به ما نشان داده که اگر ما به حریم طبیعت تجاوز کنیم، طبیعت نیز به حریم ما تجاوز می‌کند.
عمده انحراف رودخانه‌ها در استان مازندران در مناطقی بوده که انسان بستر رودخانه را تصرف کرده و این تصرف مسکونی یا تجاری با تغییر کاربری‌ها صورت گرفته است.
کاظمی ادامه داد: در برخی از شهرها، شهرداری در بستر رودخانه اقدام به ایجاد پارک کرده، بر همین اساس پیش از بارندگی‌ها برای ما قابل پیش‌بینی بود که در صورت حجم عظیم بارش، بستر محدود شده‌ توسط اینگونه اقدامات، توانایی خروج آب را نخواهند داشت که دقیقا همین اتفاق نیز رخ داد.
وی با بیان اینکه دلیل انحراف رودخانه‌ها این بوده که گنجایش خروجی‌ها به رودخانه‌ها کم شده است، عنوان کرد: رودخانه‌هایی که در مسیل‌ها قرار دارند، نیازمند نگهداری هستند و باید در زمان مناسب لایروبی شوند، زیرا آبی که وارد می‌شود حامل مواد سنگین، مواد شنی، خاک و ...
است که عمده این مواد به فرسایش خاک مربوط می‌شود.
به همین جهت فرسایش خاک در کشور ما پنج برابر میانگین جهانی بوده که دلیل این امر فقر خاک به لحاظ پوشش‌های حفاظتی است.
فرسایش خاک در کشور ما پنج برابر میانگین جهانی است
این کارشناس حوزه منابع کشاورزی با اشاره به اینکه دو عامل تولید و حیات در کشور ما تاثیرات منفی را ایجاد می‌کند، تصریح کرد: ما دچار فقر خاک هستیم.
این موضوع در کشورهای دیگر بسیار مورد توجه بوده و سرمایه‌گذاری‌های زیادی بر روی این موضوع انجام می‌شود، زیرا آب و خاک دو رکن اصلی در تولید محصولات کشاورزی به شمار می‌روند.
رئیس نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی مازندران گفت: در واقع این دو رکن اساسی هم برای امنیت و تامین مواد غذایی کشور و هم در بحث سلامت مردم و کیفیت محصولات قابل تولید، بسیار تاثیرگذار است.
ایران نیز کشوری غنی به لحاظ خاک و آب و هوای متغیر و متنوع به شمار می‌رود.
کاظمی بیان کرد: متاسفانه در چندسال اخیر نسبت به این موضوع بی‌توجه بوده‌ایم و زمانی ما متوجه این موضوع شدیم که دیگر راه برگشت برای ما بسیار سخت است.
این کارشناس حوزه منابع کشاورزی خاطرنشان کرد: سیل‌های جاری شده در کنار مشکلاتی که به همراه داشت، دارای فوایدی نیز بود.
در استان مازندران که استان مرطوب و پر بارانی است، اگر این باران‌ها نبود فارغ از خسارت‌ها ما حتی برای آب مورد نیاز در جهت تامین برنج استان خود دچار مشکل بودیم.
بیمه کشاورزی به بخش خصوصی واگذار نشده است
وی با اشاره به بحث صندوق بیمه و عملکرد این سازمان، گفت: در واقع صنعت بیمه، صنعت مولد بوده و در دنیا به عنوان تجارت شناخته شده است.
در خصوص پرداخت خسارت‌ها باید گفت زمانی می‌توانیم این خسارات را پرداخت کنیم که کشاورز، محصولات خود را بیمه کرده باشد.
اشکالاتی که در صنعت بیمه محصولات کشاورزی، دام و طیور در کشور وجود دارد، عمدتا به این موضوع مرتبط است که در کشور ما بیمه کشاورزی به بخش خصوصی واگذار نشده است.
