داستانِ گل‌نوشته‌های توقیفی یاسوج چه بود؟
ایسنا
|
برگزیده، فرهنگی و هنری
|
جمعه، 05 بهمن 1397 - 11:21
مطالعات و تحقیقات میدانی باستان‌شناسی نشان می‌دهد که ۳۹ گِل‌نوشته توقیفی در ۱۳ سال قبل، که به موزه‌ی یاسوج تحویل داده شده به احتمال بسیار زیاد از استقرارگاه گشتاسبی در استان کهگیلویه و بویراحمد کشف شده‌اند.
خلاصه خبر
مطالعات و تحقیقات میدانی باستان‌شناسی نشان می‌دهد که ۳۹ گِل‌نوشته توقیفی در ۱۳ سال قبل، که به موزه‌ی یاسوج تحویل داده شده به احتمال بسیار زیاد از استقرارگاه گشتاسبی در استان کهگیلویه و بویراحمد کشف شده‌اند.
محمدتقی عطائی ـ سرپرست هیأت باستان‌شناسی روستای «خان‌احمد» یاسوج ـ در گفت‌وگو با ایسنا، به تحویل ۳۹ گل‌نوشته‌ی سالم و شکسته‌ی توقیفی ژدر اواخر دهه‌ی ۱۳۸۰ شمسی اشاره می‌کند و می‌گوید: با تحقیقات بعدی مشخص شد که این گِل نوشته‌ها از شهرستان باشت در استان کهگیلویه و بویراحمد و از نزدیکی روستای «خان‌احمد» به دست آمده‌اند.
وی به بررسی‌های فراگیر باستان‌شناسی در شهرستان گچساران در سال ۱۳۸۸ اشاره می‌کند و ادامه می‌دهد: در بررسی‌های فراگیر باستان‌شناختی شهرستان گچساران، محل این محوطه به طور دقیق بررسی و علاوه بر کشف تعداد بیشتری سفالِ سطحی عیلامی، قطعه کوچکی از یک گل نوشته نیز به دست آمد.
او نقطه‌ی به دست آمده در این کشف را به عنوان منشاء احتمالی گِل‌نوشته‌های کشف شده در آن زمان می‌داند که مورد توجه قرار گرفت و می‌افزاید: در سال‌های اخیر توسعه‌ی بزرگراه جنوب کشور که از باشت و گچساران می‌گذشت، اجرایی شد.
وی اما به عملکردِ ضعیف یگان حفاظت باشت نیز اشاره می‌کند و آن را عاملی می‌داند که صاحبِ زمین بدون اطلاع از اهمّیت آن و بدون آن‌که یگان حفاظت این منطقه از استان در این زمینه چیزی به او بگوید، خاک‌های دارای مواد فرهنگی را برای توسعه‌ی باغ مرکبات مورد استفاده قرار داد.
سرپرست هیأت باستان شناسی با اشاره به کشف یک قطعه گِل شکل داده شده با دو اثر مُهر (گِل مُهر) در این محوطه می‌گوید: بعد از پایانِ خاکبرداریِ خاک‌ها، به منظور اطمینان از وجود یا نبود لایه‌ی باستانی در محل استقرارگاه، گمانه‌ای منطبق با جهات اصلی جغرافیایی و با راستای شمالی ـ جنوبی ایجاد شد و غیر از چند قطعه سفال در خاک‌های سطحی گمانه، هیچ یافته باستانی و فرهنگی به دست نیامد.
او با بیان اینکه پیدا شدن یک قطعه گِل نبشته کوچک از سطح محوطه، این احتمال را تقویت کرد، تاکید می‌کند: دو قطعه گِل‌نوشته اهدایی از سوی مالک زمین که از سطح همین محوطه یافت شده، بر ارتباط بیشتر الواح توقیفی با این محوطه تأکید می کند.
