مقام اسرائیلی می‌گفت اگر بدانید قبل از انقلاب در ایران چه کردیم، وحشت‌زده می‌شوید!- اخبار سینما و تئاتر - اخبار فرهنگی تسنیم
تحلیلگر مسائل بین‌المللی معتقد است که مستند "عملیات المپیک" به خوبی توانسته پشت پرده پروژه تبدیل سعید مولایی به یک پرونده حقوقی علیه ایران را نشان دهد.
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، مراسم اکران، نقد و بررسی مستند «عملیات المپیک» در فرهنگسرای رسانه برگزار شد.
مستند «عملیات المپیک» با موضوع خودداری ورزشکاران ایرانی از رقابت با نمایندگان رژیم غاصب صهیونیستی در میادین بین‌المللی است.
کارگردانی آن را حسین الهام و تهیه‌کنندگی‌اش را امید طهرانی برعهده داشته‌اند.
این مستند در پانزدهمین جشنواره بین‌المللی سینما حقیقت نیز حضور داشت.
پس از نمایش این فیلم مستند، میزگرد نقد و بررسی آن با حضور حسین الهام، کارگردان و علی عبدی تحلیلگر مسائل بین‌الملل برگزار شد.
الهام درباره ساخت این فیلم توضیح داد و گفت: موضوع این مستند حول محورهای متعددی در ذهنم شکل می‌گرفت؛ عادی‌سازی روابط با اسرائیل از سوی کشورهای عربی، مهاجرت ورزشکارهای ایرانی که به نوعی خروج سرمایه‌های اجتماعی کشور به شمار می‌رود و فاز اجتماعی فشار حداکثری.
برهمین اساس، به مجموعه‌ای از اتفاقات رسیدم که تکمیل‌کننده یک پازل کلی بود.
وی ادامه داد: تا پیش از این، به دلیل فقر روایتگری، روایت‌های مقطعی و جزئی در این زمینه داشتیم و تقریباٌ روایتی از بالا و جامع وجود نداشت؛ حتی بسیاری از خرده‌روایت‌ها نیز یکدیگر را نقض می‌کردند.
در نهایت به این جمع‌بندی رسیدیم که سراغ موضوعی برویم که هم سیاست تحریم ورزشی اسرائیل را پوشش دهد و هم اشاره‌ای به فشار حداکثری و پایگاه اجتماعی داشته باشد و در کنار آن گذشته‌ای از این ماجرا نیز ارائه دهد.
الهام با اشاره به پژوهش مستند خود گفت: پژوهش‌هایمان را باوجود کمبود اطلاعات آغاز کردیم و سعی کردیم لابه‌لای روایت‌های موجود، حرف‌های درست‌تر و غیر سوگیریانه‌تر را انتخاب کنیم.
البته حرف‌های ناگفته زیادی هم ماند.
ما به اندازه یک ساعت دیگر فیلم هم پژوهش داشتیم اما استفاده نکردیم.
عبدی ضمن اشاره به فقر روایت در این زمینه گفت: بنده معتقدم که ما در مسئله‌شناسی دچار مشکلاتی هستیم.
استنباط من این است که طی 10 ساله اخیر نظام مسائل نداشتیم که موضوعات را اولویت‌بندی کرده باشد و براساس همین اولویت‌بندی کار تعریف شود.
به عبارت دیگر، به شدت دچار فقر تولید محتوای رسانه‌ای در حوزه فلسطین و اسرائیل هستیم.
یکی از مهم‌ترین موضوعات در انقلاب اسلامی مسئله فلسطین، اشغالگری و ماهیت رژیم صهیونیستی است اما متأسفانه پرداخت درستی به این موضوع نداشتیم و عمده نگاه‌ها تبلیغاتی بوده است.
بدین معنی که در شب «روز قدس» تمام شبکه‌های ما شروع به تولید محتوا می‌کنند اما در 364 روز بعد کار مهم زیادی صورت نمی‌گیرد.
وی ادامه داد: اگر بخواهیم فقط نگاه سیاسی به اسرائیل داشته باشیم و یا از منظر فلسطین بدان نگاه کنیم، خیلی کوچک آن را دیده‌ایم.
مسئله اسرائیل فقط مختص به منطقه ما و جهان عرب نیست بلکه دغدغه همه بشریت است.
بهترین تعبیر درباره اسرائیل همان چیزی است که امام خمینی فرمودند.
اسرائیل غده سرطانی است که اگر در جایی ورود پیدا کند، همه چیز را برهم می‌ریزد.
شما را به 2 مجموعه مستند 4 قسمتی ارجاع می‌دهم که الجزیره درباره «لابی صهیونیستی» در آمریکا و انگلیس ساخته است.
در این مستندها ببینید که آنان چه کارها کرده‌اند.
اسمش لابی صهونیسیتی است اما وقتی واردش می‌شوید می‌بینید که مخوف‌ترین تشکیلات جاسوسی و اطلاعاتی است.
برای مثال تشکیلاتی را در آمریکا ایجاد کرده‌اند که حامیان آنها را به قدرت می‌رساند و مخالفین آنان را ترور شخصیتی می‌کند.
