آنچه نوجوانان را در آسیب اعتیاد گرفتار می‌سازد

ایسنا/خراسان جنوبی نوجوانان به دلیل شرایط جسمی و روحی حساس خود بیشتر در معرض اعتیاد و آسیب پذیری مواد مخدر قرار دارند.
اعتیاد در واقع یک وابستگی جسمی یا روانی به استعمال یک ماده یا یک فرآیند است.
اگر چه اعتیاد به همه موارد ذکر شده بااهمیت است و نیاز به پیگیری والدین دارد، ولی مهم‌ترین موضوع در این رابطه بحث اعتیاد نوجوانان به مواد مخدر است.
مطالعات زیادی در زمینه آسیب‌شناسی پدیده اعتیاد انجام شده است و محققان عوامل مختلفی را در ارتباط با شیوع اعتیاد در دوره نوجوانی معرفی کرده‌اند.
در حقیقت دوره نوجوانی دوره‌ای پر از تعارضات و نوسانات است.
یکی از ویژگی‌های دوره نوجوانی هویت‌یابی، کم‌رنگ شدن روابط نوجوان با خانواده، افزایش گرایش به دوستان هم‌سن و الگویابی از آن‌ها است.
می‌توان گفت مهم‌ترین عوامل موثر در اعتیاد نوجوانان به مواد مخدر عوامل اجتماعی، اقتصادی، روانی، سیاسی و طبیعی هستند.
به گزارش ایسنا، بسیاری از والدین این عقیده را دارند که اعتیاد نوجوانان در واقع نوعی سرکشی و کوشش برای ایجاد جلب‌توجه بیشتر است؛ اما این علت فقط شامل عده معدودی از نوجوانانی است که در دام اعتیاد گرفتار می‌شوند.
باید این نکته را دانست که خطری که این گروه سنی را تهدید می‌کند، تا این حد ساده و تک بعدی نیست، بلکه می‌تواند عوامل مختلف دیگری مانند یکنواخت شدن زندگی، مشکلات ارتباطی، افسردگی، کنجکاوی، اقدام برای کاهش وزن، استرس، اعتماد به نفس پایین، تجربه‌های جدید، فشار فکری و روانی زیاد و سابقه خانوادگی را شامل شود.
خطر آلودگی به مواد مخدر در کمین نوجوانان استان
حجت‌الاسلام قاسم فلسفی، یک مشاور خانواده به ایسنا گفت: ما با این واقعیت رو به رو هستیم که سن شروع اولین مصرف مواد مخدر کاهش پیدا کرده و به دوره نوجوانانی رسیده، اما نباید انکار کنیم و اولین راهکار این است که بپذیریم، انکارش نکنیم، مقاومت نکنیم و چه به عنوان یک مسئول؛ چه به عنوان یک سیاستگذار قبول کنیم که چنین مسئله‌ای در همه مناطق دنیا وجود دارد.
وی افزود: این که چرا این اتفاق افتاده یک بخشی از آن خاصیت دوره نوجوانی است؛ ما باید نگران باشیم؛ مغز نوجوان ما یک مغز آسیب پذیر است از این جهت که آن‌ها ممکن است قدرت تشخیص این که اکنون راه درست چه راهی درست است نداشته باشند و در تصمیم گیری و قضاوت شان دچار مشکل هستند.
این مشاور خانواده اظهار کرد: نکته‌ای که مهم است اهمیت روابط دوستی در دوره نوجوانی است و اینکه باورهایی که افراد دارند چقدر می‌تواند تاثیرگذار باشد؛ یکی از آن باورهای رایجی که وجود دارد این است که من فکر می‌کنم که مواد از یک آدم خلاف معمولا به من تعارف می شود؛ جالب است بدانید که مطالعات نشان داده در 95 درصد مواردی که به انسان‌ها تعارف می‌شود اتفاقا از طرف آشنایان است.
وی بیان کرد: امری که لازم است این است که با توجه به اینکه اکثر نوجوانان و جوانان محصل و یا دانشجو هستند، لازم است که سیاست گذارها بپذیرند و انکار نکنند و آموزش مهارت‌های زندگی را در اولویت قرار دهند؛ والدین نیز روابط خود را با نوجوانان تقویت کنند.
این مشاور اظهار کرد: یکی از نشانه‌هایی که می‌تواند علامت خطر باشد و بسیاری از مطالعات هم نشان داده، بی حوصلگی نوجوانان است؛ والدین لازم است که حوصله سر رفتن نوجوانان را جدی بگیرند که یکی از علامت‌های پیش بینی کننده به سمت مصرف مواد مخدر است.
فلسفی ادامه داد: نکته دیگر اینکه در بحث نگرش‌ها و باورها متاسفانه باورهای غلط زیادی وجود دارد که در سطح اجتماع رایج است و بسیاری اوقات نه تنها نوجوانان ما که بلکه والدین را هم به اشتباه می‌اندازد و حتی مصرف کننده‌ها را؛ آن هم این است که ما فکر کنیم که مصرف کننده‌های مواد مخدر بسیار راحت قابل شناسایی هستند از طریق چهره و قیافه شان؛ باید بپذیریم ظرفیت ذهن نوجوان اندک بوده و ممکن است بسیار در معرض قرار نگیرند.
طبقه اجتماعی؛ عاملی زمینه ساز در بروز بزهکاری
پوراندخت عباسپور اسفدن، مشاور دادگاه اطفال خراسان جنوبی در گفت‌وگو با ایسنا اظهار کرد: طبقه اجتماعی غالب کودکان بزهکار را طبقه پایین و ضعیف جامعه شامل می‌شوند.