این باستان‌شناس همچنین با اشاره به سبک مُهرهای گشتاسپی بیان توضیح می‌دهد: بیشتر گِل‌نوشته‌های توقیفی اثر مُهرهایی با نقش مایه گیاهی و هندسی دارند و نزدیک‌ترین نمونه‌ها به اثر مُهرهای الواح گشتاسپی از تُل ملیان و مربوط به الواح اواخر دوره‌ی عیلام میانه‌ی آنجاست.
آثار و نهشته‌های به دست آمده از محوطه گشتاسپی
محمدتقی عطائی ـ سرپرست هیأت باستان‌شناسی روستای «خان‌احمد» یاسوج ـ در گفت‌وگو با ایسنا، به تحویل ۳۹ گل‌نوشته‌ی سالم و شکسته‌ی توقیفی ژدر اواخر دهه‌ی ۱۳۸۰ شمسی اشاره می‌کند و می‌گوید: با تحقیقات بعدی مشخص شد که این گِل نوشته‌ها از شهرستان باشت در استان کهگیلویه و بویراحمد و از نزدیکی روستای «خان‌احمد» به دست آمده‌اند.
وی به بررسی‌های فراگیر باستان‌شناسی در شهرستان گچساران در سال ۱۳۸۸ اشاره می‌کند و ادامه می‌دهد: در بررسی‌های فراگیر باستان‌شناختی شهرستان گچساران، محل این محوطه به طور دقیق بررسی و علاوه بر کشف تعداد بیشتری سفالِ سطحی عیلامی، قطعه کوچکی از یک گل نوشته نیز به دست آمد.
او نقطه‌ی به دست آمده در این کشف را به عنوان منشاء احتمالی گِل‌نوشته‌های کشف شده در آن زمان می‌داند که مورد توجه قرار گرفت و می‌افزاید: در سال‌های اخیر توسعه‌ی بزرگراه جنوب کشور که از باشت و گچساران می‌گذشت، اجرایی شد.
وی اما به عملکردِ ضعیف یگان حفاظت باشت نیز اشاره می‌کند و آن را عاملی می‌داند که صاحبِ زمین بدون اطلاع از اهمّیت آن و بدون آن‌که یگان حفاظت این منطقه از استان در این زمینه چیزی به او بگوید، خاک‌های دارای مواد فرهنگی را برای توسعه‌ی باغ مرکبات مورد استفاده قرار داد.
سرپرست هیأت باستان شناسی با اشاره به کشف یک قطعه گِل شکل داده شده با دو اثر مُهر (گِل مُهر) در این محوطه می‌گوید: بعد از پایانِ خاکبرداریِ خاک‌ها، به منظور اطمینان از وجود یا نبود لایه‌ی باستانی در محل استقرارگاه، گمانه‌ای منطبق با جهات اصلی جغرافیایی و با راستای شمالی ـ جنوبی ایجاد شد و غیر از چند قطعه سفال در خاک‌های سطحی گمانه، هیچ یافته باستانی و فرهنگی به دست نیامد.
او با بیان اینکه پیدا شدن یک قطعه گِل نبشته کوچک از سطح محوطه، این احتمال را تقویت کرد، تاکید می‌کند: دو قطعه گِل‌نوشته اهدایی از سوی مالک زمین که از سطح همین محوطه یافت شده، بر ارتباط بیشتر الواح توقیفی با این محوطه تأکید می کند.
این باستان‌شناس همچنین با اشاره به سبک مُهرهای گشتاسپی بیان توضیح می‌دهد: بیشتر گِل‌نوشته‌های توقیفی اثر مُهرهایی با نقش مایه گیاهی و هندسی دارند و نزدیک‌ترین نمونه‌ها به اثر مُهرهای الواح گشتاسپی از تُل ملیان و مربوط به الواح اواخر دوره‌ی عیلام میانه‌ی آنجاست.
آثار و نهشته‌های به دست آمده از محوطه گشتاسپی