این تحلیلگر مسائل بین‌المللی به اشاره به تاریخ پیش از انقلاب گفت: به ایران قبل از انقلاب دقت کنید؛ مئیر عزری که سال‌ها در ایرانِ پیش از انقلاب حضور داشته است، در یکی از مصاحبه‌های خود به خبرنگاری که از او درباره روابط شاه با اسرائیل پرسیده است، جواب می‌دهد: "اگر شما ژورنالیست‌ها بفهمید که قبل از انقلاب در ایران چه کردیم، حیرت‌زده نمی‌شوید بلکه وحشت‌زده می‌شوید." میزان نفوذی که آنان در ایران داشتند و اقداماتی که کردند بسیار زیاد بوده است.
یک فقره آن قراردادی است که بین شاه با اسرائیل بسته می‌شود و مقرر می‌شود که در ازای پرداخت یک میلیارد دلار نفت مجانی به اسرائیل از سوی محمدرضا شاه و فراهم کردن سایت، اسرائیلی‌ها فناوری موشک‌سازی را به ایران بیاورند.
خودشان می‌گوید که یک میلیارد دلار را گرفتیم و چیزی به آنان (ایران) ندادیم.
همه اسناد تکنیکال هم سرکاری بود.
این موضوع در کتاب «جنگ سری اسرائیل علیه ایران» نوشته رونین برگمن نیز مورد اشاره قرار گرفته است.
عبدی با اشاره به سوژه مستند «عملیات المپیک» گفت: این مستند بدون سوگیری، پیچیدگی پروژه تبدیل سعید مولایی به یک پرونده حقوقی علیه جمهوری اسلامی ایران را نشان داده است.
دقت داشته باشید که این پروژه به ذات امنیتی بوده است و هدایت آن از ابتدا تا انتها توسط دستگاه اطلاعاتی امنیتی خود اسرائیل است.
اینها تجربه قبلی چنین کاری را داشتند.
الهام درباره تصاویر آرشیوی که در این مستند استفاده شده است، گفت: دسترسی به تصاویر آرشیوی و تهیه کردن آن برای متناسب کردن پژوهش با تصاویر بسیار سخت بود.
برهمین اساس، اکثر آرشیوهایی که در این مستند استفاده شده است، اینترنتی است و از شبکه‌های خارجی برداشته شده است.
البته از مصاحبه‌های خودمان نیز در کار استفاده کردیم.
تنها دو مصاحبه با آقای حمیدرضا صدر و آقای حاج رضایی از آرشیو صدا و سیما بود.
وی با اشاره به اینکه اسرائیلی‌ها از بحران عدم مشروعیت رنج می‌برند، گفت: در اسنادی از اسرائیلی‌ها آمده است: "کسانی که با ما مسابقه نمی‌دهند ماهیت ما را زیر سؤال می‌برند و این موضوع برای ما بد است." در ایران برخی گزاره‌های سطحی وجود دارد که ما با این کار خود به ورزش اسرائیل کمک می‌کنیم اما خود اسرائیلی‌ها ضرر بسیار بیشتری از این عدم رسمیت می‌خورند.
اکنون تیمی از برترین وکلا را در اختیار قرار گرفته‌اند تا موضوع عدم رسمیت در ورزش را دنبال کنند.
برای مثال حتی به دنبال محرومیت ورزشکار مصری هستند که مسابقه داده اما با نماینده آنان دست نداده است.
اینها زیرلایه حقوقی این موضوع است.
اسرائیل تلاش دارد به هر طریقی از این فشار خود را خارج کند، به همین دلیل است که سیاست عادی‌سازی را دنبال می‌کند.
در نقطه مقابل راه‌حل‌های حقوقی، سیاسی و رسانه‌ای برای مقابله با اقدامات آنان وجود دارد و نمونه آن را در مستند دیدید، اما این کار زمانبر است و نیازمند پیگیری‌های جدی‌تری است.
ما سراغ ماهیت اسرائیل نمی‌رویم.
عبدی در بخش دوم سخنان خود با اشاره به بحران عدم مشروعیت در اسرائیل گفت: دقت داشته باشید که مشروعیت دارای سه جنبه است که اسرائیل هیچ‌کدام از آنها را ندارد.
نه مشروعیت سنتی دارد، چرا که خلق‌الساعه است، نه قانونی است چرا که از بدو تأسیس آمیخته با اشغالگری، تبعیض نژادی و تروریسم دولتی بوده است.
هم‌چنین کاریزماتیک هم نیست، چرا که انقلاب نبوده و یک پروژه اشغالگری صورت گرفته است.
بنابراین موضوع عدم مشروعیت یکی از نقاط حساس برای آنهاست.
اسرائیل دچار بحران اعتماد به نفس است.
می‌بینید که همه هجمه‌های آنان به خاطر همین نقطه ضعف اساسی است.
متأسفانه ما در این زمینه کم‌کار بودیم و ضعیف عمل کردیم.
آنان بازخورد عدم مشروعیت خود را در بین مردم می‌بینند نه حکومت‌ها.
