بزرگداشت «محمود فرخ» برگزار شد

بزرگداشت «محمود فرخ» در مشهد برگزار شد.
به گزارش ایسنا، سلمان ساکت، رئیس مرکز آثار مفاخر و اسناد دانشگاه فردوسی در مراسم «شب محمود فرخ» که در دانشکده ادبیات دانشگاه فردوسی مشهد برگزار شد، اظهار کرد: برگزاری این مراسم از آرزوهای دیرینه من و اهالی فرهنگ در این شهر بود.
همواره در ذهنم بود که چرا از این مرد بزرگ و تاثیرگذار در مشهد، خراسان و ایران‌زمین در این سال‌ها هیچ یادی نشده و هیچ‌جا بزرگداشتی برای او برگزار نشده است.
از سال ۱۳۶۰ که فرخ چهره در نقاب خاک کشید تاکنون هیچ مجلس بزرگداشت و یادکردی در این ابعاد برایش برگزار نشده است.
او ادامه داد: تولد فرخ بی‌تردید ۱۲۷۴ شمسی است، زیرا ارج‌نامه «۷۰ سالگی فرخ» در سال ۱۳۴۴ منتشر می‌شود.
استاد قیامی هم در کتابشان در این خصوص تردیدی کردند و به نظر می‌آید یادداشت و مقاله‌ای که دکتر یوسفی نوشتند وقتی به دست چاپ سپرده می‌شود در تایپ اشتباه رخ می‌دهد و سال تولد فرخ ۱۲۷۶ ذکر می‌شود.
استادیار گروه زبان و ادبیات دانشگاه فردوسی مشهد با بیان اینکه «در چند ماه اخیر این ندای خوب به گوش ما رسیده که خانه فرخ می‌خواهد خریداری شود و در اختیار نهادهای فرهنگی قرار گیرد»، بیان کرد: این موضوع را به دوستان هم گفتم که یا شهرداری باید این کار را انجام و خانه فرخ را در اختیار دانشگاه قرار دهد یا دانشگاه خودش راسا اقدام کند.
نهادهای غیردانشگاهی دستخوش سیاست هستند.
سیاست امروز می‌آید و عوض می‌شود، اما دانشگاه کمترین تغییر را در جریان‌های سیاسی خواهد داشت.
تغییرات دانشگاه در این زمینه به دلیل اینکه محیط آکادمی و علمی است بسیار کمرنگ است.
ساکت خاطرنشان کرد: خانه فرخ نباید فقط صرف شعر شود.
بلکه باید صرف پژوهش‌های ادبی شود.
در انجمن ادبی فرخ فقط شعر خوانده نمی‌شد؛ معرفی کتاب و بحث‌های ادبی و تاریخی هم در آنجا انجام می‌شد.
محدود کردن خانه فرخ به شعر، جفا در حق انجمن ادبی فرخ است.
او با بیان اینکه با همکاری شورای شهر و شهرداری کاری خواهیم کرد که خیابانی فاخر به اسم استاد فرخ در مشهد نام‌گذاری شود ادامه داد: مراسم امروز به نوعی رونمایی از کتاب دیوان ملک‌الشعرای بهار به خط محمود فرخ هم است.
خود ایشان کتاب را ندیده بودند ولی امروز این کتاب چاپ شده است.
رئیس مرکز آثار مفاخر و اسناد دانشگاه فردوسی بیان کرد: محمود فرخ خراسانی برای همه دلبستگان فرهنگ و ادب خراسان نامی آشنا و احترام‌برانگیز است، چرا که اگر همه رجال مشهد و خراسان را در یکصد سال اخیر برشماریم کمتر کسی را می‌توان یافت که در این خطه زرخیز، چنین تاثیرات شگرف و پایداری برجای نهاده باشد.
او برآمده از خانواده‌ای سرشناس بود.
پدرش سیداحمد جواهری هرچند به ظاهر عنوان خانوادگی خود «جواهری» را یدک می‌کشید، اما به خرید و فروش جواهر چندان رغبتی نداشت و بیشتر دلداده شعر و ادب بود و به سخن‌شناسی و نقد ادبی شهرت داشت تا آنجا که اغلب شاعران آن روز خراسان شعرهای خود را برای اظهارنظر و اصلاح نزد او می‌خواندند.
او افزود: بنابراین محیط خانواده و پدر فاضل و ادب‌دوست فرخ مهم‌ترین عامل در گرایش او به شعر و شاعری و ادبیات بوده است.
او در جوانی به کار اداری روی آورد، هرچند نه خود بدان علاقه داشت و نه پدرش آن را می‌پسندید، اما به اصرار نائب‌التولیه آستان قدس به آستان مقدس رضوی رفت و لیاقت و کاردانی خود را در آنجا نشان داد.
استادیار گروه زبان و ادبیات دانشگاه فردوسی مشهد یادآور شد: محمود فرخ دو دوره نماینده مجلس شورای ملی بود و چندباری اداره امور آستان قدس و چندی کفالت استانداری خراسان را به عهده داشت.
اما بیشترین نقش او در کارخانه نخ‌ریسی خسروی بود که برای آن کوشش ‌ها کرد و زحمت‌ها کشید و ما امروز از بلایی که بر سر آن می‌آید اصلا راضی نیستیم.