رئیس نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی مازندران کاظمی افزود: عمده این بیمه‌ها از طریق صندوق بیمه کشاورزی انجام می‌شود که به نوعی وابسته به اعتبارات دولت است و به نظر می‌رسد که یک کار بزرگ در ارتباط با بحث بیمه می‌تواند این باشد که بخش‌ها و بیمه‌های خصوصی بتوانند در این بخش‌ها فعال شوند و از طرف دیگر نیز بحث فرهنگ‌سازی است که این امر زمانی اتفاق خواهد افتاد که نتیجه و عملکرد کار ما مثبت باشد.
وی ادامه داد: سوابق نشان می‌دهد که در صورت ایجاد خسارت، پرداخت خسارت‌ها با تاخیر و کمتر از مقدار واقعی بوده که این مسائل عاملی در جهت عدم رغبت کشاورز به سمت بیمه کردن محصولات خود است.
در این میان پیشنهادی که می‌توان در حوزه بیمه مطرح کرد، این است که بخش دام، طیور و همچنین کشاورزان را ملزم به بیمه محصولات خود کنیم که با این کار طبیعتا بسیاری از خسارت‌های احتمالی نیز قابل پوشش خواهد بود.
16هزار نفر عضو سازمان نظام مهندسی کشاورزی مازندران هستند
این کارشناس حوزه منابع کشاورزی تصریح کرد: اعضای ما در استان مازندران 16 هزار نفر هستند.
این در حالی است که سامانه ما بر اساس خوداحضاری افراد بوده و رویه فرهنگ نامناسبی که رواج یافته این است که افرادی که شاغل هستند به دلیل اینکه ممکن است از برخی امتیازات در آینده محروم شوند، اظهار می‌کنند جویای کار هستند و در زمانی که ما بخواهیم پروژه‌ای را اجرایی کنیم، فراخوان می‌دهیم تا افراد بیایند اما در آن هنگام عملا مشاهده می‌کنیم که تعداد مراجعه‌کننده‌های ما تناسبی با تعداد آماری که ما در دست داریم، ندارد و رقم واقعی می‌تواند بین 30 تا 35 درصد باشد.
رئیس نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی مازندران عنوان کرد: جدای از بحث بیمه به عنوان فرآیندی که به جبران خسارت منجر می‌شود، سیاست وزارت جهاد کشاورزی بحث توسعه کشت گلخانه‌ای بوده که در کشور بسیار پر شتاب در حال انجام است، به دلیل اینکه تغییرات آب و هوای متنوع، تنش‌های خشکی و میزان بارش‌های کوتاه‌مدت؛ از جمله عواملی هستند که طبیعتا میزان برگشت خسارت و زمان آن را کم می‌کند.
این کارشناس حوزه منابع کشاورزی گفت: با توجه به قیمت ارز نیز تولید ایجاد سازه‌های گلخانه‌ای هزینه‌های بسیار زیادی را می‌طلبد، زیرا مواد اولیه این گلخانه از خارج از کشور وارد و تامین می‌شود.
هزینه ساخت گلخانه با هزینه ساخت یک واحد مسکونی نزدیک است
وی افزود: این در حالی است که برای ساخت هر گلخانه بین 500 تا 600 هزار تومان به ازای هر متر مربع، هزینه صرف می‌شود که این رقم نزدیک به ساخت یک واحد مسکونی هزینه دارد و توجیه اقتصادی کار را کم می‌کند.
رئیس نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی مازندران ادامه داد: ما زمانی می‌توانیم اقدام به ترویج فرهنگی در کشور کنیم که خودبستر لازم را در این راستا فراهم آوریم، زیرا تا زمانی که بستر مناسب وجود نداشته باشد نمی‎توان در جهت تشویق مردم برای امر بیمه موفق بود، در واقع عمده افرادی که در بخش تولیدی گلخانه‌ای سرمایه‌گذاری می‌کنند، افرادی هستند که سرمایه‌های بازار دارند و با هزینه‌های شخصی خود اقدام به ساخت گلخانه می‌کنند.
انتهای پیام