گنجینه‌های خفته در دل خاک؛ رکودی که سال‌هاست پی‌جویی نمی‌شود
معادن و پهنه‌های معدنی در زمره موهبت‌های خدادادی قرار دارند که با اندکی آمیختگی با دانش روز می‌توانند دریچه‌ای به سمت اقتصادی پویا و خودکفایی باشند.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از اردبیل، یکی از مهمترین و اساسی‌ترین پایه‌های اقتصادی هر کشوری منابع غنی معدنی و ذخایر تحت‌الارضی آن منطقه است، به گونه‌ای نقش این معادن و منابع در رشد اقتصادی هر کشور موثر و انکارناپذیر بوده که در طول سالها بهره‌برداری صحیح از معادن کشور به عنوان یک عامل کاملا مثبت در رشد و توسعه اقتصادی تلقی شده است.
معمولا استفاده از معادن و منابع غنی معدنی و ذخایر کانی‌ها زمانی در یک کشوری رایج می‌شود که سرمایه یا درآمد آن کشور به شدت افول کرده باشد، در صورتی که اگر قبل از دچار به چنین شرایطی استفاده و بهره‌برداری از معادن در دستور کار باشد شاید هرگز کاهش یا کمبود سرمایه در منطقه‌ای را شاهد نباشیم.
سوای اینکه بهره‌برداری و استفاده از ذخایر معدنی اقتصاد داخلی را به شکل ویژه‌ای متحول و دگرگون می‌سازد این بخش در بازار جهانی نیز نقش بسیار عمده‌ای ایفا می‌کند، به طوری که رقابت تنگاتنگ در بازار بین‌المللی و وجود ریسک بالا در عملیات معدنی، موجب شده تا سرمایه‌گذاران و پژوهشگران به دنبال روشی باشند که بتوان فرصتهای سرمایه‌گذاری را ارزیابی نموده و آنها را رتبه‌بندی کرد.
درباره جایگاه بخش معدن در اقتصاد ایران تاکنون مطالب زیادی گفته شده است، اما باید اذعان کرد که جایگاه این بخش هنوز آنچنان که لازم است، تبیین نشده و این مهم خود جای بحث کارشناسی، بررسی و پی‌جویی راهکار دارد.
به گفته صنعتگران روز دنیا، معادن، اصلی‌ترین تامین‌کننده مواد اولیه مورد نیاز بسیاری از صنایع بوده و در امر خودکفایی صنعتی، ایجاد اشتغال پایدار و مولد و همچنین افزایش تولید ناخالص ملی و درآمد سرانه کشور نقش بسیار حائز اهمیتی دارد.
از طرفی می‌بایست این تاکید رهبر معظم انقلاب بر حوزه معدن و اصرار بر لزوم اتخاذ رویکرد جدید در بخش معدن و صنایع معدنی باید مزید بر علت باشد تا مسئولان با جدیت و اهتمام بیشتری به این سمت حرکت کنند و از خام فروشی مواد معدنی جلوگیری کرده و زنجیره ارزش افزوده را در کشور کامل کنند تا چرخ اقتصاد، تولید و ایجاد اشتغال بهتر بچرخد.
معادن طلا و مس اردبیل بهره‌برداری می‌شود
سرپرست سازمان صنعت، معدن و تجارت استان اردبیل گفت: با توجه به ارزش افزوده بالای معادن و پهنه‌های معدنی کانی فلزی در سال جدید رویکرد سازمان تمرکز بر احصای مشکلات معادن فلزی و آسیب‌شناسی این دسته از معادن خواهد بود که در این راستا از سرمایه‌گذاران بخش خصوصی جهت همکاری همه‌جانبه دعوت می‌کنیم.
رامین صادقی با اشاره به اینکه معادن دارای پروانه بهره‌برداری ما عمدتا سنگهای تزئینی در شهرهای نمین و خلخال هستند که خوشبختانه این پهنه‌ها در حال بهره‌برداری و صادرات کانی به صورت پلاکهای سنگهای تزئینی هستند.
وی تصریح کرد: در قیاس کانی‌های فلزی و غیرفلزی ما شاهد هستیم که ارزش افزوده کانی‌های فلزی بسیار بیشتر از کانی‌های غیرفلزی است و به خاطر همین برخی از معادن ما جهت اکتشاف و بهره‌برداری این کانی‌های فلزی حائز اهمیت است.