ساکت تاکید کرد: اگرچه فرخ دستی در سیاست داشت، اما سیاست‌زده نبود و برای سیاستمداران ارزش چندانی نمی‌شناخت.
او اهالی فرهنگ و ادب و هنر را بر سیاست‌پیشگان و دولتمردان برتری می‌داد.
او یادآور شد: اگر تاریخ فرهنگی و سیاسی مشهد را در آن روزگار مرور کنیم تقریبا هیچ کار با نام و ماندگاری نیست که نام و نشان فرخ در آن یافت نشود؛ برای نمونه دانشکده ادبیات مشهد به اهتمام و پیگیری او و البته یاری و همفکری موید ثابتی مجوز تاسیس گرفت و این دو نفر بودند که به رغم کارشکنی‌های مشتی تنگ‌نظر بر آمدن دکتر علی‌اکبر فیاض به مشهد پای فشردند و پایه‌گذاری دانشکده ادبیات را به او سپردند.
بنابراین سخن گزافی نخواهد بود اگر محمود فرخ و موید ثابتی را در ردیف علی‌اکبر فیاض و از بنیان‌گذاران دانشکده ادبیات دانشگاه مشهد بدانیم.
رئیس مرکز آثار مفتخر و اسناد دانشگاه فردوسی با اشاره به اینکه «محفل ادبی که او سالیان سال هر صبح جمعه در منزلش برپامی‌داشت در حکم دانشکده ادبیاتی بود که بسیاری از استادان، شاعران، ادیبان و سخنوران را به دور یکدیگر جمع می‌کرد تا اشعار خود را بخوانند و از نقد و راهنمایی دیگران بهره گیرند»، اظهار کرد: این محفل چنان آموزنده و پرفایده بود که اغلب جوانان خوش‌ذوق آن روزها مانند اخوان، شفیعی کدکنی، قدسی و..
که بعدها شاعران بزرگ روزگار دست کم در حوزه خراسان به شمار آمدند، کامیابی و نامبرداری خود را ثمره حضور در انجمن ادبی فرخ دانسته‌اند.
ساکت اظهار کرد: محفل ادبی او پایگاهی ممتاز برای میزبانی ارزنده از بزرگترین شاعران استادان و نویسندگان بود.
مجتبی مینوی، علی‌اصغر حکمت، عبدالحسین زرین‌کوب، امیری فیروزکوهی و...
وقتی به مشهد می‌آمدند در خانه فرخ منزل می‌گزیدند و تا صبح جمعه می‌ماندند تا طعم محفل ادبی او را بچشند و اگر در جای دیگری اقامت می‌کردند صبح جمعه در انجمن ادبی فرخ شرکت می‌کردند.
او افزود: انجمن ادبی فرخ، حتی مهمانان ارجمندی از هندوستان، تاجیکستان، پاکستان، افغانستان و...
داشت.
همه ادیبان، شاعران و نویسندگان اطراف ایران او را می‌شناختند و به او احترام می‌کردند و در انتظار فرصت بودند تا در انجمن ادبی فرخ شرکت کنند.
محفل فرخ در آن سال‌ها به مشهد و خراسان ارزش و اعتبار ویژه‌ای بخشیده بود.
انجمن در معرفی جوانان و صاحبان ذوق و مهارت به پیشکسوتان نقش بسزایی داشت.
استادیار گروه زبان و ادبیات دانشگاه فردوسی مشهد تشریح کرد: اهمیت و اعتبار فرخ تا بدانجا بود که بزرگمردی کم‌نظیر همچون مجتبی مینوی که در عرصه تحقیق و پژوهش یگانه و در بسیاری از حوزه‌های علوم انسانی سرآمد اقران خود بود به مناسبت هفتادمین سال تولد فرخ ارج‌نامه‌ای به نام هفتادسالگی فرخ تدوین و در سال ۱۳۴۴ منتشر کرد که هنوز بهترین منبع در شناخت او و در آشنایی با میزان تاثیرگذاری‌اش بر دیگران به شمار می‌رود.
او اضافه کرد: در سال ۱۳۵۳دانشگاه فردوسی به اشاره دانشکده و گروه ادبیات و به پایمردی استادان بنامی چون غلامحسین یوسفی و جلال متینی به محمود فرخ دکترای افتخاری اهدا کرد و ردای استادی دانشکده ادبیات را بر تن او پوشاند.
رئیس مرکز آثار مفتخر و اسناد دانشگاه فردوسی مشهد خاطرنشان کرد: کتابخانه او که مجموعه‌ای نفیس و ارزشمند از کتاب‌های چاپی و خطی بود در دو مرحله یکی در سال ۱۳۴۹ در زمان حیات وی و دیگری در سال ۱۳۸۱ به همت دختر زنده‌یادش به دانشکده منقل شد تا اصل و اساس و کتابخانه دانشکده ادبیات و علوم انسانی کتاب‌هایی باشد که او با عشق و علاقه فراهم آورده و بعضاً حواشی سودمندی نیز بر آن‌ها نوشته بود؛ بنابراین اگر چه کتابخانه دانشکده ادبیات به نام استاد فیض نامبردار است، اما کتاب‌های کتابخانه فرخ بیش از آنچه دیگران اهدا کرده یا فروخته‌اند در شکل‌گیری و غنی‌شدن کتابخانه موثر بوده است.
انتهای پیام