برای مثال جنبش BDS یکی از نقاط ضعف آنهاست و دست روی نقطه ضعف آنان گذاشته است.
وی در پایان گفت: مسابقه دادن با ورزشکار اسرائیل حتی اگر در آن بازنده شود، برایش یک برد به حساب می‌آید، چرا که وقتی یک ورزشکار قبول می‌کند همراه با ورزشکار اسرائیلی وارد تشک شود، یعنی مشروعیت او را پذیرفته است و به او اعتماد به نفس داده است.
کارگردان «فقط 5 گرم»: نمایش تهران خلوت دردناک‌تر از تدفین اموات کرونایی بود
براساس این گزارش، فرهنگسرای رسانه، نشست و نقد و بررسی مستند «فقط 5 گرم» به کارگردانی احسان رأفتی را نیز برگزار کرده است.
این فیلم مستند روایتی از روزهای ابتدایی ورود کرونا به کشور، تغسیل و تدفین اموات مبتلاشده به این ویروس در شهر تهران است.
احسان رافتی با اشاره به انتخاب این سوژه برای مستندسازی گفت: شغل من عکاسی است و مستندهای کوتاه اینستاگرامی می‌سازم.
وقتی کرونا آمد، برایم این سؤال ایجاد شد که من چه کار باید بکنم؟
آیا باید مثل بقیه قرنطیه شوم؟
انتخابم این بود که در سطح شهر باشم.
2-3 هفته‌ای در سطح شهر بودم تا اینکه خبری منتشر شد مبنی بر اینکه کسانی که براساس کرونا فوت می‌کنند در گورهای دسته‌جمعی دفن می‌شوند و ...
در حقیقت شایعات زیادی وجود داشت.
به روابط عمومی بهشت زهرا زنگ زدم و ماجرا را پرسیدم اما گفتند که اصلاً این‌گونه نیست و جنازه‌ها را تیمم می‌کنیم.
با خود گفتم که این را باید نشان بدهیم اما گفتند که نیاز به مجوز دارید.
برهمین اساس، هر هفته پیگیری می‌کردم تا مجوز حضورم در بهشت زهرا برای تصویربرداری از روند تدفین و تغسیل اموات کرونایی صادر شود، تا در نهایت پذیرفتند که مستندی از این اتفاق بسازم.
وی ادامه داد: در ابتدا اثری 4-5 دقیقه‌ای ساختم که خودم نریشن آن را می‌گفتم و دیدم که در یکی دو روز بیش از 100 هزار بار در آپارات دیده شده است.
بعدش به ذهنم رسید که فیلمی براساس زندگی یک عکاس و مستندساز بسازم که این ماجرا را روایت کرده است و 2 سال زندگی او را در این ایام ببینم.
در این بین سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران نیز با من تماس گرفت و گفتند که ما کلیپ تولیدی را دیده‌ایم و می‌خواهیم فیلمی بسازید که نشان بدهد اموات کرونایی چگونه در بهشت زهرا دفن می‌شوند.
این‌گونه شد که مستند «فقط 5 گرم» را ساختم.
رأفتی درباره انتخاب نام این فیلم گفت: وقتی که این فیلم را می‌ساختیم خبری آمد مبنی بر اینکه میزان ویروسی که در تمام آدم‌های دنیا به این ویروس مبتلا شده و بیمار شدند فقط 5 گرم است.
بنابراین می‌بینید که یک ویروس 5 گرمی چگونه همه چیز را دچار تغییرات می‌کند.
در بخشی از این مستند می‌بینیم که شهر کاملاً خلوت است و اماکن شلوغ شهر که تا پیش از این هزاران نفر در آن حضور داشتند، خالی از افراد است.
جالب است بدانید که برای برخی از مخاطبانم نمایش این خلوتی‌ها از نمایش دفن اموات کرونایی دردناک‌تر بود و به من پیام می‌دادند که ای کاش دیگر آن روزها تکرار نشود.
مهدی شامحمدی که به عنوان منتقد در این جلسه حضور داشت، گفت: با مستندی مواجهیم که می‌تواند به عنوان سند تاریخی در آینده استفاده شود.
یک زمان است که شما به منطقه‌ای می‌روید تا اتفاقی که در گذشته رخ داده است و ما در آنجا حضور نداشتیم را روایت کنید.
اما در این فیلم مستند روایت اتفاقی را می‌بینیم که خودمان نیز آن را تجربه کرده‌ایم.
همه ما فضای روزهای ابتدایی شیوع ویروس کرونا را تجربه کردیم و از این نظر جذابیت فراوانی برای ما دارد.
این فیلم ارزش تاریخی دارد و به نظرم 20 سال بعد اگر کسی بخواهد فیلمی درباره کرونا و روزهای ابتدایی شیوع این ویروس در ایران بسازد، یکی از فیلم‌هایی که باید بدان رجوع کند، همین اثر است.
شامحمدی ضمن بیان نقدهای فنی به این مستند گفت: فیلم ارزش محتوایی بسیار بالایی دارد اما می‌توانست تدوین بهتری داشته باشد، موسیقی کمتری داشته باشد و پلان‌های حرکتی کمتری داشته باشد.
انتهای پیام/