صادقی اظهار کرد: هم‌اکنون سرمایه‌گذارانی جهت سرمایه‌گذاری در بخش معادن فلزی ما اعلام آمادگی کردند که در این زمینه تفاهم‌نامه همکاری نیز تنظیم شده و من به شخصه این اطمینان خاطر را به تمام سرمایه‌گذارانی که تمایل به سرمایه‌داری در حوزه معدن دارند،می‌دهم که هرگونه سرمایه‌گذاری به این بخش ورود یابد به صورت جدی مورد حمایت قرار گرفته و سازمان صنعت و معدن انجام مراحل اداری و پروسه ثبت و فعالیت را عهده‌دار می‌شود فقط در قبال این اقدام ما از سرمایه‌گذار یا سرمایه‌گذاران مربوطه انتظار داریم که یک زمانبندی مشخص داعم از مدت بهره‌برداری و میزان بهره‌برداری را برای ما مشخص کنند.
تقلیل تعداد معادن تعطیل تا پایان 98
سرپرست سازمان صنعت، معدن و تجارت استان اردبیل گفت: هم‌اکنون سه پهنه معدنی فعال در سطح استان داریم که با مزایده واگذار شده و یکی در اختیار بخش دولتی و دو پهنه در اختیار شرکت‌های خصوصی در حال فعالیت هستند.
صادقی با اشاره به اینکه خوشبختانه هر سه پهنه معدنی استان مراحل اولیه اکتشاف و نیمه تفصیلی را پشت سر گذاشته‌اند اضافه کرد: این معادن در حال‌حاضر در مرحله تفصیلی هستند به صورتی که در مرحله نیمه تفصیلی به طور ابتدایی به بحث اکتشاف ورود یافته و با استفاده از امواج ژئوفیزیکی و بررسی‌های سطحی میزان بهره‌برداری پهنه معدنی مشخص می‌شود.
وی اذعان داشت: ما در حوزه معدن تخصصهای بسیاری داریم در دانشگاه و در مدارج عالی علمی و هم اینکه پتانسیل خدادادی بی نظیری را صاحب هستیم که در کنار اینها یک استراتژی عالی می‌تواند معادن استان را به یکبار متحول سازد که من قول مساعد می‌دهم تا پایان 98 تعطیلی معادن ما به حداقل برسد.
به گفته سرپرست صنعت، معدن و تجارت استان اردبیل در حال‌حاضر 208 پروانه فعالیت برای معادن استان صادر شده و 82 زون معدنی در حال فعالیت هستند که 126 مورد از این معادن در حال‌حاضر راکد بوده و مجموع میزان اشتغال در این پهنه‌ها جمعا یک هزار و 10 نفر می‌باشد.
ذخیره 538 میلیون تنی مواد معدنی در اردبیل
فریبرز شجاع، رئیس نظام مهندسی معدن استان اردبیل عمده کانی‌های معادن استان اردبیل را سنگهای تزئینی، مرمر، تراورتن، آهک، پوکه معدنی، عقیق، آهن و سیلیس عنوان کرد و اظهار داشت: در حال‌حاضر این موارد به صورت عمده از پهنه‌ها و زون‌های معدنی استان بهره‌برداری می‌شوند.
این کارشناس معدن با اشاره به کانی‌های اکتشافی در استان اردبیل اظهار داشت: انواع کانی‌های فلزی و مس نیز با همکاری مهندسان معدن در استان اردبیل اکتشاف شده و با نظر مساعد صنعت و معدن استان و هم اینکه با حضور سرمایه‌گذاران این کانی‌ها نیز به بهره‌برداری خواهند رسید.
وی ارزش ذخایر قطعی معدنی استان اردبیل را 538 میلیون تن عنوان کرد و گفت: ما کانی‌های در حال بهره‌برداری و استخراج هم داریم که به صورت اسمی ذخایر ما 7 میلیون و 700 هزار تن می‌باشد.
حمایتی که باید می‌شده، اما نشده است!
رحیم فرهادی، یکی از معدن‌کاران استان اردبیل در بخش نمین با اشاره به نبود حمایت از جانب دولت در راه‌اندازی مجدد معادن راکد گفت: باتوجه به اینکه معدن سنگ آهک به مدیریت من در شهر نمین از سال 85 فعالیت خود را به صورت رسمی آغاز کرده اما به طول 5 سال هست که به دلیل نبود ماشین‌آلات موردنیاز فعالیت آن راکد شده است.
وی با اشاره به عدم تخصیص تسهیلات از سوی نهادهای دولتی به معدن‌کاران استان اظهار داشت: هم‌اکنون به دلیل بالا بودن مبلغ ماشین‌آلات مدنظر توان خریداری این ماشین‌آلات را نداریم و به همین دلیل فعالیت معدن ما از سال 92 رسما متوقف مانده است.
