آرامش دلپذیر روستای بغم/از کاروانسرای عصر صفوی تا دژی مغلوب زمانه

خبرگزاری مهر، گروه استان‌ها-علیرضا صفاری فر: روستای بغم که از روستاهای بخش مرکزی شهرستان اردستان است که در ۸۰ کیلومتری اصفهان و ۳۰ کیلومتری اردستان قرار دارد، در میانه کویر و کوهستان آرمیده است، روستایی بکر که سرشار از جاذبه‌های طبیعی و تاریخی است.
طبق گفته ساکنان و افراد قدیمی این روستا، در سال‌های پیشین که وضعیت آب قنات این روستا مناسب بود و آب کافی برای کشت و کار در دسترس بود و کشاورزی رونق بسیاری داشت.
درختان بادام، گردو، هلو و زرد آلو عمده حجم باغات بغم را تشکیل داده است، همچنین گندم، جو، پیاز، سیب‌زمینی و هر آنچه که در توان و نیاز کشت و کار مردمان روستای بغم باشد نیز در این روستا کشت می‌شود.
بی رونقی کشاورزی در پی کم آب شدن قنات‌ها
حسین از کشاورزان این روستا به خبرنگار مهر می‌گوید: اکنون کشاورزی در این روستا رونق چندین سال پیش را ندارد چراکه همچون دیگر نقاط کشور و استان، کم آبی در این روستا نیز وجود دارد.
وی ادامه داد: دامپروری و کشاورزی از فعالیت‌های اصلی مردم روستاست اما به دلیل کم آبی و سبز نبودن صحراهای اطراف روستا، این فعالیت و شغل امروزه مناسب مردم نیست.
این کشاورز روستای بغم تاکید می‌کند: امیدواریم در کنار قنات‌هایی که دولت دستور به احیای آنها داده است، قنات‌های کهن این روستا نیز بار دیگر زنده شوند تا شور زندگی از طریق شغل اصلی مردم در این منطقه فراهم شود.
بوم‌گردی، برترین راه گذر از چالش اقتصادی کم آبی
بوم گردی پدیده‌ای نوظهور در کشور ماست که نشانه بلوغ فکری و آینده‌نگری مردمانی است که به ارزش‌های تاریخی و فرهنگی و غذاهای متنوع و بومی خود پی برده‌اند.
روستای بغم نیز با توجه به اینکه در مسیر جاده اصفهان به اردستان قرار دارد در بسیاری از ایام همچون نوروز و تعطیلات تابستانی میزبان مسافرانی بوده که علاوه بر استراحت از آب و هوای لذت بخش این روستا استفاده می‌کنند.
بر این اساس احداث عمارت بوم‌گردی برای استفاده مسافران توسط یکی از ساکنین این روستا، هم اقامت راحت مسافران و هم زمینه اشتغال جوانان روستا را را فراهم کرده است.
این عمارت بوم گردی متعلق به دوره قاجار مساحتی ۵۰۰ متری دارد، دارای چهار صفه و پنج اتاق است و چند سالی است که در جمع اقامتگاه‌های بوم‌گردی استان قرار گرفته است.
پخت نان محلی و فرهنگ اصیل مردمان بومی روستاها
پخت نان محلی و به گفته مردم روستا نان تنوری آتشی از دیرباز جز فرهنگ اصیل مردمان بومی روستاها بوده است، شغلی که خانم‌های سالمند اکثراً مشغول به این کار هستند.
به گفته مریم یکی از نانواهای قدیمی و با تجربه روستا، در این روش پخت «دسته‌ای از هیزم راه به جایی می‌برد که نان را که همگان سازوکار زندگی‌اش می‌نامند با همان شیوه قدیمی مهیا می‌سازد.»
وی در ادامه به خبرنگار مهر می‌گوید: از سال‌های دور مشغول به پخت نان در روستا برای خود و مسافران هستیم و این کار یک رسم و سنت بومی برای روستاهاست.
وی می‌افزاید: علاوه بر اینکه مردم خود روستا نان محلی ما را خرید می‌کنند، از دیگر روستاهای اطراف و حتی شهرستان نیز مشتری خرید نان داریم.
این بانوی نانوا تاکید می‌کند: در پخت نان محلی از همان مراحل خمیر کردن، آویختن و به وقت بیرون آوردن، برآمدن تا چانه کردن و پهن کردن بر سینه داغ تنور هم به چشم و هم به کام دلچسب و لذیذ است
کاروانسرای بغم، استراحتگاه دلنشین کاروانیان
اردستان از قدیم الایام، جزو مسیرهای ترانزیتی کشور بوده است و بر این اساس در نقاط مختلف آن کاروانسراهایی به چشم می‌خورد که محل استراحت کاروان‌های قدیمی بوده است، کاروانسرای بغم که از آثار دوره صفویه است و در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده، تا زمانی نه چندان دور در این روستای خوش آب و هوا استراحتگاهی دلنشین برای کاروانیان و مسافران فراهم می ساخته است؛ مهمان پذیری قدیمی که در روزهای سرد و گرم، کاروان‌ها برای استراحت و درامان ماندن از آزار و اذیت‌های شبانه بیابان به آن پناه می‌بردند و خستگی سفر از تن به در می‌کردند.
زوایا و ابعاد «بغم» کوچک‌تر از کاروانسراهای عصر صفوی به نظر می‌آید اما از همانند سایر کاروانسراها، از یک راه ورود و خروج، صفه‌ها و حجره‌های گرداگرد محیط مرکزی برخوردار است، این کاروانسرا با توجه به قرار گرفتن در کنار جاده اصفهان به اردستان از موقعیت خوبی برخوردار است.
کاروان رفته است اما کاروانسرا استوار ایستاده است
اکنون دیگر خبری از کاروانهای پیاده و سواره قدیمی نیست، اما کاروانسرای بغم همچنان پابرجاست تا پذیرای حضور مسافران نوروزی، گردشگران داخلی و خارجی باشد و گوشه‌ای از تاریخ کهن این سرزمین را تا همیشه تاریخ به نمایش بگذارد.
دژی که مغلوب زمانه شده است
بعد از کاروانسرای «بغم» و در میان باغ و دشت‌های این روستا، بقایای دژی با مساحت ۵۰۰ متری وجود دارد که قابلیت مسکونی و دفاعی داشته و حال به شکل بنای سالمندی درآمده است که گرچه نشانی از عصر صفوی دارد اما مغلوب روزگار امروزی شده است؛ آن هم در عصری که گردشگری و بوم‌گردی حرف اول را در دنیا می‌زند.
روستای بغم همانند بسیاری از دیگر روستاها و شهرستان‌های استان اصفهان و اردستان، مکانی است که با وجود آثار تاریخی و فرهنگی، قابلیت گردشگری بی بدیلی دارد که توجه به آنها می‌تواند در روزگار پساکرونایی، کمکی برای توسعه اقتصاد غیرنفتی و گردشگری استان و کشور باشد.