حمام تاریخی آقانقی اردبیل، اثر ملی به جا مانده از دوران صفویه
حمام آقانقی(ظهیرالاسلام) یکی از حمام‌های تاریخی اردبیل است که از دوران صفویه به جای مانده و تماشای معماری زیبا و چشم‌نواز این مکان تاریخی، آدمی را در دل تاریخ سیر می‌دهد.
حمام آقانقی(ظهیرالاسلام) یکی از حمام‌های تاریخی اردبیل است که از دوران صفویه به جای مانده و تماشای معماری زیبا و چشم‌نواز این مکان تاریخی، آدمی را در دل تاریخ سیر می‌دهد.
به گزارش خبرگزاری فارس از اردبیل، حمام‌ها از دیرباز به دلیل جایگاه مهمی که در جوامع ایرانی داشتند، می‌توانستند طی صدها سال پذیرای چندین نسل از یک خانواده باشند.حمام آقانقی(ظهیرالاسلام) یکی از حمام‌های تاریخی اردبیل است که از دوران صفویه به جای مانده است.
این حمام را شخصی به نام ظهیرالاسلام در دوره صفوی بنا نمود و ۲۰۰ سال بعد بخش‌هایی به آن اضافه شد.
در زمان قاجار فردی به نام آقا نقی موتمن الرعایا این حمام را خریداری و بازسازی نموده و به همین دلیل این حمام به نام هر دو نفر نامیده می‌شود.
این حمام تاریخی امروزه پس از بازسازی های انجام یافته تبدیل به موزه مردم شناسی اردبیل شده است.
در این بنا دو مرحله ساختمان متفاوت با فاصله زمانی حدود ۲۰۰ سال قابل تشخیص است.
این مطالعات نشان می‌دهد که مصالح بخش چال حوض حمام حدوداً ۶۵۰ سال قدمت دارد و مصالح دیگر قسمت‌ها در حدود ۴۵۰ سال.
این اثر در تاریخ ۱۱ مرداد ۱۳۷۶ با شماره ثبت ۱۸۹۶ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید.
حمام آقانقی تا دوره پهلوی کاربری عادی‌اش را حفظ کرده بود و پس از این دوران، مدتی از آن استفاده نشد.
معماری حمام آقانقی(ظهیرالاسلام)
حمام آقا نقی با زیربنای ۷۲۰ متر از دو قسمت واحد مردانه و زنانه تشکیل شده است.
این حمام در میدان عالی قاپوی اردبیل اول خیابان اصلی سعدی واقع شده است.
بعد از عبور از درب حمام، وارد محوطه هشتی رختکن مردانه می‌شویم که در مسافتی قریب به ۵۶ متر مربع واقع شده و با پوشش گنبد ضربی که دارای تزئینات نقاشی می‌باشد پوشانیده شده است و سکوهای رخکتن مردانه در اضلاع شمال غربی آن هنوز باقی مانده است.
این حمام سه بخش اصلی دارد: سربینه و گرمخانه و چال حوض.
قسمت میانی سربینه فضایی با قاعده مربع است که طاق رسمی بندی مرتفعی آن را پوشانده است.
طاق سربینه و رسمی بندی آن پوشیده از نقوش گیاهی و تصاویر مختلف بوده که سربینه را فضایی رنگی و مجلل می‌ساخته است.
حوض هشت گوش میانی سربینه با جوی‌هایی تا لبه سکوها امتداد یافته است.بدین ترتیب مراجعان پس از شستن پا به سکوها می‌گذاشتند.
میان‌در، فضایی هشتی مانند است.
راه خروج از سربینه و ورود به گرمخانه در امتداد محورهای این فضاهاست، اما این فضاها چنان قرار گرفته‌اند که جهت حرکت در میان در تا حد زیادی تغییر زاویه می‌دهد.
از طریق میان‌در از سربینه حمام وارد محیط وسیع گرمخانه مردانه می‌شویم که غریب به ۱۴۰ متر مربع مساحت داشته و هشتی به اضلاع ۵۵۷ متر مربع در وسط‌ها و فضاهای مختلف استحمام در اطراف آن که محوطه مستطیلی است به چشم می‌خورد.
در سوی جنوب غربی گرمخانه فضایی طبیعی قرار دارد که آن را با ردیفی از تویزه‌ها پوشانده‌اند و چال حوض بزرگی در میانه آن است.
در طرفین این فضا طاق نماهایی برای شستشو و تماشای شناگران وجود دارد.
آب حمام به صورت تلمبه تامین می‌گردید و پس از انبار خزینه با فضولات حیوانی گرم شده و به وسیله لوله‌های سفالی که در دیوار تعبیه گشته بود به سمت حوض گرم گرمخانه هدایت می‌شد.
استفاده امروزی از حمام تاریخی آقانقی
عملیات احیا و مرمت حمام قدیمی سال‌های قبل توسط میراث فرهنگی استان اردبیل به اتمام رسیده و هم اکنون این حمام به عنوان موزه مردم شناسی در حال فعالیت است.
در این موزه علاوه بر نمایش ۳۳ نوع مجسمه با پوشش محلی مردم استان اردبیل، آثار و دست نوشته‌های مربوط به هویت تاریخی و فرهنگی این منطقه جمع‌آوری و عرضه شده است.
این موزه محل مناسبی برای آشنایی با نحوه زندگی، آداب و رسوم پوشش محلی مردان و زنان، نحوه پخت غذاهای محلی و آیین‌های خاص این استان است.
انتهای پیام/۳۴۶۳/ی