ضربی‌زاده، دیگر معدن‌کار استان نیز با اشاره به فعالیت معدنی سنگ لاشه آهکی در خلخال گفت: در حال‌حاضر فعالیت معدن ما ادامه دارد اما باتوجه به اقتضای این شغل نیاز است تا دولت همواره در کنار ما باشد چرا که ما برای توسعه گستره فعالیت خود نیاز به حمایت دولتی داریم.
این معدن‌کار بومی استان ارائه تسهیلات، تداوم حمایت از بخش دولت و ارزش‌گذاری کار در معدن را از ضروریات دانست و گفت: نیاز است تا بخش دولتی حمایت‌های همه‌جانبه‌ای از سرمایه‌گذاران این بخش داشته و در کنار سهیم بودن در رونق تولید به بخش اقتصادی استان نیز توجه داشته باشد.
محیط زیست و منابع طبیعی مقصر رکود معادن اردبیل نیستند
مدیرکل محیط زیست استان اردبیل با اشاره به اینکه محیط زیست بنا به قوانین و مقررات و در تبعیت از این موارد اجازه فعالیت به برخی از پهنه‌های معدنی در اردبیل را نمی‌دهد گفت: ما در مناطقی غیر از مناطق حفاظت شده و چهارگانه محیط زیست اجازه فعالیت به هر گونه زون یا پهنه معدنی را می‌دهیم مگر اینکه آن دسته از مناطق جزو مناطق حفاظت شده یا اثر طبیعی و ملی باشد.
محمد خداپرست با بیان اینکه مناطق حفاظت شده استان اردبیل از قبیل منطقه آق داغ خلخال، منطقه پارس‌آباد مغان یا اثر طبیعی ملی سبلان و حریم غار یخگان هستند، تصریح کرد: طبق قانون مصوب هرگونه اجازه تخریب، شخم‌زنی یا تغییر کاربری در این مناطق به هیچ کسی داده نمی‌شود.
وی ممنوعیت فعالیت در برخی مناطق شکارممنوع در استان را نیز جایز دانست و اذعان داشت: در برخی مناطق شکارممنوع که با استعلام محیط زیست شناسایی گونه‌های جانوری خاص و نادر انجام شده فعالیتهای معدنی در این مناطق ممنوع می‌باشد.
مدیرکل محیط زیست استان مجموع مناطق حفاظت شده استان را 7 و 8 درصد دانست و افزود: حفاظت محیط زیست در مناطقی بغیر از این درصد مساحت استان اجازه به هرگونه فعالیت معدنی را صادر می‌کند و در این زمینه حداکثر مساعدت را با بخش دولتی یا خصوصی چه زون و چه پهنه معدنی خواهد داشت.
شهامت هدایت، مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان اردبیل نیز در خصوص جلوگیری از فعالیتهای معدنی در استان اظهار داشت: ما در صورتی که فعالیتهای معدنی آسیبی به منابع طبیعی وارد نیاورد اجازه فعالیت به هر پهنه معدنی با کانی‌های فلزی یا غیرفلزی می‌دهیم که هم‌اکنون هم مجوز فعالیت سه پهنه معدنی خلخال،اردبیل و مشگین‌شهر صادر شده است.
کلام آخر؛
با صرفه بودن فرآوری مواد معدنی در کنار فعالیت معدنی از یک سو و تمایل بیشتر سرمایه‌گذاران به ایجاد صنایع تکمیلی از سوی دیگر امکان توسعه و پیشرفت استان اردبیل را فراهم می‌کند، اما اینکه تا به امروز چندان فعالیتی در حوزه معادن و بهره‌برداری انواع کانی‌های موجود در دل خاک این استان انجام نشده است موضوعی است که باید به صورت اساسی و در اسرع وقت نسبت به آن اقدام گردد.
خوشبختانه موقعیت جغرافیایی استان ما به گونه‌ای است که می‌توان با استفاده از دانش بومی و نیروهای متخصص در حوزه معادن و مواد معدنی اقتصاد منطقه را دگرگون ساخت، پس نیاز است تا از معادن استان اردبیل؛ این موهبت خدادادی حداکثر بهره‌مندی را در جهت توسعه و رونق‌بخشی به حوزه‌های اقتصاد و اشتغال منطقه داشت.
گزارش از نوشین سلامت
انتهای پیام/ن