وی افزود: اگر خانواده به عنوان اولین محیطی که فرد در آن رشد و نمو می‏یابد، مورد کنکاش قرار گیرد، عواملی از جمله اختلاف پدر و مادر، تبعیض بین فرزندان، کمبود محبت، عدم حضور پدر در خانه، بز‏هکاری یکی از اعضای خانواده، نداشتن الگوی رفتاری مناسب، عدم درک فرزندان و غیره می‏تواند نقش مؤثری در بزهکاری فرزندان داشته باشد.
این مشاور دادگاه اطفال بیان کرد: علاوه بر این، عوامل دیگری همچون مسائل اقتصادی، فقدان تعلیم و تربیت مناسب، اشتغال و عوامل مرتبط با آن، مثل بیکاری و نارضایتی شغلی و سرانجام ضعف اعتقادات مذهبی در این زمینه مورد توجه قرار گرفته است.
عباسپور اسفدن ادامه داد: این طبقه از جامعه دارای وضع روانی و اجتماعی حساس تر و به مراتب آسیب پذیرتر نسبت به سایرین بوده و در نتیجه نوجوانانی که در خانواده‌های پرتنش رشد می‌کنند و یا فرزندان طلاق هستند و یا ارتباط گیری خوبی با والدین خود ندارند بیشتر مستعد بزهکاری هستند.
وی بیان کرد: همچنین نیازهای مالی و اقتصادی و قیاس نوجوانان با همدیگر بالاخص در فضای مجازی جرقه‌ای برای سوگیری آنان به مسیرهای ناسالم تلقی می‌شود.
قاچاق مواد مخدر و سرقت، بیشترین جرائم مرتکب شده در استان
این مشاور دادگاه اطفال تصریح کرد: در خراسان جنوبی و به ویژه مرکز استان بیشترین بزه‌های ارتکابی توسط کودکان و نوجوانان شامل سرقت، ضرب و جرح، مواد مخدر، برخی از اعمال منافی عفت و جرایم مرتبط با تصادفات است که چنانچه بخواهیم رتبه بندی کنیم، مواد مخدر و سرقت رتبه بالاتری دارند.
عباسپور اسفدن بیان کرد: سوءاستفاده از نوجوانان توسط قاچاقچی‌ها در حمل مواد مخدر، به دلیل اینکه مجازات سختی برای نوجوانان مدنظر قرار داده نمی‌شود این مدت بیشتر دیده می‌شود.
کودکان کار؛ مستعد ابتلا به بزهکاری
وی افزود: بر خلاف تصور عموم، کودکان کار فقط شامل کودکان مشغول به کار در خیابان‌ها نمی‌شوند و دسته‌های دیگری از جمله کودکان مشغول به کار خانگی، کودکان مشغول در کارگاه‌ها و محیط کار و کودکان مشغول در باندهای تبهکار که توسط خانواده یا نزدیکان فروخته شده‌ یا ربوده شده‌اند و در این باندها به بدترین مشاغل از جمله جابجایی مواد مخدر، مشاغل جنسی، دزدی و...
مجبور می‌شوند را نیز دربرمی‌گیرد.
این مشاور بیان کرد: یکی ازعلل افزایش بزهکاری و بزه دیدگی کودکان کار محرومیت از تحصیل و مهارت‌های اجتماعی است که دیگر کودکان در مدرسه می‌آموزند، چرا که آموزش‌های مدرسه فقط عناوین درسی نیست و مدرسه درکنار خانواده از مهم‌ترین نهادهای جامعه پذیری است؛ در واقع انها نه به درستی در خانواده و تحت محبت و تربیت خانواده قرار می‌گیرند و نه در مدرسه آموزش می‌بینند و همین سبب می‌شود که در معابر و از اشخاص نامناسب مطالبی را یاد بگیرند که خودشان و امنیت جامعه را با مشکل مواجه می‌کند.
عباسپور اظهار کرد: تاکنون موارد زیادی درخصوص کودکان کار که وارد بزهکاری شده‌اند در استان مشاهده نشده ولی با افزایش کودکان کار و شرایط اقتصادی با تورم بالا، استان باید آمادگی این مورد را نیز داشته باشد.
وی تصریح کرد: نظر به اینکه جمهوری اسلامی ایران درگیر نژادپرستی و اختلاف با تبعه‌های خاصی نبوده و نیست، تفاوتی بین بررسی پرونده‌های اتباع ایرانی و خارجی که در استان اکثرا افغانستانی هستند قائل نشده و روند قانونی خود را سپری می‌کند و همانطور که قابل پیش بینی است، مواد مخدر بیشترین فراوانی را در جرائم مرتکب شده توسط اتباع افغانستانی در استان دارد.
عباسپور اظهار کرد: در غالب تعاریفی که جامعه شناسان از جامعه بدست داده‌اند نکات مشترکی قابل تشخیص است و آن اینکه بسیاری از آنان جوامع انسانی را آنچنان بهم مرتبط و پیوسته دیده‌اند که قیاس جامعه انسانی با بدن انسان را دور از ذهن نمی‌دانند، به بیانی دیگر هر انسان مانند سلولی است که در کنار مجموعه‌ای پرشمار از سایر سلول‌ها مشغول به زیست و فعالیت است و اختلال در کارکرد هریک از آنها نیازمند توجه و مراقبت ویژه است؛ مسلم است که طرد هر یک از این سلول‌هایی که به هر دلیلی در خارج از محدوده طبیعی فعالیت خود قرار گرفته است نتیجه‌ای جز آسیب به کل مجموعه سلولی نخواهد داشت.
وی یادآور شد: فراموش نکنیم کودکان بزهکار، همان سلول‌های آسیب دیده‌ای هستند که برای بازگردانی هرچه بهتر آنها به جامعه باید بهترین تلاش‌ها را پی گرفت.
انتهای پیام